Бібліяграфія па гісторыі Беларусі: феадалізм і капіталізм
Памер: 438с.
Мінск 1969
CIE ЛСО./ІП1ІП
ІНСІЫІУТ ГІСТОРЫІ АКЛЛЭМІІ НАВУК БССР ДЗЯРЖАУНЛЯ ЫБД1ЯТЭКА Б( С Р ІМЯ У. I. ЛГНША ФУНДЛМЕНІАЛЬНЛЯ ЫЬЛІЯТЭКЛ ІМЯ Я. КОЛЛСА ЛН ЬССР
БІБЛІЯГРАФІЯ ПА ГІСТОРЫІ БЕЛАРУСІ ФЕАДАЛІЗМ І КАПІТАЛІЗМ
М I Н С К 19 6 9
Склалі: М.Г.КРЭКАНЭ I А.А.САКОЛЬЧЫК Пры ўдзеле Ю.І.БІБІЛЫ.
Пэд рзд. кандыдатаў гістарыных навук: Е.Т .НАРІІМЧЫКА і С.А.ШЧАРБАКОВА.
ІІРАДМОВА
Вялікі Кастрычнік выклікаў уздым кулыурнага ўэроўню сеяецкага нароіа, рост навуковых і навучальных устаноў, якія внвучаюць міну-дае Беларусі. Гэга востра ставіць пыіанне аб эканомі! часу вучоаых даследчыкаў і аматараў, які траціцца імі на пс«ук< махэрыялаў па гісторыі Беларусі, раскідалых па шматяікіх бібліяграфічвых t ве~ бібліяграфічных выданнях.
Бібліяграфічяая работа "Гісторыя БССР. Тэаатычнн пакаэальяів савецкай літаратуры /1949-1998 гг./", складзеная Цітком У.А,, Ігна-ценкам А.Ц, і Шаачый Я.І I вядомыя бібліяграфіі Балтрамамціса С, "Сборнмя бяблнографяческмх матермалов хля геогра^яя, ясторнв.,. Лятвы..." 1 “енкінай З.М. "Полесье..." не могунь залаволіць сучас-ных даследчыкаў таму, што перпая з іх уклвчав работы толькі за 13 пасляваенных год, а іругая t трэняя, апрача таго, ню яаўко вала~ хзены /у 1904 і ў 1883 гг./, ахопліваюць далзка не ўсв тэрчторыю, вто ўвайпла ў екдад оеларускай ССР.
Словам, бібліяграфія, у якой былі б эарвгістраваны іасавецкія t савецкія выланні па гісторыі феэкалізму I кайіталіэыу ўсёя Ьела-русі, пакуль што не склалзена.
Драпануемая ўвазе чытачоў бібліяграфія пераая спроба рэгісі” рацыі работ па гісторйі ласавенкай ьеларусі. У ёй сабрапы бібліягра фічныя эвесткі пра летапісы, хрон*кі, зборніві іакументаў, кпігі і артыкулы са зборнікаў, часопісаў, вучоных запісах на рускай, бвла-рускай і ўкраінскяй моввх, наірукаваныя на працягу 1803-196* гаюў уключна.
Склаканне адпавевнага хавевніка на іншых мовах нарохаў СССР I эамежных мовах чарговая заіача бібліяірафічных і аавуюва-гіота-рычнах устаноў рэспублікі. яатэрыял іля такой работы /у выглядзв картатэкі/ маецца ў Дэяржаўнай Оібліятэцы йеларускам ССР, ала на яго апрацоўку і папаўненяе паірэбна нямала часу.
Пры падрыхтоўцы бібліяграфіі было іірагледжана амат розных крыніц: бібліяграфіI, летапісы друку» картатажі Дзяржаўна» бібжія-тэкі Беларускай ССР 1 навужовых работяікаў інстытуга гісторыі Ажа-дэміі навук БСОР, часопісы яі дарэвалоцывныя, таж I савецжія, a іаксама другія магэрыялн, пералічаныя ў "Спісу прагледжяных вндая-вяў і матэрыялаў". Зяачяая больжасць матэрйядаў, зарэгістраваямх у бібл і ягрвфі і, прагледжана de visa.
У Оібліяграрс ўмючанн работы аа ўсіх Оылых губернях, мія
ўвайшлі цалкам або часткова ў склад Беларускай ьавьцкай Сацаяліс-тычнай Рэспублікі, а іаксама йнога кніг і артыкулаў па гісгорыі Вяліхага хнясгм Літоўскага, састаўноа часткаю якога доўгі час з“яўлялася Беларусь. Раздзяліць ыногія матэрыялк, па гісторыі Літвы I па гісторыі Беларусі ў перыяд сярэдневякоўя, як вядояа, немагчыйа.
Апрача работ, спецыяльна прысвечаных Беларусі, у бібліяграфію ўключаны кекаторыя выданні і лгтыкулы па гісторыі Расіі, якія за-хранаюць асобаыя пытанні гісторыі Беларусі. Явы падаюцца без ана-тацнй. Асаблівая ўвага звернута на дакументы і статыстычныя йатэрыя-лы. Схламльнікі 1 рэдактары імкнуліся падаць іх па-магчымасці паў» К С н о
3 шйаттомннх агульнарускіх выданняў апісакы толькі тамы /вы-пускі, нумары/, у якіх маюцца матэрыялы аб Беларусі.
Бібліяграфія не ''"яўляецца вычарпальнай. 3 прагледханых ма-тзрыялаў /бібліяграфій, картатэк і каіалоіаў/ адбіраліся толькі хні-г‘, артыкулы з часдпісаў, зоорнікаў і прац устаноў» Газетнря артыку-лы ў бібліяграфію не ўключаны, Рзцэнзіі на гістарычнкя работы ўэяты толькі з часопісаў за 1945-1966 гг. Археалогія і этнаграфіяі як спецыяльныя разхэелы навукі; у бібліяграфів не ўклочаны: яны патра-бувць спеныяльі'ай распрацоўкі.
Бібліяграфія разлічана перш за ўсё на навуковых работнікаў, выжлалчцкаў гісторыі і сіудэнтаў-гісторыкдў. Апрача іх, у біблія-графіі знойхуць няыала цікавага і асобы, якія працуюць над гісторы-яй паасобннх галін народнай гаспаіаркі і кулыуры рэспублікі хаса-вецхага часу. Бібліяграфія значна скароціць пошукі патрэбнага йатэ-рйялу краязнаўчым арганізацыям і гістарычным гурткам рзспублікі. Асабліва карысна гэта выданне лля ўсіх тых бібліятэк рэспублікі, што вядуЦь краязнаўчыя карта'экі.
У когным раздэеле або падргздэеле бібліяграфіі йатэрыялы раэ-«еачаны так’ спачатху надрукаваны выданні ці артыкулы, якія внкшлі пасля Вялікай Аастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыі, а потым -дарэвалюцыйныя.
У раздзелах "Гарады і мясцовасці", "Чыгункі", "Земства" 1 інш. апісанні згрупаваны па алфавіту геаграфічных назваў /гарадоў, па-ветаў, губерань, чыгунак і г.д./. У раздзеле "Гісторыкі" ыагэрыялы разяешчаны па алфавіту прозвішчаў г/сторыкаў.
Калі рабоіа па зместу адносіцца да некалькіх перыядаў ці раз-дэелаў, го ў іншыя раздзелы дадзена адсылка, Аднак пры адшуканні «атэрыялу на пзўную тзму вельмі карыона праглядзець работы па ўсяму
3 -
раздзелу, у які гэта тэма ўваходзіць, а таксама адпаве'кая глазы ці параграфа з агульных рабоі па гісторыі Беларусі, бо ў іх могуць быць каатоўныя матэрыялы па вывучаемай тэме.
Рыскав "----------" аддзелены неазаглаўлекыя асьйныя тэмы ў раздзе-
лах.
У апісаннях справаздач, паыятных кніхак, прагаколаў і падоб-ных да іх выданняў пры пералічэняі гадоў, тамоў, выпускмў і г.д. .ірацягнік паказвае, што выданке ў прамежкавыя гады выходзіла рэгу-лярна, без перарываў.
У тых рабогах па гісторыі Pact!, у якіх «авцца геаграфічныя ўказаяьнікі ці матарыял разйешчаны па алфавіту геаграфічйых назваў і весткі пра Беларусь знайсці лёгка, анатацыі са спасылхамі на сіа-р нкі не даюцца. '*ое-х датычыць і выданняў, у як<х весткі пра Бела-русь раскіданы па тэксту.
Аб"ём бібліяграфН пазбавіў магчымасці даць поўна'’ апісанне асобных памятных кніхак, абзораў губезнь t справаздач, дахладаў, пратаколаў t г.д. гаспадарчых, земскіх t кулыурных устаноў дасавец-кай Беларусі. ііоўнае апісанне асобных выпускаў гэтых выданняў чытач ыоха знайсці ў выданні "Русккая дореволюцноняая кнмга о Белоруссо (1802-1917 гг.)". MtBCK, 1964.
4 -
А. Д A C A 2 E Ц K A Я БЕЛАРУСЬ У Т В 0 Р A X В.І.Л £ Н 1 Н А*)
I. ЯЕНІН В.І. Тлуыачэнне закона ао атоафах, спаганяаыых э рабочых на фабрыках I завохах. Творы. Т.2. йінск, 1953, с. 19-57.
На с. 52-53 (т.2, с.55) гаворыцца ао пашырэнні ў 1894 г. закона аб штрафах і на Гродзенскуп губ.
2, ЛЕНІН В.І. Развіццё капіталізйа ў Расіі. Творы. Т.З. мінск, 19 53. 587 с.
Да груіш гуоерань э пераважанней капіталАсгычнайсістайы гас-аадаркі аднесены губерні: ВАленскпя, Гроцзенская і «інская; да групы змешанай сістзаы Віцебская і Jarілёўокая, с.162 Ст.З, C.188K Аб плытагонах-беларусах надрад, заўвагі, с.206 (ТсЗ, с.239). Да раёна жытне-аўсяна-бульбянага аднесена Гро-ізенская гуо., падрад. заўвагі, с.2І6 (т.З, 0.259). Захохнія губерні залічаны ха раёна гакдлёвай жавёлагадоўді, с.222-223 (т.З, с.258-259). Аб зканамічнйх і бытавых асвблівасцях за-ходніх губерняў. с.231 (т.З, с.?б8). *0 раэвіцці прайыслова-га садоўніцтва ў губ. Вілсяскай, »інсяьй, Гродзенскай і «агі-лёўокай, с.2б0 <і.З, с.301). Зыян.інне ліку рабочых сукоянай вытворчасці ў Гродэенскай Г"б,, с.чй; (т.З, с.47О). Коль-жасць насельніцтва ў гг. Ьйебску і Ьінсду ў 1897 г., факсімі-ае а.І.Леніна, с,437 (г.З, с.5бІ), -ііавелічэнне насельніцтва па губернях, у тын ліку на эахолніх, табл., с.49І (г.З, с.565). Ао этнаграфічнах і адуінісграцыйна-орылычных асаб-лівасцях беларускіх губерняў, с.51І (т.З, с.588).
’• JIEHIH В.І» Да пытання аб нашай фабрычна-завохская стагыстыцн. Творы, Т.Д. Мінск, І95ч, с.1-32.
На с.18 (і.^, с.І9) прывеязены лічбы аб колькасці заволаў па апраноўцы хывёльнах пражуктаў у ііагілёўскай губ. На с.26 (г.4, с.28) art мукамольнай праыыслонаспі ў Віцебскай губ. (у 1890, 1891 I 1894/5 ГГ.).
ч. ЛЕНІН В.І. Наша бліжэйшая эаіача. Творы. Т.4. йінск, 1954, с. 193-198.
На с.195 (т.4, с.187) В.І.Ленін сказаў: "Блісжучы пачатак, якім азяаыенавалі сябе сацыял-іэаакрать.чныя арганіэацыі рабочых Захоіняга края, ііецярбурга, масквы, Кіева і іяаых гараюў, завяршыўся стварзннем Расійскай сацыял-хэмажратычяай рабочай партыі" (вясной 1898 го»а)*.
5. ЛЕНІН В.І. Karo яны хочуці авукаць? Творы. Т.8. ьінск, 1949, с.199-200. * ’
Ііахкрэсл f ваецца, вто ііалескі і іІаўночна-Захохні каьітэгй былі эапверхжаяй саветам не к І-«у стухзеня, а к І-uy красавіка 1905 г., с.199 (т.9, с.335-336).
х)
J Таыы t старонжі ў жужках жакэены па 5-м рускім выханні.
. 5 -
6. ЛЕНІН В.І. Прадзелкі банапартыстаў. -Творы. 1,8» Ыінск, 1949, с.224-227.
На с.226 (т.9, с.364) упамінаецца Палескі і Наўночна-Заходні камітэты (1905 г.).
7. ЛЕНІН В.І. Да партыі. Творы. Т.8. Міяск, 1949, с.231-232, На с. 232 (т.9, с.384) адзначаецца, што за скліканне з"еэду выказаўся і ііаўночна-Заходні камітэт,
8. ЛЕНІН В.І. Адкрытае пісьыо старшыні савеіа РСДРП тав, Плехана-ву. Творы. Т.8. яіяск, 1949, с. 305-312.
Адзначаецііа, што за скліканне Ш-га змезду партыі выказаліся Налескі і іІауночна-Заходні камітэты, с.ЗО5 (і.ІО, с.73).
9. ЛЕНІН В.І. Ш з^езд РСДРП. 2. Нрамова аб поўнапраўнасці Казан-скага і Кубанскага камітэтаў 14(27) красавіка (1905 г.). -Творы. Т.о. Мінск, 1949, с.333-335.
На с.334 (т.ІО, с.І08) упамінаюцца балескі і ^аўночна-Заходяі камітэты.
10. ЛЕНІН В.І. Другі крок. Творы. Т.8. йінск, 1949, с.223-237.
У якасці ўдзельнікаў Ш-га з’езду партыі з рашаючым голасаы запрашавцца Ііалескі і Наўночна-ЗаходнІ лаыітэты, с.236 (т.9, с.370).-
II. ЛЕНІН В.І. Ш з"езх РСДРП. 24. Прамова па поваду пагаднення з с-р 23 красавіка (6 ыая). Творы. Т.8. кінск, 1949, 0.384-388.
На с.384 (т.Ю, с.І80) упаміяаецца Беларуская сацыялістычная грамада.
12. ЛЕМІН Б.І. Аб ханстытуіраванні з’езду. Творы, Т.8. Мінск, 1949, с.407-408,
У ліку камітэтаў, хэлегаты якіх прысутнічалі но Ш-ы з"ездзе партыі, упамінаоцца Палескі 1 Паўночна-Заходні; э дарадчныі галасаяі ііінская група, с.407 (т.ІО, с.2І0).
13. ЛЕНІН В.І. Аграрная праграма сацыял-дэмакратыі ў пераай рускай рэвалюцыі 1905-1907 гадоў. Творы. Т.ІЗ, Мінск, 1955, с. 195-392.
Даецца ацэнка энказванняў правых сялян ВІцебскай і Мінокай губ. у П-ой Дзярх. думе па аграрнаму пыіаяню, с.346-347, 369 (т.16, с.361-362, 387).
КНІГІ ОНЛАЙН
