Хітрыя літары
Іван Курбека
Выдавец: Юнацтва
Памер: 26с.
Мінск 1991
Шарады Метаграмы Лагагрыфы Анаграмы
Мінск «Юнацтва» 1991
ББК 84 Бел7
К 93
Рэдактар выдавецтва М. П. ПАЗНЯКОЎ
Мастак Ю. А. МАДЛІНСКІ
Кннгу составмлм лннгвнстнческне загадкн — шарады, метаграммы, логогрнфы, анаграммы.
Онн пробуждают языковое чутье, развнвают смекалку н нзобретательность. Мсторня н лнтература, географня н прнрода, спорт н быт людей — вот далеко не полный перечень тем, отраженных в загадках.
4803120201— 034
К 62—91
М 307(03)—91
© I. С. Курбека, 1991
© Ілюстрацыі. Ю. А. Мадлінскі, 1991
ISBN 5-7880-0553-1
Мой пачатак — Навальнічны, Рэшта —
Водарасцей слой, А ўсё разам — Я камічны, Мудры казачны герой. (Бура-\-ціна)
Са злучнікам Часціца
Побач стала —
I атрымаўся Верш Купалы.
( «Але-\-ся»)
3 нотай
Прыназоўнік
Уступілі ў лад — Утварылі разам Баявы снарад.
(Мі^на)
Да дрэва Кіпень Прыкладзі — У першы клас Са мной Ідзі.
(Бук-\-вар)
Часціца 3 камяніцай З’ядноўваюцца Ў пару.
Прад намі Каб з’явіцца, Героем стаць Г айдара.
(Ці+мур)
Прыназоўнік, Дужа прыткі, Даў лічэбніку
Руку —
I стварыў увачавідкі Беларускую раку.
(Пры-\-пяць)
tub
Я
ўжо народжанд^
Такою, v
Што караблям Служу бядою, Для іх — Ну, проста нерат. Калі ж спакойна Ўперад Паставіш Дрэў Ахоўны слой, Ты зможаш Ласавацца мной.
( Кара-\-мель)
У гарах блукаю
Дзікі
Сваёй першай часткай.
А другою —
Невялікі
Я зямельны ўчастак.
Поўным словам —
Я такі:
Мяне цэняць Маракі.
(Як-\-ар)
Пачатак —
На дрэве тырчу я, Канцоўка —
Заўсёды
Конь чуе.
А возьмеш
У цэлым спляценні — 3 мяне ты
Пашыеш адзенне.
(Сук-\-но)
Калі зірнуць На гэта слова, Ва ўсім тут Бык або карова: Паглядзіш спераду — Рыканне, А ззаду — Сродак для бадання. Акінеш вокам Усю форму — Быку й карове Служыць Кормам.
(Му-\-рог)
Захоўваць харч —
Мой лёс такі: Капусту, бульбу, Агуркі...
А распадуся папалам — Я не патрэбен Болей вам: He захавальнік, He ахоўнік.
3 мяне ўтварыўся Прыназоўнік.
Яшчэ,
Скажу вам Без маны,— I насып доўгі, Земляны.
(Падвал=пад-[-вал)
Двух прадметаў Спалучэнне — Частка першая мая. Ад турбот Заспакаенне Дам
Другою часткай я.
Цалкам —
Дождж як пырскане, Возьмеш з радасцю Мяне.
(Пара-\-сон)
Стэп.
Пустыня. Там звычайна Курганом Я паўстаю. Пачастую Кавай, чаем — Палавіну Знай маю.
А другую — Ты нямарна Паламай, Мой братка, голаў: To ж — манарх, Князь уладарны Або ў цюркаў, Ці ў манголаў. (Бархан=бар-\-хан)
Мера плошчы — Зямля — Як спалучыцца 3 нотай, Твор вядомы Брыля Прачытаеш 3 ахвотай.
Першы склад мой — Ведаў мера, Склад другі — Мішэнь гульні: He выходзячы 3 кватэры, На паветры Адпачні.
( Бал-\-кон)
Прыправа
I нота
Займелі лады —
Стварылі ахвотна Драбніцу вады.
(Кроп-\-ля)
У тым, сябры, Яго віна ўся: Быў лётчык, Слаўны, баявы. 3 жаночым імем Як спазнаўся, Зрабіўся дрэвам Ліставым.
(Ас-\-іна)
Пачатак мой — Сталічны.
Ён — горад Сімпатычны. Канец — Парою года З’яўляецца Заўсёды. Калі ў адно Змацуеш, Ты оперу Пачуеш.
( «Рыга-\-лета»)
Зімой і летам Адным цветам Расту, красуюся На поўдні: Пачаткам — Упакуй прадметы, Канцом — Запас харчоў Папоўні.
( Кіпарыс=кіпа-\-рыс)
ooGGO 8ОТо
Я грамадзян усіх Шаную, Мяне баіцца Ліхадзей.
Змяніўшы «у» на «а», Пачну я Пладамі Надзяляць людзей.
(Суд—сад)
Я ў зелень
Прыгожа адзеты.
I цэніш
Па праву
Мяне ты.
А літару зменіш —
I з пашы
Зраблюся
Бунтоўнай ракой, Дзе воіны мірныя нашы Фашыстам далі
Першы бой.
(Луг—Буг)
Посуд я шкляны, I, пэўна, ты Ведаеш мяне, Як белы свет. А заменіш
Зычны канцавы — На паперы Пракладу я след.
(Графін—графі т )
Лес вялікі, Знакаміты, Заблудзіцца можна ў ім. Адну літару Змяні ты, I — Паэтаў Псеўданім.
(Пушча—Гушча)
Дзяўчаткі
Выплылі на сцэну, Іх рухі блізкія, Свае.
У танцы
Зычнай дай замену — I Багдановіч паўстае.
( «Лянок»—«Вянок»)
3 «п» —
Я пад тваёй пятою Паскараю Табе шлях.
3 «м» —
Зазвычай у героя
Горда ззяю на грудзях.
( Педаль—медаль )
Выкапень карысны (Замест «а» напішаш «е») Робіцца капрызным: Смак дае
Ці не дае.
( Апатыт—апетыт )
У касьбу
Я ёй падмога
(Як ты тут ні гавары):
Палягчаю ёй
Дарогу,
Покуль сонца
He ўгары.
Бо адзін жа ў нас
Намер
(«К» ў яе, а ў мяне «р») —
Разумееце і вы — Назапасіць больш Травы.
(Раса—каса)
3 «л» —
Я мэблю пакрываю, 3 «б» —
Я вадкасці змяшчаю, 3 «м» —
Расту я на градзе, 3 «р» —
Сустрэнеш у вадзе.
(Лак — бак — мак — рак)
ідао
Зброя разрыўная Літару мяняе — Мужна, Зноў і зноў Чуецца Святлоў.
( Граната—«Гранада»)
Са звонкім гукам — Кожны рады Мяне ссушыць Або спячы.
Калі ж з глухім — Шукаюць рады, Каб ад мяне як Уцячы.
(Грыб—грып)
Хочаш есці — Калі ласка, Да мяне Завітвай брава: Бутэрброд табе, Каўбаска, Ёсць кефір, Напітак, кава. Паясі —
He будзь сярдзіты: «Ф» на «к»
Хутчэй змяні ты Паслухмяна, Неўзаметку Перайду У кветкі.
3 літарай «к» — Даю малака Дарослым і дзеткам. «В» калі маю, Стол аздабляю, Захоўваю кветкі.
(Каза—ваза)
Друк перыядычны, Калі зменіць Зычны,
Пацячэ ракою, He абы-якою: Ёй радкоў нямала Прысвяціў Купала.
( Буфет—букет)
( Прэса—Арэса )
Я нагадваю Палатку. Змяні літару Ў пачатку —
I пабачыш:
Тут жа стану^-^^’
Легендарным партызанам.
(Шалаш—Талаш)
Ты не чакай Саміх удач, Трымайся Устаноўкі: Імя мужчыны Перайнач — Чытай Паэму Броўкі. ( Глеб—«Хлеб» )
Пасажыраў Поўна хата Ўдалячынь імчыць. «В» на «п» змяні — Ў салдата Ўбачыш на плячы. ( Вагон—пагон)
3 «е» —
Дружу
3 будаўнікамі.
3 «а» —
Купляй
У хлебнай краме.
( Бетон—батон )
Пастарайся ты Слову У канцы Даць абнову — I напітак салодкі Загучыць Вершам Цёткі.
( Морс—«Мора» )
Быў плавання стыль. Стаў гладзіць тэкстыль. Чынам якім? — «Б» стаў глухім.
( Брас—прас)
Літару Адкінь Альбо дадай
I загадку Разгадай.
' Я —
Курорт вядомы. Адну літару Дадай —
I спакойна дома Ты на мне Адпачывай.
(Анапа—канапа )
Час быў. Змагалася Мужна я, Моладзь была ў мяне Дружная.
Я і сягоння Узнёслая: Вы забярыце Галосную — Простая, Ціхая станцыя, Дам вам Вялікія танцы я.
( Обаль—баль)
Мы з ім быццам радня. Ты без нас ані дня. Я ваду падаю, Ён жа
У памяць тваю Веды, Мудрасць нясе. I нас любяць усе. Ты праз нас Без адрыву ад хаты I душою, I целам Багаты.
( Кран—экран )
Без лішняе гутаркі Адкідвай ты Гук толькі Ад узнагароды, Спартыўнага прыза — На востраў Свабоды Атрымлівай Візу.
(Кубак—Куба)
Слухай мяне, Братка: Літару
У палатку Акуратна ўкінь — I горнарабочы З’явіцца на вочы, Падзямелля сын.
( Шацёр—шахцёр )
Вялікі кампазітар Галосную прыдбаў — I месцам Гістарычнай бітвы Ён ганарова стаў. ( Барадзін—Барадзіно)
Геаметрычнае цела Толькі да зычнай Прымкне — Добразычліва I смела, Дружа, Цябе крытыкне.
(Шар—ійарж)
Ад нягод Матор машыны Я хаваю.
3 «м»-устаўкай — Мяне вып’еш Замест чаю.
( Капот—кампот)
Сачыць
За спартыўнай гульнёю Публічна 3 мяне
Табе ўтульна I ёмка.
А толькі
Далучыцца зычны — Я твор назаву Макаёнка.
(Трыбуна—«Трыбунал»)
У мяне — Нагі чатыры, На маім Сядзіш ты карку. «У» як трачу, Біўні-пыры, Хобат мой — У заапарку.
(Услон—слон)
Жыллё для жывёл Пад зямлёю Запоўніцца можа Вадою
I возерам казачным Стаць,
Як літару
Толькі дадаць.
(Нара—Нарач)
Шавецкая прылада (Змякчыць канцоўку варта) Мясцінай
Стацца рада, Дзе нарадзіўся Цішка Гартны.
(Капыл—Капыль )
Да ўзвышша Зычную дадай — Машыну
Ў стойла заганяй.
( Гара—гараж)
Мэбля бытавая Зробіцца Ўзрыўчаткай, Калі занядбаеш Літару Ў пачатку.
( Стол—тол)
Абрамляць карціну — Лёс мой не адзіны. А яшчэ 3 дадаткам: «Н» плюс У канчатку — Я, павер мне, Мігам
Станаўлюся кнігай.
(Рама—раман)
Від паветранага бою, Што даступны Мужным, стойкім, Толькі
Літарай адною Розніцца
Ад упакоўкі.
(Таран—тара)
V £<©йвйг<
Калі
Маленькую манету j Рацыянальна Скарыстаць, Яна захоча, Верце ў гэта, Героем Мележавым
Стаць. I
(Капейка—Апейка) /
Маўклівы
Хаты вартаўнік
(Без пахвалы і лаўраў), Каб толькі
Зычны першы •
Знік,
Стаць мог бы
Творам Маўра.
(Замок — «Амок»)
Ад імені Галосная Адпала — Застаўся нам Ляўкоўскі Верш Купалы. (Лёня—«Лён» )
Mary
Заправай быць I стравай.
Прыставіш літару —
Цікава:
Я Коласавым вершам Стану, Прысвечаным Узбекістану.
( Сала—«Салар»)
Мінерал Напаўкаштоўны, Дадасі калі Тактоўна Алфавітную адзінку, Ператворыцца адразу Ў персанаж «Паўлінкі».
( Агат—Агата)
Твораць Загадку Літары Ў розным Парадку.
Ты чуў? — Афганская сталіца 3 пшанічным хлебам Парадніцца Змаглі ў далёкія гады: Адны і тыя ж Два склады Гучаць у іх Суладна, гладка, Ды толькі He ў адным Парадку.
( Кабул—булка)
Хочаш ты, Каб элемент хімічны
Паралелаграмам
Стаў? —
Пачатковы зычны
У канец Пастаў.
(Бром—ромб)
Насякомае, Нам знаёмае, Джаліць меціцца Ў твар.
Змяшай
Літары — Яно, хітрае, Дасць за грошы Тавар.
( Камар—крама )
Знаёмы тут Выпадак: Змяні ты Літарны парадак — I рыба з ходу, Без замінкі Паўстане
Месцам адпачынку. (Карп-парк)
Ад раны след На скуры — Такі мой сэнс пануры А прачытай Наадварот — Пакліча музыка Ў паход.
( Шрам—марш )
Кожны ведае
Пра гэта, Што дзівосаў Шмат на свеце. Нат вядомая планета Можа тарай Стаць для смецця: Перад словам He пасуй — Літары Ператасуй (Уран—урна)
<л33022<Яфо
(Гіра—Ігар)
Снарад спартыўны Змяні ты
Слова вязь —
I, як ні дзіўна: Вялікі рускі князь.
Каб частка судна Ды імем стала, He будзь марудны — Работы мала:
Ану,
Мой дружа малады, Вазьмі і перастаў Склады!
( Карма—Макар)
Без ніякай бяды Перастаў ты Склады — Цыліндрычны сасуд Ажыве
Тут як тут.
( Банка—кабан)
Слова Спераду чытаеш — Ім Паветра Ты ўдыхаеш. А чытаеш Слова Ззаду — Адпачыць Заўсёды рады.
(Hoc—сон)
Крапівы
Герой вясёлы Стане
Коласа героем, Калі слова
I не ўсё мы Асцярожна Перакроім.
( Батура—Барута )
Літарам у слове Пры адной будове Даць Другую трэба — I суквецце злакаў Гордым, Смелым птахам Панясецца Ў неба.
(Колас—сокал)
Мне заўсёды Служыць табе Люба:
Мною раніцай Чысціш ты зубы. Першы зычны Ў канцы
ставіш слова —
Называю я
Зборнік Лынькова.
( Паста—«Астап» )
ШАРАДЫ — 3
МЕТАГРАМЫ — 9
ЛАГАГРЫФЫ — 15
АНАГРАМЫ — 21
Кзданне ддя детей м юношества
КУРБЕКО Нван Степановнч
ХНТРЫЕ БУКВЫ
Шарады, метаграммы, логогрнфы, анаграммы
Для младшего школьного возраста Мннск, нздательство «Юнацтва» На белорусском языке
Выданне для дзяцей і юнацтва
КУРБЕКА Іван Сцяпанавіч
ХІТРЫЯ ЛІТАРЫ
КНІГІ ОНЛАЙН
