Малітвы за Беларусь
Памер: 8с.
Мінск 1989
"Ппяппр^5,ЛйТаЧ,Пеі?шы літаРатУРны дэцатак да часопісз Праваслауная думка ,прысьвечаны творчасьці вядомага
белзрускан інтэлігенцыі аутара Зьніча.
Ен даволі шырока друкуеццз ў эмігранскай прэсе.меней
•У сазецкз".? Дзьве першыя кнігі /аднз выдадзена ў Лондане.другая у выдавецтве "Беларус"ў Ныо-Ерку/ былі прыхільна успрынята замежнай крытыкзй і каштавалі аўтару звальненьнем з прзцы у інстытуце АН БССР.
Пвэзія Зьніча нараджалася ў гады жорсткай дыктатуры. калі першая хваля пзсьлясталінскага адраджэньня з А Раэанавым пайшлз уніз.а другзя—зА.Сысом.Рлобусам.А.Аркупаы.яшчэ не узьнялася. р •’
йЯ»ВнЯпоСВЦЬс3ьііічахСта1ць паасобкУ ў сучаснай беларус
Яна глыбо*а рэлігійна. 1 uo з’явіцца пачаткзй адраджзньня веры у беларускай інтэлігенцыі?
КзлІ так.вітаем Цябе,моліхс~,і жадаеы посьпехаў. рэдактар Стрзц і лат.
Жар сэрца даў сьвятло і цеплыню. Сышла пзра паліць.прышлэ—гаіць. Усьвеце сьмерці й чорнага агню Хрыстову сьвечку мушу ззпэлшь. Ня трэба цудаў. Цуды—быццам сны. "Гаі,ратуй!"—то шэпча мне Зямля. 1 мроіцца крывавая ральля: Свой Крыж данёс дэ скону Божы йын. Натоўп шалее.шэры і ту™. бязьлітасны,плюе_Яму у £вар, і прагне сутаргзу Таго.Хто Ьожы дар Жыцыія прынёс у тлумныя скляпы. О.Божа! я да ног Тваіх тулю асьыяглы шэпт навек зьнямелых =лоу. Што творыце1Л£зта_Ж"В а 5 а Плоць ’ КР°У1 Зяп.гч^ ! '
Кант
Нл СДБОрнДЙ плошчы ў стодьным Мснску*
..штодня гэрдыню розуму разворвае у ральлю Сумоуя летуценьнік кволы...
...цнатліва ўгля^аювда Анёлы
у бездань сэрца і бяздоньне зовнае...
* * *
мяне гукае сумная званіца... мяне заве Адвечная Рака...
а перад Хрзмам—каб перахрысьціццз— у мяне...не падымаецца рука!..
„ „ * * *
С.Крыуя,—не!..Цябе ня змораць!.. іы зноу асьвйньціпся знутры— як па-крывіцку зэгавораць
з лабой Хрыстовы сьвятары!
. ..самотным прыв ідам сьвятару ля канфэрмісцкіх пустыроў... запальваю сьвятўю мэру—' стварыць Крывіцкіх сьвятароў! .,,
* * *
пзмі луй,Хрысьце,пам і луй нябожчыкау і жывых...
I дай нам усім сьцяжыны у бясконцых Шляхох Тваіх...
...калі ў "век НТР" сьцісьне сэрца маё сцыеньцізмам вучоная згрзя, эаіскрыцца яно.бы’ расою.крывёй: Хрысьце мой.яЦябе кахаю...
калі бэсны прзгмацік—за здраду Яму— крзты срэбныя паабяцае, адкажу я—і праз залатую турму: Хрысьце мой,я Цябе кахзю...
кзлі мне дзвяцуць:Эвзнгельлі—мана...
і зямная цзрква — не сьвятая...— я ізноў паўтару:адыдзі.сатана, Хрысьце мон.я Цябе кахаю...
...холад мёртвы з прадоньня:
Я г о — н е б ы л о ...
Лік Нявіньніцы ў Небе згасае...
...запалю Таямніцы Апошняй сьвятло:
Хрысыіе м ой, на Крыжы—ў васкрзсзю!..
ДтіШНЫ УДСЦІ дбчндг цяпер
СуСТрэне 38 М Я Ж О Й Хрыстос япчімкі ^^,"акУтн№<“т0 ўздымецца ў блакіт з сзбою узяушы зорныя хвіліны... * •••а тлумны час—адыдзе ў Нябыт...
Нм АЯ УЗАббАНДга ХР&МЛ д^ыгта Спдсіцедя
...таго злачынства адгзлоскі — адчаю поўныя рзвы:
магілы Волг і.. .рускай вёскі.. і белакаменнай мзсквы...
®чЧРУв д’яблава навала...
I усё х Расію—не сьсячы: Ты--Праваслаўе захавала...
і Дух Твой—сьвеціцца ўначы!..
* Ж *
?Я™^Хаюць сл°вы.. .учынкі —ня чуюць... з сутоньня—адчай—да сьвітаньня.
за^Хаю8 ' • -ПЭД сонцай~~НЕЧУю • •.:
й о в у йаўчаньня...
* * *
О.Хрысьце.Ты спрадвечнае жніво нашДчасН?\Дг\СЯрП0“ прзўдзіш:
і чм8? 1 л-с.сь™™ адчан і радасьць. । зло.і сьвятасьць—рушаць да яго...
Нд скон ншдд у
» '7 АЬ7Іг«4г
Мзнкуртам стзў нявольнік лёсу. Маўчыць.Сыноў не пазчае. Hi болю ўжо.ні прагі помста: чароўны круг на галаве... Манкурт!..навошта гэлзшэньне 1 мітусьня—пасьля пэкут?.. Ня будзе т у т уваскрашэньня—
адбыуся цэсараў прысуд.
...Згарэў вянок вякоў...Цяпер вянцом цярновым, абвітым лаўрамі.эаціснулі чало...
1 змоўкла спадчыннае Слова...
I згасла Боскае Сьвятло...
А цар спатоліўся крывёю.
Дзе палёгку нездарма: шляхотны дух над той зямлёю сканаў.Ратунку ужо няма... 1 што за дз іва? . .адусюды на лоўлю шчасьця_і чыноў шыбуюць процьмы ўцекачоу— і Герастраты, і Іуды... Гвалтуюць д’яблавы сыны чужыя звычві і мову... Затое ўласныя чыны уладкавалі адмыслова!.. Скрышылі Храмы і Муры— што ім усім дэ нашай славы'... ...на мерцьвяках—пасьля аблавы— свойпір,ганебны і крывавы, спрауляюць каты й гавдляры!..
А вы.тутэйшыя Дантэсы, падпанкі подласьці.нзхрапістых братоў, Сьвятыню-спадчыну ў пракруставыя "крэсы" за срэбнік кідаеце колькі ўжо вякоў?.. натоупай сквапным раскашуеце ля тронаў, на вочы матчынныя селі, крумкачы... схаваліся за шыльдамі законаў, і суд.і праўда перад вамі—ўсё маўчы!.. Але ёсьць Божы Суд.нэперсьнікі распустыі Т а м ажыве закатаваны Крзй... Нямы народ свае раскрые вусны— і здасцз вам:
"О.БакзІПакарай!
...Усё узновіцца,што той збруч чзрсўны сьцёр з памяці.зь зумлі.з душы ..
1 кожны—ўвзскрзшзльнае пзкуты пожы— мс ўчуе:
" .. .йдз і...
1 болей не грашы...
Ад той пзры.як я нзбыў Вышзйшай воляй дар прзрочы, старонкі злосьці 1 худы адкрылі мне лвдскія вочы...
я нёсусій сваю любоў
1 праўды чыстая вучэньні:
У мяне й бліжэйшыя з братоў палёна кідалі каменьні...
пасыпэў попелзй чало, пайшоў ад іх з кійком жвбрачым.. і вось—пустэльнае жытло...
жыву.як птушка,—Божым харчаы... мне ціха ў вочы зззірне, з дзверзй.кожная істоткв...
і зоркі слухаюць мяне, u і гцяць лагодна і дрыготка.., калі ж.праз тлумы й кірмашы, бывае соваюся у сьпешцы, гавораць_дзецям,ад душы, старыя—у ветлівай усыіешцы:
"Глядзіце:прыклад для ўсіх вас, ён—ганарлівы.н а м варожы!
Дурны.хайеу упэўніць нас, штоу ім гаворыць Голас Божы!
He адступэе ад свзйго, жыве пвнуры і балесны...
1 кожны з нас—разуйны й чэсны... з пзгардай плюне ка яго!"
* * *
Роўнаапостэльны Ўладзім[р праз люстру тысячы гадоу, глядзіць на сумны твар Радзімы, на лёс асьлепленых сыноў.
У вогнішчах і хмарах дыму ад кніг сьвятых і мейсц сьвятых схавалі адсьвятых — Радзіму, зрабілі з нзс—натоуп сьляпых.
Люцыпра зд душы адыме і паспаліты.і пзэт— калі ц я п е р вярнуць Радзійе с ь в я т ы х , Владыко Філарэт!
£ * *
У час апошняе высновы, дзе Скон глядзіць на нас штодня, няўхо ня ўслав іць наіпа мова Сьвятое Божае Ійя?
У час сусьветнага садому, што вар’яцее ад спакус, блюзьнерыць танна несьвядомы, маўчыць сьвяцомы беларус.
Я буду ў роспачы і ў скрусе, пакуль ня спраўцзіць гэты сьвет саюз Царквы і Беларусі— п р а з н а с ,
Влздыко Філарэті
* * *
Няўжо.Крыўя.ты зноўку пвганская?.. няужо спляжыуся слынны народ?.. Гв8я шляхта ж была Хрысьціянскаю змаль цэлую тысячу год!..
* * *
цябе у Небз—нібы немзўлятку, што ня можа й ня хоча ісьці,— панясе закахзная шляхта... ...толькі д з е тую шляхту
знайсьці?.
Самаўпэўнены і сыты, я ў ззстойныя гады крытыкзвзў Мітрапалітэ, "Царкву—бяз мовы і сьвятых... Владыко зрушыў цень мэркотны: Дух Дзядау—Храмам стау сьвяціць... Але тутэйшы "люд шляхотны", як і раней.пэнылв сьпіць...
Взш кволы дух Радз іму.зморыць, народ наш зганіць на увесь сьвет... за Вас сьятую справу творыць шляхотны р у с к і —
Філврэт!
Вякі плывуць, э Зн— раскрыжаваяы, жывы...
11 ў крыв і цячэ
цывікоў >пжа...
1 род лэдзкі нячыстым
і ■ апантаны
й । ня мае сілы
S। зьняць Яго
| ■ з крыжа...
* * * * * *
чорна-белыя плыні Быцыія ...Верай.,.Надзеяй...Каханьней
я кранаю пальцамі лёсу... Трэйца таемна мігціць...
мне бел-чырвона-белы сьцяг тое.што трацім сьвітаньнем,
адгукаеццэ бацькам хросным... мусім сутоньнеы набыць...
* * *
...з россыпу слоў-крышталю, прэлвдыяй і выснован, промнем Хрыстовай хвзлі блі сьне
Боскае
Слова,.,
Рэдактар Страцілат.
Мастак Кастусь Якаў.
Літаратурны дадатак да часопіса праваслаўнае моладзі "Праваслаўная думка".
Часопіс "Праваслаўная думка" не з’яўляецца органам афіцыйных царкоўных уладаў і адлюстроўвае думку незалежнае рэдакцыі.
Бясплатна. Нумар выдадзены коштам рэдактара.
Наклад 1о ооо асобнікаў.
Ахвяруйце грошы ў фонд выданьня!