Шэдэўры Траццякоўскай галерэi. Жывапiс XVIII - пач. XX ст.
Памер: 22с.
Мінск 2003
CIE ЛСО./ІП1ІП
ІНСІЫІУТ ГІСТОРЫІ АКЛЛЭМІІ НАВУК БССР ДЗЯРЖАУНЛЯ ЫБД1ЯТЭКА Б( С Р ІМЯ У. I. ЛГНША ФУНДЛМЕНІАЛЬНЛЯ ЫЬЛІЯТЭКЛ ІМЯ Я. КОЛЛСА ЛН ЬССР
БІБЛІЯГРАФІЯ ПА ГІСТОРЫІ БЕЛАРУСІ ФЕАДАЛІЗМ І КАПІТАЛІЗМ
М I Н С К 19 6 9
Склалі: М.Г.КРЭКАНЭ I А.А.САКОЛЬЧЫК Пры ўдзеле Ю.І.БІБІЛЫ.
Пэд рзд. кандыдатаў гістарыных навук: Е.Т .НАРІІМЧЫКА і С.А.ШЧАРБАКОВА.
ІІРАДМОВА
Вялікі Кастрычнік выклікаў уздым кулыурнага ўэроўню сеяецкага нароіа, рост навуковых і навучальных устаноў, якія внвучаюць мінудае Беларусі. Гэга востра ставіць пыіанне аб эканомі! часу вучоаых даследчыкаў і аматараў, які траціцца імі на пс«ук< махэрыялаў па гісторыі Беларусі, раскідалых па шматяікіх бібліяграфічвых t ве~ бібліяграфічных выданнях.
Бібліяграфічяая работа "Гісторыя БССР. Тэаатычнн пакаэальяів савецкай літаратуры /19491998 гг./", складзеная Цітком У.А,, Ігнаценкам А.Ц, і Шаачый Я.І I вядомыя бібліяграфіі Балтрамамціса С, "Сборнмя бяблнографяческмх матермалов хля геогра^яя, ясторнв.,. Лятвы..." 1 “енкінай З.М. "Полесье..." не могунь залаволіць сучасных даследчыкаў таму, што перпая з іх уклвчав работы толькі за 13 пасляваенных год, а іругая t трэняя, апрача таго, ню яаўко вала~ хзены /у 1904 і ў 1883 гг./, ахопліваюць далзка не ўсв тэрчторыю, вто ўвайпла ў екдад оеларускай ССР.
Словам, бібліяграфія, у якой былі б эарвгістраваны іасавецкія t савецкія выланні па гісторыі феэкалізму I кайіталіэыу ўсёя Ьеларусі, пакуль што не склалзена.
Драпануемая ўвазе чытачоў бібліяграфія пераая спроба рэгісі” рацыі работ па гісторйі ласавенкай ьеларусі. У ёй сабрапы бібліягра фічныя эвесткі пра летапісы, хрон*кі, зборніві іакументаў, кпігі і артыкулы са зборнікаў, часопісаў, вучоных запісах на рускай, бвларускай і ўкраінскяй моввх, наірукаваныя на працягу 1803196* гаюў уключна.
Склаканне адпавевнага хавевніка на іншых мовах нарохаў СССР I эамежных мовах чарговая заіача бібліяірафічных і аавуювагіотарычнах устаноў рэспублікі. яатэрыял іля такой работы /у выглядзв картатэкі/ маецца ў Дэяржаўнай Оібліятэцы йеларускам ССР, ала на яго апрацоўку і папаўненяе паірэбна нямала часу.
Пры падрыхтоўцы бібліяграфіі было іірагледжана амат розных крыніц: бібліяграфіI, летапісы друку» картатажі Дзяржаўна» бібжіятэкі Беларускай ССР 1 навужовых работяікаў інстытуга гісторыі Ажадэміі навук БСОР, часопісы яі дарэвалоцывныя, таж I савецжія, a іаксама другія магэрыялн, пералічаныя ў "Спісу прагледжяных вндаявяў і матэрыялаў". Зяачяая больжасць матэрйядаў, зарэгістраваямх у бібл і ягрвфі і, прагледжана de visa.
У Оібліяграрс ўмючанн работы аа ўсіх Оылых губернях, мія
ўвайшлі цалкам або часткова ў склад Беларускай ьавьцкай Сацаялістычнай Рэспублікі, а іаксама йнога кніг і артыкулаў па гісгорыі Вяліхага хнясгм Літоўскага, састаўноа часткаю якога доўгі час з“яўлялася Беларусь. Раздзяліць ыногія матэрыялк, па гісторыі Літвы I па гісторыі Беларусі ў перыяд сярэдневякоўя, як вядояа, немагчыйа.
Апрача работ, спецыяльна прысвечаных Беларусі, у бібліяграфію ўключаны кекаторыя выданні і лгтыкулы па гісторыі Расіі, якія захранаюць асобаыя пытанні гісторыі Беларусі. Явы падаюцца без анатацнй. Асаблівая ўвага звернута на дакументы і статыстычныя йатэрыялы. Схламльнікі 1 рэдактары імкнуліся падаць іх памагчымасці паў» К С н о
3 шйаттомннх агульнарускіх выданняў апісакы толькі тамы /выпускі, нумары/, у якіх маюцца матэрыялы аб Беларусі.
Бібліяграфія не ''"яўляецца вычарпальнай. 3 прагледханых матзрыялаў /бібліяграфій, картатэк і каіалоіаў/ адбіраліся толькі хніг‘, артыкулы з часдпісаў, зоорнікаў і прац устаноў» Газетнря артыкулы ў бібліяграфію не ўключаны, Рзцэнзіі на гістарычнкя работы ўэяты толькі з часопісаў за 19451966 гг. Археалогія і этнаграфіяі як спецыяльныя разхэелы навукі; у бібліяграфів не ўклочаны: яны патрабувць спеныяльі'ай распрацоўкі.
Бібліяграфія разлічана перш за ўсё на навуковых работнікаў, выжлалчцкаў гісторыі і сіудэнтаўгісторыкдў. Апрача іх, у бібліяграфіі знойхуць няыала цікавага і асобы, якія працуюць над гісторыяй паасобннх галін народнай гаспаіаркі і кулыуры рэспублікі хасавецхага часу. Бібліяграфія значна скароціць пошукі патрэбнага йатэрйялу краязнаўчым арганізацыям і гістарычным гурткам рзспублікі. Асабліва карысна гэта выданне лля ўсіх тых бібліятэк рэспублікі, што вядуЦь краязнаўчыя карта'экі.
У когным раздэеле або падргздэеле бібліяграфіі йатэрыялы раэ«еачаны так’ спачатху надрукаваны выданні ці артыкулы, якія внкшлі пасля Вялікай Аастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыі, а потым дарэвалюцыйныя.
У раздзелах "Гарады і мясцовасці", "Чыгункі", "Земства" 1 інш. апісанні згрупаваны па алфавіту геаграфічных назваў /гарадоў, паветаў, губерань, чыгунак і г.д./. У раздзеле "Гісторыкі" ыагэрыялы разяешчаны па алфавіту прозвішчаў г/сторыкаў.
Калі рабоіа па зместу адносіцца да некалькіх перыядаў ці раздэелаў, го ў іншыя раздзелы дадзена адсылка, Аднак пры адшуканні «атэрыялу на пзўную тзму вельмі карыона праглядзець работы па ўсяму
3
раздзелу, у які гэта тэма ўваходзіць, а таксама адпаве'кая глазы ці параграфа з агульных рабоі па гісторыі Беларусі, бо ў іх могуць быць каатоўныя матэрыялы па вывучаемай тэме.
Рыскав "" аддзелены неазаглаўлекыя асьйныя тэмы ў раздзе
лах.
У апісаннях справаздач, паыятных кніхак, прагаколаў і падобных да іх выданняў пры пералічэняі гадоў, тамоў, выпускмў і г.д. .ірацягнік паказвае, што выданке ў прамежкавыя гады выходзіла рэгулярна, без перарываў.
У тых рабогах па гісторыі Pact!, у якіх «авцца геаграфічныя ўказаяьнікі ці матарыял разйешчаны па алфавіту геаграфічйых назваў і весткі пра Беларусь знайсці лёгка, анатацыі са спасылхамі на сіар нкі не даюцца. '*оех датычыць і выданняў, у як<х весткі пра Беларусь раскіданы па тэксту.
Аб"ём бібліяграфН пазбавіў магчымасці даць поўна'’ апісанне асобных памятных кніхак, абзораў губезнь t справаздач, дахладаў, пратаколаў t г.д. гаспадарчых, земскіх t кулыурных устаноў дасавецкай Беларусі. ііоўнае апісанне асобных выпускаў гэтых выданняў чытач ыоха знайсці ў выданні "Русккая дореволюцноняая кнмга о Белоруссо (18021917 гг.)". MtBCK, 1964.
4
А. Д A C A 2 E Ц K A Я БЕЛАРУСЬ У Т В 0 Р A X В.І.Л £ Н 1 Н А*)
I. ЯЕНІН В.І. Тлуыачэнне закона ао атоафах, спаганяаыых э рабочых на фабрыках I завохах. Творы. Т.2. йінск, 1953, с. 1957.
На с. 5253 (т.2, с.55) гаворыцца ао пашырэнні ў 1894 г. закона аб штрафах і на Гродзенскуп губ.
2, ЛЕНІН В.І. Развіццё капіталізйа ў Расіі. Творы. Т.З. мінск, 19 53. 587 с.
Да груіш гуоерань э пераважанней капіталАсгычнайсістайы гасаадаркі аднесены губерні: ВАленскпя, Гроцзенская і «інская; да групы змешанай сістзаы Віцебская і Jarілёўокая, с.162 Ст.З, C.188K Аб плытагонахбеларусах надрад, заўвагі, с.206 (ТсЗ, с.239). Да раёна жытнеаўсянабульбянага аднесена Гроізенская гуо., падрад. заўвагі, с.2І6 (т.З, 0.259). Захохнія губерні залічаны ха раёна гакдлёвай жавёлагадоўді, с.222223 (т.З, с.258259). Аб зканамічнйх і бытавых асвблівасцях заходніх губерняў. с.231 (т.З, с.?б8). *0 раэвіцці прайысловага садоўніцтва ў губ. Вілсяскай, »інсяьй, Гродзенскай і «агілёўокай, с.2б0 <і.З, с.301). Зыян.інне ліку рабочых сукоянай вытворчасці ў Гродэенскай Г"б,, с.чй; (т.З, с.47О). Кольжасць насельніцтва ў гг. Ьйебску і Ьінсду ў 1897 г., факсіміае а.І.Леніна, с,437 (г.З, с.5бІ), ііавелічэнне насельніцтва па губернях, у тын ліку на эахолніх, табл., с.49І (г.З, с.565). Ао этнаграфічнах і адуінісграцыйнаорылычных асаблівасцях беларускіх губерняў, с.51І (т.З, с.588).
’• JIEHIH В.І» Да пытання аб нашай фабрычназавохская стагыстыцн. Творы, Т.Д. Мінск, І95ч, с.132.
На с.18 (і.^, с.І9) прывеязены лічбы аб колькасці заволаў па апраноўцы хывёльнах пражуктаў у ііагілёўскай губ. На с.26 (г.4, с.28) art мукамольнай праыыслонаспі ў Віцебскай губ. (у 1890, 1891 I 1894/5 ГГ.).
ч. ЛЕНІН В.І. Наша бліжэйшая эаіача. Творы. Т.4. йінск, 1954, с. 193198.
На с.195 (т.4, с.187) В.І.Ленін сказаў: "Блісжучы пачатак, якім азяаыенавалі сябе сацыяліэаакрать.чныя арганіэацыі рабочых Захоіняга края, ііецярбурга, масквы, Кіева і іяаых гараюў, завяршыўся стварзннем Расійскай сацыялхэмажратычяай рабочай партыі" (вясной 1898 го»а)*.
5. ЛЕНІН В.І. Karo яны хочуці авукаць? Творы. Т.8. ьінск, 1949, с.199200. * ’
Ііахкрэсл f ваецца, вто ііалескі і іІаўночнаЗахохні каьітэгй былі эапверхжаяй саветам не к І«у стухзеня, а к Іuy красавіка 1905 г., с.199 (т.9, с.335336).
х)
J Таыы t старонжі ў жужках жакэены па 5м рускім выханні.
. 5
6. ЛЕНІН В.І. Прадзелкі банапартыстаў. Творы. 1,8» Ыінск, 1949, с.224227.
На с.226 (т.9, с.364) упамінаецца Палескі і НаўночнаЗаходні камітэты (1905 г.).
7. ЛЕНІН В.І. Да партыі. Творы. Т.8. Міяск, 1949, с.231232, На с. 232 (т.9, с.384) адзначаецца, што за скліканне з"еэду выказаўся і ііаўночнаЗаходні камітэт,
8. ЛЕНІН В.І. Адкрытае пісьыо старшыні савеіа РСДРП тав, Плеханаву. Творы. Т.8. яіяск, 1949, с. 305312.
Адзначаецііа, што за скліканне Шга змезду партыі выказаліся Налескі і іІауночнаЗаходні камітэты, с.ЗО5 (і.ІО, с.73).
9. ЛЕНІН В.І. Ш з^езд РСДРП. 2. Нрамова аб поўнапраўнасці Казанскага і Кубанскага камітэтаў 14(27) красавіка (1905 г.). Творы. Т.о. Мінск, 1949, с.333335.
На с.334 (т.ІО, с.І08) упамінаюцца балескі і ^аўночнаЗаходяі камітэты.
10. ЛЕНІН В.І. Другі крок. Творы. Т.8. йінск, 1949, с.223237.
У якасці ўдзельнікаў Шга з’езду партыі з рашаючым голасаы запрашавцца Ііалескі і НаўночнаЗаходнІ лаыітэты, с.236 (т.9, с.370).
II. ЛЕНІН В.І. Ш з"езх РСДРП. 24. Прамова па поваду пагаднення з ср 23 красавіка (6 ыая). Творы. Т.8. кінск, 1949, 0.384388.
На с.384 (т.Ю, с.І80) упаміяаецца Беларуская сацыялістычная грамада.
12. ЛЕМІН Б.І. Аб ханстытуіраванні з’езду. Творы, Т.8. Мінск, 1949, с.407408,
У ліку камітэтаў, хэлегаты якіх прысутнічалі но Шы з"ездзе партыі, упамінаоцца Палескі 1 ПаўночнаЗаходні; э дарадчныі галасаяі ііінская група, с.407 (т.ІО, с.2І0).
13. ЛЕНІН В.І. Аграрная праграма сацыялдэмакратыі ў пераай рускай рэвалюцыі 19051907 гадоў. Творы. Т.ІЗ, Мінск, 1955, с. 195392.
Даецца ацэнка энказванняў правых сялян ВІцебскай і Мінокай губ. у Пой Дзярх. думе па аграрнаму пыіаяню, с.346347, 369 (т.16, с.361362, 387).
14. ЛЕНІН В.І. На прамув дарогу. Творы. Т.К. Вінсл, 1955, с.37 На с.5 (т.І7, с.5) падаецца тэкст карэсоавдэнцыі аб тым, ято "у глухім правінцыяльным гарахку мінску" раббчыя спачуваюць утварэнню нелегальных саюзаў,
КНІГІ ОНЛАЙН
