Чую, бачу, гавару
Анатоль Клышка
Для малодшага школьнага ўзросту
Выдавец: Асар
Памер: 248с.
Мінск 2015
He хавайся пад высокае дрэва.
He купайся ў рацэ, возеры.
He мыйся ў гэты час у ванне.
На роўным адкрытым месцы не стой, а ляж.
Выключы тэлевізар, радыё, камп'ютар.
Калі ты ў легкавой машыне, не выходзь з яе.
Адзенне, абутак
Галаўныя ўборы
Так апраналіся раней
панчохі
кепка хустка
Так апранаюцца цяпер
Вопратка
куртка
Мужчынскі гарнітур
пінжак
і камізэлька
Жаночы гарнітур
Абутак
галёшы
басаножкі
боты^.
гумоуцы
кеды
валёнкі
штаны
сандалі
чаравікі
Словы-браты
Гарнітур, касцюм.
Вопратка, верхняе адзенне.
Кашуля, сарочка.
пінжак
спадніца
тапкі
красоукі
Мы збіраемся ў госці. У таты шэры гарнітур, белая кашуля, новы гальштук.
У мамы шаўковая блузка і аксамітная спадніца. Сцёпа апрануў новыя джынсы і камізэльку. Аленка запляла ў касу прыгожую стужку.
пантофлі
На дзіцячай пляцоўцы
Аловак і пэндзлік
Яніна малюе пэндзлікам.
карова
конь
каза
свіння
авечка
Хто бляе?
Хто ржэ?
Хто мэкае?
Хто рыкае?
Хто рохкае?
Хто мяўкае?
Хто гаўкае?
Наш Варкот адчыняе сам дзверы.
У каровы цяля. У свінні парася У кошкі кацяня А у каго шчаня'
Хто ў каго?
У авечкі ягня.
У кабылы жарабя
У казы казляня.
Хто які
голас
падае
вяселыя
Салавей
цехкае
кукуе
Журавель курлыкае.
Варона каркае.
Сініца цінькае
стрыжы, у небе роб віражы.
Стрэў у парку я сароку — сакатуху, белабоку.
Ля вадзіцы блізка лёгка скача пліска
Бусел клякоча
Верабей чылікае.
Чорны дзяцел здаўна называецца жаўна.
свішча
Вада і вўда
оок прамяністы. а імя маё — карась.
судак
плотка
чорны звілісты вугор
He сунь руку ў нару, дзе рак прывык ляжаць
На зімовую пару сом зашыўся ў нару
'
Вучымся лічыць
шмат
мала
роуна
першы
восем
Сяргейка любіць свой камбінезон. У ім шмат
кішэняу адна, дзве, тры, чатыры, пяць, шэсць, сем,
Палічы фламастары
Словы-брап
Шмат, многа
Ён
Яна
Яно
адзін хлопчык
адна дзяўчынка
адно жарабя
два хлопчыкі
тры хлопчыкі
пяць хлопчыкаў
дзве дзяўчынкі
двое цялят
трое ягнят
чатыры дзяўчынкі
пяць дзяўчынак
чацвёра кацянят
пяцёра шчанят
Фігуры і лініі
Сымонка, кішэнь не скарбонка!
лшрубка
жолуд
крэйда
ланцужок
шпулБка
шнурок р
чырвонае і ружовае шкельцы
Словы-браты
Рукзак, заплечнік.
ножык- складанчык дзве
.шарык
цукерка
ключ
шпілька сашчэпка ®
Усход там, дзе ўзыходзіць сонца. Захад там, дзе яно заходзіць. Калі стаць тварам на ўсход, праваруч будзе поўдзень, леваруч — поўнач.
Сіняя
стрэлка компаса заўсёды паказвае на поўнач.
Неба, месяц, зоркі Й
Мігнецца стужка агнявая — то знічка згасне залатая.
" • ' ■ '
маладзік
падпоўнік
Словы-браты
Падпоўнік, першая квадра. Поўнік, поўня.
Ветах, апошняя квадра.
Квадры месяца
поўнік
ветах
Космас
Дзве жэрдкі праз ручай злучаюць берагі.
Па кладцы з аднаго іду я на другі.
Курган — наношаны людзьмі насып у гонар славутых людзей або падзей.
Каля Мінска
ёсць Курган Славы.
Словы-браты
Сажалка, копанка, стаў.
Востраў, выспа.
Балота, багна, дрыгва.
Наваградскі замак
Крэўскі замак
Мірскі замак
ооПоР Cj bo
На гары на крутой, на абвітай ракой, лет назад таму сотня ці болей, белы хорам стаяў, недаступнай сцяной грозна, думна глядзеў на прыволле. >
Нясвіжскі
замак
Муляр моцныя муры склаў калісьці ў Міры. I стаіць магутны замак аж да сёння на гары.
замкавая
вежа
ніца
гармата
скляпенні
замка
падземны ход
шлем
кальчуга
дзіда
шчыт
капялюшык
меч
пальчаткі
спадніца
карункавы каўнерык
Дама J
Сярэднявечча
пляценне
з лазы
вятрак жорны
Слуцкія паясы
Золата і серабро, лён і шоўк.
I ўмелыя рукі.
Летнія касцюмы сялян.
Так апраналіся зімой.
саламяньія брылі
Нашы арнаменты
У мастацкім музеі
Дзень нараджэння
рамонкау
Мама
спякла смачны
Падарунак
з сакрэтам
Цёця Лёля падаравала канструктар
Колькі гадоў
Юлі? /
Ваня намаляваў паштоўку.
Марта ідзе да сяброўкі з букетам
падарыу кніжку- раскладанку
Талака
талаком.
Мы асілім усё талакой.
Словы-браты
Талака, узаемная дапамога, праца разам.
Здаўна быў звычай клікаць на дапамогу суседзяў. Гэта называлася
Хату збудавалі талакой.
Што не зможаш \ » адолець адзін, талака дапаможа табе
10k
Гэта вышыла бацька майго дзеда. Гэты дом бабуля. Ён быў партызанам. пабудаваў мой дзед.
Калядкі — вясёлыя святкі
Новы год!
вершаліна
шары
о
упрыгожанне
маска
Мы танцуем і спяваем
весела і звонка.
3 Новым годам, дарагая родная старонка!
прлянда
4
рознакаляровыяс/
Купалле
кола
Дзяўчаты пускаюць вянкі на ваду
Хлопцы скачуць праз вогнішча.
Сёння Купалкаю будзе наша Алена
Гарыць смаляное
Хадзем шукаць чароўную папараць-кветку
Іграем, спяваем, танцуем
Дырыжор кіруе аркестрам.
Піяніст іграе на фартэпіяна.
Скрыпач іграе на скрыпцы.
Цымбаліст іграе на цымбалах.
Дудар іграе на жалейцы.
Баяніст іграе на баяне.
Барабаншчык б'е ў бубен.
хор саліст дуэт
Музыкі
Вось прыйшлі музыкі чарадой вялікай.
Граў на скрыпачцы камар на дудачцы чмель-дудар. Муха на цымбалах струны калыхала, авадзень на леры выцінаў без меры, а чырвоны конік жарыў у гармонік.
Вось танцор! Ну і зух!
Ніна дала руку Васю Вася — Каці, Каця — Віцю, Віця — Галі, Галя — Валі, Валя — Ніне. Вось і карагод!
Сябруем з кнігаю
Кнігарня. Тут мы купляем кнігі.
Мы прыйшлі ў кнігарню з мамай, на паліцах — безліч кніг!
Тоўстых, тонкіх — розных самых, цэлы свет — у кніжках тых.
Бібліятэка. Тут мы часова бяром кнігі дадому.
чытач
кніга
часопіс
газета
старонка
назва кніп
ілюстрацыя
вокладка
закладка
Аўтар кнігі — чалавек які напісаў кнігу.
ачу
днатольКлышка
Вучэбны наглядньі „апаможнік
Дык чаруй жа людзей паміж моваў другіх
I гучы вечна ярка і нова, Мова продкаў маіх
і нашчадкаў маіх — Беларуская родная мова!
Кніга развітваецца з табою:
— Бывай здаровы!
* * -к
О, край родны, край прыгожы Мілы кут маіх дзядоў!
Што мілей у свеце Божым Гэтых светлых берагоў, % Дзе бруяцца срэбрам рэчкі, Дзе бары-лясы гудуць, Дзе мядамі пахнуць грэчкі, Нівы гутаркі вядуць.
Наш слоўнічак
4
абаранак 32 абарончы 91 абвёсці 15 абвіты 90 абёд 24 абёдаць 24 абнова 65 абрўс 19 абрыкос 33 абўтак 64 абцугі 28 авадзёнь 54 авал 82 авёчка 71 авёс 41 агароджа 38 агародніна 42 агёньчык 69 агнявы 86 агрэст 45 агуркі 43 агурок 43 адвёчны 46 адвёртка 28 адзённе 64
адзін 10 адкрыты 63 адкўль 47 адолець 104 адпраўляць 35 адрас 34 адрозніць 29 адчыняць 71 ажына 45 акварэль 98 аксамітны 65 акуляры 81 акўнь 77 акуратна 45 аладачкі 41 аладкі 41 алёй 98 алёнь 74 албвак 14 албэ 53 алыча 45 альббм 68 альяс 52 амарыліс 52 ананас 33 анёл 106 антэна 17 апельсін 33
апёнька 47 апошні 86 апранацца 64 апранўць 65 апячыся 49 арбіта 87 аржаны 41 аркёстр 110 арліны 26 арнамент 97 артыст 92 артыстка 92 архітэктар 31 арэлі 66 арэх 75 аса 54 асавік 47 асіліць 104 астра 50 асфальт 68 асцярожна 49 атрўтны 47 атрымаць 47 аўсяны 41 аўтар 113 аўтобус 37 аўторак 58 афіша 92
баба 11
Баба Яга 100 бабёр 75 бабка 11 бабўлечка 11 бабўлька 11 бабўля 10 багацце 40 багна 89 багўн 47 Бай 101 байніца 91 балкон 17 балота 47 банан 33 бандэроль 35 барабан 66 барабаншчык 110 баравік 47 баршчэўнік 49 басаножкі 65 батлёйка 93 батон 32 бацька 10 бацькі 10 бачыць 14 баян 110 баяніст 110 баяцца 67
баяць 101 бёгаць 101 бегемот 78 бёгчы 36 бёзліч 112 безымённы 15 белабокі 73 Белавёжская пўшча 74 беларўскі 87 Беларўсь 74 бёлы 60 бельэтаж 92 бензакалонка 36 бёраг 89 бервяно 66 берэт 64 бетонны 31 бібліятэка 112 бібліятэкар 30 бізўн 55 білёт 34 більярд 102 біс 93 біць 110 блакітны 49 блёшня 76 блізка 73 блізняты 11 блўзка 65 бляшанка 84 бляяць 71
боб 43 Божы 116 божая кароўка 54 бок 37 болей 90 бор 46 боршч 24 боты 65 брама 39 брат 10 браць 112 бровы 14 бруіцца 116 брыль 97 Брэст 114 бўбен 110 будзільнік 56 буквар 21 букёт 51 бўлачка 32 бўлка 40 бўльба 42 бульдозер 31 бурак 42 бўсел 73 бутэлька 27 бутэрброд 24 буякі 47 бываць 9 быць 13 бэз 51 бялізна 23
бярозка 48 бяскрыўдны 55
8
вавёрка 75 вагон 35 вагончык 58 вада 26 вадзіца 73 вадзянік 101 ваза 22 вазон 53 вазонніца 53 вал 91 валасы 14 валачобнік 108 валёнкі 65 валошка 49 ванна 23 ванная 23 варона 72 вароты 39 Варшава 114 васілёк 49 вастрыць 75 ваяр 91 вёдаць 30 вёжа 91 веласіпёд 37 верабёй 16
вёрасень 59 верталёт 54 верх 85 вёрхні 65 вершаліна 107 вёсела 107 вёснічкі 39 вётах 86 вётлівы 9 вёцер 60 вёчар 9 вёчна 116 вёшалка 18 вёска 36 відаць 14 відэлец 24 вілы 44 Вільнюс 114 віншаванне 102 віншаваць 103 віраж 73 вітальня 18 вітацца 3 Віцебск 115 вішня 45 вогнішча 109 вожык 53 возера 63 вока 14 вокладка 113 вопратка 64 восем 55
восень 60 востраў 89 вось 14 воўк 75 вочка 37 вочы 14 вўгаль 69 вугор 77 вўда 76 вуж 55 вўліца 37 вўсень 45 вўсны 14 вўха 14 вучыцца 20 вўшы 14 выбачаць 12 выбіраць 102 выдра 74 выглядаць 48 выйсці 14 выклікаць 93 выключыць 63 выконваць 93 вылецець 55 вымавіць 57 выроўніваць 31 высока 58 высокі 63 выспа 89 выстава 99 выходзіць 63
выцінанка 94
галёрка 92
глыбокі 24
выцінаць 111
галёш 65
глядзёльны 92
выць 62
галіна 45
глядзёць 90
вышыванка 29
галка 72
гномік 100
вышываць 29
галлё 46
год 47
вышыўка 94
галоўны 93
голас 73
вышыць 105
гальштук 65
голуб 72
Вялікдзень 108
ганак 60
Гомель 115
вялікі 12
гантэль 20
гонар 89
вянок 109
ганчар 95
горад 36
вярба 48
ганчарны 95
горка 66
вяргіня 50
гара 89
госць 65
вяршкі 33
гарбўз 43
граблі 44
вясёлка 63
гардэроб 93
гравійка 36
вясёлы 9
гармата 91
града 43
вясна 60
гармонік 111
градус 62
вятрак 95
гарнітўр 65
гразь 76
вячэра 25
гарох 43
граніца 114
вячэраць 25
гарсэт 91
графіка 98
гарышча 16
графін 27
гарэць 109
Гродна 114
гасцёўня 19
грозна 90
гасціная 19
гронка 46
гадаваць 55
гаўкаць 71
грузіла 76
гадзіна 57
герань 52
грўша 45
гадзіннік 18
геркулёс 41
грыб 47
гадзюка 55
гіль 73
грэйпфрўт 33
газёта 113
гірлянда 107
грэцкія крўпы 41
гайка 28
гладыёлус 50
грэчка 41
галава 14
глаксінія 52
гуаш 98
галаўны 64
гліняны 27
гўзік 64
галёкаць 62
глог 45
гукаць 62
гул 31 гульня 67 гуляць 37 гўмка 21 гумоўцы 65 густ 16 густы 46 гусці 16 гусь 70 гўтарка 116 гучаць 116 гэблік 28 гэта 25 гэтак 67
4
дабранач 9 даваць 32 давёсці 45 дагнаць 63 дадому 112 далёй 14 далёкі 35 далікатны 49 далонь 15 дама 91 дапамагаць 44 дапамагчы 104 дапамога 104 дарагая 102