Ох і залатая табакерка | Ouhg and the gold snuff-box
Выдавец: Юнацтва
Памер: 34с.
Мінск 1998
i залатар
ox ÖUHG1 i залатар and the gold 1 snuff-box j
(Ж і залата^ maSa^p^
отаю and the gold SnrfíHboX
БЕЛАРУСКАЯ НАРОДНАЯ КАЗКА A BELARUSSIAN FOLK TALE
МІНСК «ЮНАЦТВА» 1998
MINSK YUNATSTVA PUBLISHERS 1998
Малюнкі Т. Беразенскай
Illustrated by T. Berazenskaya
Translated into English by M. Mintz
ЖЫЎ САБЕ СІРАЦІНА ЯНКА, ЛЕСНІКОЎ СЫН. Бацькі яго памерлі, a радні ніякай не было. Так і жыў ён адзін у лесе, у бацькавай хатцы. А каб весялей было, гадаваў пярэстага катка.
Прывык да яго каток. Бывала, куды гаспадар ідзе, туды і ён.
Пайшоў аднойчы Янка дровы збіраць. Ну, вядома, і
THERE WAS ONCE UPON A TIME AN ORPHAN BOY YANKA, THE SON OF A FORESTER. His mother and father were both dead, and he had no relatives whatsoever. So it came to pass that he lived alone in the forest in his parents’ hut. To make life a bit more cheerful for himself, he took in a motley cat to live with him.
The Cat grew attached to him. Wherever his master went, there he went too.
One day Yanka went to gather some wood. The Cat,
каток за ім. Набраў Янка вязку галля, нясе да дому, а каток адну сухую галінку за ім цягне.
Змарыўся Янка, прысеў на пні, падумаў, як цяжка яму жыць на свеце, і застагнаў моцна сам сабе:
— Ох, ох!
I только ён так сказаў — выскачыў з-пад пня маленькі дзядок з доўгаю барадою.
— Чаго ты мяне клікаў, дзяцюк?
Паглядзеў Янка спалохана на дзядка i кажа:
— Не, дзедка, не клікаў я цябе.
— Як не клікаў? — заспрачаўся дзядок.— Я ж не глухі! Ты два разы назваў маё імя: Ох, Ох... Мусіш мне цяпер сказаць, што ты ад мяне патрабуеш.
Падумаў Янка i кажа:
as was his custom, followed in his wake. Yanka gathered some twigs, tied them up and carried the bundle home while the Cat dragged one small dry twig after him.
Yanka grew tired, sat down on a stump and thought how hard it was for him to live in this world. He let out a heavy sigh and under his breath said:
“Oh! Oh!”
The words had scarcely escaped him, when an old man wearing a long beard, hopped out from under the stump.
“Tell me, young man, why you called me?”
Yanka took a look at the old man and said in a frightened voice:
“No, grandad, I didn’t call you!”
“What do you mean you didn’t call me?” the old man said. “I am not hard of hearing! Twice you repeated my name, Ouhg, Ouhg... Now tell me your wish and you will have it granted!”
Yanka thought a moment and said:
StF-'
— Нічога мне не трэба. Але я вельмі галодны. Калі маеш кавалак хлеба, то дай.
Ох нырнуў назад пад пень і праз нейкі час вынес адтуль кавалак хлеба і міску капусты.
— На,— кажа,— еш.
Наеўся сіраціна, катка накарміў і нізка пакланіўся дзядку:
— Дзякую, дзедка, за абед: даўно такой смачнай страны не еў.
Узваліў ён на плечы свае дровы і весялей пайшоў дахаты.
Мінуў дзень-другі, зноў голад дакучае. Успомніў Янка пра дзядка. «Пайду,— думае,— ці не накорміць ён мяне яшчэ раз?»
Прыйшоў на тое месца, сеў на пень і ўздыхнуў:
— Ox!
Выскачыў дзядок:
— Што скажаш, дзяцюк?
“I have no wishes. But I am very hungry. If you have some bread, could you give me a piece?”
Ouhg darted back under the stump and after a while brought out a piece of bread and a bowl of cabbage soup.
“Here you are!” he said. “Eat!”
The orphan boy Yanka ate his full, fed his Cat, and bowed low to the old man:
“Many thanks, grandad, for the dinner. It’s a long time since I’ve had anything so delicious to eat”.
He threw the bundle of wood on his back and walked off to his hut, a happy lad.
A day passed, then another, and again he felt hungry. Yanka recalled the old man. “I’ll go to him once more and try my luck. Maybe he’ll give me something to eat this time too.”
Yanka reached the place where he had seen the old man, sat on the stump and called his name:
“Ouhg!”
The old man hopped out.
“Name your wish, young man!”
Пакланіўся яму Янка:
— Галодны я, дзедка. Ці не даў бы ты мне хоць кава лак хлеба?
Дзядок як бачыш вынес яму кавалак хлеба і міску капусты.
Так з таго часу i пайшло: захочацца Янку есці — ідзе да дзядка.
Аднойчы вынес яму дзядок замест абеду залатую табакерку.
Yanka bowed low to him.
“I’m hungry, grandad. You couldn’t give me a piece of bread, could you?”
In the twinkling of an eye the old man brought him a piece of bread and a bowl of cabbage soup.
And so it went on: whenever Yanka wants to eat, he goes to the old man.
But once, instead of the dinner, the old man brought out a gold snuff-box.
— Вось што, хлопча,— кажа,— не турбуй ты мяне больш: я ўжо стары, і мне цяжка абед насіць. Вазьмі гэтую табакерку. Калі табе што патрэбна будзе, адчыні яе, і мой слуга адразу стане перад табою. Ён не горш за мяне зробіць усё, што ты яму загадаеш.
Узяў Янка залатую табакерку, шчыра падзякаваў дзядку і пайшоў, падскакваючы, дахаты.
Адчыніў дома залатую табакерку — выскачыў з яе маленькі чалавечак, але не такі, як дзядок Ох, a малады, шустры.
— Што загадаеш? — прагаварыў чалавечак да Янкі тоненькім галаском.
— Дай мне, братка, чаго-небудзь паесці.
Тут чалавечак як бачыш паставіў на стол міску капусты, палажыў добры кавалак жытняга хлеба, а сам ускочыў у залатую табакерку і зачыніўся.
Пажыў так Янка нейкі час i захацелася яму у свет пайсці, людзей паглядзець, сябе паказаць, бо ніколі ж ён нідзе, апроч свайго лесу, не быў.
“Listen to me, my son”, he said. “Don’t disturb me any more. I’m old already, and it’s difficult for me to bring you your dinner. Take this snuff-box. If you need anything, open it, and my serving-man will immediately appear before you. He will grant you your wishes just as I have done.”
Yanka took the gold snuff-box, thanked the old man heartily and ran off to his hut.
At home he opened the gold snuff-box. A litile man jumped out from it, but he was not at all like the old man Ouhg. He was a smart-looking, spry young fellow.
“Name your wish!” the little man said.
“Something to eat, brother.”
In the twinkling of an eye the little man put a bowl of cabbage soup and a large piece of rye-bread on the table. As for himself, he darted back into the gold snuff-box and locked himself in.
Yanka continued to live in this way until there came the day when he felt he had to go out into the wide, wide world, to see people and to be seen, for he had never been anywhere beyond his forest.
Узяў ён залатую табакерку, клікнуў катка і пайшоў.
Шмат абышоў ён вёсак, гарадоў, шмат чаго пабачыў, нарэшце прыйшоў да сіняга мора. Бачыць — ляжыць на беразе мора маленькая серабрыстая рыбка. Відаць, хваля выкінула яе ў час прыбою. Трапечацца рыбка, б’ецца аб
He took his gold snuff-box, called to his Cat and left.
Many a village and many a city did he pass through; many were the things that he saw. And one fine day he came to the sea, a sea so blue. And Lo and behold! There on the seashore he sees a tiny silver Fish. A wave must have cast her ashore at high tide and here she still is. The little Fish is all in a tremble, she beats against
каменне, пячэцца на сонцы, a ніяк назад у мора не трапіць.
Шкада стала Янку беднай рыбкі. Узяў ён яе асцярожна і ўкінуў у мора.
Bi льну ла рыбка хвосцікам, глынула вады, ачуняла, а потым высунула галоўку наверх i кажа чалавечым голасам:
a stone, gasps for breath in the baking sun, but no matter how she tries, she cannot make her way back into the sea.
Yanka felt very sorry for the poor little Fish. He took her up carefully and cast her back into the sea.
The little Fish flapped her tail, gulped in some water and came to. She raised her head out of the water and said, speaking in a human voice:
— Дзякуй табе, малойча, што ты мяне ад смерці збавіў. Можа, будзе час, што і я табе ў чым-небудзь дапамагу.
Сказала так — і плюсь назад у ваду.
Янка засмяяўся:
— Навошта мне, рыбка, твая дапамога, калі ў мяне ў
кішэні не такі памочнік!
death. Perhaps there will come a day when I shall be
able to help you too.”
With these words she went — splash ! back into the water.
Yanka began to laugh:
“Whatever can I need your help for, little Fish, when here in my pocket I have a much better servant than you can ever be!” But the little Fish did not hear him.
Пайшоў ён далей. Выбегла з норкі шэрая мышка. Каток цап яе за спіну і хацеў з’есці.
Шкада стала Янку мышкі. Быў ён такі чалавек, што ўсіх шкадаваў, бо заўсёды помніў, як яму самому раней цяжка жылося. Узяў ён мышку, пагладзіў і пасадзіў у кішэнь, a потым дастаў з торбы скарыначку хлеба і кінуў ёй туды.
— Еш,— кажа,— ты ж, мусіць, галодная.
He continued his trip. There ran out a little grey Mouse from a hole. His Cat pounced, seized her by the scruff of her neck and was about to eat her.
Yanka felt very sorry for the little Mouse. He was the kind of person who had pity for everybody, because
he never forgot how hard his own life had been. He picked up the Mouse, patted her gently and put her in his pocket. Then he took out a crust of bread from his bundle and threw it to her.
“Eat!” he said. “You are hungry, aren’t you?”
Мышка і супакоілася, начала грызці скарынку.
Ішоў ён так, ішоў берагам мора, тым часам і вечар настаў — трэба начлег шукаць. Бачыць — высіцца на тары вялікі палац. «Не,— думае Янка,— туды мяне не пусцяць». Пайшоў ён далей. Глядзіць — стаіць пры моры маленькая рыбацкая хатка. Зайшоў Янка ў рыбацкую хатку і папрасіўся пераначаваць.
— Добра,— кажа гаспадар,— начуй сабе. Мне весялей будзе.
Разгаварыўся Янка з гаспадаром.
— Што гэта за палац мінуў я па дарозе? — пытаецца ён у гаспадара.
— Гэта каралеўскі палац,— кажа гаспадар.— Там сам кароль жыве. Але нядаўна здарылася ў яго бяда: прыляцеў у поўнач марскі змей, схапіў яго дачку i занёс
The Mouse quieted down and began to nibble at the crust.
Yanka walked on along the seashore. Evening came on in the meantime —time to look for a place to spend the night in. And behold! High up on a mountain he sees a palace! “That’s not for me!” he thinks. “They won’t let me in there”. And he went on walking. Suddenly he sees a little fisherman’s hut near the sea. Yanka enters the fisherman’s hut and asks whether he can spend the night there.
“Yes, of course you can,” says the master of the house. “You can stay here overnight. It’ll be all the merrier for me.”