Ох і залатая табакерка | Ouhg and the gold snuff-box
Выдавец: Юнацтва
Памер: 34с.
Мінск 1998
They begin to talk. Yanka asks the master of the house:
“Whose palace did I pass by on the way?”
“That palace belongs to the king,” says the man. “The king himself lives there. Not long ago a great misfortune befell him: in the middle of the night a dragon came flying in, seized his daughter and carried her off to his
1
на сваю заклятую марскую выспу, куды ні дайсці, ні даплысці нельга. Кароль цяцер аж валасы на галаве рве. Абвясціў на ўсе каралеўства: хто верне яму дачку, за таго аддасць яе замуж і ўсё каралеўства пасля сваёй смерці адпіша. Шмат прыязджала сюды розных князевічаў і каралевічаў, ды ніхто да выспы дабрацца не можа: марскі змей такія хвалі ўзнімае, што рады няма...
Падумаў Янка пра свайго цудоўнага памочніка з залатой табакеркі і кажа рыбаку:
— Накажы, калі ласка, каралю, што заўтра, пакуль сонца ўзыдзе, ён сваю дачку ўбачыць.
Рыбак пайшоў і расказаў пра гэта каралю. Паклікаў кароль да сябе Янку. Паглядзеў на яго, паціснуў плячыма: няўжо, думае, тэты просты мужык зробіць тое, чаго князевічы ды каралевічы не зрабілі? Не можа таго быць!
enchanted island. Neither by sea nor by land has anyone been able to reach it. The king is eating his heart out now. He has let it be known far and wide throughout the land that he will give his daughter in marriage to whosoever will return her to him, and upon his death that man will be heir to his entire kingdom. Many princes and dukes have come here from distant lands, and not one of them has been able to get to the island. The dragon raises such huge waves that the struggle against them is a hopeless one.”
Yanka thought of his wonderful serving-man in the gold snuff-box, and he said to the fisherman:
“Please go and tell the king that tomorrow at daybreak he shall see his daughter.”
The fisherman went to tell the glad news to the king, and Yanka was invited to come to the palace. When the king saw Yanka he shrugged his shoulders: “Can it be possible,” he thought, “that such a common fellow can accomplish/ what so many princes and dukes have failed to do? Simply impossible!” But so anxious
Але каралю так хацелася сваю дачку ўбачыць, што ён не пасмеў адмовіцца лішні раз паспрабаваць шчасця. Вось ён і пытаецца ў Янкі:
Ці праўда, хлопча, што ты бярэшся маю дачку з няволі выбавіць?
Пакланіўся Янка каралю і адказвае:
— Праўда, пане кароль. Ілгаць я не ўмею.
— Ну, то глядзі,— кажа кароль,— каб заўтра да ўсходу сонца мая дачка была ў мяне, а не — дык загадаю разарваць цябе жалезнымі баронамі.
— Добра,— згадзіўся Янка.— Няхай будзе так.
Выйшаў ён з палаца, адчыніў залатую табакерку. Выскачыў з яе шустры чалавечак:
— Што загадает?
— Зрабі, браток, ласку: вылажы за ноч жалезны мост ад каралеўскага палаца да заклятай змеевай выспы i пастаў на ім залатую карэту з шасцю коньмі. Заўтра чуць свет я паеду на выспу.
— Добра,— кажа чалавечак,— усё будзе зроблена, як ты просіш.
was he to see his daughter that he didn’t dare refuse this chance to try his luck once more. So he asked Yanka:
“Is it true, young man, that you wish to make an attempt to deliver my daughter from her prison?”
Yanka bowed to the king and answered:
“Yes, it is, Your Majesty! It is not a lie!”
“Well, but see to it,” the king said, “that by daybreak tomorrow my daughter is back with me in my palace, otherwise I shall have you tortured to death on an iron rack!”
“Alright!” was Yanka’s answer. “So be it!”
He left the palace and opened the gold snuff-box. The smart little man darted out and said:
“Name your wish!”
“Do me a favour, brother! Have an iron bridge put up overnight, a bridge that will reach from the king’s palace across to the enchanted island belonging to the dragon, and have a gold coach and six waiting there. Tomorrow at daybreak I shall go to the island.”
“Alright!” said the little man. “You shall have your wish granted!”
Пайшоў Янка да рыбака i лёг спаць. Назаўтра ўстаў чуць свет, глядзіць — ляжыць жалезны мост ад каралеўскага палаца да змеевай выспы, а на мосце стаіць за латая карэта, шасцю коньмі запрэжаная, i каля коней яго памочнік з пугаю стаіць.
Падышоў Янка да свайго памочніка, выняў табакерку і кажа:
— Дзякуй, браток. А цяпер ідзі адпачывай, бо ты, відаць, дужа змарыўся.
Чалавечак аддаў Янку нугу, а сам знік у залатой табакерцы.
Сеў Янка ў карэту і паехаў па каралеўну. Прыязджае на выспу, бачыць — стаіць на ёй вялікі цёмны замак i з акна глядзіць здзіўленая каралеўна. Даўно не бачыла яна людзей і зарадавалася Янку, як роднаму бацьку.
Yanka returned to the fisherman’s hut and lay down to sleep. At daybreak he awoke and looked out. Lo and behold! There is the iron bridge, reaching from the king’s palace across to the dragon’s enchanted island, and on the bridge is a gold coach and six, and near the horses is his young serving-man with a whip in his hand.
Yanka came up to his serving-man, took out the snuff-box, and said:
“Thank you, brother! Now you can go and rest. You must be tired.”
The little man gave Yanka the whip, and himself darted into the gold snuff-box.
Yanka took his seat in the coach and set off to release the princess. Arriving on the island, he saw an immense dark castle and the princess looking out of her window in great astonishment. It was such a long time since she had seen anybody at all, the sight of Yanka made her as happy as if she saw her own father again.
— Хто ты такі? — пытаецца ў яго.— I чаго ты прыехаў сюды?
— Не пытайся, паненка,— адказвае Янка,— a садзіся хутчэй у карэту. Паедзем да твайго бацькі.
Яшчэ больш зарадавалася каралеўна, як пачула такія словы.
— Але ж я не магу праз дзверы выйсці: там пракляты змей спіць. Ён ноччу па здабычу лятае, a ўдзень каля дзвярэй адпачывае.
— То лезь праз акно.
— Баюся.
Выставіў Янка рукі:
— Скакай!
Скокнула каралеўна з акна і якраз трапіла яму на рукі. Схапіў яе Янка, пасадзіў у карэту ды маланкаю памчаўся проста да каралеўскага палаца.
Пачуў змей грукат, усхапіўся, бачыць — няма каралеўны... Ён — наўздагон. Бяжыць, аж мост дрыжыць, агонь з зяпы шугае...
“Who аге you?” she questions him. “And why have you come here?”
“Don’t ask questions, Your Highness,” Yanka answers. “Quick! Into the coach! To your father’s palace!”
These words made the princess even happier.
“But I can’t get out through the door! That cursed dragon is sleeping there. During the night he flies about searching for prey, during the day he lies at the door taking his rest.”
“Then climb out through the window!”
“Afraid to!”
Yanka stretched out his hands:
“Jump!”
The princess jumped out of the window straight into his arms. Yanka caught her, seated her in the coach and flew with lightning speed to the king’s palace.
Hearing a rumbling the dragon awoke, sprang up, looked around — the princess was gone ! Off he went after her so fast the bridge shook under him, his mouth spouted fire.
Азірнуўся Янка — смаліць за ім змей. Вось-вось дагоніць. Ен давай пугаю коней хвастаць. Тыя рвуцца наперад, траха не са скуры лужацца.
Прымчаўся Янка на бераг, ссадзіў каралеўну з караты, потым цішком адчыніў залатую табакерку і загадаў свайму памочніку знесці мост. Чалавечак у момант знёс мост, а змораны змей упаў у глыбокае мора і захлынуўся.
Тым часам прачнуўся кароль, глянуў праз акно — вачам не верыць: вядзе да палаца Янка яго дачку!
Yanka turned round, glanced back, —the dragon in a cloud of smoke was speeding after them. He whipped the horses on. They tore forward, laying themselves out. Yanka rushed ashore, took the princess out of the coach, hid himself from her, opened the gold snuffbox and ordered his serving-man to remove the bridge.
In the twinkling of an eye the little man had the bridge removed, and the dragon, exhausted, fell into the deep sea and was drowned.
In the meantime the king awoke, looked out of the window —he could hardly believe his eyes: his daughter was approaching the palace! And Yanka was leading her!
Выбег кароль насустрач, давай дачку абнімаць, цалаваць. Такі шчаслівы, такі рады.
— Ну, хлопча,— кажа ён да Янкі,— парадаваў ты мяне. Аддам табе за гэта сваю дачку замуж і адпішу вам пасля сваёй смерці ўсё каралеўства.
Справілі вяселле, і стаў сіраціна Янка мужам каралеўны. У ce яго любілі, адна толькі каралеўна скоса паглядала: не падабалася ёй, што стала жонкаю простага мужыка. Прыстала яна аднойчы да мужа:
— Скажы, хто табе той мост зрабіў, па якім ты мяне прывёз?
Аднекваўся, аднекваўся Янка — рады няма.
— Памру,— кажа жонка,— калі не прызнаешся.
Што рабіць — прызнаўся Янка і паказаў жонцы залитую табакерку.
The king ran out to meet them, took his daughter in his arms and began kissing her. How happy he was, how glad!
“Well, young man” the king said to Yanka, “you have made me very happy. I will, therefore, give you my daughter in marriage and upon my death you shall inherit my kingdom.”
The marriage feast was held, and the orphan boy Yanka became the husband of a princess. Everybody loved him. The princess alone looked askance at him. The idea that she was the wife of a common fellow was displeasing to her. And there came a day when she began nagging him:
“Tell me, who built you that bridge on which you carried me across?”
Yanka did his best to put her off, but it was of no use.
“I shall die,” his wife said, “if you don’t tell me the truth.”
What could he do? Yanka told his wife the truth, and he showed her the gold snuff-box.
— Толькі,— кажа,— прысягні, што ты сама без мяне ніколі яе ў рукі не возьмеш.
Присягнула жонка, a потым кажа:
— Хачу я жыць з табою ў замку на выспе. Загадай свайму памочніку, каб зрабіў мост.
Янка не стаў пярэчыць: адчыніў пры жонцы табакерку, загадаў памочніку — і стаў мост.
Пераехалі яны ў змееў замак. Жонка кажа:
— Не знімай моста: мы будзем па ім на бераг ездзіць — у госці да бацькі і куды захочам.
Пажылі яны колькі дзён у замку. Захацелася Янку на паляванне паехаць. Узяў ён лук, катка і мышку, каб весялей было ў дарозе, і паехаў па мосце.
Толькі сышоў ён на бераг, як бачыць — не стала за ім
“But,” he said, “you must swear that you will never take it in your hands without me”.