Сэсія незалежнасьці
Зянон Пазьняк
Выдавец: Беларускія Ведамасьці
Памер: 376с.
Нью Йорк 2011
169
28. Дыскусія. Дэпутаты Апазыцыі БНФ у чарзе да мікрафона. Справа налева Лявонці Зданевіч, Валянцін Голубеў, Алег Трусаў. (Кінакадр)
ная несяца прошлого года. Вы энаете, что на каждой сессмм поднммался вапрос о доверпн м недоверям Председателю Верховного Совета, лмчно ко ннр. Hq ны всегда находмлн компроммссное решенме, м работа продолжалась. Мне очень хотепось, чтобы у нас была подготовлена новая Констмтуцмя. Н теперь я доволен, что проделана большая работаКстатн, рабочая группа состояла мэ представптелей раэных течвннй, Г/іушкРвмч, ножет, скажет сегодня об этон. проект Констмтуцмк подготовлен. Н он прмгоден для расспотренмя депутатскян корпусом. Дупаю, проект Констмтуцмм ножно выносвть м на всенародное обсулдвнне, У меня было еые желанме, чтобы на основе этой Констнтуцнм был подготовлен м закон о новых выборах, а новых срганам властн нашей республнкм. Й в этом я вмдел бы завершенме нового этапа той перестройкн, котпрэя
началась в стране м на террйторнв нашей Белррусской суверенной республмкм. Н Декларацня, которая у нас прннята, меня радует. Й я яеляк'сь ее авторон. Нстормя это подтверждае'г, что Делентей аышел с предложі няем об этой Дрклараннй. На сснсванйв этой Декларацян
пронесс продол*ался в "'сн лухв, о которон я сэгодня говорю.
М вот последяме событня всколыхнулм сграну. Теперь нного говорнтс'’ с. 3.3 оеор₽ м поаеденмм людей в пермод этого эаговора.
170
-10-
Говорят м о тов, что, нол, Денентей в этой снтуацнм действовал не тах. Хочу скаэаты я все сделал, что входвло в мон обязанностм. Есть м свндетелв — Председатель Верховного Совета Укранны Кравчук Леонмд Макаровмч. Есть Презндент Республнкн Казахстан Наэарбаев. Да, прмнвная то млм мное решенме, мы действмтельно советовалясь. Советоеалмсь с республнкапм, с которымн мы подпмсалм договоры м заявлення. Поэтону я хочу просмть: не мскать тут ведьп, не нскать врагов, не нскать какнх-то негатнвных номентов. Надо подумать, как не допустмть того, чтобы a Белоруссмм стало хуже, чеп есть на сегодняшннй день. Наоборот, надо улучшать дело.
За этот пермод мы не допустмлв столкновенйй нм с партмянн, нм с теченмямв. Нмхто мз нашнх граждан не погмб. А аокруг нас нного было тахмх нолентов. Мы удержалнсь. Я этмн хочу скаэать: надо гордмться нынешнему составу Верховного Совета. А он работал эачастую в чреэвычайных условмях, когда конфлнктные свтуацмн моглм воэнмкнуть no любону поводу, no любой глупостм. Этого не случмлось. Благораэумйб в Белоруссмм брало верх, н это прйсуше нашему народу, который на протяженмм всей своей мсторнн подтверждает этм м другме хорашме качества. Я хочу скаэать м следуюшее: вновь эвучат выскаэыванмя, что уход Дементея раэрядлт обстамовку, м все в такоя роде. Я оЧень хочу, чтобы пока сфорвмрукггся новые органы, а сфорвмружггся онн, думаю, в 1992 году, в Парламенте была работоспособная обстановка. Н я просмл бы вас в свяэм с атнл — а это пойдет на пользу нашену народу, на польэу нашему государству, чтобы вы меня отпустмлн на пенсню.
^та просьба не с позйцвм страха. В „четыркадцать лет я получмл раненме, было м многое другое, о чен я нмкогда не говорнл. Сегодня схажу: все *это я прошел. Я хочу скаэать сегодня м то, чтобы ня в коен случае ноену лрмнеру не последовалм другме. У нмх просто нет основанмй, не.т такрго воэраста. Плохо, когда кто-то дрогнул м пошел на легкуй жмзнь. Зто не дело. Надо пережмть тяжелую жнэнь этого переходноГо пернода. Я вообше просмл бы Верховный Совет эапретйть кому-л»бо уходмть сеі^одня с постов депутатов м с постов должностных. Надо довестм дело до конца Надо прннять Констнтуцню. Надо прмнять новый эакон о выборах Надо с^орлмровать новый орган, чтобы мы выгляделн достойно в
171
глазах булушмх поколеннй. Вот я на этом заканчмваю. Благодарю всех эа работу. Н хотелось бы еше раз вернуться к последнмн событвям, к эаявленмю Преэмдмуна Верховного Совета БССР. He надо тан мскать чего-то плохого. Такме же эаявлення делалм н другне республякм, о которых я говорял. Сделано эаявленве суверенного Преэндмума, который скаэал, что Констмтуцмя м эаконы действуют на террнторнм Белорусской ССР, а какяе-то временные положенмя, кем бы онм не былм мэданы, не действуют. В чен же внноваты те, кто подпмсался под этмп эаявленмем? Н тот, кто не подпмсался, пусть сейчас задннм чмслом не слыввт героем.. . Я прошу вас отпустлть меня на пенсмю. Н на этой оонове поставмть вопрос на голосованне.
Шушкевіч С.С. (йдоеуская вйбарчая акруга >6 44, г.Мінск). Шаноўныя народныя дэпутаты! Старшыня Вярхоунага Савета БССР Мікадай Іванавіч Дзенянцей хоча пакінуць сваю пасаду 1 пайсці на пенсію. Мы павінны вырашыць гэта пытанне. Як ны будзем галасаваць? Тайна? Э дапамогай электроннай сістэмы ці э дапаногай бюлютэняу? Есць дэве прапановы. Прапанова першая галасаваць тайна э дапамогай электроннай сістэмы і прапанова другая галасавань айна э дапамогай бюлютэняу. Хто эа тое, каб галасаваць тайна з дапамогай электроннай сістэмы, прашу галасаваць.
Прапанова галасаваць тайна з дапамсгай электроннай сістэны.
Вынікі галасавання:
Кворум для галасавання 232
Кворум для прыняцця рашэння 174
Зарэгістравана 268
Прагаласавала ”за" 224
Прагаласавала "супраць" 6
Устрыналася 13
Усяго прагаласавала 243
He галасавала 25
Рашэнне прынята.
Я думаю, галасзванне.
Павахаяыя
што другую прапанову няма сэнсу ставіць на
народныя дэпутаты! Хто эа тэе, каб прыняць
172
-12-
адстауку і эадавміць просьбу аб перахадзе на пенсію народнага дэпутата БССР Старшыні Вярхоўнага Савета БССР Дэелянцея Мікалая Іванавіча, лрашу галасаваць. Хто сулраць? Хто ўстрымаўся?
Вынікі галасавання: Вворум для галасавання 232
Кворум для прыняцця рашэння 174
Зарэгістравана 268
Прагаласавала "за" 232
Прагаласавала "супрайь" 12
Ыстрыналася j5
Усяго лрагадасавала 259
He галасавала 9
Рашэнне прынята.
ДэемянцеВ М. Ц Я еше раэ хочу сказать ван і сен спасмбо эа соввестну® работу. £йпл^дысменты). Сласмбо большое вам м спасмбо больаюе нашмм гражданан. На нногнх участках довелось нне работать. Хочу сказать, что неня больше окружало хорошвх людей, онм меня поддержмвалм, учнлн. Я прмэнателен свовм учмтелям, такмм как Петр Мнроноввч Машеров, Тмхон Яковлевмч Кнселев, Мазуров м многме другме. Спасмбо жвтеляв Влтебской областм, спасмбо жмтелям Гродненско* областм н спасмбо Ммнску м Ммнской областм, в которых пеня энают по работе тоже. Сласмбо ван большое.
Старшынствуючы■ Шаноўныя народныя дэпутаты! Даэвольме мне як Першаму намесніку Старшыні Вярхоўнага Савета скаэаць некалькі слоў. Год наэад, крышку нават болей, я доўга дунаў над тым, ці дац^, агоду быць Першым намеснікал Старшыні Вярхоўнага Савета Дэепянцея Мікалая Іванавіча. Я быў чалавекам з другой кананды і слачатку не жадаў ісці ў падпарадкаванне Мікалаю Іванавічу Дэемянцею. За год з невялікім работы я пераканаўся, што маю слраву э добрасумленным чалавекам, э чалавекам, які клапоціцца аб дабрабыде нашай Беларусі. Гзта чалавек другой школы выхавання, чым я. Але я яшчэ раэ кажу, я пераканаўся, што маю справу э добрасумленныя чалавекам і ніколі эа ўсв сваю работу пад хіраўніцтвал Міхалая Іванавіча Дэемянйея я не зрабіў ні аднага кроку, эа які б нне было сорамна сёння. Я і цяпер і эаўсёды буду, лаважаны Мікалай Іванавіч, адносіцца да Вас з найвялікшай
173
-13-
павагай. Хачу сказаць Вам дэякуй за адну найвялікшу» слраау, якую Вы зрабілі дзеля Беларусі: у гэты цяжкі час перабудовы ні адзін чалавек у Беларусі не эагінуў, ні адэін чалавек не быў сур ёэна паранены, ні адзін дэпутат не быў арыштаваны альбо паэбаўлены дэпутацхіх правоў, хаця ўсё гэта было ва ўсіх сусвдніх рэспубліках. Я лічу гэта найвялімшын Вашыя дасягненнем, што ў нас ішла перабудова спакойыа. Сёнляшняй ладзея кожа сярыяць твну, што нейкая будя» радасйь у тых лпДэей, якія ns разунеёйь сурёэмасні -сітуацыі. Я б хацвў, каб тое, што было пры вас, тое, што ні адзін чалавек на Беларусі не пайярнеў сур'ёэна ў гвты аальмі складаны час, у тым ліку і ў час -путчу, каб мы эахааалі гэту добрую традыцыв.
I я думаю, што тйя сілы, якія спрйялі сённяшняй падзеі, у іх хопіць розуму, гонару, таленту дзеля таго, каб прааільна ўспрынянь гэту э яву, каб працаваць на карысць нашага народа, • нашай Беларусі. Дазвольйе, паважаныя народныя дэпутаты, ад вашага імя, ад мяне сказань шчыраа дэякуй народнану дэпутату Беларусі, народнаму дэпутату СССР Мікалаю Іьанавічу Дземянцею. Падзякаваць яму эа работ> на пасадэе Старшмяі і лажадаць яму добрай работы ях народнаму дэпутату СССР і народнаму дэпутату БССР. (Апладысменты).
Шаноўныя народныя дэпутаты! Я б ван хацеў паведаміць аб выніках той нарады членаў Прээідыума. У нас не было афіцыйнага
пратакольнага паседжання. Мы проста сабраліся на нараду членаў Прээідыума. У нас большасць членаў Прээідыума прысутнічала і што мы прапанавалі б сесіі ў гэтай складанай абстаноўцы? На думку Прэзідыума неабходна неадкладна падрыхтаваць пытзнме аб новых выбарах на Беларусі. Што гэта эначыць? Гэта значыць распрацаваць новы закон аб выбарах і вынеспі на наступную сесію такую прапанову. Гэту работу, відавочна, можна зрабіць на прайягу аднаго-двух месяцаў у гэтым годэе і прапанаваць новыя выбары. I мы 6 хацелі, каб такі падмход падзялялі дэпутаты Бярхоўнага Савета БССР. Тады б мы маглі сёння зрабіць наступнае: эахаваўшы
ўсе структуры, якія існуюць у Вярхоўнйм Савеце БССР, правесні гэту сесію ў адпаведнасйі э парадкам дня /калі вй будэейе згодны, я буду весні гэту сесію/, прыняць рашэнні па гэтых пытаннях, якія ўключамы ў павестку дня, і даверынь падрых-.’Оўку пытання пз
174
-14-
наступнай сесіі Прээідыуму Вярхоўнага Савета БССР у тым складзе, у якім ён існуе. Вось наша праланова. Калі такі падыход вас задавальняе, ны, відавочна, усе гэтыя паэіцыі прагаласуем. fine я гавару канспектыуна, як мы хацелі б эараэ раэглядаць пытанні.
Паважаныя таварышы, паважаныя народныя дэпутаты, паважаныя госці’ Мне сорамна, што адбылося ў нас у эале Вярхоўнага Савета! Нідэе, нават на Нюрнбергскім прайэсе не было такога, каб той, каго ладаэраюць, каго абвінавачваюйь, не меў слова. Я быў сведкай той э'явы, што народны дэпутат СССР не эмог выступіць тут на трыбуне. Мы не можан ісці такім шляхам, як бы мы да каго ні ставіліся.