Сэсія незалежнасьці
Зянон Пазьняк
Выдавец: Беларускія Ведамасьці
Памер: 376с.
Нью Йорк 2011
Старшынструючц. Дзякув. Першы мікрафон, калі ласка.
Голубеу В.Ф, Паважаны дэпутат Камай, я звяртаюся да Вас. He ўсё ж зраэумела. Ці вам хочацца, каб Ны зараэ зноў гаварылі пра тое, што вы эдрадзілі свайму Генеральнаму сакратару. (Шум у э^де)Чытаць эаявы Бюро? Я не вам спадар Трусаў гавару. Я гавару зараз лра Какая, пра тое Бюро вашай партыі, якое прыняло такую эаяву. Прачытаць зараз гаэеты рэспубліканскія. .. Даваць зараэ звесткі? Пра той загад 12, які вы раэам з КДБ адпраўлялі на несцы. Людэі прывезлі копіі. вы хочаце, каб эараз яшчэ раэ расказвалі пра ўсю гэту гнуснасць, якую вы рабілі?
Ды зрабіце вы сумленна, прагаласуйце самі.
Ваш Гёнеральны сакратар ад вас адмовіўся. Вы здрадзілі партыі, у якой былі, эдрадэілі народу, эдрадэілі Канстытуцыі і # зараэ нешта спрабуеце скаэаць. Прашу вас, давайце эноў не будэем аб гэтын гаварыць, людзі гэта слухаюць. Заўтра будуць гаварыць пра вас. Дааайце эгодзімся э прапановай аб прыпыненні вашай дэейнасці, раэбяронся. Пракуратура разбярэцца. Судовыя органы скажуць, што дэпутат Канай нічога не рабіў, дэпутат Малафееу нічога не рабіў, Камуністычная партыя не выступала супраць народа, супраць КанстытуцыІ. Давайце па эакону зробім. Дадзім усім магчымасць разабрацца -з тым, што вы нарабілі.
СтаЕшынствуюаыь Шаноўны Валянцін Фёдаравіч, давайце так: справа ідзе аб тня, што ны прымасм Пастаьову, пы ЗНОў перайшлі да спрэчак. Будзем галасаваць. Другі мікрафон, калі ласка.
Кавалёнак—У^ (Крупская выбарчая акруга № 65, Мінская вобласць). Лравмльно, я хотел вас попросмть не давать слово нм Камаю, нм Коваленку, нн друггм. Давайте голосовать.
СтаршынсТнУючц. Калі ласка, Дзмітрый Пятровіч.
Булахаў Д... П. Я хочу обратмться к оппоэмцвм. Еслв цы
действуем по закону, нам надо быть последовательнымв до конца.
283
-35-
Мы, Эенон Станмславовмч, договармвалмсь о tow, что правовую □ценку будут давать конпетемтные оргайы. Поэтому вса норхально. Только снять правову» оценку йэ преамбулы в свяэн с событняпм, которыё свяэаны с государственным лереворотом. Нзвйнйться, товармшм, прйдётся, еслм не будет докаэана вмна. Еслм будет докаэана, надеюсь, решенме будет прнйято в состветстввн с гаксноп. Давайте голосовать.
Старшынствуючы• Дэякую. Тэці нікрафон.
Радзецкі Я.1. (Падсвільская выбарчая акрўга № 148, Віцебская вобласць). ДмйтрмА Петровйч, я согласен с вамн, с пунктом 2 Постановленмя — "даручыць Пракуратуры БССР ажыццявіць праверку дэейнасці партмйных органаў КПБ — КПСС уоіх уэроўняў для высвятлення іх прычаснасйі да дэейяасйі ГКЧП і прыняйь меры у адпаведнасці а эаконан". Kony йе понятен волрос? Вхноват Радецкмй — каэнмть его, вмноват Малофеев -пусть прййнмают перы. Мы же не уходнп эт стветственноств, товарнцй. Но нельэя в Верховнон Совете твормть безэаконме.
Старшынствуючы, Дэякую. Калі ласка, дэевяты нікрафон.
Машко 1. Р. (Лідёкая сельсхая выбарЧая акруга 1€ 259, Гродэенская вобласць). По преамбуле. Товарншм, я не понммап, почему лы сегодня огулом ставвн в вйну всен копнунмстап Белоруссмм ... Есть же тысячй людей, которые млм вообше не определмлйсь, нлі* вообше не поддержалм н так далее. Мы сеголня огулом йх всех обвйняеп.. Tax залмсё.яо в лреанбуле, м я с этнм ннкак не логу согласмться м думаю, что это будет несправедлнво. К ппэтому я поддержмваю предложенме народного депутата Радецкого: в преамбуле мсключлть такую констатацмю, что вмновата вся Комлартмя Белсруссйн.
Есть Бюро ЦК: Еслм Бюро ЦК поддержало млй ЦК лоддержал, так пусть онм йесут ответств^мность эа это дело. Н, я думаю, нужно мсключйть пункт 1 м оставнть 2x3.
Булахаў Д.П. Я предложнл, товармшм народные депутаты, мэ преамбулы •ісключмть лравовую оценку, коль скоро в самом Псгітанаплённх nu поручарм это сдёлать коппетентным оргаяав.
284
-36-
Старшынствуючы. Такім чынам, даэвольце перайсці да
галасавамня. Матывы выкаэаны э усіх бакоу, іх многа.
Бупахаў Д.Ц. Зачмтаю, еслм надо.
Старшмнствуючы■ Толькі, я дунаю, так: зачытаць э прэакбулы толькі першы радок, таму што, думаю, яна ж будзе складанай. (Шум ¥__эале). Прашу ycix cecui. Зараэ вырашым. Раэнова ідэе пра галасаванне. Ёсць такая прапанова, шаноўныя народныя дэпутаты, прыняць за аснову гэты праект Пастановы, але у наступнай рэдакцыі, каб адразу было ўдакладненне. У сувяэі э падэеямі, якія эвяэаны з дэяржаўным пераваротам — першае: прыпыніць дзейнасць, другое, трэцяе і чацвёртае. Гэта палраўка. якая як пункт 4а. Прыняць гэта за аснову» Калі мы нейкі пункт выключым лры галасавенні, гэта вырашыцца пры галасаванні. Вось ёсць такая лраланова. Яна эраэумелая ўсін? Калі ласка, восьпы мікрафон.
ЯйЦай—8д£д. Я настамваю на голосованнм того лредложення, которое я вносмл* Почему? Потону что соотвбтствуюйша структуры Прокуратуры эанммаются этммм деламм. Как мэвестно, онм по всем направленмям, м основанмй для того, чтобы сегодня давать оценкм м порученмя на террмтормм республмкм, где по сутй дела ннкакмх пр^ктмчясхмх мер в поддержку вот эторо комятета не предпрмнммалось, нет основанмй.
Поэтому ставкть вопрос о лрмнятмм проекта эа основу тоже нет основанмй. Я настамвал на голосованмм, чтобы этот проект мсключмть, а не прмнммать.
Старшынствуючы. Першы лікрафон, калі ласка.
Нрв^каў—8-В. Суіцествует ногмлевская гаэета, где есть данные, что Могйлевскмй горкон партмм собрал собранме секретарей первмчных партнйных органмзацнй, где даны укаэанмя прмнять к сведенню м руководствоваться указанмянм ГКЧП. Что ван еше нужно, народный депутат Камай.
Что касается рядовых коммунмстов. Я бы согласллся на 100 процентсв. Раэве рядовые коммунмсты заявмлн, что онм отмежевалнсь от поэйг.нм Бюро ЦК Компарткм Белоруссвм? Покажнте мне это заявленме рядовых коммуннстов. Бы что, собралм чрезвычайн^й сьезд
285
-37-
Конпартнн Белорусснм? Значмт, вы полностью несете ответственность за это, рядовые комнуннсты. Полмтнческую ответственность. Еше раз вам говорю. полмтмческую, не путайте.
Пройдет ялн не пройдет сегодня постановлекве — это народ будет решать. Поэтому я прмэываю к благораэунмо. Сегодня рядовой коммунмст несет ответственность. Мы не отмежевалнсь, даже вот сейчас кожно отвежеваться, собрать чрезвычайный сьеэд Компартнм Белоруссйн, пленум, что угодно. Давайте, действуйте, рядовые коммуннсты. Вы молчмте, а это эначнт, что падает полмтнческая тень н на вас. А правовую оценку, действмтельно, должна давать Прокуратура. He думайте, что ны тут в оппозмцнн глупые лпдм, мы все прекрасно поннмаем. Тут, кстатм, н чнсто правовые есть мотмвы, еслн уж говормть до конца.
Старшынствуючы. Пяты мікрафон.
Толсцік М.й. (Беларуская рэспубліканская арганіэацыя ветэранаў вайны 1 працы). У неня в руках газета "Могнлевская правда". Это я no эаявленяв депутата Новнкова. У нмх есть такая рубрмка в верхней чйстн •— “Для нашых чытачоў". Газета ад 21 жніуня. Гэта якраэ у раэгар гаэета пмсала матернал. Тан напмсано, что "калі Палітбюро ЦК КПСС мае пагчынасць паўны час адмаўчацца, дык журналісты хаваць сваю пазіцыю не могуць, не дазваляе ім прафесіянальны абавяэак і грападскае ..." (Шум V эале). Подождмте, я чмтаю, послушайте... "Таму рэдкалегія "Могмлевской правды" лічыць неабходным эаявіць аб сааёй беэумоўнай прйхільнасці прынцыпап дэнекратыі, эаконнасйі, справе пачатых у красавіку 1985 года пераўтварэнняў. Мы за дысцыпліну, парадак, нархальнае жыйцё людэей, супрань экстрэнісцкіх дэеянняў, ад каго б яны ні зыхолзілі, і развалу Саюза. Але мы яшчэ і эа строгае эахаванне Канстытуцыі СССР і Канстытуцыі БССР, нормы якіх недапушчальна парушапь ні нры якіх учовех. На такой аснове айэньваен э явы, падэеі, якія адбываюцца сёння ў краіне" і так далей.
В прмнцяпе я почвлу прмвожу этот факт? Погому что м р. коаодхтель оплоэнннн Гіоэняк тоже выакаэывает ссужденне в аарос...
286
-38-
Да, есть эаявленме секретарей первмчных паргнйных органмзаймй КПБ города Могмлева, в котором указывается: прмнято на совешанмм, но однако мне с достоверностья мзвестно, что секретарм лартмйяых органмэацмй не голосовалв. Вот онм, этм документы. Мы сегодня делаем второпях необдунанно серьеэные вешм. Я бы не спешмл co многннм решенмямм, надо думать, м надо нметь голову на плечах.
Старшынствуючы. Другі мікрафон, калі ласка.
Лазмях Э.С. Я буду хоратка гаварыць. Мне эдаецца, што шаноўны дэпутат Камай эаняў вельмі неразважлівую паэійыю, таму што Укаэ Прэзідэнта, які выйшаў, налісаны менавіта такімі фарнулёўкамі, як мы лрапануем: аб прыпыненні дэейнасці. ен жа не ўзяты, ях кажуць, э пальца.
Мы ж разумеем выдатна, што халі ёсць рашэнне ЦК, ёсць рашэнне Бюро ЦК, існуе Статут КПСС, і гэтыя рашэнні абавяэковыя для ўсіх членаў партыі. Калі нехта не эгодны, ён рабіць заяву ці выходэіць з партыі. Гэта ж эразумела: гэта вельмі праваноцная пастаноўка лытання аб лрыпыненні дэейнасці ўсяго КПБ.
Мы маем ужо волыт юрыдычны, так сказаць, і павінны выконваць Укаэ Прзэідэнта таксана. Аб чым жа тут спрачацца?
Аб прзапбуле я схажу асобна. Я згодэен, што можна напісаць такдл чынам: у сувяэі э ладэеямі, якія эвяэанй з дэяржаўныл пераваротам, Вярхоўны Савет Беларускай ССР пастанаўляе... Можна эняць гэта ацэначнае слова, гэта нічога не мяняе.
СтйейНЙШУЕйЬ. Лрашу трэці лікрафон.
Трафіценка В-С. Уважаелые народные депутаты, я хочу обратмть ваше внннднне, лрмгласхть к осмысленмю м поразмыслмть над некоторыпм моментамн, которые эдесь выскаэываются.
Во-первых, я дунаю, что все коммунмсты должны оценнть м □ценмвают позмцмю тех, кто поддержал переворот, однозначно. Все — то лм копнуннсты, то лм от БНФ, поддержавшме ГКЧП, должны нестм ответственность.
287
-39-
Партня в целом не может нестм ответственность эа какого-то отдельного челов'ека. •
Далее. Я хочу сослаться м на такув вешь. Сегодня эдесь многме товармшм цмтнрувт Укаэ Презядента. Я прошу, пусть зтот Укаэ сейчас будет показан эдесь м прочтен. Его нет, н ндут эмоймв, ядет подтасовка. Два народных депутата мэврашенно мэлагаля Укаэ Преэндента. Я это энав, я помнв co вчерашней телевмэяонной передачм. Поэтову нельэя нам эмоймонально, просто на слух прмнвмать этн решенмя. М прмнмпать сегодня вечером — на эмоцмях решать вопросы. Я предлагаю снять первый пункт, оставмть однн второй. Нлм снять вообше.
Старшмнствуючы, Дэякув. Першы мікрафон.