Зборнік задач па хіміі
Выдавец: Народная асвета
Памер: 191с.
Мінск 2010
6) з ацэтылену;
в) з нафты;
г) перагонкай каменнавугальнай смалы.
6. Назавіце па сістэматычнай наменклатуры злучэнне,
148
а) 1,4>5-трыбромбензол; в) 1,2,5-трыбромбензол;
б) 1,2,4-трыбромбензол; г) 1,3,4-трыбромбензол.
7. Ці можа 1,2-дыбромбензол існаваць у выглядзе цыс-транс-ізамераў:
а) у некаторых выпадках;
б) няма адказу;
в) можа;
г) не, не можа?
8. Адзначце масу (г) нітрабензолу, які ўтварыўся пры ўзаемадзеянні бензолу хімічнай колькасцю 0,3 моль з азот-най кіслатой у прысутнасці сернай кіслаты:
а) 123; в)36,9;
6)73,8; г)21,3.
9. У якім становішчы малекулы метылбензолу будзе зна-ходзіцца атам хлору, калі адбудзецца рэакцыя метылбензолу з хлорам у прысутнасці хларыду алюмінію:
а) у бакавым ланйугу; в)уядры;
б) у бакавым ланцугу і ў ядры; г) няма адказу?
10. Адзначце адносную малекулярную масу канчатковага прадукту наступнага ланйужка ператварэнняў:
3H2/Ni Br2/hv NaOH/спірт HBr
a) 163; 6)242;
в)82; г)213.
Спірты
Тэст 5А
1. Да насычаных аднаатамных спіртоў адносіцца рэчыва:
а) метанол;
6) гліцэрына;
в) этыленгліколь;
г) цыклагексанол.
2. Ддзначце агульную формулу, якая паказвае хімічную будову насычаных аднаатамных спіртоў:
а) СлН2я+2;
б)СлН2я+1ОН;
в)С„Н2п(ОН)2;
г) СПН2„_,(ОН)3.
149
3. Адзначце назву па правілах наменклатуры IUPAC злу-чэння, формула якога
СН3
СН3— С— СН(ОН) — СН3:
с2н5
а) 3,3-дыметылпентанол-4;
б) 2-метыл-2-этылбутанол-3;
в) З-метыл-З-этылбутанол-2;
г) 3,3-дыметылпентанол-2.
4. Ізамерам пентанолу-1 з’яўляецца рэчыва, структурная формула якога:
а) СН2—СН2—СН2—СН2;
I I
он сн3
б) СН3—СН —СН2—СН2ОН;
с2н5
в) СН3—СН2—СН2—СН—СН3;
ОН
г) СН3—СН(СН3)—СН(ОН)—СН2—СН3.
5. Метанол у прамысловасці атрымліваюць у рэакцыі:
а) далучэння вады да алкену;
б) гідрыравання аксіду вугляроду(ІІ);
в) гідролізу галагеналкану;
г) крэкінгу вуглевадароду.
6. Этанол узаемадзейнічае з кожным з рэчываў, формулы якіх:
a) HNO3 і Н2О;
б) HC1 і Н2;
в) NaOH і Na;
г) НВг і СН3СООН.
150
7. Рэакцыя ўнутрымалекулярнай дэгідратацыі немагчы-ма для:
а) метанолу; в) бутанолу;
б) этанолу; г) прапанолу.
8. Гліцэрына ў адрозненне ад этанолу ўзаемадзейнічае з:
а) свежаасаджаным гідраксідам медзі(ІІ);
б) натрыем;
в)вадой;
г) вадародам.
9. Адзначце, які аб’ём (н. у.) (дм3) вадароду вылучыцца ў рэакцыі метанолу масай 7,68 г з натрыем масай 5,06 г:
а)0,616; 6) 1,232; в)4,928; г)2,464.
10. Формулы рэчываў 1,2, 3, якія з’яўляюцца рэагентамі ў наступнай схеме ператварэнняў
1 2 з
С2Н4 - С2Н5ОН - C2H5ONa — С2Н5ОН, запісаны ў радзе:
a) NaOH, Na2O, Н2О; в) Н2О, Na, Н2О;
б) Н2О, NaOH, HC1; г) О2, NaOH, HC1.
Тэст 5Б
1. Функцыянальную групу —ОН змяшчаюць абодва рэ-чывы рада:
а) этанол і этэн;
б) этыленгліколь і этылен;
в) метанол і гліцэрына;
г) 2-метылбутанол-1 і 2-метылпрапан.
2. Да насычаных аднаатамных спіртоў адносіцца рэчыва, назва якога:
а) бензілавы спірт;
6) алілавы спірт;
в) прапаргілавы спірт;
г) прапілавы спірт.
151
3. Адзначце назву па правілах наменклатуры 1UPAC злу-чэння, формула якога
а) тра«с-2,3-Дыметыл-4-этылпентэн-3-ол-1;
б) цыс-2,3-дыметыл-4-этылпентэн-3-ол-1;
в) цыс-3,4.5-трыметылгексен-3-ол-1;
г) цыс-2,3,4-трыметылгексен-3-ол-1.
4. Гамолагам гліцэрыны з’яўляецца рэчыва, формула якога
а) СН2(ОН)—СН(ОН)—СН(ОН)—СН3;
б) СН2ОН—СН2ОН;
в) СН3—СН(ОН)—СН2ОН;
г) СН3—СН(ОН)—СН(ОН)2.
5. Рэчыву, састаў якога С4Н,0О, адпавядае наступны лік структурных ізамераў насычаных аднаатамных спіртоў:
а)4; 6)5; в)6; г)7.
6. Схемы рэакцый замяшчэння запісаны ў радзе:
а)СН3ОН + НВг-
б) С2Н5ОН + Na -
в) С2Н5ОН + H2SO4 -
г) С2Н5ОН + CuO -
СН2=СН2 + НВг-> ;
СН2ОН—СН2ОН + НС1
С2Н5ОН + О2 — ; сн3он + к -*.
7. I этанол, і гліцэрына ўзаемадзейнічаюць з абодвума рэчывамі рада:
а) гідраксід медзі(ІІ) і натрый;
б) азотная кіслата і хлоравадарод;
в) воцатная кіслата і хларыд натрыю;
г) кісларод і гідраксід медзі(ІІ).
8. У рэакцыі ўнутрымалекулярнай дэгідратацыі насыча-ных аднаатамных спіртоў утвараецца рэчыва такога ж кла-са, як і ў рэакцыі:
152
a) R—CH,OH + Na-------*;
6) R— CH2C1 + NaOH -^ ;
b) R—CH2OH + O2 —;
r) R—CH2CI + NaOH^.
9. Вызначце малекулярную формулу спірту, атрыманага масай 40,48 г у рэакцыі гідратацыі алкену масай 24,64 г:
а)С2Н6О2; в)СН(О;
б)С2Н6О; г)С3Н8О.
10. Лік соа-сувязей у малекуле рэчыва, атрыманага ў выніку наступных ператварэнняў
NaOH/H2O -Н2О +НВг с2н5сі-------------— х, —^ х2-----------* х3, роўны:
а)7; 6)6; в) 10; г)4.
Фенолы
Тэст 6А
1. У малекуле фенолу ёсць функцыянальная група:
а)С6Н5—; в) — О—;
б) —ОН; г)—Н.
2. Фенільнай групай называюць групу атамаў:
а)СН2=СН—; в) NO3—;
6) С2Н5 ; г)С6Н5 .
3. У адносінах да бензолу фенол з’яўляецца:
а) гамолагам;
б) ізамерам;
в) рэчывам іншага класа;
г) рэчывам аднаго і таго ж класа.
4. Пікрынавая кіслата ўтвараецца ў рэакцыі:
а) этыленгліколю і хлоравадароду;
б) бензолу і азотнай кіслаты;
в) фенолу і азотнай кіслаты;
г) фенолу і гідраксіду натрыю.
153
5. Фенол гэтак жа, як і метанол, узаемадзейнічае з рэ-чывам, формула якога
а)К;
б) КОН;
в) Вг2/Н2О;
г) Вг2.
6. Адзначце правільнае сцвярджэнне:
а) фенол у адрозненне ад этанолу не ўзаемадзейнічае са шчолачнымі металамі;
б) фенол — крышталічнае рэчыва ружовага колеру, не ядавітае;
в) у малекуле фенолу не існуе ўзаемнага ўплыву атамаў і груп атамаў;
г) малекулы фенолу дысацыіруюць у водных растворах па кіслотным тыпе.
7. Схемы дзвюх рэакцый замяшчэння запісаны ў радзе:
-н,о
а) С2Н5ОН + HC1 -* і С2Н5ОН ;
б) С6Н5ОН + 3HNO3 - і С2Н5ОН + О2-Ц
в) С2Н5ОН + Na -* і С6Н5ОН + NaOH -*;
г) С2Н5ОН + CuO - і С6Н5ОН + 3HNO3.
8. Адзначце лік усіх рэчываў з названых: азотная кісла-та, хлоравадарод, вада, бромная вада, раствор гідраксіду на-трыю, натрый, медзь, з якімі ўзаемадзейнічае фенол:
а)7; 6)6; в) 5; г) 4.
9. Маса (г) фенолу, затрачанага ў рэакцыі з натрыем, калі пры гэтым вылучыўся вадарод аб’ёмам (н. у.) 8,064 дм3 з выхадам прадукту 80 %, роўна
а) 42,30; 6)33,84; в) 84,60; г) 67,68.
10. У схеме хімічных ператварэнняў
С6Н6 - С6Н5С1 - C6H5ONa - С6Н5ОН
А, Б, В могуць быць рэчывамі, формулы якіх:
a) HC1 (р-р), NaOH (р-р), H2SO4 (р-р);
6) С12, NaOH (р-р), HC1;
в) Cl2, NaOH (цв.), Н2О;
r) HC1, NaOH (р-р), HC1 (р-р).
154
Тэст 6Б
1. Функцыянальная група такая ж, як і ў малекуле фе-нолу, ёсць у малекулах:
а) этыленгліколю; в) феналяту натрыю;
б) бензолу; г) 2-метылбутэну-1.
2. У водных растворах малекулы фенолу:
а) дысацыіруюць па асноўным тыпе;
б) не дысацыіруюць;
в) дысацыіруюць па кіслотным тыпе;
г) праяўляюць амфатэрныя ўласцівасці.
3. Для якаснага выяўлення фенолу і гліцэрыны выкары-стоўваюць рэчывы, формулы якіх:
a) Cu(OH)2 і Вг2;
б) KMnO4/H2O і HNO3;
в) Na і HNO3;
r) Br2/H2O і Cu(OH)2.
4. Кумол атрымліваюць у рэакцыі:
а) бензолу з прапенам;
б) фенолу з натрыем;
в) феналяту натрыю з растворам вуглякіслага газу ў ва-дзе;
г) фенолу з раствором хларыду жалеза(ІІІ) у вадзе.
5. Вызначце няправільнае сцвярджэнне:
а) малекулы фенолу дысацыіруюць у водных растворах па кіслотным тыпе;
б) доказам таго, што фенол — вельмі слабая кіслата, з’яўляецца рэакцыя феналятаў з гідраксідам натрыю;
в) фенол — бясколернае крышталічнае рэчыва, вельмі ядавітае;
г) пікрынавая кіслата і 2,4,6-трынітрафенол — гэта адно і тое ж рэчыва.
6. Фенол у адрозненне ад метанолу не ўзаемадзейнічае з рэчывам, формула якога:
a) Na; б) О2; в) Н2О; г) НС1(г).
155
7. Вызначце правільныя сцвярджэнні: 1) фенолы, як і спірты, класіфікуюць на адна- і мнагаатамныя рэчывы; 2) фенол у адрозненне ад спіртоў узаемадзейнічае з каліем; 3) фенол, як і этанол, вадкасць; 4) ддя фенолу характэрны рэакцыі гідраксільнай групы і бензольнага кольца:
а)2іЗ; б)3і4; в) 1 і 4; г) 1 і 2.
8. Фенол у адрозненне ад этанолу рэагуе з абодвума рэ-чывамі рада:
а) гідраксідам калію і бромнай вадой;
б) натрыем і вадой;
в) воцатнай кіслатой і хлоравадародам;
г) бромнай вадой і бромавадародам.
9. У раствор фенолу ў бензоле масай 37,6 г з масавай до-ляй фенолу 14 % апусцілі натрый масай 1,196 г. Пры гэтым вылучыўся вадарод аб’ёмам (н. у.) (дм3):
a) 1,2544; 6)0,5824; в) 8,96; г) 4,48.
10. У схеме хімічных ператварэнняў
Cl2 NaOH/H2O HC1
С6Н6 А]С13 А ”В
А, Б, В могуць быць адпаведна рэчывы:
а) гексахлорцыклагексан, фенол, хлорбензол;
б) фенол, феналят натрыю, бензол;
в) хлорбензол, феналят натрыю, фенол;
г) хлорбензол, феналят натрыю, хлорбензол.
Альдэгіды
Тэст 7А
1. Адзначце функцыянальную групу альдэгідаў:
a) —ОН;
б) >С = О;
в) /С = О; Н
г) >С = О. R
2. Адзначце назву па правілах наменклатуры IUPAC злу-
чэння, формула якога
156
CH3—CH2—CH—СН3:
а) 2-метылбутаналь; в) пентаналь;
б) 2-метыл-2-этылэтаналь; r) 1-бутылметаналь.
3. Ізамерам рэчыва, будова якога
СН3 —СН2 —СН2 —, з’яўляецца рэчыва з наступнай структурнай формулай:
а)СН3—СН2— ; в)СН3— СН2 — СН2
б)сн2—сн2—сн2 ; Г)СН3—сн —с
I Lo I н
сн3 сн3
3 ^н 3
4. Для якаснага вызначэння этаналю выкарыстоўваюць рэактыў:
a) CuO, /; в) Вг2/Н2О;
б) Ag2O/NH3 • Н2О; г) КМпО4/Н2О.
5. Рэакцыі аднаўлення характэрны для рэчываў, запіса-ных у радзе:
а) метану і метаналю; в) этаналю і этанолу;
б) этаналю і этану; г) метаналю і ацэтылену.
6. Этаналь можна атрымаць у рэакцыі:
PdCl,
а) С2Н4 + О2-----*; в) С2Н4 + Н2О—♦;
б)С2Н4 + КМпО4+Н2О^; г)С2Н5ОН + Н2—*.
7. Адзначце формулу рэчыва, з якім узаемадзейнічаюць этаналь, этанол і этэн:
а)Н2О; б)Н2; в)О2; г)НС1.
157
8. Акісліць альдэгіды ў адпаведныя кіслоты можна:
а) аміячным растворам аксіду серабра(І) і алюмагідры-дам літыю;
б) гідраксідам медзі(П) і вадародам;
в) растворам перманганату калію і кіслародам паветра ў прысутнасці каталізатару;
г) бромнай вадой і растворам хларыду жалеза(ІІІ).
9. Для гідрыравання прапаналю масай 47,56 г спатрэ-біўся вадарод аб’ёмам (н. у.) х дм3. Вадарод змяшчае 4 % па аб’ёме прымесей. Аб’ём (н. у.) (дм3) сумесі газаў, які вы-карыстоўваецца для гідрыравання, роўны:
а) 13,368; в) 22,400;
6)19,130; г) 12,833.
10. У схеме ператварэнняў
+Х/Н2О +у +z/Ni
сн3— СН2С1 —- С2Н5ОН—► СН3СНО — С2Н5ОН
X, Y, Z — рэчывы, формулы якіх:
a) CuO, NaOH, Н2О; в) Н2О, К2Сг2О7, Н2;
б) NaOH, Н2О, CuO; г) NaOH, CuO, Н2.