Кароткі катэхізм для каталікоў
Памер: 35с.
Мінск 1990
5. Аб чым пяты загад?
Пяты загад аб тым, што наша жыцьцё, як і жыцьцё іншых лю-дзей, належыць Богу, і таму мы павінны берагчы здароў’е і жы-цьцё; самазабойства, аборт - цяжкія грахі.
6. Чаму вучыць шосты і дзевяты загад?
Яны вучаць берагчы ў чысьціні душу і цела свае і бліжняга.
а. Што такое чысьціня цела?
Чысьціня цела-гэта калі мы асьцерагаемся ад усякіх забароняных палавых зносін і чынаў.
б. Што такое чысьціня душы?
Чысьціня душы - гэта вольнасьць душы ад грахоў цяжкіх, а аса-бліва супраць чысьцініцела, пры астатніх чалавек траціць сваю дзявочасьць, якую Бог вельмі цэніць пры дасягненьні вечнась-ці.
в. Як чалавек грэшыць супраць гэтых загадаў?
Супраць гэтых загадаў чалавек грэшыць словамі і бруднымі дум-камі, акія ў сваю чаргу вядуць да брудных справаў.
7. Аб чым сёмы і дзесяты загады?
Сёмы і дзесяты загад вучаць нас шанаваць маёмасьць іншых людзей, разумна карыстацца багацьцямі сьвету, не захапляцца імі, памятаць, што Бог дае іх для заспакаеньня жыцьцёвых патрэ-баў і захаваньня людзкое годнасьці.
8. Аб чым жа восьмы загад?
Восьмы загад вучыць нас быць праўдзівымі і клапаціцца аб доб-рым імені сваім і бліжняга.
9. Чаму вучаць нас Касьцёльныя загады?
Касьцёльныя загады вучаць выконваць правілы і законы Касьцё-ла.
10. Што такое малітва?
Малітва - сумо’ўе душы з Богам, лучнасьць з Богам думкамі і словамі.
11. Як можна маліцца?
Маліцца можна мовай і думкамі.
21
12. Як трэба маліцца?
Шчыра, цярпліва, з павагай, надзеяй.
13. А6 чым мы павінны маліць Бога ў першую чаргу?
У першую чаргу мы павінны падзякаваць Богу за ўсе ласкі, якія мы атрымліваем, і прасіць неабходную дапамогу для збаўленьня душы.
ЯК ПРАВІЛЬНА ПРЫСТУПАЦЬ ДА СПОВЕДЗІ
1. Стаць на калені перад спавядальніцай.
2. Перахрысьціцца: „У імя Айца і Сына і Духа Сьвятога. Аман”.
3. Сказаць сьвятару: „Пахвалёны Езус Хрыстос” сьвятар адкажа: „На векі вечныя. Аман”.
4. Трэба сказаць: „Прыступаю першы раз да споведзі...” А калі быў ужо ў споведзі, трэба ўспомніць, калі быў апошні раз і ці выканаў зададзеную пакуту.
5. Трэба пералічыць спачатку цяжкія грахі, пасьля лягчэйшыя грахі і недахопы паводзінаў...
6. Сказаушы ўсе свае грахі, трэба дадаць:
- Болей грахоў не памятаю, за ўсе грахі шчыра каюся і даю слова выправіцца.
7. Сьвятар павучае, дае пакуту.
Пакуту трэба ўважліва выслухаць і выканаць дакладна.
8. Сьвягар гаворыць аб адпушчэньні табе грахоў. Трэба біць сабе ў гру-дзі, паўтараючы словы:
- Божа, будзь літасьцівым да мяне грэшнага...
Сьвятар пастукас на спавядніцы, перахрысьціся і адыдзі.
22
РУЖАНЕЦ
Ружанец - адна з найпрыгажэйшых малітваў да Найсьвяцейшае Дзе-вы Марыі, найбольш любімая вернікамі. У каталіцкім касьцёле ёй пры-сьвячаецца месяц кастрычнік. Ружанец складаецца з трох частак: Ра-даснае, Пакутлівае і Хвалебнае. Карысна, каб вернік штодзень адмаўляў хоць бы адну частку ружанца.
МАЛІТВА
У імя Айца і Сына і Духа Сьвятога. Аман.
Прыдзі, Сьвяты Духу, напоўні сэрцы верных і запалі ў іх агонь Тваёй любові.
0, Езус, наш Збаўца, ахвярую Табе гэты ружанец на вечную хвалу Тваю і на чэсьць Найсьвяцейшае Маці Тваёй і дзеля збаўленьня маёй душы.
(тут трэба дадаць, дзеля якой патрэбы адмауляеш рўжанец.)
Жадаю атрымаць адхланьне ўсім, хто зьвяртаецца да Госпада з гэтаю малітваю.
На крыжыку трэба адмаўляць:
- Веру ў Бога Айца Ўсемагутнага...
На першай пацерцы: Ойча наш, каторы ёсьць у небе...
На трох наступных: Вітай, Марыя, поўная ласкі...
На асобнай пацерцы: Хвала Айцу і Сыну і Духу Сьвятому як было спрад-веку, цяпер і заўсёды і на векі вечныя. Аман.
0, Марыя, зачатая без граху першароднага, маліся за нас - да Цябе ўцякаючых.
0, мой Езус, адпусьці нам нашы правіны, барані нас ад пякельнага агню, завядзі ўсе душы ў рай, асабліва тыя, якія найбольш патрабуюць Твайго міласэрдзя.
У гэтым месцы называем частку ружанца і першую таямніцу, і молім-ся: адзін раз - Ойча наш... на частупных дзесяці пацерках - Вітай, Марыя... У канцы: Хвала Айцу... 0, Марыя... 0, мой Езус,... пасьля пера-ходзім да наступнае таямніцы.
23
Першая частка: РАДАСНЫЯ ТАЯМНІЦЫ
1. У першай таямніцы разважаем, як Анёл Гасподні абвясьціў Найсьвя-цейшай Дзеве Марыі аб выбраньні Яе Божаю Маці.
2. У другой таямніцы разважаем аб адведзінах Найсьвяцейшаю Дзевай Марыяй Сьвятое Элізаветы.
3. У трэцяй таямніцы разважаем аб нараджэньні нашага Збаўцы Езуса Хрыста.
4. У чацьвёртай таямніцы разважаем аб ахвяраваньні Езуса Хрыста ў сьвятыні Ерусалімскай.
5. У пятай таямніцы разважаем аб адшуканьні 12-ці гадовага Хрыста ў сьвятыні Ерусалімскай.
Другая частка: ПАКУТЛІВЫЯ ТАЯМНІЦЫ
1. У першай таямніцы разважаем, як Госпад Езус маліўся ў садзе аліўкавым.
2. У другой таямніцы прыпамінаем бічаваньне Госпада Езу-са.
3. Утрэцяй таямніцы мы ўяўляем цернямі каранаваньне на-шага Госпада Езуса.
4. У чацьвёртай таямніцы ў думках праходзім дарогу крыжовую Езуса Хрыста на Галгофу.
5. У пятай таямніцы аплакваем с ь м е р ц ь Госпада Езуса на Крыжы.
Трэцяя частка: ХВАЛЕБНЫЯ ТАЯМНІЦЫ
1. У першай таямніцы разважаем абУваскрашэньніГоспада наша-га Езуса Хрыста.
2. У другой таямніцы ўяўляем, як Езус узыходзіцьна Неба.
3. У трэцяй таямніцы думаем праспасланьне Сьвятога Духа на Апо-сталау і Найсьвяцейшую Дзеву Марыю.
24
4. У чацьвёртай таямніцы ўяўляем Узьнясеньне Маці Божае Марыі на Неба з целам і душою.
5. У пятай таямніцы цешымся, ўяўляючы каранаваньне Найсьвяцей-шае Дзевы Марыі Каралеваю Неба і зямлі.
ЛІТАНІЯ ДА НАЙСЬВЯЦЕЙШАГА СЭРЦА ЕЗУСА
Kyrie, elejson. - Chryste, elejson.
Kyrie, elejson.
Хрыстэ, пачуй нас, Хрыстэ, выслухай нас! Ойча зь Неба, Божа, зьлітуйся над намі! Сыну, Збаўца сьвету, Божа, зьлітуйся над намі! Духу Сьвяты, Божа, зьлітуйся над намі! Сьвятая Тройца, Адзіны Божа, зьлітуйся над намі! Сэрца Езуса, Сына Айца Спрадвечнага, зьлітуйся над намі! Сэрца Езуса, ў лоне Дзевы Марыі з Духа Сьвятога зачатае, Сэрца Езуса, з Божым Словам істотна злучанае, Сэрца Езуса няскончанай велічы, Сэрца Езуса, сьвятыня Божая, Сэрца Езуса, прыбытак бескарысны, Сэрца Езуса, дом Божы і брама Неба, Сэрца Езуса, гаручае вогнішча міласьці, Сэрца Езуса, скарбніца справядлівасьці, Сэрца Езуса, поўнае дабрыні і любові, Сэрца Езуса, прадоньне ўсялякіх цнотаў, Сэрца Езуса, усялякае пахвалы найбольш дастойнае, Сэрца Езуса, уладца і паяднаньне сэрцаў, Сэрца Езуса, у якім усе скарбы мудрасьці і ўменьня, Сэрца Езуса, усё поўнае Богам, Сэрца Езуса, у якім Айцец цалкам увасобіў сябе, Сэрца Езуса, з паўнаты якога ўсе мы ўзялі, Сэрца Езуса, адвечная прага сьвету, Сэрца Езуса, цярплівае і вялікай літасьці, Сэрца Езуса, шчырае для ўсіх, хто ІДябе кліча,
25
Сэрца Езуса, крыніца жыцьця і сьвятасьці,
Сэрца Езуса, прабачэньне за грахі нашы,
Сэрца Езуса, поўнае палёгкі,
Сэрца Езуса, сьцертае за праступкі нашы,
Сэрца Езуса, паслухмянае аж да сьмерці,
Сэрца Езуса, дзідай прабітае,
Сэрца Езуса, крыніца ўсялякай пацехі,
Сэрца Езуса, жыцьцё і ўваскрашэньне наша,
Сэрца Езуса, спакой і паяднаньне наша,
Сэрца Езуса, крывавая ахвяра грэшнікаў,
Сэрца Езуса, збаўленьне давер да Цябе маючых,
Сэрца Езуса, надзея ў Табе уміраючых,
Сэрца Езуса, ўсіх Сьвятых раскоша,
Баранак Божы, нясеш цярпеньні за грахі сьвету, даруй нам Госпа-дзе!
Баранак Божы, нясеш цярпеньні за грахі сьвету, выслухай нас Госпа-дзе!
Баранак Божы, нясеш цярпеньні за грахі сьвету, зьлітуйся над намі!
- Езу ціхі і пакорнага сэрца,
- Зрабі сэрцы нашыя да Твайго падобнымі.
ПАМОЛІМСЯ.
Усемагутны вечны Божа, наглядзі на Сэрца наймілейшага Сына Твай-го, на хвалу і захапленьне, зь якімі дзеля грэшнікаў Табе складае.
I калі хто зь іх патрабуе Твайго міласэрдзя, Ты ім ласкава дай прабачэ-ньне ў імя Сына Твайго Езуса Хрыста, які з Табою жыве і валадарыць на векі вечныя. Аман.
Да Сэрца Твайго імкнёмся, Езус Божы Збаўца!
За нашыя грахі, не аддаляй нас ад Сябе, Госпадзе.
Але ад усялякіх злых прыгодаў пастарайся аберагаць нас заўсёды, Божа ласкавы і міласэрны, Езус добры, Збаўца наш, Заступнік Бога, адзі-ны прытулак наш, у Сэрцы Тваім будзь ласкавым нас абагрэць, да Сэрца Твайго будзь ласкавым нас прытуліць, у Тваім Сэрцы на векі захавай нас.
26
АКТ ПАСЬВЯЧЭНЬНЯ ЦЭЛАГА РОДУ ЛЮДЗКОГА НАЙСЬВЯЦЕЙШАМУ СЭРЦУ ЕЗУСА
0, Езус Найшчырэйшы Збаўца людзкога роду, зірні на нас, хто з пакораю туліцца ля падножжа Твайго Алтара.
Мы Твая ўласнасьць і Табе імкнемся належаць.
Вось і сёньня кожны з нас аддаецца дабраахвотна Найсьвяцейшаму Твайму Сэрцу, каб яшчэ цясьней злучыцца з Табою. Многія ня ведаюць Цябе зусім, многія адвярнуліся ад Цябе, занядбаўшы Твае загады. Зьлі-туйся над аднымі і другімі, Госпадзе, і прыгарні ўсіх да Сьвятога Сэрца Твайго. Накіруй нас, Госпадзе, не толькі верных, якія ніколі не цураліся Цябе, але і блудных сыноў, якія Цябе пакінулі.
Зрабі так, каб вярнуліся як найхутчэй да бацькоўскага дому і не загі-нулі з галечы і голаду.
Накіруй тых, якіх або зьбілі з тропу памылковыя сьцежкі або разлучыла нязгода, прывядзі іх да прыстанішча праўды і еднасьці веры, каб як най-хутчэй наступіў спакой і лад у Тваім доме.
Падаруй Касьцёлу Свайму незалежнасьць.
Агарні ўсе народы спакоем і ладам, каб на ўсёй зямлі ад краю і да краю паўтаралі ў адзін голас:
- Хвала Божаму Сэрцу, праз якое мы атрымалі збаўленьне, Яму чэсь-ць і хвала на векі. Аман.
ЛІТАНІЯ ЛЁРАТАНЬСКАЕ ДА НАЙСЬВЯЦЕЙШАЕ ДЗЕВЫ МАРЫІ
Kyrie, elejson. - Chryste, elejson.
Kyrie, elejson.
Хрыстэ, пачуй нас, Хрыстэ, выслухай нас!
Ойча зь Неба Божа, зьлітуйся над намі!
Сыну Збаўца сьвету Божа, зьлітуйся над намі!
Духу Сьвяты Божа, зьлітуйся над намі!
Сьвятая Тройца Адзіны Божа, зьлітуйся над намі!
Сьвятая Марыя, маліся за нас!
Сьвятая Дзева над дзевамі, маліся за нас!
Маці Хрыстова, маліся за нас!
27
Маці Касьцёла, Маці Божае Ласкі, Маці найчысьцейшая, Маці цнатлівая, Маці дзявочкай нявіннасьці, Маці нічым не замараная, Маці наймілейшая, Маці дзіўная-прадзіўная, Маці добрай навукі, Маці Стварыцеля, Маці Збаўцы, Дзева разважлівая, Дзева шанаваная, Дзева праслаўляная, Дзева вяльможная, Дзева пяшчотная, Дзева верная, Адлюстраваньне справядлівасьці, Веліч мудрасьці, Прычына нашае радасьці, Прыбытак Духа Сьвятога, Хвалы веліч, Паўната набожнасьці, Ружа духоўнасьці, Вежа Давідава, Вежа з косьці слановай, Дом залаты, Арка яднаньня з Богам, Брама нябесная, Раньняя зорка, Адхланьне хворых, Прытулак грэшных, Суцяшальніца журботных, Дапамога верным, Каралева Анёлаў, Каралева Патрыярхаў, Каралева Прарокаў,