• Газеты, часопісы і г.д.
  • Колькі гусей убачыў Яўсей?  Уладзімір Паўлаў

    Колькі гусей убачыў Яўсей?

    Уладзімір Паўлаў

    Выдавец: Юнацтва
    Памер: 64с.
    Мінск 1994
    9
    Z-J
    УЛАДЗІМІР ПАЎЛАЎ
    Кзхаажі rszoo® SZ®»wm> Л^зоШ
    
    УЛШІМІР ПАЎЛАЎ
    ВЕРШЫ, ЗАГАДКІ, КАЗКІ
    Мінск «Юнацтва» 1994
    I
    ББК 84 (4Бел)6 П 12
    УДК 882.6 93
    Для малодшага школьнага ўзросту
    Мастак А. П. КСЯНДЗОЎ
    В сказке «О Янке, Анке н сказок вязанке* герон попадают в необычную страну, где даже деревья растут корнямн вверх.
    В другой сказке «Вода в ступе» рассказывается, как зверн хотелн сварнть кашу н толклн крупу.
    В кннгу вошлн также стнхн н загадкн.
    8820600000—053
    П		 71 —93
    М307(03)— 94
    ISBN 5-7880-0880-8
    © У. А. Паўлаў, 1994
    © Афармленне. А. 11. Ксяндзоў, 1994
    ТОПАНКІ
    Пакуль ножкі паласкала, Пакуль красак назбірала Ды раскладвала ў радочак, Ды пляла сабе вяночак, Пакуль гусак дамоў гнала I Васільку даганяла, Што падкраўся, як каток, I схапіў з мяне вянок,—
    Пад вярбой ля копанкі Я забыла топанкі.
    Як тут быць і што рабіць?.. Жучка ў будцы смачна спіць. Жучку мне шкада будзіць, Каб па топанкі схадзіць.
    Мама з фермы прыйдзе позна — He пашлеш па маму позву.
    Тата ўсё, чутно, арэ, Ды і цёмна на дварэ. I няма чаго абуць...
    Можа, самі прыбягуць?!
    БЫВАЕ!
    Ноччу сонейка ўзыходзіць.
    — Гэтак не бывае! Вусень лісціку не шкодзіць.
    — Гэтак не бывае!
    Верабей пяройдзе мора.
    — Гэтак не бывае! Яблыкі саспелі скора.
    — Гэтак не бывае!
    Кураня плыве па лужы.
    — Гэтак не бывае! Шэры воўк з авечкай дружыць.
    — Гэтак не бывае!
    Добра птушцы жыць у клетцы.
    — Гэтак не бывае! He баліць зламанай кветцы.
    — Гэтак не бывае!
    3 хмары дождж сухі пыліць.
    — Гэтак не бывае!
    Я ўпаду — мне не баліць.
    — Гэтак не бывае!
    Ды не плачу, хоць баліць, Каб маленькіх не ўцвяліць.
    — Бы-ва-е!
    СПРЫТНЫ СМОЎЖ
    I упоперак і ўдоўж
    Поўз па дрэве спрытны смоўж.
    Поўз і год ён і другі, Аж пайшлі ў вачах кругі.
    А з зямлі, нібы на ліха, Раду мовіла смаўжыха:
    — He спяшайся. Хопіць дрэў. Натаміўся ты, змакрэў.
    Адпачні. Уніз зірні
    3 небывалай вышыні.
    Смоўж зірнуў і — зрынуўся.
    Аб карэнне грымнуўся.
    Стогне, ловіць ён паветра, Бо ляцеў мо аж з паўметра.
    I баліць усё, і млосна,— Смоўж пабіўся вельмі моцна.
    Плачуць горка смаўжаняты Каля верхалаза-таты.
    Тут і маці ўжо з папрокам: — А не поўзай так высока.
    ВО ЯКІ ВЯЛІКІ!
    Раптам гоман сціх, I смех
    Змоўк у момант нейкі — Паваліў пушысты снег. Аж казыча вейкі.
    Гэта падаюць зярняткі, Хлеб і булкі, і аладкі, I блінцы, і пернікі Са сняжком, як пер’ейка.
    Дождж, улетку секані, Пастарайся, дружа,— Я паеду на кані Па ўскіпелых лужах.
    
    
    Гэта падаюць клубніцы,
    I парэчкі, і суніцы.
    3 кожнай кропляй — ягадкі, Грушы або яблыкі.
    Дождж лапоча за вярсту — Скінуў чаравікі.
    Ўсё расце, і я расту.
    Во які вялікі!
    КОЛЬКІ ГУСЕЙ УБАЧЫЎ ЯЎСЕЙ?
    На Беларусі Ляцелі гусі. Малы Яўсей Убачыў гусей. I столькі многа, Здзвіўся што: — Ой, гусі, гусі, Вас, мабыць, сто? — Важак малому Дае адказ:
    — Правільна злічыш Усіх ты нас, Калі дадасі Да столькі Яшчэ столькі, Паўстолькі, Чвэртку столькі Ды разам з намі Сам паляціш.
    Тады і будзе Што-нішто, А роўна — сто!
    Колькі гусей Убачыў Яўсей?
    БРАТ У АРМІЮ ІДЗЕ
    Ці-ці-ці, дзе-дзе-дзе — Брат у армію ідзе.
    Барані спакой і мір, Стой на варце стражам. Пра цябе хай камандзір «Малайчына» скажа.
    У мішэні пападзі.
    Адчакань паходку.
    Як адслужыш, прывязі Мне сваю пілотку.
    Ці-ці-ці, жы-жы-жы — Добра ў арміі служы!
    НЕХАЦЬ
    Пабудую з коўдры буду — 3 цыганамі пакачу.
    — Есці будзеш?
    — He, не буду.
    — Малако піць?
    — He хачу!
    Коні мчаць, як з перапуду.
    Даль стракаціцца ўваччу.
    — Сыр, смятану?
    — He, не буду.
    — Булку з маслам?
    — He хачу!
    Хоць цукерак,
    Хоць арэхаў
    Сыпце мне, а ўсё дарма.
    3 цыганамі я паехаў
    I кажу ж — мяне няма!
    
    
    — А шкада,— гаворыць тата,— Думаў я з табой удвох Скалясіць шляхоў багата
    I сцяжынак, і дарог.
    Што ж, відаць, адзін паеду
    На метро,
    На электрычцы, На аўтобусе пасля...
    — Гэта к дзеду, Гэта к дзеду! — Вылятаю з буды я.
    — Ну, а там пасля абеду На кані у лес ступой...
    — Гэта к дзеду, Гэта к дзеду!
    Я — гатовы, Я — з табой!
    — Неслухам жа ў лесе нашым — Шмат бярозавае кашы...
    — Хай сабе там кашы поўна, А паеду я ўсё роўна!
    Галавой ківае мама:
    — Ну і нехаць!
    Яму й «каша» — хоць бы што, Толькі б ехаць.
    КУДЫ ПАДЗЕЎСЯ ДОЖДЖ I ГРОМ?
    Дождж гарачы з-пад маланкі Коціць грому абаранкі.
    Развязалася вясло, I рассыпалася ўсё. Бы з прыполу на падлогу, Па кутках, пад стол, пад ногі...
    Так і грому кругі Раскаціліся ў лагі. Пабягу ды пазбіраю, Ды ў бразготкі пагуляю. Зірк пад куст — няма нічога. А парэчак вельмі многа. Падаў гром на луг мурожны. Там трава — схавацца можна. Ну, магчыма, дзе авёс, На лес гледзячы, парос? He, няма.
    Відаць, у жыце.
    Калі бачылі, скажыце.
    ПЕРАД ВЯСНОЙ
    Падалося мне здалёк: Сеў на былку вугалёк. Пад чырвонаю жарынкай Загайдалася былінка. Перамерзлы снег рыпучы. Шчыпле нос мароз калючы. У сумёты дрэмны лес Аж з валёнкамі залез. А снягір сняжком пыліць. Хоча, мабыць, падпаліць. Коле вочы белізна — Блізка недзе ўжо вясна. Ахінае баба плечы.
    Кот рашуча скочыў з печы, Выгнуў спінку — і ў парог. Рашчыняй, баба, пірог.
    Каб яго на ўсіх хапіла — Пуста ж з шынкамі насіла... Даставай, баба, рушнік, Пакуль кот нідзе не знік. За сяло няхай нясе Прывітальны хлеб вясне.
    У ЛЕСНІЧОЎЦЫ Ў ЛІВЕНЬ
    He схаваешся пры кусце, Калі добры дождж прыпусціць. Ды з падскокам, ды з прысядам, Аж трашчыць і стогне ляда. Так і цягне паглядзець 3 кім схапіўся там мядзведзь. Ледзьве высунуўся толкам — Абдало ўсяго патокам.
    Што ж, макрэчу несці ў дом? Пастаю і пад дажджом.
    Як звяры, без увяроды, Бо і я — дзіця прыроды.
    ЗАГАДКІ
    * * *
    Хоць забіце, не скажу, Дзе жыву, з кім знаюся. Галавой уніз хаджу, Пяткаю кусаюся.
    (fbufigv ft x-wh)
    * * *
    Toe дрэва не абняць, Крона з небам зліта. А каб назву напісаць, Хопіць і дзвюх літар.
    (Qvyvvq)
    * * *
    Шыя доўгая ў яе, Хоць сама — як шафа. Недзе ў Афрыцы жыве, А завуць	
    (vepvdiqyg)
    
    * * *
    Каб нагнаць на ўсіх жуды, Страх, каб доўга помнілі, Ён іграе без дуды, Завывае ў коміне.
    (•ddhag)
    * * *
    Гарнітур яе ў палоску.
    Родзічка жывёле свойскай. Выйдзе ў цырку на манеж, Але ў воза не ўпражэш.
    (■vd^ag)
    * * *
    Скрозь — які ўжо лес вялікі! — Паздзірана з ліпаў лыка.
    Хоць бы вокам паглядзець, Як яго дзярэ 	
    (•4£Qd9£QKJ^[)
    * * *
    Мабыць, ён не зведаў гора. He хадзіў ніколі голы.
    Бо як лета на дварэ, Усё вопратку дзярэ.
    (nvd^)
    * * *
    Яе ўсе баяцца трошкі.
    Яна ў лесе мае
    Хатку на курыных ножках
    I ў ступе лятае.
    (mg vgvg)
    ►♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
    * * *
    Страж гароднага парадку Без абноў не тужыць.
    Чым найгоршая апратка, Тым надзейней служыць.
    (■viriEQfin)
    * * *
    Зранку лапкамі умыты.
    Шэрстка — нібы з аксаміту.
    Любіць спінкай выгінацца.
    Мышы — страх! — яго баяцца.
    (^)
    * * *
    Уздоўж хат з канца ў канец — Каляровы грабянец.
    Каб зайсці ў двор без замінкі, Ёсць рухомыя шчарбінкі.
    (■lHhlH039 г іоуц)
    * * *
    У пагодлівы дзянёк Недзе з паднябесся Пералівісты званок Славіць працу песняй.
    (■yivHvddvy^)
    * * *
    За сябе разоў у сем Большы груз яна нясе. Запытайцеся, ці цяжка? Скажа хай сама 	
    (■nytmvdfi^)
    * * *
    У яго адны турботы: Адвільнуць як ад работы. Беспрабудна суткі спіць, Ды яшчэ пра гэта сніць.
    (•nvmvfij)
    * * *
    Карацее з узыходу, 3 сонца першага ў pace. А з паўдня і да заходу Ў адваротны бок расце.
    ('Wh)
    * * *
    Чорны сам, нібыта грак. 3 ім да трох не гавары — Цахне, быццам бы ганчак, А жыве ў вадзе ў нары.
    ( ^d)
    * * *
    Там, дзе з мухі дзьмуць слана, Ей не быць ніколі.
    He шкадуючы, яна
    Хлусу вока коле.
    (VQfivdii)
    * * *
    Дрывасек ён — проста зух. Над вадою хата.
    Аж да пят яго кажух, Хвост — нібы лапата.
    (ddgvg)
    
    * * *
    У пагоду, на мароз — He дастаць аршынам нос. Як адліга вернецца, Ен па даху сцелецца.
    (•wvmwox QVH
    * * *
    Калі толькі ляжа снег, На яго агледзіны 3-пад навесаў і з-пад стрэх Выплываюць лебедзі.
    ('IXHVQ )
    * * *
    Бы хто грымне палкай — Дол аж разлягаецца.
    I вада ў кавалках
    Па вадзе штурхаецца.
    (QOXV214dx)
    * * *
    Колькі будзе, знатакі,—
    Каб і кожны ведаў:
    Два сыны і два бацькі, Дзед і ўнучак дзедаў? (aod±)
    
    * * *
    Каб ніхто не адабраў, За кожную шчочку Непрыкметна ён схаваў Зерня па мяшочку.
    (xkwvx)
    
    * * *
    Пасля таты, пасля мамы
    I людзей старэйшых Яна — ваш дарадца самы, Самы наймудрэйшы.
    (•пггнуі)
    * * *
    Хоць увесь перадрыжыць За зіму вялікую, Але дома любіць жыць Друг наш Чык-Чырыкавіч. (•nagvdaq)
    * * *
    Хто на поплаве з нары Горы цэлыя нарыў, Сад скапаў і агарод? Ну, вядома, гэта — ....
    (■j-odyi)
    
    * * *
    Шасцігранныя гаршчочкі.
    Залацістыя радочкі.
    Што ў іх? Гэта — шыта-крыта.
    Воскам зверху ўсё заліта.
    (■paw ‘nioj)
    * * *
    Так нядоўга й да бяды:
    Мора цэлае вады I ў прыдачу — акіян, А яшчэ ў ім б’е фантан.
    СЧУІ)
    * * *
    На пагорку за сялом,
    Дзе дарогі стужка,
    3 дошак, з бёрнаў — а не дом,
    3 крыллем — а не птушка.
    ("HvdiKg)
    * * *
    Пасярэдзіне двара Раскацілася гара. А малыя гараняткі — Пятачкамі — каля маткі. (•mKovdvu г khhiq'J)
    * * *
    Доктар Стук на дрэва ўзлез...
    Ведама й дзіцяці:
    Гэта лечыць хворы лес Даўгадзюбы 	
    '(ГЭ’П'НЕ^)
    * * *
    
    Між лісця ў лясным лагу Цуды не звяліся.
    Вельмі тоўстую нагу Завяршае міса.
    CQefidj)
    * * *
    Паімчалі ў паплавы Стрымгалоў наўпрост Шэсць ног, дзве галавы
    I ў дадатак — хвост.
    ('гнпл vh nsvxdag)
    * * *
    Пішуся я першая з левага краю.
    Сабраты ж, як слушна заўважылі людзі, Хоць колькі за мною чаргі не займаюць, А правага краю ніколі не будзе.
    Qvd i4HWvdfuvH ‘vhhieqy)
    * * *
    Круглая, ды не антэна, Каб сусветы слухаць. Аж дрыжыць, звініць нязменна, Калі трапіць муха.
    (■пнг'пГідяц)
    * * *
    Без аглядкі не вылазь 3 глею, цёмнага, карась.
    Бо стаіць зусім не так За карчагаю 	
    (•yivudh[[j)
    * * *
    Палахлівы ён без меры.
    Можа, гэтак, дзеці, й тут?
    Сонца ў хату — ён за дзверы, Сонца з хаты — ён на кут.
    (■d'nvx fl 4HdYl)
    * * *
    Ну, рабіце адкрыццё: Толькі калі родзіцца, Адзін раз на ўсё жыццё Той матор заводзіцца.
    (vdde^))
    
    * * *
    Тут няцяжка здагадацца, Што за домік, што за хатка.
    3 ветрам хоча ў неба ўзняцца Лёгкакрылая 	
    (&яіп№ц)
    * * *
    У яловіку кашлатым Запішчалі птушаняты. Ды зімой, ды ў маразы! Што за птушка? Адкажы!
    (^gcн£QvжndyJ)
    СІНІЧКА
    Казка
    \х, сінічка-невялічка, Трапяткая, Нібы знічка.
    На галінку, На сучок — Скок ды скок, Скок ды скок. А пасля Як асмялела, Дык у фортку заляцела. (Асмялееш тут, няўжо ж, Бо мароз задужа гож!) Пакружылася з хвіліну Ды ўчапілася ў гардзіну. Неспакойная, сядзіць I ў мой бок усё глядзіць. Пачакай, ката прагонім — Накармлю цябе з далоні. Ну, давай душу суцеш: