Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 1
Памер: 850с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
0093. Вопіс асабістых рэчаў, пакінутых Міколам Шылам у памешканьні Народнага Сакратарыяту БНР на час заняцьця яго нямецкімі ўладамі, складзены 26.02.1918
582.2.21:006
0094. Запіска Сяргея Нікалайчука і Ўладзімера Гацкага Язэпу Варонку (Менск)
Освобо[дн]те нась, мы задержаны н снднмь у коменданта на ж.д. голодные нась отправять на работу
582.2.36: 016 — ра
Дата й абставіны невядомыя. Нікалайчук і Гацкі — друкары.
0095. Загад начальніка Лібава-Роменскай Чыгункі за 2.03.1918 у справе эвакуацыі чыгункі зь Менску ў Маскву
582.2.25: 024&г-035 — д
У загадзе сярод іншага ёсьць гэткая інфармацыя:
«[...] сь занятіемь 21 февраля 1918 года гор. Мннска н'Ьмецкнмн войскамн Управленіе дорогн очутнлось во властн непріятеля.
[...] рабочіе депо Мннскь заявнлн о своемь категорнческомь отказь дать паровозьі н составы для дЬлей эвакуацін. [...] Эвакуація фактнческн н не могла быть пронзведена по прнчннь перерыва сообіценія сь югомь вслЗДствіе порчн моста на ст. Красный-Берегь н гражданской войны между большевнкамн н полякамн, а на Александровской дорогь была такая забнтость станцін Мннскь, что даже штабной поьздь Главокзапа Мясннкова не могь отправнться, н этоть посл^дній, пробывь на станціл около сутокь, уіхаль вь посл'бдній моменть сь саннтарнымь паЬздомь.
на южный участок дорогн быль команднровань сь правамн Начальннка дорогн помоіцнйкь послЗДняго, ннженерь Якубовь, выьхавшій вь Гомель 20-го февраля вь 6 час. вечера. Выіхаль нменно помошніікь, а не Начальннкь дорогн, нбо служаіціе, мастеровые н рабочіе категорнческн этому воспротнвнлнсь н даже поставнлн у его квартнры карауль, дабы онь не уЬхаль случайно на автомобнл’Ь.
21 февраля 1918 года около 10 часовь утра вь гор. Мннскь прнбылн передовыя частн протнвннка, состоявшія нзь эшелона 346-германскаго пьх. полка».
0096. Хадайніцтва Менскага Павятовага Вайсковага Начальніка па гаспадарчай частцы перад Радай БНР за 6.03.1918 з просьбаю аб выплаце грошай афіцэрам
582.1. 03:032&г
0097. Разьліковая ведамасьць для выдачы грошай афіцэрам
582.1. 03:03З&г
0098. Ліст Віленскай Беларускай Рады (Вільня) Рэйхсканцлеру Нямеччыны (Бэрлін) за ??.0?.1918
Его Пр-ву Г-ну Германскому Нмперскому Канцлеру.
Б’Ьлорусская Рада вь ВйльнЬ нзбранное Конференціей всего б-Ьлорусскаго населенія окупнрованныхь областей1 представйтельство б-ьлорусскаго народа проснть Ваше Превосходнтельство повергнуть кь стопамь Его Велнчества Германскаго ІІмператора выраженіе глубокой благодарноста 6t>лоруссовь окупнрованныхь областей за прнзнаніе Лйтвы самостоятельнымь свободнымь государствомь2, усматрнвая вь этомь прнзнанін первый шагь кь осуіцествленію завіітныхь стремленій білорусскаго народа кь возстановленію свободнаго й самостоятельнаго Велнкаго Княжества Лйтовскаго вь его нсторнческнхь предЬлахь — соеднненной Лйтвы й Б-Ьлоруссій. Разорванные Брест-Лнтовскнмь договоромь Б-Ьлорусскія землй3 вь сдлу полдтйческой й экономйческой естественной необходнмостй должны сростйсь вь еданную Б'Ьлорусско-Лйтовскую нсторнческую Государственную едшпіцу, свободную й самостоятельную — кт> этой цЬліі направлены всь помыслы й стремленія бьлорусскаго народа по ту н по сію сторону йскуственно созданной граннцы, разорвавшей на двое еданое жявое ці>лое, благодаря тому, что прн разрЬшенін Ліітовскаго вопроса быль заслушань не голось всего населенія окупаціонной областн, а лмшь голось учрежденія4 могуіцаго счнтаться представнтельствомь лншь частя населенія Латвы — лйтвйновь, составляюіднхь около 40% населенія, но отнюдь не представйтельствомь Лйтвы. Мы вынуждены громогласно заявлть, что не прдзнаемь за этнмь учрежденіемь, Лнтовскнмь Landesrat'oMb, ннкакого права заключать огь нменн Лйтвы договоровь н конвенцій; мы р-ьшйтельно заявляемь, что заключенные этймь учрежденіемь договоры й обязательства будуть намн счнтаться связукмціімй населеніе Лйтвы й обязательныма для него лйшь постольку, поскольку онй будуть прнняты демократйческй йзбраннымь представнтельствомь всего населенія Лйтвы. Самь Landesrat вь адрес^ йспрашнваюіцемь прнзнаніе Лнтвы свободнымь й самостоятельнымь государством-ь указываеть на необходамость скор-ьйшаго созыва демократйческн нзбраннаго предст[а]внтельства всего населенія Лйтвы для установленія всьхь взанмоотношеній й для подтвержденія прннятыхь договорныхь обязательствь, прнзнавая такнмь образомь свою некомпетентность говорнть й дЬйствовать от нменн всего населенія Лйтвы.
582.2. 05:010&г — ням
582.2. 05:011 &г — бел
Дакладная дата невядомая. 1 Віленская Беларуская Рада была абраная на Беларускай Канфэрэнцыі ў Вільні 25-28.01.1918. Старшыня ВБР — Ант.Луцкевіч.
2 Незалежнасьць Літоўскай Рэспублікі абвешчаная 16.02.1918. 3 Паводле Берасьцейскага міру, падпісанага Нямеччынай і Расеяй 3.03.1918, да Нямеччыны адыходзілі Віленшчына й Горадзеншчына. 4 Літоўская Дзяржаўная Рада (Тарыба).
0099. Хадайніцтва Менскага Губэрнскага аддзелу ў справах вайсковае павіннасьці перад Радай БНР за 7.03.1918 з просьбаю аб выплаце г рошай службоўцам
582.1.03:027
0100. Разьліковая ведамасьць для выдачы грошай службоўцам Менскага Губэрнскага аддзелу ў справах вайсковае павіннасьці за люты 1918 году
582.1.03:028-031
0101. [II-я] Ўстаўная грамата Выканаўчага Камітэту Рады Першага Усебеларускага Зьезду за 9.03.1918
УСТАУНАЯ ГРАМАТА ДА НАРОДАУ БЕЛАРУСІ.
У часе сусьветнай вайны, што бурыць адны моцные дзержавы і аслабаняе другіе, абудзілася Беларусь да дзержаунаго жыцця. Пасьля трох сь паловаю вякоу і няволі ізноу на увесь сьвет кажа беларускі народ аб тымь, што ен жыве і будзе жыць. Вялікі Народны Збор — Усебеларускі Зьезд 5-17 сьнежня 1917 року, дбаючы аб долі Беларусі, зацьвердзіу на яе землях рэспубліканскі лад. Выпауняючы волю Зьезду і баронючы дзержауные правы народу, Спауняючы Камітэт Рады Зьезду гетак пастанауляе аб дзержауным устрою Б’Ьларусі і аб правох і вольнасьцях яе грамадзян і народау:
1. Беларусь у рубяжох разсялення і лічбеннай перавагі беларускаго народу абвешчаецца Народнаю Рэспублікай.
2. Осноуные законы Беларускай Народнай Рэспублікі зацьвердзіць Устаноучы Сойм Беларусі, скліканы на асновах агульнаго, роунаго, простаго, патаемнаго і прапорцыянальнаго выборчаго права, ні зважаючы на пол, народнасьць і рэлігію.
3. Да часу, пакуль зьбярэцца Устаноучы Сойм Беларусі, законодаучая улада у Беларускай Народнай Рэспубліцы належыць Радзе Усебеларускага Зьезду, дапоуненай предстаунікамі нацыянальных меньшасьцяу Беларусі.
4. Спауняючая і адміністратыуная улада у Беларускай Народнай Рэспубліцы належыць Народнаму Сэкрэтарыяту Беларусі, які назначаецца Радаю Зьезду і перадь ею трымае атвет.
5. У рубяжох Беларускай Народнай Рэспублікі абвешчаецца вольнасьць слова, друку, сходау, забастовак, хаурусау; безумоуная вольнасьць сумленьня, нізачэпнасьць асобы і памеш[к]ання.
6. У рубяжох Беларускай Народнай Рэспублікі усе народы маюць права на нацыянальна-пэрсональную аутаномію; абвешчаецца роунае права усіх мовау народау Беларусі.
7. У рубяжох Беларускай Народнай Рэспублікі права прыватнае уласнасьці на зямлю касуецца. Зямля перадаецца бяз выкупу тымь, хто самі на ей працуюць. Лясы, вазеры і нутро зямлі абвешчаюцца уласнасьцю Беларускай Народнай Рэспублікі.
8. У рубяжох Беларускай Народнай Рэспублікі устанауляецца найбольшы 8-і гадзіновы рабочы дзень.
Абвешчаючы усе гэтые правы і вольнасьці грамадзян і народау Беларускай Народнай Рэспублікі, мы, Спауняючы Камітэт Рады Зьезду, абавязуемся пільнаваць законнага парадку жыцця у Рэспубліцы, сьцерагчы інтарэсау усіх грамадзян і народау Рэспублікі і захаваць правы і вольнасьці працоунага люду. А так сама даложым усіх сілау, каб склікаць у найбліжэйшым часі Устаноучы Сойм Беларусі.
Усіх верных сыноу Беларускай зямлі клічам памагчы нам у цяжкой і атветнай нашай працы.
Спауняючы Камлтэт Рады 1-го Усебеларускаго Зьезду.
Выдана у Мінску Беларускім 9 сакавіка 1918 року.
582.2. 02:002а — д'
582.2.10: 001-002 — д1
582.2.10: 003-004 — Э1
582.2.10: 005-006 — Ф
582.2.19: 002&г мк2
582.2.12: 004&г -мк2
582.2.12: 006&г -мк2
582.2.12: 002&г -мк^
582.2.19: 006 — фіЗ
582.2.19: 007 — фк4
582.2.33: 095-096 — мк фра5
1 Улётка, друкаваная ў бабруйскай друкарні Вальфсона, сакавік 1918. 2 Копія, зробленая ў Міністэрстве Беларускіх Справаў Літвы, Коўна, 1920. 3 Копія, зробленая ў Вайскова-Дыпляматычнай Місіі БНР у Латвіі й Эстоніі, Рыга, 1920. 4 Фатакопія з збораў Я.Варонкі. 5 Пераклад на французскую мову, беларуская дэлегацыя на Парыжскай мірнай канфэрэнцыі, 1919.
0102. Пратакол №2 агульнага сходу Беларускай Вайсковай Арганізацыі на Тэрыторыі Ўкраіны за 10.03.1918
582.2. 02:017&г — мк
Абмяркоўваліся пытаньні аб дзейнасьці арганізацыі, аб усебеларускім зьезьдзе на тэрыторыі Ўкраіны, аб стварэньні касы ўзаемадапамогі, бюро рэгістрацыі беларусаў, аб фармаваньні нацыянальнага войска
0103. Пратакол №3 Управы Беларускай Вайсковай Арганізацыі на Тэрыторыі Ўкраіны за 11.03.1918
582.2. 02:018 — мк
Абмяркоўвалася пытаньне аб выпрацаваньні схемы дзейнасьці й структуры арганізацыі.
0104. Заява Паўла Кірычэнкі Народнаму Сакратарыяту БНР за 14.03.1918 з просьбай выплаціць кампэнсацыю за рэчы, рэквізаваныя ў яго 23.02.1918 (увах. №59)
582.2.14:277&г
0105. Заява Паўла Кірычэнкі Менскай Украінскай Грамадзе за 14.03.1918 з просьбай дапамагчы яму атрымаць кампэнсацыю за рэчы, рэквізаваныя ў яго 23.02.1918 Беларускай Радай
582.2.14:278&г
0106. Рахунак Паўла Кірычэнкі Радзе БНР за 14.03.1918 за рэчы, рэквізаваныя ў яго Радай 23.02.1918
582.2.14:279
0107. Чарнавік ліста Народнага Сакратарыяту БНР прадстаўніку акупацыйных уладаў у цывільных справах за 15.03.1918 (вых. №62)
Согласно офнціальному заявленію, сд-Ьланному Вамн делегаціп Народнаго Секретаріата на пріем-ь 12 Марта 1918 г. о томь, что для разсмотр-Ьнія вопроса о пріінадлежностн суммь, секвестрнрованных в учрежденіях г. Мннска германскнмн оккупаціоннымн властямн образована особая комнссія, настояіцнм нміем честь довестн до Вашего сіі^дешя, что Народный Секретаріат команднрует двух свонх представнтелей для участія в работах означенной Комнссін: Г.М.Б-Ьлкннда н П.А.Кречевскаго.
О дні н час^ засіданія Комнссін проснм поставнть нась вь нзв-Ьстность по адресу: Захарьевс., 24, кв. 10