Імёны свабоды
Уладзімір Арлоў
Выдавец: Радыё Свабода
Памер: 668с.
2015
Цікота Андрэй, рэлігійны дзеяч, удзельнік нацыянальнавызвольнага руху пач. XX ст.; перасьледаваны польскімі ўладамі ў 1920—1930-х; ахвяра сталінскіх рэпрэсіяў 180—181, 297
Цімохава Вальжына, мастачка, дачка Сяргея й Рыты Цімохавых
579
Цімохава Рыта, мастачка, удзельніца нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х — пач. XXI ст. 579
Цімохаў Глеб, мастак, сын Сяргея й Рыты Цімохавых 579
Цімохаў Сяргей, мастак, удзедьнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х — пач. XXI ст. 578—579
Ціцянкоў Іван, супрацоўнік адміністрацыі прэзыдэнта Беларусі 573
Цудукідзэ Тамара, акторка, пісьменьніца й перакладчыца, вязень ГуЛАГу 262—263
Цыркуноў Алесь, мастак, удзелыгік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х — пач. XXI ст. 63
Цыцэрон Марк Туліюс, старажытнарымскі палітык, прамоўца і пісьменьнік 60
Цьвірка Кастусь, пісьменьнік і перакладчык, выдавец 30
Цэзар Гай Юліюс, старажытнарымскі дзяржаўны й палітычны дзеяч, палкаводзец, пісьменьнік 416
Цэлеш Мікола, пісьменьнік-эмігрант, бясьсьледна зьнік у 1970-я 323
Цэсьлер Уладзімер, мастак 566
Цэткін Кляра, рэвалюцыянэрка 39
Цэханоўскі Цэлястын, мэдык, адзін з кіраўнікоў нацыянальнавызвольнага паўстаньня 1863—1864 гг., паліткатаржанін 64—65
Цюндзявіцкі Віктар, удзельнік нацыянальна-вызвольнага руху пач. XX ст. 67
Цюндзявіцкі Міхал, удзельнік нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гг., ахвяра царскіх рэпрэсіяў 66—67
Цюндзявіцкі Мэдьхіёр, павятовы маршалак, бацька Міхала Цюндзявіцкага 66
Цяпінскі Васіль, пісьменьнік, выдавец 196
ч
Чарвякоў Аляксандар, дзяржаўны дзеяч, адзін з ініцыятараў і кіраўнікоў палітыкі беларусізацыі 1920-х у БССР, ахвяра перасьледу спэцслужбаў 188—189
Чаркасава Вераніка, журналістка, ахвяра нераскрытага забойства 572—573
Чарноў Віктар, расейскі рэвалюцыянэр 211
Чарноўскі Казімер, удзельнік вызвольнагаруху 1820-х, палітвязень, вынаходнік 28—29, 212
Чарняўская Леаніла, пісьменьніца й перакладчыца; удзельніца нацыянальна-вызвольнага руху пач. XX ст.; у 1930-я выехала да мужа-палітвысланца Максіма Гарэцкага 204—205
Чарняўская Сьвятлана, мэдык, жонка Міхася Чарняўскага, удзельніца нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х — пач. XXI ст. 487
Чарняўскі Міхась, гісторык, пісьменьнік, удзельнік нацыянальнакультурніцкага руху 1960—1980-х і нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х — пач. XXI ст. 237, 411, 443, 481, 486—487, 488 '
Чарняўскі ўладзіслаў, сьвятар, перакладчык, прыхільнік увядзеньня ў Касьцёл бедарускай мовы 338—339
Чарот Міхась, пісьменьнік, ахвяра сталінскіх рэпрэсіяў 226
Чачот Ян, паэт, фальклярыст, удзельнік вызвольнага руху 1820-х, падітвязень 32, 57
Чорны Кузьма, пісьменьнік, палітвязень 302, 304
Чыгрынаў Іван, шсьменьнік 407
Чэрскі Ян, вучоны, удзельнік паўстаньня 1863—1864 гг., палітвысланец 65
Чэхаў Антон, расейскі пісьменьнік 299, 528
ш
Шабан Яўген, пісьменьнік, актор і рэжысэр 470— 471
Шаблюк Валеры, гісторык, удзельнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980—1990-х 558—559
Шаблюк Вераніка, дачка Валерыя Шаблюка 559
Шаблюк Натальля, гісторык, жонка Валерыя Шаблюка 558
Шаблюк Настасься, дачка Валерыя Шаблюка 559
Шабуня (Луцкевіч) Эмілія, маці Яніны Каханоўскай, сястра Івана й Антона Луцкевічаў 308
Шайбак Міраслаў, пісьменьнік, выдавец 445
Шаламіцкая Тацяна, каханая Юрася Бушлякова 603
Шалей Поль, францускі сьвятар, вязень ГУААГу 181
Шалкевіч Віктар, сьпявак, літаратар, удзельнік нацыянальнадэмакратычнага руху 1980-х — пач. XXI ст. 533
Шаляпін Фёдар, расейскі сьпявак 142
Шаміль, кіраўнік вызвольнага руху каўкаскіх народаў 53
Шамяціла Мікалай, рэлігійны дзеяч, прыхільнік аўтакефаліі Беларускай праваслаўнай царквы, ахвяра сталінскіх рэпрэсіяў 104—105
Шантыр Фабіян, пісьменьнік, грамадзкі дзеяч, удзельнік нацыянальна-вызвольнага руху пач. XX ст., ахвяра бальшавіцкага тэрору 150-151, 527
Шапран Сяргей, журналіст, літаратуразнавец 587
Шапэн Фрыдэрык, польскі кампазытар 40, 70, 335
Шарамет Алесь, сын Міхала Шарамета 609
Шарамет Міхал, грамадзкі актывіст, удзельнік нацыянальнадэмакратычнага руху пач. XXI ст. 608—609
Шаранда Ганна, народная лекарка 158
Шатон Уладзімер, мовазнавец, перакладчык, пэдагог 416—417
Шатохін Яўген, мастак, удзельнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х — пач. XXI ст. 520—521
Шатэрнік Алесь, скульптар, удзельнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х — пач. XXI ст. 19
Шаўчэнка Тарас, украінскі пісьменьнік 92
Шукайла Паўлюк, паэт, культурніцкі дзеяч, ахвяра сталінскіх рэпрэсіяў 270—271
Шукшын Васіль, расейскі ггісьменьнік, актор, кінарэжысэр 471
Шутовіч Янка, культурніцкі дзеяч, удзельнік нацыянальнавызвольнага руху 1920—1930-х у Заходняй Беларусі, вязень польскіх турмаў і ГУААГу 266—267
Шушкевіч Станіслаў Станіслававіч, палітык, дзяржаўны дзеяч
574, 575
Шушкевіч Станіслаў, паэт, вязень ГУААГу 300
Шчарбакоў Васіль, савецкі гісторык, ахвяра сталінскіх рэігрэсіяў
117
Шчукін Валеры, праваабаронца, удзельнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1990-х — пач. XXI ст. 543
Шыдлоўскі Вячаслаў, вязень ГУЛАГу, вучоны-геоляг, удзельнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980—1990-х 328—329
Шымборска Віслава, польская паэтка 508
Шырма Рыгор, дырыгент і фальклярыст, дзеяч нацыянальнавызвольнага руху 1920—1930-х у Заходняй Беларусі, вязень польскіх і савецкіх турмаў, народны артыст Беларусі 184— 185, 280, 310
Шырокава Наста, маці Тодара Лебяды 330
Шышкін Іван, расейскі мастак 153
Шэксьпір ўільям, ангельскі пісьменьнік 241, 528, 554
Шэрман Карлас, пісьменьнік і перакладчык, праваабаронца, удзельнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х — пач. XXI ст. 426, 454—455
Шэрман Рыгор, бацька Карласа Шэрмана 454
Шэрман Тамара, жонка Карласа Шэрмана 455
3
Эразм Ратэрдамскі, нідэрляндзкі гуманіст, філёзаф, пісьменьнік
416
Эркень Іштван, вугорскі пісьменыгік 275
Эўфрасіньня Полацкая, асьветніца, сьвятая 27, 133, 147, 260, 277, 295, 311, 321, 349, 360, 431, 458, 467, 473, 533, 563, 590
Эфрас Анатоль, расейскі тэатральны рэжысэр 528
Ю
Юдзеніч Мікалай, расейскі генэрал, адзін з кіраўнікоў белагвардзейскага руху 186
Юршэвіч Алесь, удзельнік паваеннага антысавецкага Супраціву, вязень ГУЛАГу 403, 404—405
Юрэвіч Лявон, літаратуразнаўца, эмігрант 226, 300, 319
Юхнавец Янка, пісьменыгік-эмігрант 360—361
Юхо Язэп, юрыст, гісторык, удзельнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х ■— пач. XXI ст. 356—357
я
Ягайла ўладыслаў, вялікі князь літоўскі й кароль польскі 294
Ядвігін Ш., пісьменьнік, удзельнік нацыянальна-вызвольнага руху пач. XX ст., палітвязень 190, 212
Якабсон, фабрыкант 120
Якімовіч Валянціна, удзельніца нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980—1990-х, эмігрантка 576
Ямант Марыя, нарачоная Кастуся Каліноўскага 74
Ян Павал II, папа рымскі 161, 334
Ясінскі Якуб, вайсковы дзеяч, палітык, кіраўнік вызвольнага паўстаньня 1794 г. на землях Вялікага Княства Літоўскага 22-23, 25
Яфімчык Сьцяпан, народны майстар 573
Summary
Names of Freedom — An anthology of 300 portraits of the heroes of Belarusian history, renowned as well as unheralded, from the leaders of 18th century uprisings against foreign domination to 21st century prisoners of conscience. This tome is a handy reference tool for historical novelists, film directors, city planners, doctoral candidates — and all those interested in regime change.
Uladzimier Arloil is one of Belarus’ most popular contemporary writers, whose oeuvre of some 30 volumes of prose and poetry has been translated into more than 20 languages. A teacher, journalist and editor, in 1997 Arloil was fired as editor in the state-run “Mastackaja Litaratura” publishing house for “publishing works of historical and other dubious merit”. He lives in Minsk.
“Liberty Library” is a repository of selected programs produced by Radio Liberty/Radio Free Europe’s Belarus Service.
Пра аўтара
Уладзімер Арлоў нарадзіўся ў Полацку ў год Зьмяі паводле ўсходняга календару й у год сьмерці Сталіна
Фота Джона Кунстатэра
паводле календару савецкага.
У дзяцінстве марыў стаць дзяўчынкай, потым — вадалазам, патолягаанатамам, журналістам, шпіёнам.
Вучыўся на гістарычным факультэце БДУ, якому ўдзячны не за атрыманыя веды зь беларускай мінуўшчыны, а за разуменьне таго, што якраз гэтых ведаў студэнтам там і не давалі.
Першыя творы надрукаваў у студэнцкіх
самвыдавецкіх альманахах «Блакітны ліхтар» і «Мілавіца», пасьля чаго мусіў пазнаёміцца зь «літаратуразнаўцамі» ў цывільным.
Працаваў настаўнікам, журналістам, рэдактарам выдавецтва «Мастацкая літаратура», адкуль у 1997 годзе быў звольнены «за выпуск мсторнческой н друтой сомнмтельной лптературы».
Дэбютны празаічны зборнік «Добры дзень, мая Шыпшына» выдаў у 1986-м, пасьля чаго выйшлі яшчэ трыццаць кнігаў прозы, эсэістыкі й паэзіі, у тым ліку «Таямніцы полацкай гісторыі», «Адкуль наш род», «Ордэн Белай Мышы», «Час чумы», «Каханак яе вялікасьці», «Сланы Ганібала», «Адкусі галаву вароне», «Фаўна сноў», «Краіна Беларусь», «Паром празь ЛяМанш» (Міжнародная прэмія «Эўрапейскі паэт свабоды», Гданьск, 2010 г.).
Марыць, каб ягонае эсэ «Незалежнасьць — гэта...», напісанае ў 1990 годзе і перакладзенае больш чым на дваццаць моваў, нарэшце страціла актуальнасьць.
Аўтар шчыра ўдзячны
Валянціне Аксак
Лідзіі Кулажанцы
Уладзімеру Аляксандравічу
Міколу Лавіцкаму
Арлову
Пятру Ламану
Ларысе Андросік
Лёлі Лапіцкай
Алесю Аркушу
Алесю Ліпаю
Алесі Бабарэцы
Ігару Логвінаву
Вользе Бабковай
Аляксандру Лукашуку
Пётру Васілеўскаму
Арцёму Ляву
Алегу Гардзіенку
Уладзімеру Ляхоўскаму
Кацярыне Гарэлік
Аляксандры Макавік
Радзіму Гарэцкаму
Леаніду Маракову
Іне Герасімавай
Генадзю Мацуру
Зьмітру Герасімовічу
Міколу Міхноўскаму
Алесі Гесь
Сяргею Навумчыку
Алегу Глекаву
Гальяшу Патаповічу
Аляксандру Глоду
Але Орсе Рамана
біскупу Антонію
Пятру Рагойшу
Дзям’янку
Антону Сабалеўскаму
Сяргею Дубаўцу
Лідзіі Савік
Ірыне Жарнасек
Зьмітру Санько
Віктару Жыбулю
Натальлі Сергіенцы
Іне Жызьнеўскай
Анатолю Сідарэвічу
Валерыю Задалю
Віталю Скалабану
Ганьне Запартыцы
Алесю Смаленчуку
Міхасю Казлоўскаму
Івонцы Сурвіле
Алесю Калошу
Міхасю Талочку
Зарыне Канапацкай
Тацяне ўланавай
Максіму Кагграну
Сяргею Харэўскаму
Людвіцы Кардзіс
КНІГІ ОНЛАЙН
