Вальдэнсы ў канцы XII - пачатку XV стагоддзя
паміж ерэтычнай сектай і народнай рэлігійнасцю
Таццяна Валодзіна
Памер: 440с.
Мінск 2024
412. Бондаренко, Нчколай. "Давйд Аугсбургскчй как мастер традйцчонной словесностй.” Сймвол 51 (2007]: 331378.
413. Бродель, Фернан. Средйземное море й средйземноморскйй мйр в эпоху Фйлйппа II. Lib.ru: Журн. «Самйздат». Доступ 02.11.2022. http://samlib.ru/z/ zubkow_a_w/braudel.shtml.
414. Вайнштейн, Осйп Львовйч. Западноевропейская средневековая йсторйографйя. Ленйнград: Наука, 1964. 483.
415. Вернер, Эрнст. "Ндеологня немецкоавстрнйского вальденства в XIV в.” В Среднйе века: Сборнйк 25, 113127. Пер. с нем. В. М. Володарского. Москва: Акад. наук СССР, Мнт псторйй, 1964.
416. Вйс, Эрнст В. Фрйдрйх II Гогенштауфен. Пер. с нем. Е. Б. Каргчной. Москва: ACT: Транзйткнйга, 2005. 378.
417. Валодзіна, Аляксандра і Мйрослав Волоіцук, "Вальденськяй Магістр Symon de Galicz de Ungaria.” Галйч. Збірнйк науковйх праць 8 (2023]: 105128.
418. Володяна, Александра Вадямовна. "Обіцйны «Paupers Catholici» й «Paupers Reconciliati» в рамках релйгпозного под'ьёма второй половйны XI первой половйны XIII века.” В Bractwa religijne w sredniowieczu i w okresie nowozytnym (do konca XVIII w.J, 1931. Под ред. Dominika Burdzy. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, 2014.
419. Гарнак, Адольф. Нсторйя догматов. Бйблйотека Гумер Догматйка. Доступ 22.10.2022. http://www.gumer.info/bogoslov_Buks/dogmatika/Garnak_int. php
420. Гяльем Тудельскяй. Песнь об Альбйгойском Крестовом походе / Пер. с прованс. С. Д. Ляхачёвой, A. А. Дубйняной, В. В. Вяноградовой. Москва: Квадрмга, 2010. 320.
421. Гісторыя Сярэдніх Вякоў. 2 тома. Пад рэд. Віктара Анатольевіча Фядосіка. Мінск: Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, 2003. 267.
422. Дмйтрнев, Мйхэйл ВладйМйровнч. Православйе й Реформацйя: Реформацйонные двйженйя в восточнославянскйх землях Речй Посполйтой во второй половйнеХУІв. Москва: Нздво Моск. гос. унта, 1990.134.
423. Дюбй, Жорж. Среднйе века. От Гуго Капета до Жанны д'Арк (9871460). Пер. С фр. Г. А. Абрамова, В. А. Павлова. Москва: Междунар. отношеняя, 2000. 414.
422
Бібліяграфічны спіс
424. Карсавпн, Лев Плэтоновйч. "Очеркй средневековой релйгйозностй." В Нсторйя ересей: Сборнйк, 9266. Составптель Андрей Лактнонов. Москва: ACT, Храннтель, 2007.
425. Карсавйн, Лев Платоновйч. Сочйненйя. под ред. A. К. Клементьева, С. Ю. Клементьевой. СанктПетербург: Алетейя, 1997. Том 2: Основы средневековой релйгйозностй в ХПХІІІ веках. 418.
426. Керов, Всеволод Львовйч. "Народное еретнческое двчженйе бегннов юга Францйй й Петр Ноанн Олйвй.” В Французскйй ежегоднйк, 1968, 533. Москва: Акад. наук СССР, Ннт йсторйй, 1970.
427. Керов, Всеволод Львовйч. Народные восстанйя й еретйческйе двйженйя во Францйй в конце XIII начале XIV века. Москва: Кздво Унта дружбы народов, 1986.134.
428. Де Гофф, Жак. Ннтеллектуалы в Среднйе века. Пер. С фр. A. М. Руткевпч. СанктПетербург: СанктПетербургскйй унпверсйтет, 2003. http://yanko.lib.ru/ books/temp/goffintellectuala_v_sred_veka.pdf.
429. Ле Гофф, Жак. Рожденйе чйстйлйіца. Пер. с фр. В. Бабпнцев, Т. Краева. Москва: ACT, 2009. http://www.ereading.club/bookreader.php/1034038/Goff__ Rozhdenie_Chistilischa.html.
430. Дй, Генрй Чарльз. Нсторйя йнквйзйцйй. Том 2. Ннквнзнцня в разлпчных хрнстнанскнх землях. 3 тома. Москва: Эксмо, 2007. http://www.ereading.club/ bookreader.php/141261/Li__Istoriya_inkvizicii._tom_2.html.
431. Дйвшйц, Гплер Марковпч. Реформацйонное двйженйе в Чехйй й Гермачйй. Мннск: Вышэйшая школа, 1978. 270.
432. Дозйнскйй, Самуйл Горацйевйч. Нсторйя папства. Смоленск: Русйч, 2004. 464.
433. Лортц, Йозеф. Нсторйя Церквй рассмотренная в связй с йсторйей йдей. Москва: Хрпстйанская Россйя, 1999. http://krotov.info/spravki/l_history_bio/20_ bio/lortz.html.
434. Люблйнская, Александра Дмйтрйевна. Нсточнйковеденйе ucmopuu Среднйх Веков. Ленйнград: Нздательство Ленннградского унпверсйтета, 1955. 374.
435. Нефедов, Сергей Александроввч. Нсторйя Среднйх Веков. Москва: ВЛАДОС, 1996.363.
436. Озолйн, Артур Мвановйч. Нз ucmopuu гусйтского революцйонного двйженйя. Саратов: Нздво Саратовского унйверсйтета, 1962. 303.
437. Осокйн, Нпколай Алексеевпч. "Еретйческйе верованйя.” В Нсторйя ересей: Сборнйк, 267416. Составйтель Андрей Дэктйонов. Москва: ACT, Хранптель, 2007.
438. Осокйн, Нйколай Алексеевпч. Нсторйя альбйгойцев й йх временй. Москва: Нздво «АСТ», 2000. 889.
439. Рйпареллй, Энрпко. Хрйстйанскйе ересй. Вчера й сегодня. Москва: НйолаПресс: Вече, 2010. 127.
440. Рутенбург, Впктор Нвэновйч. Народные двйженйя в городах Нталйй XIV начало XVв. Москва: Мздво Акад. наук СССР, 1958. 383.
441. Сйдорова, Нйна Александровна. "Народные еретйческпе двйженпя во Францйй в ХІІХІП веках." В Французскйй ежегоднйк 1961, 429433. Москва: Акад. наук СССР, Ннт йсторйй, 1962.
442. Сказкйн, Сергей Дэнйловйч. "Первое посланне Дольчйно.” В Нз ucmopuu соцйальнополйтйческйх йдей. Сб. cm. к семйдесятйпятйлетйю акад. В. П. Волгйна, 122129. Под ред. Н. М. Дружйнйна. Москва: Академпя наук СССР, 1955.
Бібліяграфічны спіс
423
443. Сказкнн, Сергей Даннловнч. Нз ucmopuu соцйальнополйтйческой й духовной жйзнй Западной Европы в Среднйе Века. Москва: Наука, 1981. 295.
444. Устав ордена францнсканцев утвержденный буллой [1223 год] БйблйотекаЯкова Кротова. Доступ 22.10.2022. http://krotov.info/acts/13/l/1223ustav.htm.
445. Цыпнна, Лада Внтальевна. "Ереснархн н реформаторы: релнгнозное днссндентство позднего Средневековья как предпосылка Реформацнн.” Вестнйк гуманйтарного факультета СПбГУТ йм. проф. М. А. БончБруевйча 8 (2016): 133140.
446. Чарняўскі, Уладзіслаў. Біблія. Кнігі Святога Пісання Старога і Новага Запаветаў. Мінск: Біблейскае таварыства ў Рэспубліцы Беларусь, 2012.1120.
447. Шафф, Фнлнпп. Нсторйя Хрйстйанской Церквй. 6. Средневековое хрнстнанство. От Боннфацня VIII до протестантской Реформацнн. 12941517 гг. СанктПетербург: Бнблня для всех, 2009. 516.
448. Эксле, Отто Герхард. Действйтельность й знанйе: очеркй соцйальной ucmopuu Средневековья. Пер. с нем. н преднсл. Ю. Арнаутовой. Москва: Новое лнт. обозренне, 2007. 357 с.
449. Энгельс, Фрндрнх. Крестьянская война в Германйй. Москва: Госполнтнздат, 1952.184.
450. Эпоха крестовых походов. Под ред. Эрнест Лавнсс н Альфред Рамбо. Смоленск: Руснч, 2005. 627.
451. Ястребов, Ннколай Владнмнровнч. Этюды о ПетреХельчйцком й его временй (Нз ucmopuu гусйтской мыслй). Том 89. Запнскн Нсторнкофнлологнческого факультета Ммператорского СанктПетербургского уннверснтета. СанктПетербург: тнп. Мнннстерства путей сообіцення (тва Н. Н. Кушнерев н К°), 1908.
ДаЬагпак П
РаспаўсюЬжанне вальЬэнсаў у розных рэгіёнах Еўропы ў ХП пачатку XD сгп. Карты
КартаАІ. Вальдэнскія пераклады Бібліі і саборы па іх забароне
Складзена на аснове: The New Cambridge Medieval History. Vol. IV. Part II. Cambridge Histories Online © Cambridge University Press, 2008. The kingdom of the Franks. P. 123.
ДаЬатак П
425
Карта А2. Групы "бедных каталікоў” і "бедных ізноў далучаных” у пачатку ХШ ст.
Вялікімі літарамі на карце пазначаны тыя гарады, біскупам/архібіскупам якіх былі накіраваны лісты датычна "бедных каталікоў"; група ''бедных ізноў далучаных” была зафіксавана ў горадзе Крэмона.
426
ДаЬагпак П
Карта A3. Вальдэнсы ў дзяржаве Атакара II
Складзена на аснове: The New Cambridge Medieval History. Vol. V. Cambridge Histories Online © Cambridge University Press, 2008. The expansion of Bohemia under Ottokar II. P. 757.
ДаЬагпак П
427
Карта А4. Вальдэнсы ў Свяшчэннай Рымскай Імперыі ў канцы XIV ст.
Складзена на аснове: Гісторыя Сярэдніх вякоў VXV стст. 6 клас. Контурныя карты. Вучэбны дапаможнік для навучэнцаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання. С. 16: Германія ў XIVXV стст.
На карце пазначаны гарады Свяшчэннай Рымскай Імперыі, у якіх у канцы XIV ст. зафіксаваны найбольш моцныя вальдэнскія групы: у рамках дзе антыерэтычныя працэсы праводзіў Пётр Цвікер, падкрэсленыя іншыя інквізітары. Астатнія гарады дадзеныя для прасторавай арыентацыі. Штрыхоўкай пазначаны "Вальдэнскія даліны”.
ДаЬатак Б
Рэгіёны распаўсюЬжання вальЬэнсаў і іх асаблівасці
Час з’яўлення Час знікнення Сацыяльны пласт
Ліён 1170я гг. 1182 г. Вальдэс заможны гараджанін
Лангедок і Бургундыя Канец XII ст. Сярэдзіна XIV ст. Неаднародны з перавагай ніжэйшых пластоў
Вольныя імперскія гарады на паўднёвым захадзе Свяшчэннай Рымскай Імперыі Канец XII ст. 1430 г. Заможныя гандляры і рамеснікі, пераважна звязаныя з ткацтвам
Цэнтральная Еўропа Пачатак XIII ст. Пачатак XV ст. Дробныя гандляры і рамеснікі (пераважна ткачы, шаўцы і краўцы), сяляне
Ламбардыя 1179 г. Канец XIV ст. Гараджане, пераважна ткачы
Заходнія Альпы 1212 г. Цэнтр руху і па сёння Жыхары горных паселішчаў
ДаЬашак Б
429
Спецыфічныя палітычныя/ сацыяльныя абставіны
1. Вольны біскупскі горад. 2. Рэфарматарская ініцыятыва біскупа Гвічарда.
1. Адкрытая пропаведзь. 2. Фактычная адсутнасць падзелу на "сваіх" і "чужых". Вальдэнсы гэтага рэгіёну слаба вылучалі сябе з агульнай масы каталіцкіх вернікаў але даволі выразна праводзілі мяжу паміж сабой і катарамі. 3. Найменшая (у параўнанні з астатнімі рэгіёнамі) схільнасцьда данатызму і малая варожасць да каталіцкага кліру (бо галоўныя ворагі не каталікі, а катары). 4. Найбольшая колькасць згадак пра самастойнае здзяйсненне еўхарыстыі. 5. Найбольшая (але не выключная) колькасць згадак пра пераклады Бібліі на "народную" мову сведчанне таго, што мова гэтага перакладу, што лагічна, была зразумелая менавіта ў гэтым рэгіёне. 6. Найбольшая (але не выключная) колькасць згадак пра абрэзаны зверху абутак. 7. Моцны акцэнт на забароне праліцця крыві і адсутнасць звестак пра ўзброены супраціў.
1. Найбольшая ступень інтэграцыі ў гарадское асяроддзе. 2. Атрыманне высокага сацыяльнага статусу. 3. Судовая і паза судовая барацьба за свае правы.
1. Вальдызм распаўсюджваўся пераважна нямецкамоўнымі каланістамі ў сваім асяроддзі. 2. Вальдэнсы часткова зліліся з гусітамі. 3. Адсутнічаюць сведчанні пра жаночую пропаведзь і пражыванне з жанчынамі ў адным доме магчыма, жанчыны не маглі быць "настаўнікамі”. 4. Адсутнічаюць некананічныя згадкі пра прыроду Хрыста зза адсутнасці моцнага катарскага ўплыву і параўнальна ніжэйшага адукацыйнага ўзроўню "настаўнікаў” (яны не рабілі на гэты конт сваіх высноваў).