Развагі
Зянон Пазьняк
Выдавец: Беларускія Ведамасьці
Памер: 315с.
Нью Йорк, Варшава, Вільня 2007
В 14 часов заседанне продолжнлось. Зрнтелей, в основном сторонннков БНФ, уже было гораздо больше, но все же зал так н не был заполнен как во время процесса «ТмтенковАнтончнк». Появнлся м коордннатор парламентской оппозйцмп Сергей Наумчнк. До возобновленмя суда он провернл прочность решеткн клеткй м заявмл,
274
что ее надо укрепкть, явно ммея в внду когото конкретно, кому скоро там прндется спдеть. Потом Наумчмк показал журналнсгам свою предвыборную лнаовку с портретом, но когда женіцнны, заннмаю* іцмеся архнвом фронта, попроснлн однн экземпляр, застеснялся н не дал.
Тем временем журналмсгы спорнлм на тему, сделают лн в очередной раз крайннм КГБ. Но после нзучення прмвезенной Сазоновым справкн /она была подпнсана руководнтелем госбезопасностн Владммнром Егоровым/ выяснплось, что в ней нет ннкакпх упомннаннй о прмзывах на мнтмнге к отправке в Чечню. Такнм образом, авторство оспармваемых заявленцй Алрксандру Лукашенко нм с кем делнть не пркшлось.
С юредмческой точкн зрення дело носмло злементарный характер. Но. сврю роль мграл н полюческнй аспект: ведь не каждый день презнденту прнходктся высгупать в качестве ответчнка в суде да еце перед столь нелюбнмым гл^врй’ БНФ. Поэтому когда суд удалмлся на совеіцанме, уверенностм относмтельно предстояідего решенмя не было нн у кого. Коллегм Мвана Мннца даже делалн павкм между собой, в чью пользу окажется верднкт.
В 16.30 гн Ммнец сзаседателямн вернулся ю совеіцательной комнаты н зачнтал решенне. Суд прнзнал распространенные ответчмком сведенмя не соответствуюцммн действктельносш м порочаідкмм честь н досгопнство нстца /очень важна совокуп
носп> этнх двух факторов, поскольку согласно ст.7 Гражданского Кодекса Беларусм еслм сведення недостоверны, но не являются порочаіцнмн, пск удовлетворенню не подлежмт/ Опроверженпе нх должно было прозвучать в одной нз ннформацйонных программ Белорусского радпо. Зал встретнл решенпе суда аплоднсментамн.
По окончаннп процесса Зенон Позняк заявнл, что удовлетворен его результатамн. He казался особо огорченным н Ммха нл Сазонов. А вечером того же дня во время прямого телеэфмра Александр Лукашенко прннес мзвмнення Зенону Позняку. Правда, такнмобразом, что ннкго нх в качесгве нзвпненнй не воспрмнял.
Фого Сергея ГРНЦА
Д43. („Нмя”, 1995, 17 траўня).
С/Ьым№^) 13і^^^д^ь ]33^і.^^О
Прагаласавалі. А што далей?
Зянон ПАЗЬНЯК:
Папярэднія зьвесткі, атрыманыя намі, сьведчаць, што ў правінцыі і на вёсцы выбары і галасаваньне па пытаньнях рэфэрэндуму сфальсіфікаваныя. Тут намэнклатура, “вэртыкальныя” камуністы, старшыні калгасаў усё трымалі ў сваіх руках. Афіцыйных назіральнікаў ад БНФ сілаю (выкарыстоўваючы міліцыю) не дапускалі кантраляваць галасаваньне. 3 самай раніцы члены выбарчых камісіяў разьехаліся з урнамі па вёсках. У прывезеных урнах бюлетэняў часам было больш, чым у стацыянарных на ўчастках. Характэрна, што калі на ўчастках у бюлетэнях было шмат памылак, то ў прывезеных усё было правільна. Тайнага галасаваньня практычна не было. На выбары амаль 'паўсюдна не прыйшло ў сапраўднасьці і лаловы выбаршчыкаў. Колькасьць набралася за кошт фальшывых бюлетэняў, закінутых у “выязныя” урны.
Масавым парушэньнем было таксама галасаваньне за некалькііх асобаў; зафіксаваныя падказкі і агітацыя на ўчастках з^боку намэнклатуры.
У Менску, дзе кантроль быў лепш арганізаваны, у 9 акругах выбары не адбыліся. У астатніх прыйшло 52% выбаршчыкаў. Тут ніводнае з 4х пытаньняў рэфэрэндуму не набрала больш 40% галасоў ад сьпісачнай колькасьці выбаршчыкаў.
Аднак самае галоўнае парушэньне заключалася ў тым, што галасаваньне па рэфэрэндуме адбывалася ва ўмовах жорсткай манаполіі і кантролю над сродкамі масавай інфармацыі з боку прэзідэнта і ягонай групы. Насельніцтва чула толькі афіцыёзную інфармацыю, агітацыю і прапаганду гэтай групы. Людзі былі дэзінфармаваныя і пазбаўленыя магчымасьці выбару. Парушаныя Канстытуцыя, законы і правы чалавека. Усё гэта ставіць пад сумнеў і вынікі, і легітымнасьць галасаваньня па пытаньнях рэфэрэндуму.
Мяркую, што любы нармальны ненамэнклатурны парламант вернецца да гэтага рэфэрэндума, да ўсіх парушэньняў, зробленых з самага пачатку. Нагадаю, што пытаньні былі вынесеныя на рэфэрэндум насуперак Канстытуцыі і закону аб рэфэрэндуме. А пасьля таго, як 11 красавіка яны былі праваленыя ў выніку галасаваньня ў Вярхоўным Савеце, прэзідэнт увёў у будынак парламанту ўзброеныя войскі, якія фізічна расправіліся з дэпутатамі Апазіцыі БНФ. Пад націскам путчыстаў і з парушэньнем закону пытаньні рэфэрэндуму былі лерагаласаваныя.
275
Першы тур выбараў і галасаваньне па рэфэрэндуме выразна паказалі, што аўтарытарны захоп улады (дакладней, дзяржаўны пераварот), распачаты пракамуністычным прэзідэнцкім путчам 12 красавіка 1995 года, працягваецца. Гэтыя людзі растапталі законы, мараль і дамагаюцца сваіх мэтаў напралом, любымі Сродкамі.
Тут, як бачым, узьнікае шмат пытаньняў, зьвязаных з крымінальным кодэксам. Адносна сутнасьці працэсаў мушу заўважыць, што яны не былі 6 такімі небясьпечнымі, калі 6 выяўлялі толькі мэты і падзеі ўнутранай палітыкі. Тое ж, што адбываецца ў Беларусі, — гэта праява вонкавай (у значнай ступені таемнай) палітыкі імпэрскіх колаў Расеі. Па сутнасьці супраць Беларусі пасьпяхова вядзецца інтэнсіўная халодная вайна. Вайна з асьлепленым грамадзтвам. A на вайне як на вайне. Якія там правы, якія законы, якая мараль! Мы перажываем адзін з пэрыядаў гэтай вайны.
Д44. („Свабода”, 1995, 19 траўня).
13 Ш^$№ . ІЗЭ^. № ^
Разарвалі сьцяг
16 траўня, калі вынікі рэ^эрэндуму яшчэ не набылі законную сілу, прэзідэнцкі “завхоз’ Іван Ціцянкоў з кампаніяй дэманстратыўна разарвалі дзяржаўны белчырвонабелы сьцяг.
Гэта адбывалася на даху прэзідэнцкай рэзідэнцыі (будынак былога ЦК КПБ). Беларускае тэлебачаньне, якое рабіла адтуль рэпартаж, не паказала гэтыя кадры: Ціцянкоў цынічна ставіць свае аўтографы (а таксама піша дату і час) на белчырвонабелых палосах разарванага сьцягу. На відэастужцы разам зь Ціцянковым зафіксаваныя некалькі ўдзельнікаў гэтай ганебнай акцыі. Чуваць таксама іхная размова:
— Ну, еслн это Позняк увнднт...
— Пусть он задушнтся!
Мікалай ВАЙТОВІЧ
На здымку: І.Ціцянкоў
Д45. („Свабода”, 1995, 19 траўня).
276
Галіна Вашчанка: КЯ шчасьлівая, што ў мяне такі муж”
U
Вянчаньне Зянона Пазьняка і Галіны Вашчанкі нехта з журналістаў ужо вынес у разрад сэнсацыяў гэтага лета на ўзроўні вялікай палітычнай падзеі. Аднак, звычайна шчасьце не падпарадкоўваецца законам палітыкі, нават калі яно выпадае вядомым людзям. Але зазначу, што жонка сп.Пазьняка — ягоны даўні аднадумца. Галіна па адукацыі — пэдагог. Працавала настаўніцай расейскай мовы і літаратуры. Скончыла асьпірантуру.
— Зянон сказаў, што абавязкова трэба абараніць кандыдацкую дысэртацыю, — кажа мне Галіна. — А ў сям’і галоўны — муж!
— Галя, ты сёньня — даволі вядомы ў Рталіцы чалавек, дэпутат Менскага гарадзкога Савету, інспэктар Менгарвыканкаму па выкананьні Закона аб мовах, старшыня дабрачыннага фонду “Дзеці Чарнобыля". Як я разумею, табе давядзецца ахвяраваць у пэўнай ступені сваёй палітычнай кар’ерай?
— Калі гаварыць пра маю працу, то я, папраўдзе кажучы, сама ня ведаю далейшы свой лёс, бо напярэдадні адыходу ў адпачынак мяне папярэдзілі пра скасаваньне пасады інспэктара па мовах у выканкаме. Але наогул ні пра якую кар’еру я ня думаю. Мая галоўная мэта — зрабіць шчасьлівым мужа, даць яму цяпло і любоў. Так што ніякіх ахвяраў у нашым шлюбе няма, ёсьць проста каханьне.
— Чаму Вы вянчаліся менавіта ў Магілёве?
— У нейкай ступені гэта адбылося выпадкова. Мы даўно намецілі некалькі храмаў... Ня варта тлумачыць, што ў Зянона няшмат часу на асабістыя справы, таму як выдаўся вольны дзень, так мы пачалі сазвоньвацца з нашымі касьцёламі. Дамовіліся з Магілёвам, назаўтра ж а шостай раніцы выехалі. У Магілёве я была ўпершыню, але горад выклікаў у мяне проста невыказныя пачуцьці. Калі мы ішлі да шлюбу, у касьцёле я адчувала цеплыню, дабрыню, што зыходзіла ад людзей, якія былі ў храме, ад самога касьцёла сьв.Станіслава XVII стагодзьдзя. Гэты горад я палюбіла ўсёй душой.
— Я ведаю, што сп. Пазьняк шчыры вернік, доказам — зноў жа — вянчаньне. Ці праўда, што напярэдадні таямніцы ты таксама прыняла каталіцтва— веру свайго мужа.
— Так. I тут жа хачу патлумачыць чаму. Я паважаю ўсе канфэсіі і рэлігіі, але глыбока перакананая, што муж і жонка павінны хадзіць у храм разам. А калі будзеш нешта пісаць пасьля гутаркі, то абавязкова дадай, што я пачуваюся вельмі шчасьлівай, што маю такога мужа.
Гутарыла Галіна НАВУМЧЫК
На здымку: Галіна Вашчанка і Зянон Пазьняк
Д46. („Свабода”, 1995, 28 ліпеня).
277
КЕКС
Уже в четвертый раз редакцня *Салідарнасці» потчует вас, уважаемые чнтателн, КЕКСом. Сегодня перед вамн ответы на нашн траднцнонные вопросы лндера Белорусского народного фронта Зенона Позняка.
1. Ваша полнтнческая орментацня?
Хрысьціянская дэмакратыя плюс кансерватызм (Незалежнасьць дабрабыт салідарнасьць)
2. Ваше отношеняе к нынешней мсполннтельной рластн?
Як да крымінальнай структуры, адмоўнае
3. Какая экономмческая модель обіцества нанболее прмемлвма в.Бвларусн?
; ^ Сацыяльнарынкавая * эканоміка ў сістэме
еўрапейскай дэмакратыі
4. Ваш девмз?
Ніякіх ілюзій! РабІ сёньня!
5. Какова роль женшмн в Вашей жмзнн?
Першаступенная. Калі ўсё згублена абаперціся можна толькі на жанчыну
6. Достоннство, которое Вы больше всего ценкте в людях?
Надзейнасьць і вернасьць
7. Ваша отлмчятельная черта?
Пасыіядоўнасьць
8. Ваше представленме о счастье?
Гармонія I душэўны спакой
9. Ваше представленне о несчастье?
Несвабода Бацькаўшчыны
10. Недостаток, который внушает Вам намбольшее отвраіценне?
КалІ чалавек крадзе і прадаецца
11, Ваше хоббн?
Вершы
12. Ваш любямый пясатель, поэт?
Чытаю паўторна Багдановіча і Басё
13. Ваш любммый герой, героння?
He люблю герояў і гераізм
14. Любммые цветы?
У вазе • ружы, на клумбе флёксы
15. Любммые ммена?
Мамы і бабулі • Ганна, Марыя
16. Любммый цвет глаз, аолос?
Блакітныя, льняныя
17. Любммые блюда?
Няма
Д47. („Салідарнасьць” 1995, 28ліпеня).
278
POSTFACT UM
СУД ПРНЗНАЛ СОЗДАТЕЛЯ «Д ЕТЕЙ ЛЖМ» ЛЖЕЦОМ
Ян ЗАГОРСКЙН
В суде Первомайского района города Мннска завершнлось рассмотренне дела по нску лндера БНФ Зенона Позняка к режнссеру фкльма «Ненавнсть: детн лжн» Юрню Азаренку, спонсору картнны обіцеству с ограннченной ответственностью «Шенко» н Нацяональной телераднокомпаннн, демонстрнровавшей фнльм 10 н 12 мая нынешнего года.