Хадзі, сонейка, да нас...
太阳，到这里来 Dear sun, please, come
Выдавец: Беларуская навука
Памер: 183с.
Мінск 2019
吃鸡蛋， 唱歌谣。
“H2儿 Lyuli, lyuli, Lyuli, lyuli,
shine bright, bright, We get warm, warm.
Lyuli, lyuli, Lyuli, lyuli, Sitting outside, Eat a piece of bread.
Lyuli, lyuli, Lyuli, lyuli, Rolling eggs on the floor, Singing songs by the door. Lyuli, lyuli, Lyuli, lyuli,
бел. Сонейка, сонца, Выгляні，аконца, Пасвяці нам тротку, Дам табе гарошку.
кiт. 太阳，太阳，
你云间露出来， 你给我们发点光, 我们给你一点汤。
англ. dear Sun, Look into the window^ If you shine a little please, I will give to you these peas.
бел. Ідзі, ідзі, дожджыку, Звару табе боршчыку. Пастаўлю пад елкаю, Накрыю талеркаю. Сама пакаштую, Цябе пачастую.
Кіт. 下雨，下雨，
我给你煮红菜汤。
放在云杉下， 盘子盖上去。
自己尝一尝， 给你喝点汤。
англ. The rain, fall, fall,
I will cook for you red-beet. Put it under a fir-tree, Cover it with a bowl.
Taste it for myself And give to you as well.
бел. Гары, гары ярка, Прыедзе Захарка У чырвонай шапцы, Сам — на лашадцы, Жана — на кароўцы, Дзеці — на сабачках, Казёл — у кафтане, Каза — у сарафане, Вуткі — у будке, Тараканы!
Біцеў барабаны!
кіт.
耀眼，太耀眼, 戴红帽的 扎哈尔来， 他骑马， 妻子骑牛， 孩子骑狗， 公山羊穿长袍, 母山羊穿长衫, 鸭子在小棚， 螳螂敲着鼓！
англ. Bum, burn bright,
Look, Zakharka comes at night, Wearing a red hat, Riding on a horse, His wife's riding a cow, His kids are riding dogs, The goat wears a caftan, Nannygoat wears a sarafan, Duck's wearing a tux, Beetles!
Beating drum, calls!
бел. Божая кароўка, Што заўтра будзе — Дождж ці пагода, Пень ці калода? Пагода — ляці, Дождж — сядзі.
кіт. 天牛，天牛，
明天天气怎么样? 下雨还是晴天？ 晴天就很好， 下雨就不要。
англ. Ladybird, tell us,
Will it rain tomorrow, Will it be sunny?
If sunny, fly QWQ%
If it rains, then stay.
бел. Божая кароўка, Паляці на небка, Прынясі нам хлебка, Чорнага і белага, Толькі не гарэлага.
кіт. 天牛啊，
飞到天上去吧，
给我们带吃的， 黑面包，白面包, 就是不要烤糊的。
англ. Ladybird, Fly to the sky, Bring us some bread, Brown or white, Just unburnt on your flight.
бел. А сыраежкі — ўсё грыбы.
А грыб-грыбавік, Што пад дубам баравік, Had грыбамі палкавік: Заказаў усім грыбам На вайну ісці.
кіт. 红菇也是蘑菇,
橡树下的牛肝菌 就是蘑菇的将军, 带着蘑菇去打战。
англ. All the mushrooms had a talk, Their leader, Boletus, who was under the oak, To the mushrooms he spoke: All of them should go to war, He ordered them with great implore.
бел. Коцік-абармоцік,
Доўгія вусікі, Тоўсценькія лапкі, Ходзіць без шапкі.
кіт. 猫咪，猫咪, 须长长， 腿粗粗， 不戴帽。
англ. Kitty cat, kitty
He wears no hat,
A round head, it is a fact
Long claws when he needs to act.
a ,
0 u
I I І h C
2 M S A L
X С
Мастак X. Іванцова
八 I a （（
s n u s A k,
бел. Богаўка-сонейка, Паляці на воблачка, Прынясі нам з неба Мёду і хлеба.
Блінцоў-праснушак, Салодкіх ватрушак.
кіт. 瓢虫，瓢虫， 到云上飞吧， 请给我们带来 蜂蜜和面包。
англ. Dear ladybird, Fly up to the sky, Bring for us, please, Bread, honey, cheese, Lenten pancakes, And lots of sweets.
ЛІЧЫЛКІ
数数儿的Jf
COUNTING」 RHYMES
бел. Раз, два, тры, чатыры, Кошку грамаце вучылі: He чытаць, не пісаць, А за мышкамі скакаць.
кіт. 一二二四五， 猫咪教数数， 不写字，不看书, 抓住许多小老鼠。
англ. two, three, four, Cat is learning on the floor: Not to read nor to write, But to catch the mice, all right!
бел. Раз, два, тры, чатыры, пяць, Выйшаў зайчык пагуляць. А за зайцам — шэры воўк, Воўк у зайцах знае толк.
кіт. 一二三四五, 兔子去散步。 狼在后面追, 肯定狼知道 兔子怎么捕。
англ. 0〃e, two, three, four, Rabbit's going for a walk, After rabbit, grey wolf goes, What are rabbits, well he knows.
6е九 Раз, 痴,тры, чатыры, пяць,
Выйшаў месяц пагуляць, А за месяцам луна.
Заставайся ты адна.
кіm. 一 一二四五， 镰月去散步， 满月后边跟， 我说你就留在这儿。
англ. 0〃e, two, three, four,
The moon is going for a walk, After it goes crescent moon, But well see no moon at noon.
Мастак В. Багнюк
бел. Ехаў мужык па дарозе,
Зламаў кола на парозе. Колькі патрэбна гваздзей, Кажы хутчэй!
кіт. 一个人车上坐, 轮子坏了，
需要几个钉子, 请你快点说！
англ. A man was carrying some hay, Broke a wheel on the way, Does he need nails or not, Quickly say what he's got!
Мастак В. Пэрмаш-Дрэбезава
бел. Сава, соўка, Маладая ўдоўка, Сядзіць на павеці, Люба паглядзеці: Сама шэранькая, Дзюбка доўгенькая. Дзінь-бразь, Выйдзі, князь, He забудзь дзіця.
кіт. 猫头鹰，猫头鹰, 年轻的凤凰雀， 坐在棚子上， 简直美极了： 身体灰色的， 鸟嘴长长的。 丁当一声响， 国王走出来， 别把孩子忘。
англ. Ow/, ow/.
Pretty young fowl, Sitting on the awning Right when it is dawning: The feather is grey, The bib is long.
Ding, dong, Go out, strong.
6е刀. —Заяц-месяц,
I дзе быў?
—У лесе.
—Што рабіў?
—Лыкі драў.
—Куды клаў?
—Пад калоду.
—Выйдзі вон з карагоду!
к1m. 兔子-月凫， 去过哪里？ 去过森林。 去做什么？ 去割干草。 放在哪里？ 木头下面。
从轮舞中出去吧!
англ.
—Rabbit-moon, Where did you go?
—To the wood.
—What did you do?
—Tore off lime bast.
—Where did you put it?
—Under the s〃ow.
—Out you go!
Мастак 匚 Сідарэнка
бел. Кацілася ягадка Вакол гарода.
—Хто яе зловіць?
—Царскі сын. Выйшаў, выйшаў, Ён пайшоў, На баярскі двор Сышоў.
кіт.
一粒浆果
围着菜园转圈。
谁把浆果接住？ 沙皇儿子接住。
沙皇儿子出了门, 到贵族院子去。
англ. A berry is rolling Around the yard.
—Who's going to catch it?
—The son of the Tzar. He goes out the door And quickly heads for The big yard of Boyar.
Мастак Д. Петрусевіч-Кавальчук
бел. Бег зай па бару, Абіраў лебяду. Рваў, клаў у пучок, Выбірайся, ваўчок.
кіт. 兔子松林跑， 找到了滨藜， 拔了，扎成捆， 大灰狼，快滚吧。
англ. Rabbit's running in the wood, Picking saltbush where he stood Gathered up into a bunch You should not be late for lunch.
Мастак В. Багнюк
6е九 Кацілася торба
3 вялікага горба, А у той торбе Хлеб, пшаніца.
3 кім ты хочаш Падзяліцца?
кіт.
一个袋子
从大驼背上滚下来, 袋里有小麦和面包。 你想与谁一起吃？
англ. Sack's rolling From the back, And inside is Wheat and bread. Who is hungry? Go ahead.
素
Мастак А. Стальмашонак
бел. Курыца-квактуха Вадзіла дзяцей Каля кляцей. Квох — сесці На красным месцы, Яечка знесці.
кіт. 母鸡来到储藏室 领孩子们去散步。 咯咯地叫以后， 在好地方下个蛋。
англ. Clucking hen Took its chicks To the barn.
Cluck — sits down An egg she lays, In a very good place.
бел. Ішла кошка па раялі, Наступіла на педалі Iзапела:
«До, рэ, мі, фа, co刀ь, ля, сі», Што ўкрала — прынясі.
— Яўкрала каўбасу, Заўтра рана прынясу.
кіт.一只猫在钢琴上
踏上踏板，唱起来：
do、re> mi、自、sol> la> si、
偷什么就来什么。
偷了香肠，
明天一早就拿来。
англ. There was a cat on the piano,
Who stepped on a key,
And sang:
“do, re, mi, fa, sol, /q, si'；
What you stole, quickly bring to me. A sausage, I stole for a snack, In the morning ГІІ bring it back.
Мастак「Сідарэнка
бел. Эна-бэна дудкі, Гаспадар малюткі, Гаспадыня яшчэ менша 4 напэўна, разумнейша. Села баба на барону, Паехала ў госці I нарвала траўку, Палажыла на лаўку. Нехта траўку ўзяў, Той прапаў.
к1т. 主人很小， 主妇更小， 而且可能更聪明。 村妇坐手车 去做客， 拔出草， 放在长凳上。 谁把草拿走了， 消失不见了。
англ. Click-cluck-duck, Master's knee high to a duck, His wife is even less, And probably smarter, yes. She sits on the barrow, Went over to the marrows, Picks up some herbs, Puts them on the bench, Whoever pinched the herbs, Has never come back yet.
Мастак Ю. Мацура
6е刀. Петушок, петушок,
Залаты грабяшок! На саломцы спаў, Ён рана ўстаў, Па вадзічку пайшоў, Маладзічку знайшоў. Маладзічка дабра Яму штонікі дала. Ён і тыя не знасіў I другія папрасіў.
кіт. 公鸡，公鸡，
金冠子！
禾秸上睡觉觉，
起得早，
水上走，
碰到一只小母鸡。
小母鸡很善良，
送它一条小裤子。 裤子公鸡没穿坏, 又来请求第二条。
англ. Rooster, rooster, Golden comb! Slept on the straw, Woke up at dawn, Went to bring water, Met someone's daughter, The girl too kind, stopped to chat, She gifted him a pair of slacks. He did not wear out the pair, Still, he asked for another And thought it fair.
6е刀. А шлі коні па вуліцы.
Чым яны папутаны?
Залатым путам Пад капытам.
Зайка йдзе, Траўку рве.
Што вырве, To ў пучок.
кіт. 马儿街上跑。 什么被诱惑? 蹄下有金绳。 兔子跑， 去拔草， 拔出什么来, 拔出一捆草。
англ. Horses go along the street. What is under their feet? Golden fetter On their hooves.
Little rabbit Slowly moves, Picking grass along the path, Makes a bunch, eats the lunch.
Мастак А. Стальмашонак
бел. Ходзіць кошка Ля акошка, Маніць дзетак Каля клетак:
—Ах вы, дзеткі, Многа вас, Красна шапка, Прэч ад нас!
кіт.
一只猫
窗下跑，
鸟笼旁，
看见一群小孩子：
噢，你们都是小孩子,
你们中,
红帽子有许多，
离我们远一点！
англ. By the window The cat's walking, To the children It is talking:
—Children, listen, What I say, Who's got a red cap, Go away!
ЗАКЛЮЧЭННЕ
Для трэцяй кнігі намі былі абраны фальклорныя творы, якія складаліся для дзяцей і самімі дзецьмі. У калыханках, забаўлянках, песнях, заклічках, лічылках перад намі паўстае незвычайны, чароўны свет: тут размаўляюць жывёлы, яны дапамагаюць калыхаць дзіця, прыносяць яму сон, падарункі. Як і прыказкі, творы дзіцячага фальклору выконваюць выхаваўчую функцыю: гэта своеасаблівае праграмаванне дзіцяці на будучае жыццё, кароткае вершаванае апавяданне пра тое, як трэба весці гаспадарку, клапаціцца пра іншых.
Узнікае пытанне: ці патрэбныя сёння, у век інфармацыйных і нанатэхналогій, разнастайных гаджэтаў (у тым ліку і для дзяцей), традыцыйныя калыханкі і забаўлянкі? Мы лічым, што бясспрэчна неабходныя, бо назапашаныя за стагоддзі народная мудрасць, досвед назіранняў за паводзінамі дзіцяці, яго ўзроставымі асаблівасцямі супадаюць з сучаснымі высновамі такіх навук, як псіхалогія, псіхафізіялогія, анатомія і інш. Нават сёння ніякая дарагая радыёняня або дзіцячы ложак з аўтаматычным калыханнем і музычнымі цацкамімобілямі не заменіць матчынага цяпла і голасу. Па-ранейшаму лепшым спосабам закалыхаць дзіця з'яўляюцца манатонныя рухі і мелодыя. Менавіта яны садзейнічаюць наладжванню псіхаэмацыянальнага кантакту паміж маці і дзіцем, што не губляецца і праз гады. А недахоп такіх стасункаў у маленстве пазней прыводзіць да эмацыянальнай халоднасці і адчужанасці, прычыну якіх бацькі так і не могуць зразумець. Прапанаваныя ў кнізе тэксты калыханак дазволяць выкарыстоўваць слоўныя формулы на падсвядомым узроўні, будуць садзейнічаць развіццю маўлення і актывізацыі разумовай дзейнасці немаўляці. Разгляд жа яркіх самабытных малюнкаў дапаможа суаднясенню слоўнага і візуальнага вобразаў, а калі дзіцяці споўніцца адзін-тры гады, іх можна выкарыстоўваць для гульні-прыдумвання далейшай гісторыі персанажа.
На жыццяздольнасць і актуальнасць калыханак указвае і той факт, што да іх ніколі не знікала цікавасць паэтаў і мультыплікатараў: вершы-калыханкі Ф. Багушэвіча, Я. Лучыны, А. Вольскага, М. Танка, Р. Барадуліна, Л. ДранькоМайсюка («Калыханка-лічылка»); маштабны расійскі праект «Колыбельные мнра>> (рэж. Е. Скварцова і інш., 2006-2012 гг., 60 серый). У аснову знакамітай
КНІГІ ОНЛАЙН
