Крыжы на ростанях
кніга вершаў
Уладзімір Мароз
Выдавец: Зміцер Колас
Памер: 140с.
Мінск 2014
Зд ілжывлю знлчндсцю слоў I ляноту с^двдць, і тугу.
Тлк плзвыццл жыцця лднцугоў, Стдццд пэўным, што выжыць змдгу.
I яшчэ пяцьдзесят ндўзддгон, Л выдо^зіць нл справе ўсе сто. Незвлротна ляцім пад ад^он. Рлзвурлем свой лёс ні зл што.
Хай турвотнасць жыцця злтлне, 3 ёю моцы змлглцііл нямл.
V дллёклй чужой стардне Зд жыццё, пэўнд, волей цднд.
Потым кдву пдцягне плпіць, Зноў пд сто — і няўцямндсць плыве. Гдлдвд не звініць, д шуміць, Дж дд лямпдчкі ўсё гдлдве.
Як не пні, дд сяве не ўцячэш, Пдрдтункдм не гэтдкі стдн.
Л з пд^мелля не пішдццд верш, Гдлдвд ж во пустдя, як ЗБДН.
Дд сулдддзя
Лдвівае паэзію тлум, Мітусня ды старанне выжыць. НепатрэБна-нязБыўны сум Па^крадзецца лісою рыждн.
Клб украсці твой сыр-гаюн, Кдб надзею згувіў і веру, I злвыўся, ШТО выў ПЯЮН, Словам светаым крапіў паперу.
Як ліса, так і сул\ палман, He зняволься яму паздацца. Разгайдана-няпэўны стан Ненадзейны цяпер ^лрл^цл.
Лклжыся мудрэй, вышэй, Як млгл, плімкні дл волі. Перлмоглмі вудзь ^уяэй, V суллддзі шуклй сплтолі.
Лісцем сонцл зллоціць сле.у Босень цёплыя флрвы кіне. Твой лдзіна-чароўны свет Прамінецца, але не згіне.
Бераячы ты яго, сяве Цууа^зейна-няўлоўным словам. Ддначасна ў жніве-сяўве Ллкрываешся вемна новым.
Бершы Юрыя Кузняцовд
Кнігд гэтд жыццё, прдчытлеш і долю спдзнлеш Песнятворцы, які свде вершы ў нлт^ненні склдддў. Рлздм з думкдй высокдй у вырдй яго лдлятдеш, Дзе лукрыццяў влгдтд, дле і рлстурзлныу спрдў.
Рлзвлжднні твле — лдгдлоссе ягондгд волю, Звышшчымлівлй тугі ддкрыццё перлльеццл зд крдй. Пл яго злплвету ^ушу ддпускдю нд волю — V плунев’і свдбоды шырокд і вольнд гуляй.
Спдзндю Кузняцовд, рдсійскдгд светлч-плэтл, Помню ндшу гдмонку ў метро лглушдльным ндчным. Ён пдкінуў ндш свет, ды сягоння не вдртд дв гэтым, Як душд дзірнулдся, тут здстллдся ДБ тым.
Ен цяпер рлзмлўляе шчымлівд-сдмотнд сд мною Словдм шчырым свдім у пдлон здвірде душу.
Яго споведзь пдслуудю ціхдй чдсіндй ндчною Потым горкд-свдё ндўзддгон прдкрычу, ндпішу.
Трыпці^ Улддзіміру Слвічу
1
Няўлоўны сон, душл трымціць, Члкле нівл дрлтдя.
Бястун-днёл з нявёс зляціць, Крылом свлім пердждгнде.
Няўлоўны згук не прдміне Ндкдндвдндй лёсдм долі.
Днёл зляціць, крылом крдне — I фдрвы выспеляццл ў колер.
Няўлоўны кліч — ізноў звірлй Y клйстру воБрлзы Радзімы.
ЛБраны^ гоіць родны край, Дзе дд любові шля^ ддзіны.
Няўлоўны ру^, душд гдрыць, Пердплдўляеццд ў мдстдцтвд.
Бярэдзяць зглдкі дб гдры, Пдйсці ндпердд і здстдццд.
2
Боўк-ддзінотнік, ^утдрднец, Тут мы лдной крыві з тлбой. Як не ндводзь знддворны глянец, Душу вярэдзіць неплкой.
Нямд дзе рупнай прыпыніццд, Кллі рдзлддждндсць ндўкол.
Ссыдле нд кдры жывіцд, Ндд горнім уллдлрыць дол.
Дле рдтуе ^утдр родны НдўзБоч рдстурзлны^ шляхоў. Зямлі і волі зндк нязводны, Як выкупленне дд грдхоў.
Як пердемндсці літднне, Шля^етны^ мрояў светлы рой. Дв новдй долі звестдвднне Няўцямндй прывіднлй пдрой.
Трымлюць моц пддмуркі, сцены, Куды звірдў ты кдмяні.
Пердддюць свдбоду гены, Кллі жывыя кдрдні.
3
Пэндзлік выслізнуў з пальцаў, упаў на падлогу, Гук лдБІўся па свеце да самай мяжы, Лвярнуўся прадвесцем, што зноў у дарогу, Кав адкінуць міжчлссем згрызотаў глыжы.
Зноў звіраць камяні на палеткад Дйчыны, Кав шля,хетна муры паўставалі наноў.
Шля^ адкрыецца свой вынікова-прычынны Сярод мноства падманныд расстайны^ шля^оў.
Зноўку фарвы шукаць на прастора^ Рлдзімы. Кав ствараць для сяврыны вясёлкавы рай.
На вясновы настрой павярнуць перадзімны I ў прастору мастацтва да волі шугай.
Кав пакінуць нашча^кам не стогны і плачы, Д наўсцяж даьрыню. цеплыню, прыгажосць.
Шляхам майстра ідзі — і натдненне аддзячыць, Ты на роднай зямлі гаспадар, а не госць.
Шля^ мдйстрд
Ндды^одзіць плрл, Нддлрдеццл члс, Кдлі ровіццд ўсё пустлзвонным. Млйстру трэвд спдкой, Ён стлміўся лд вла
Бдшдй прдгі дб ^деве нддзённым.
Перлтруслў лі^і^
He сці^де прывой -
Ен стлміўся дд жорсткдсці свету.
Для разБІтлй душы Мдйстру трэвл спдкой, Кдв не збочыць свдйго злплвету.
Дд двлуды ндўпрост Пуцявінд вялд Мллдвецтвл ^дтуплдд крдю. ЛЛдйстру трэвд спдкой Злд ндўзвоч і ддврд Ён не ^очд ні пеклл, ні рдю.
ЛЛдйстру трэвд СПАКОЙ, Кдб свдё лдпісдць, Нддстдчу ддкінуць змдгднне. Д Гдсподзь пдшклдуе, Прышле ддврдддць -
Зд знявдгі і крыўды д^лднне.
Мдйстру мроіццд дом
Пд-ндд ціхдй рлкой, Дзе дл невд длрогл лдкрытл. Больш нікогд ндўкол.
Мдйстру трэвд спдкой, Ды кд^лнне яго, Млрглрытл.
Мой Мінск
Ндўзвоч гдмдны шплцырую прлспектлм Скарыны * Мдім ддгуклюццл кроклм стдгоддзі, ілды.
Свдёй прыгджосцю прывеціць удзячндгд сынд
Мой Мінск стдрдддўні, мой гордд тдкі мдлллы.
Ддверлівд лёс свой рдскджд ў сумоўі слм-ндсдм — Хдпілд зд крдй ліддлеццяў, віДурлў, здвей.
V горлдзе Бер^нім пдддопіць з сдвою ндд чдсдм Звдноў ддврдвест, толькі слу^лць спрддвечндсць умей.
Лд^лднне і тут, і ў нддрэчны^ прысдддд цяністых.
Дзе Свіслдч істужкдй віеццл, цячэ прдз вякі.
Будзённдсць пдверне дд мрояў сдлодкі^, прлзрысты^ Члроўнлсць сустрэчы ў душы ндздўсёды пдкінь.
* Сёння прлспект Незалежндсці.
Берсіфікдцыя ^оку
* * *
Прытрымліваю капялюш, Калі іду над Свіслаччу Бетраная восень.
* * *
Бруд зямлі, Прыцярушаны снегам Кліч пакаяння.
* * *
Птушыны спеў
3 высокай дзедавай грушы Свята вясны.
* * *
Няшчырасць размоў, Мільгаценне звыклы^ твараў — Прага адзіноты.
* * *
Жаданне сну,
Спатольнасць няласкавы^ дзён Летуценні ав выраю.
* * *
Крыжы на ростаня^.
Святло лювові з нева Бера вольшая ад сымваля.
* * *
Кліны ў целе зямлі, На^зейна завітыя Крыжы ^ля распяцця.
ЧЫРБОНЫ РДДОК
Сднеты
Н&т^ненне
Нарэшце, долцж, я так яго чакаў, Жалаў звычайны^ восеньскі^ праяў, Калі расквецяць шывы ручаіны, Дарэшты змыюць за су^мень правіны.
Блда спатоліць смагу довры^ спраў За колам дзён ты волі не давраў.
Няпроста збочыць да сваёй сцяжыны, Калі ву^зённасць выв'е каляіны.
Макай і вер надыдзе даврадаць, Кав свой радок дарупіў напісаць, Які адзіна толькі ты і можаш.
Ліецца з нева светлы творчы плён, Праз словы вовраз ровіцца відзён Шчыруй з натхненнем. гэтым пераможаш.
Спдтольны шля^
Як рдв, што недд’емны лд гдлеры, Кдлі ў сулдддзі з рытмлмі грдвеш, Прыкуты ты дл аркушл пдперы, Дзе вось плвінен ндрлдзіццд верш.
Яго выношвлў, і лювіў, і верыў, Што ён тдве лдкрыеццл нлйперш. Луіыніццл, як грукдеш у дзверы. Кллі сяве н&ттсненню а^деш.
Лдно ў^сдпіць той момднт лдмысловы, Знлйсці жывыя трлпяткія словы, I не с^лусіць душою лнцзе.
/Кд^лнл ўльешся ў творчыя лвшары, Рлзгоніш думклмі нлўколл ^млры — Дл мэты шля^ сплтольны прывядзе.
Чырвоны рддок
Радок чырвоны новага жыцця Даверыш рупна аркушу паперы.
Усёй душою прагнеш а^крыцця Лювові вечнай, шчырасці і веры.
Лле наўсцяж самота невыцця, V новы свет зачыненыя дзверы. Знік першародны водар пачуцця, Час ненадзейны, прыцемкавы, шэры.
Праз кола дзён на згуву не зважай, Дры і сей, твая такая доля, I дачакаеш — вырасце ўраджай.
Дзе светлы край, на ростаняд дарог, Наўзвоч згрызот, сумненняў і трывог Цяве жадана перастрэне воля.
Чын шля^у
Калі жынцё нлт^ненню не спрыяе, Штодзень турьотаў млрныд цераз край Зняверышся: луша не акрыяе, Хоць ты яе нячысціку прадай.
За недлсяжным воку невакрлем Жаданай выспай неплзвыўны рай. Ты не сявруй з самотай і адчаем, Л парлтунку ў рлдлсці шуклй.
Знлйдзі шляхі, з сдбою клв у згоузе Жыць ^зень пры уні ў пдглнскім клрагодзе, Ддкінь сумнеў у звер^насці любві.
Спатолі знакам аркушык плперы, Сцяной ад свету адгародзяць дзверы — На светлы плён, Глсползь, давраславі.
Згддкі стрдчдндгд рдю
Бярэ^зяць зглдкі страчанага раю: Сцяжынка, ^утлр, некрануты гай, Дзівосаў светлыд повен родны край Спазнанняў першы^ смак успамінаю.
Лле дарма маленства я гукаю, Якім ключом яго не а^мыкай — Закрыта врама на ^арозе ў рай, Іржа нлўкол сдмоты і лдчаю.
Сувора тлк нлкоціцца жыццё, Пдкуль не сыдзе звер^у лдкрыццё Усё з тлвой і ўсё ў тлве прдз годы.
Тлды шля^і ў лдну сплятуццл ніць, Бо Ім наўсцяж плстлўленл лювіць, Свой рлйскі кут акрэслю назаўсёды.
Жыццё
Калі цяве чакае дутар ролны 3 цярплівасцю сялянскай залатой — Хай завярэ ^утчэй інстынкт прыродны, Туды, дзе ўсё вуяе пекнатой.
Дзе край маленства, праз гады нязводны, Чароўна-восеньскі, адзіна той.
Лес, луг і Нёман — водар першародны, Жывой пяшчоты ласкавы настой.
Здаецца. вольш нічога і не трэва, I не турвуе спрэс кавалак ^лева — Тут існаваць штотыдзень і штодзень.
Дле ізноў кладзецца ^мурны цень, Ізноў за руль, і ў горад мкнешся порстка Быццё ў авдымкі завірае жорстка.
Святло ЛЮБОВІ
Як з Гарлдзеі едзеш у Нясвіж, Трымаеш шляд у гэтым накірунку, Наўзвоч дарогі там стаіць не крыж Сасна і дув спляліся ў пацалунку*.
Машынаў ^валі разрываюць ціш, Такога вось улада тут варунку. Лле ўсё роўна спынішся, стаіш 3 надзеяй на прышэсце паратунку.
Ня^ай не крыж — таксама знак любві, Яго адчуць, Гасподзь, давраславі, Кав не сплыло вадою часу міма.
Варушаць кроны цуая вятры, Цяпаее масам гэтым унутры — Святлом любві трымае нас радзіма.
* Прыро^ны помнік ужо не існуе
Шля^ця н кд-восен ь
Шля^цянкд-восень, я з тлбой влукдю Пл мяккі^ сцежклх стрлмдндгл рдю. Шляхі здслллд згувлендй лістотлй, Пякучд вдбіш неспдзндндй цнотдй.
Брыду 3 тдбой, лгорнуты пяшчотдй, Пдчуюся дврдндю істотдй.
Мне ддндму сягоння фдрвы крдю — Малюнклў восеньскіу лльбом глртлю.
Шплцыр вя^зе нлс ці^л сплміж дрэў Длстлць сплкою я длўно ^ацеў, Кдлі з слбою кліча невд просінь.
Дгонь жлдднняў-^ум не лдгдрэў, Бярэдзіць тдйндй горні песняспеў — He пдкіддй л\яне, шля^цянкд-восень.
П&кінуць і з&ст&ццд
Сявры мае, я вас люблю заўсёды Няхлй сплыве бязллддзя чарада.
Сустрэчы нашыя з нагоды, вез нагоуы, Пякучыд ^зён адчайнля хада.
He трэва нам шукаць няўлоўнай зголы, Яднае вогненная нас вада.
Паўсюль яшчэ трываюць загароды, I каля ганку зноў стаіць вяда.
Яе сяврынай-талакой адрынем, Самоту ^зён мы не-сяврам пакінем, Д самі вудзем піць напой любві.
Калі адпрэчым выві^і няволі, Здавудзем творчае наўсцяя; спатолі — На лювасць нас, Гаспо^зь, давраславі.
Д&рогі
Плд грукдт колдў ^уткід цягнікоў, Ці плд імклівы мяккі шоргдт шын Дддлйся ўвесь шля^лм-ддрогдм зноў, Рлсстлннем з крлем лювым ты згрдшы.
Бо здсядзеўся ^лопец пдгдтоў Нямд лдкллння стомленлй душы.
Бдндроўны вецер здмдлодзіць кроў, Дв новым свеце лювдй ндпішы.