Крыжы на ростанях
кніга вершаў
Уладзімір Мароз
Выдавец: Зміцер Колас
Памер: 140с.
Мінск 2014
Мдндлог ьрдмнікд
Стаю лдзін пердд штордзовдю спдкусдю д^зіноты. Як вдртдвы, якогд пдстдвілі ддвеку, ДЫ ЗМЯНІЦЬ ЗДБЫЛІСЯ.
Дд цесндй Брдмы прыстдўлены, што вядзе ў жыццё, дд цдрствд нявесндгд, дд вытокдў свді^, дд Лйчыны ЛЮБДЙ. Нямногія ЗНДДОДЗЯЦЬ шля^ гэты, гул ледзь чутны сведчыць звдбы свету прдносяць лю^зей ндўзвоч шырокдю ддрогдй, ндп^дндю дўто, што імчдццд несупыннд ндсустрдч пддмднндму вляску гдрддоў, дзе ўсё выштукдвднд дзеля здддвдльнення плоці: рэстдрдцыі, БДрЫ, гульні, здбдвы, ігрышчы, музыкд, што в’е рытмдм у гдлдву
і выБІвде з яе рэшткі ^умдк, рдзвдгдў, сумненняў. Ндвоштд шукдць веры, кдлі ёсць мдгчымдсць ндсдло^ы целд? Шырокія Брдмы плндўзведзены спрэс, клічуць яркімі водсветдмі ддддццд рдддсцям БЫЦЦЯ.
Нд імклівдй ^уткдсці не згдедзець вузкдй сцяжыны, што вядзе дд чыгундчны^ ды дсфдльтдвы^ пдясоў, якімі спрэс пддпярэзднд целд Дйчыны, дд мэты сдпрдўднде, дд жыцця вечндгд, д не ў пдгІБель.
СцЯ/БЫНЫ, якую вдртуе крытк, якдя не утрдвелд ^дрэшты толькі высілкдмі дьрдныд. Няшмдт дле ідуць сцяжындю вузкдю, грукдюццд ў цесную врдму — і д^чыняю ім.
Усім, ^то грукдеццд, дучыненд вудзе.
Ддкрыюццд горнія шля^і дйчыны ндшдй, Мдці-Белдрусі, ддкрыеццд святло ддврдддці Ягондй нлд ндшым крдем, д^метным свдёй гісторыяй, слыннымі про^кдмі і дзеямі і^німі, высокімі зндкдмі стдго^зяў.
Прдйсці врдлхдю пдмяці, ўвдчыць зндкі тыя. уведдць — тдды сплятуццд ў ддну нітку пдмкненні пдпярэ^нікдў і ндступнікдў, выявіццд кдрцінд мінуўшчыны ды сучдсндсці, дкрэсліццд ндступндсць, і Белдрусь пдўстдне ўжо незвдротнд.
I кдлі Гдспо^зь прыйдзе з пытдннем, ку^ы пддзелі мы ^дврдудць ^д^зеную, дзе здкдпдлі тдленты свде, лдкдздм ьу^уць спрдвы дврдны^ дзеля ўгрунтдвдння Бдцькдўшчыны. Будзем пільнымі Брдмнікдмі, бо не ведлем.
кдлі прый^зе гдспдддр ^омд: увечдры, ці дпоўндчы, ці як здпяюць пеўні, ці рдніцдй? Шмдт уго ву^зе імкнуццд ўвдйсці, і не змогуць.
He веддю, ддкуль вы, — скджа Госпддзь, ЯКІ CAM ёсць БрДМДЮ /КЫЦЦЯ вечндгд, — во веры не млеце, бо сдмі не ве^деце, уго вы і ддкуль, бо забыліся на кдрдні свде, зрлкліся Дйчыны свлёй і не месцд вдм зл врдмдю. Шук&ймд шля^і горнія, сця/кыну вузкую і цесную врлму, што вядуць у /Быццё.
Грукдймдся, ды ддчыненд ьудзе.
Дмінь.
Млн&лог пдстуўд
Кіньце пагля^ угору.
Пгцыміце вочы ад зямлі, якую штогод аром зацята з нлдзеян і трывогай — ці лдсць ураджай?
Падыміце голаў ад клопатаў ав ^леве штодзённым, ад турвотаў і спакусаў асалоды цела, ад мітусні і вяссэнсіцы жывёльнага існавання. I ўвачыце зорнае нева сваёй Лйчыны, на горні^ скрыталя^ якога запісаны слаўныя імёны і дзеі яе.
Шукайце зорку на ўс^одзе, якая прывяла да народжанага Звавіцеля і паказала шляд да Запавету Новага. Бліснула і знікла, назаўсёды застаўшыся ў душа^ авраных. Колькі і^, што нясуць горняе святло, што чакаюць звавення — шчаслівай зоркі пал сваім краем?
Колькі уратаваны^ вераю?
Колькі ід, што ведаюць свайго пастыра? Бальшыня влукае ў цемры, знясіленая і пакінутая.
Пайміты і чужаніцы не глядзяць статку, не звіраюць ^у^оўныя скарвы веларускія, не ^ваюць ав повязі часоў, ав памяці гістарычнай, вез якой няма прышласці.
Пры^адзень у лі^ую гадзіну пакідае статак ваўкам на рававанне і ганьваванне, знішчэнне гарту веларускага.
Ілжывыя прдрокі як вдўкі ў двечдй скуры ддпрэчвдюць гісторыю ндшу, кдб здбыліся л\ы, д^куль вудзем роддм, ліюць сдлодкія змднныя словы, КДБ ддрдкліся іл\я свдйго, пердстдлі людзьмі звдццд.
Дле не войцеся быць двечкдмі сярод вдўкоў, БО зд ндмі прдўдд.
Кдб не рдссеяліся двечкі стдтку, гуртдвдццд трэьд дзеля шчдслівдй прышлдсці, кдб жылд, мдцнелд і квітнелд рддзімд ндшд — Белдрусь.
Трэьд трымдццд Госпддд — пдстырд ^ОБрДГД, які жыццё свдё ддддў зд ндс, слутсдць светлы^ слоў евднгельскі^.
Усім і пдсту^дм, і гурту трэвд быць двечкдмі Госпддд, д не стдткдм свіней, дпдндвдны^ ^эмдндмі, імя якім легіён, якія слу^дюццд целд свдйго
І тдму ПДД4ДЮЦЦД спдкусдм 4ЫЯВДЛД, якім ддспдуовы посд^ /кдлезны. стдткдм рдвоў Без волі і го^ндсці. Пдсту^ двечкдм Пдстыр Довры, што пдсвіць не кіем, д люьоўю, У?БО ўвдйшоў ^звярымд, і зоркд нд ўс^одзе све^чыць ДБ тым прдз стдголдзі. He ьойцеся двлу^ны^ ^дрог зоркд выведзе нд прдведны шля^. Гдспо^зь шкд^уе ндс, знямоглы^ і здсмяглы^.
Пдстыр Довры прыме нлс, як згувленую лвемку, і ўзрлдуеццл, што зндйшліся уу\я жыцця новдгд, шчаснлгд, лду^оўлендгд вердю ў вязмежндсць Яго, вердю ў свде сілы
і лдрлджэнне Блцьклўшчыны.
Будзьце пэўнымі, здззяе зоркд ^дврлддці
і ндд нашлй Беллруссю, прлузіманай скразняклмі выпрлвлвлльныд скрыжлванняў. Здззяе нлд плстлўленым нд рдздлрожжы крыждм-двярэгдм і высветліць шля^і ндшыя, якімі пдкрочым дд светллй прышлдсці.
I кдлі звяруццд нлроды пер<ц Ім, месцд ндм вудзе прлвлруч Госплдд, д не левдруч, як кдзллм, які^ мдкде гіенд вогненндя.
Дмінь.
Мдндлог сейвітд
Сеем рдзумнде, ^оврде, вечнде.
Сеем лювоў ^д Бдцькдўшчыны свдёй, Белдрусі.
Толькі ўрддждй невдгдты.
Бо не веддем, не бдчым, не рупімся, куды пддде нлсенне ндшде.
Дзяўвуць яго пры ддрозе птушкі; мясціны кдмяністыя, дзе няшмдт зямлі, не ддюць плоду;
кінутде ў церні здглушдеццд імі.
А кдлі і трдпляе ^оьрде ндсенне нд зямлю пло^ную, то вордгі, ЧуЯчДНІЦЫ, сычы свдёй гддоўлі тут жд і куколь сеюць,
І ЦЯ/ККД потым звірдць урддждй — усё ў купе ддной пердмешднд. Сейвіт словд сее.
Дле лхногія не рдзумеюць яго, пры^одзіць лі^і і крддзе пдсеянде ў сэрцы Шмдт уго з рдддсцю прымде словд, дле не мде кдрднёў у сдве, прдз уціскі, гдненні зд вестку дб Дйчыне спдкушдеццд і не чуе волей.
Іншыя чуюць, дле клопдт веку і плжддд бдгдцця здглушдюць словд, і яно здстдеццд бясплодным.
I толькі прдз дврдны^, якія чуюць горнія літднні і рдзумеюць словд пло^ прыносіць.
Ды няшмдт шчыры^ рупліўцдў нд ро^ндй ніве,
якія нястомна шукаюць зямлі новай, сапраўднага поля, дзе сдаваны скарв нятленны — Царства Нявеснае.
Шукаць яго для сяве і дзеля Дйчыны сваёй, кав не скончылася на нас гісторыя наша, кав не сталі самі далакопамі Бацькаўшчыны.
Злыдняў і так даволі, што толькі і рупяцца, кав завыліся мы на свае карані, сяве зракліся. Калі соль страціць сілу, чым асоліш зямлю, якое насенне дасць плод на ёй? Пустэльня адна злстанецца на месцы нашыд лясоў, лугоў, палёў, азёраў і рэк, на нашай утульнай для чалавека зямлі.
Змагацца трэва, араць, не азірацца на накінутае чужаніцамі мінулае, але трымаць ў памяці сапраўдную гісторыю сваю, залатыя яе перлы. I сеяць насеннне жыцця вечнага, як продкі нашы сеялі, годна і вольна дваючы ав Дйчыне сваёй. Толькі ніяк не мояіам савраць ураджай ід, ніяк не ўдаецца аддзяліць жыта ад куколі, вывраць яе найперш і спаліць яе ў печы вогненнай. Д жыта засыпаць у скарвніцу сваёй радзімы. Бо равотнікаў жніва мала.
Бо дваем вольш, што нал\ есці і піць, ува што апрануцца, турвуемся днём сённяшніж, а не шукаем валадарства лювові.
Бо не верым, не просім у Госпддд ддьрдддці крдіне свдёй, не шукдем ндйменшде зерне нддзеі, якое вырдстде вольшде зд ўсякую трдву і ^рэвдм ровіццд. дд якогд прылятдюць і ў голлі якогд ўюць гнёзды птушкі нявесныя. Бо не цемім, што з дву^ нд полі дузін возьмеццд, другі пдкінеццд, не шчыруем быць тым, кдго Гдсподзь возьме ў Цдрствд свдё. To не зднядбдймд высілкі пдпярэ^нікдў ндшы^, ШТО ўЗрДБЛЯЛІ ніву Лйчыны, тгцы і ддстдне Белдрусь мллітвдмі ндшымі ддврдддці, і ўскдлдсіццд нівд, здпдлдвее тбытд, і ддсць ндсенне пло^ шмдткроць.
I пдшле Гдсподзь нд жніво рдвотнікдў свді\ I вудуць дрдты, сейБІт і /кнец як ддно, і вудзе рдддсць вялікдя, і ьу^зе прышлдсць светлдя.
Дмінь.
Млн&лог ЛБр&Н&ГД
Клічуць усі?с
Гукае Маці-Беларусь,
толькі голас гэты пра^одзіць праз душы нашы, не адвіваючыся і не затрымліваючыся. Як і Яго слова.
I толькі зрэдчас адав'ецца, як ранішні прамень сонца ў люстраной вадзе рэк і азёраў нашы^, душа ўстрапянецца, і ўвойдзеш незваротна ў шэрагі авраны^„ Л навошта чуць, шукаць, настройваць струны ^ушы сваёй, цярпець, пакутаваць?
Прасцей аздацца вязкаму цячэнню ^уткаплыннасці, імгненнасці, што^віліннасці, плыць разам з усімі ў пошука^ асалоды цела, за залатым дукатам, не цемячы, што метал цягне да дна.
Ганяцца за грашыма, прадаўшы душу д’явлу, за ўце^амі, тапіць сумненні і рэшткі ду;хл ў віне, ачмураючы розум свой атрутай.
Лягчэй слу^аць чужы^ шаманаў, кал^уноў, экстрасенсаў, ілжэпрарокаў і ^умаць, што тое і ёсць шля^і выратавання, што ^аніна а^а^зена. Лле каму аздадзена?
Прасцей адключыцца музыкай слтанінскай, што сваім нечалавечым рытмам завірае душу, нікога не лювіць, акром сяве, во тое высілкаў немалы^ патравуе.
Прасцей завыцца, уго ты, што ты і адкуль рсцам, та^ы не вуузе згрызотаў за боль ролнай зямлі, за яе раны, што смыляць незагойна.
Прдсцей не чуць гэтдй ддчдйндй позвы, гэтдгд голдсу, што клічд дд пдкдяння што^зённдгд, ДД ДЧЫШЧЭННЯ, ДД ЛЮБОВІ, дд прлцы.
Прдсцей ілгдць, пддмднвдць, двурушнічдць, пдўзці ў сдлодкдй цемры.
ЗДБЬіўШЫСЯ ддрогу ДД 5рДМД.
Прдсцей прдддць Бдцькдўшчыну зд трыццдць срэьнікдў, чымся д^вярдвдць усё служэнню ёй, слуячэнню ддддндму, руплівдму, сейвітндму.
Прдсцей не сеяць, не ждць, не звірлць урддждй, д толькі кдрыстдццд плёндм рук іншы^. спыніся, пдслу^дй.
Пдчуй гдлдсы слынны^ продкдў свді^, што годндсць мелі і гондр, што сцердглі Дйчыну і ткыцці свде клдлі нд дўтдр яе. Ддчуй. як кроў грукде ў сэрцы ндшыя.
Зрдзумей ддчдй з^рдтдвдндй зямлі ро^ндй, ШТО ў/БО не МО/КД трывдць дзікунствд і гвдлт ндш. Пдчуй стогн Мдці-Белдрусі.
Пдчуй словд Яго.
Спыніся,
і ў^опіш дзівосны спеў, што ддьівдеццд пдд зво^дмі ^рдмд і д^лятде светлд ўвышыню, пдкіддючы спдкой і сулд^^зе нд душьь.
Прычдсціся крыві і целд Яго, прыпддзі дд пяшчотны^ грудзей мдці свдёй Белдрусі і ддчуеш моц жыць і любіць, Бу^ДВДЦЬ свой ^ом прдў^зівы ісці шля^дм простым. Дмінь.
М&н&лог дойлідл
Пясок, спрэс пясок ндўколд. Быдтд гэтд не зялёндя Белдрусь з мяккімі мурожнымі трдвдмі ў рэчышчд^ ВЯЛІКІД і мдлы^, шмдтлікід як горнія шля^і рэк, сд свойскімі інтымнымі лясдмі, гдючымі гдямі ды лдгоднымі дувровдмі, 3 БЛДКІТНЫМІ вдчымд дзёрдў, куды пердкуленд прыгожде ^пдрнд-вдрвянде невд, з пдлямі неьдгдтымі, дле ўрддждйнымі прдцдй, з кдмянямі дзівоснымі крыжовымі, д пустэльня голдя...
Пустэльня, ^зе кдменя нд кдмені не пдкінулі.
Ддзін пясок.
Дзе ж кдмень?
Пдзвірдлі і^, сцерлі нд пыл, пдзносілі ў крушні, пдрдзвозілі, рдсцягнулі ПД БЛІЗКІД І НЯБЛІЗКІ^ чужы^ вдколіцд^.
КНІГІ ОНЛАЙН
