Мова эсперанта Практычны дапаможнік

Мова эсперанта

Практычны дапаможнік
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 160с.
Мінск 1992
39.67 МБ
Hungaran lingvon — jen la sorto — Nek unu sciis eĉ soldat'.
Sed kiel li deziris tiam, Ke nepre ni komprenu lin!..
Li paroladon ĉesis sian, Siiente nur rigardis nin.
Li pensis eble, kion fari?
La kapon levis al la sun'.
Kaj trovis li la vorton karan, Li diris: «Lenin».
Tenis nun
Li sur la koro sian manon...
Kaj ni korarenis la hungaron.
El la belorusa: Adam Pavlukovec.
La plej beta lingvo
Versaĵojn de Heine legadis mi kaj
Revulo juna
Estante,
Mi vidis la rokon kun in' Lorelei
Ce Rejno-river' situanta.
Kaj kvazau dum sonĝo sonoris la kant'
De la junulin' en ĉielo.
La lingvo germana al juna audant'
Sonora tre ŝajnis kaj bela...
Sed kie gi estas, volum' de poet', Legita kun granda plezuro?
Vundita nun, mi
Kuŝas ĉe arbustet'
Kaj tankoj jen preterveturas.
La tankojn postsekvas en kamp' soldatar', Pereas labor' kamparana, Fremdlandaj vestaĵoj, sen ajna erar' Mi audas la lingvon germanan.
Mi raukon, koleron nun audas en ĝi,
Gi tiel malbele sonoras,
Ke fermus prefere 1 'orelojn tuj mi, Senmovas nur man' pro doloro.
Ne estis delonge jam tio, amik', Per song' rememor' ofte skuas...
Fenestron, malfermas fenestron jen mi, Rigardas al mar' mi, gi bruas.
Situas apude germana urbet'. Urbdomo, pregejo malnova. La fumo de ŝipo en mara kviet' Kaj mevon post ĝi mi tuj trovas.
Ni gaste
Alvenis al tiu ci land'
Pro bona amika impeto.
Cu volas vi kanti, mastrino?
Pri kant'
Ce mi estos unu nur peto —
La kanton germanan vi kantu, virin', Nun pri Lorelei, jam kpnatan.
Verŝajne kunkantos laueble mi vin Kun sento amika kaj frata.
La kanton malnovan komencis jen mi
Kaj ŝajne orbrilas la vortoj.
Komprenis mi: estas parol' de amik'
La lingvo plej beta kaj forta.
Tradukis Adam Pavlukovec.
ANATOLO ASTREJKA (1911—1978)
Hejmen revenis la patro
Ne povas ekdormi en lito Knab' spite malfrua la hor' Post patra reven' el milito, Post patra reveno el for'.
La panjo klopodas ĉe 1 'forno Por manĝu li kun apetit'.
La domo ne plu estos morna Post patra reven' el milit'.
Eniras la bonaj konaĵoj, Sidiĝas ce I 'mur' lau invit', Parolas kun brava soldato Post lia reven' el milit'.
Sur patra la brustp orbrilas
Medaloj kaj ankau orden'.
Ebrias najbaroj, babilas Cetable post patra reven'.
Ne povas ekdormi en lito Knab', spite malfrua la hor, Post patra reven' el milito, Post patra reveno el for'.
Elbelorusigis Adam Pavlukovec.
PIMEN PA NĈ ANKA
Kelkaj kalkuloj
Prikalkulu, kiom da metalo Rompis la milita uragan': Pensas mi, sufiĉus tiu ŝtalo Por mil pontoj eĉ tra ocean'.
Kia kvant' da pano sen kompato Estis cindrigita sur la ter',— Kiom rnilionoj pro malsato Preĝe levas manojn en mizer'.
Se mensogaj libroj, kvazau ondo, Ne verŝiĝus super ter' sen fin',— Jam posedus ĉiu en la mondo La alfabetumon, kredu min.
Ne la domoj, sed malliberejoj Konstruatas ie sur planed'.
Por fiuloj mem en tiuj ejoj Tute ja sufiĉus angulet'.
Se samtempe homoj al militoj Unuvoĉe povus diri «ne!» —
Nun amasoj de enterigitoj Estus ja savitaj de pere'.
Kaj se dume restas nepunita Da fiuloj sangavida ar'— Venos pun' por bando parazita, Priŝtelinta homojn dum miljar'.
Tradukis Petras ^eliauskas.
ALESJO BACYLA (1918—1983)
Patrujo amata fiere
Patrujo, amata fiere,
Felice vi vivu en glor':
Mi ĵuras al vi nun sincere Pri amo fidela en kor'.
En kampoj, en grandaj uzinoj, En ajna angul' de la land'— Konstante laboras obstine Soveta popolo kun kant'.
Mi vidas — disfloras la tero
Kaj flugas la kanto lau rond': Gepatran nur landon preferos Mi ĉiam en vasta la mond'.
Ni volas nenies terenojn, Nur sola ĉe ni la dezir': Renkonti en paco matenojn,— Jen estas plej grava sopir'.
Kaj havi ni volas sincere
Amikojn kaj amon en kor'.
Patrujo, amata fiere!
Prosperu kaj vivu en glor'!
El la belorusa lingvo tradukis Adam Pavlukovec.
MIKOLA AŬ RAMĈY K (nask. en 1920)
Apud la tombo de Maksimo Bahdanovic
Vi ne trovis por vi
Savon en la montar7
Apud tera ĉe mar' paradizo...
Al ŝatata masiv7
De la pina arbar7
La sopiro turmentis vin kriza.
Lacigita sen norm7
Sub la suda ĉiel7,
Vi ekkuŝis ĉi tie por ĉiam,
Por eterna la dorm7
Dum printempa la belz
Sub de 1 7birdoj kantad7 melodia.
Sonĝojn vidu, poet7,
Pri patrio sen ces7
Kaj dormetu ĉi tie trankvila,
Sonas via sonet7,—
Foliar7 de cipres7
Ciutage gin kantas gentile.
De la vivo klopod7
Estis viajdestin7,
Via ankau espero kaj nomo,
Por poet7— patriot7
Gis la monda eĉ fin7
Havu ĉiam la saman renomon.
Tradukis Adam Pavlukovec.
PETRO PRYHODZKA (nask. en 1920)
De vi ne venas la leter'
Mi antau longe ĉe salikoj Restigis vin. Blankiĝis ter7. Leterojn legas jam amikoj — De vi ne venas la leter7.
Cu mi ne konis vin, ĉu vian Mi rompis revon sen esper'? Ja ŝajnis: min vi amis tiam, Sed ne alvenas la leter'.
Mi malkvietas, mi sopiras Kaj ne kaŝeblas la safer'. «Ne tristu vi!»— amikoj diras, Sed ne alvenas la leter'.
Ho, kion skribi, se mi scius, Ke vi eksentu per paper' Amforton de I 'soldat', al kiu Neniam venas la leter'...
Tradukis Petras Celiauskas.
RY HO RO BARADULIN (nask. en 1935)
Vana klopodo
Mi pensas ĉiam nur Ne pensi plu pri vi. Sed tamen sen piezur' Min kaptas la aviz': Mi pensas ĉiam nur Ne pensi plu pri vi. Jen tasko por futur', Ke gardu juron mi, Mi pensas ĉiam nur Ne pensi plu pri vi.
Tradukis Adam Pavlukovec.
KA N TO J
Kanto de belorusaj geesperantistoj
Vortoj de A. Pavlukovec
Muziko de A. Gurov
Ni, belorusaj esperantistoj, Kun amikar' el vasta la mond' Por pac' batalas, estas forĝistoj De mondestonto kaj nia sort'.
9. Зак. 858
Ni korespondas kun konsidero: En eksterlando ĉiu amik7 Pri nia vivo sciu la veron, Pri nia lando kaj respublik7.
Gaste se venos eksterlandanoj, Ciun renkontos ni kun estim', Cies amike premos ni manon Lau belorusa nia kutim7.
En frata rondo kantos ni kune, En Esperanto sonos la kant', Certe ni dancos ankau komune — Ni amikigis per Esperant7.
Kaj dum ni vivos sub la ĉielo, Dum hor7 felica kaj dum mizer7, Al Esperant7 ni restos fidelaj, Pri venko ĝia restos esper7.
Refreno: Su^niaj brustoj verdan la stelon Ni ĉiam portos kun sent7 de tier7.
Nin unuigas nobla la celo — La amikec de popoloj sur ter7.
Kanto kontrau la militfatalo
Vortoj de A. Pavlukovec Muziko de A. Gurov
Homoj el la vasta mondo, Ni ja estas samteranoj, Cu prepares ni la morton Por ni mem per propraj manoj? Nin disigas lingvaj baroj, Nin disigas ŝtataj limoj, Cu pro malamikaj faroj Restos ni militviktimoj?
Refreno: Esperanto estas bona rimedo, Estas vere tauga rimed7 Por ni komprenu unu aiian Sur nia ne tiom granda planed7. Au hodiau au neniam — Estas sola la elekto.
Cu pereos ni por ĉiam
Pro plej^stu 1 ta la neglekto?
Sonu laute voĉo nia
En komuna pacbatalo Por kunvivo harmonia Kontrau la militfatalo.
Refreno: Esperanto estas bona rimedo...
Salutkanto
Vortoj de A. Pavlukovec Muziko de A. Orehov
Saluton, karaj geamikoj!
Ni bonvenigas kore vin En nia verda respubiiko Kun frata amo kaj estim7.
Eksonu nia kant7 komuna
Kaj regu inter ni sincer7!
Pleniĝu niaj koroj junaj Per amikeco kaj esper'.
Car estas ni esperantistoj, Ni devas zorgi pri la pacz.
En lukto estu ni persistaj:
Por pac' batalu ni sen lac7!
Pri 1 'sorto de 1 'planedo Tero
Ni respondecas, amikar7.
Ne gravas tute la cetero, Se temas pri la nobla far7.
Briladu ĉiam verda stelo,
Kaj sonu Esperanta kant7.
Serena estu la ĉielo
En ajna land7, en ĉiu land7.
Р а з д з е л V
ЭСПЕРАНТА-БЕЛАРУСКІ СЛОЎНІК
abelo пчала
abio піхта, яліна
abismo бездань, прорва
aboni падпісвацца (на газету і інш. выданні)
absinto палын
abunda багаты, шчодры, густы
асего клён, явар
acida кіслы; (пераноснае) з’едлівы aĉeti купляць
adapti прыладзіць, прыстасаваць adepto паслядоўнік, прыхільнік adiau бывай
adicii (мат.) складаць, дабаўляць admiri захапляцца, любавацца
admoni угаворваць
adoleska юнацкі
adopti усынаўляць, удачараць; успрыняць, пераняць
adori горача любіць, абажаць adulti здраджваць (мужу ці жонцы) advento калядны пост
aero паветра, aerumi праветрываць afabla ласкавы, прыязны, мілы afekti прытварацца, прыкідвацца afero справа, fiaferisto дзялок, афе-
рыст
aflikti засмучаць
afranki аплочваць (паштовыя адпраўленні)
agi дзейнічаць
agendo запісная кніжка
agio арол
aglomeri нагрувашчваць
aglutini склейваць
agnoski прызнаваць; узаконьваць ( дзіця )
agro зямельны надзел
agrabla прыемньі
ago узрост
ajlo часнок
akceli паскараць, садзейнічаць
akcento націск
akcepti прымаць
akcesora пабочны, другасны, дапаможны
akcidento няшчасны выпадак, здарэнне
akcipitro ястраб
akiri набываць
aklami урачыста вітаць akno прышч, вугор akompani суправаждаць akra востры akrido саранча akso вось, вал akselo падпаха
akumuli назапашваць, збіраць akupunkturo іголкаўколванне akusi нараджаць akuzi абвінавачваць
akvo вада, akvumi паліваць, арашаць
alarmo трывога
alaudo жаваранак аіепо шыла
аіего павець, навісь страхі
alezi рассвідроўваць, расточваць algo водарасць, багавінне
alia іншы, другі
alia! па іншай (другой) прычыне aliam у іншым (другім) месцы аііаі іначай
аііепа псіхічнахворы, вар’ят alko лось
almenaŭ прынамсі
almozo міласціна, міласць аіпо вольха, алешына alta высокі
alterni чаргавацца, зменьвацца aludi намякаць
alumeto запалка
ami любіць, кахаць
amindumi заляцацца, фліртаваць
amanito мухамор
amara горкі
amaso натоўп, гурт
ambau абодва, абедзьве
amelo крухмал
атіко друг, сябра
атого моцнае пачуццё кахання
amplekso памер, аб’ём
amuzi забаўляць, пацяшаць analo(j) летапіс, хроніка
analfabeta непісьменны
anaso качка
aneto кроп
angoro туга, неспакой
angulo кут(ок), вугал
angelo анёл
animo душа
animalo жывёліна
ankau таксама
ankorau яшчэ
апкго якар
апопсо аб’ява, паведамленне
ansero гусь
anstatau замест
antau да, перад
anticipe папярэдне
antikva старажытны
antro пячора
aparta асобны
aparteji належаць (каму-небудзь) apenau ледзь, ледзьве, амаль
арегі з’яўляцца, паказвацца; выходзіць (аб выданні)
aplaudi апладзіраваць
apliki дадаваць; прымяняць; карыстацца
apogi падпіраць, падтрымліваць
арго вяпрук, дзікі кабан
aprezi цаніць, шанаваць aprobi ухваляць, адобрываць