КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Эмігранцкі пашпарт. Эміграцыйны. Які мае адносіны да эміграцыі. Эміграцыйны рух. ЭПІДЭМІЧНЫ // ЭПІДЭМІЯЛАГІЧНЫ ЭпідэмІчны. Які мае адносіны да эпідэміі, мае характар эпідэміі; прызначаны для барацьбы з эпідэміяй. Рэзка павялічылася колькасць бясконных сялян, скарацілася пасяўная плошча, шмат у якіх губернях пачаўся масавы голад, а следам — эпідэмічныя захворванні. Полымя. Эпідэміялапчны. Які мае адносіны да эпідэміялогіі — галіны медыцыны, што займаецца вывучэннем прычын узнікнення і мер барацьбы з эпідэміямі. Эпідэміялагічны аналіз. ЭСКАДРА // ЭСКАДРЫЛЛЯ Эскадра. Буйное злучэнне ваенных караблёў ці самалётаў. Цёмнай лістападаўскай ноччу эскадра мінаносцаў пакінула рэйд і стала ў баявым парадку рухацца на подступы да Петраграда. М. Хведаровіч. Эскадрылля. Падраздзяленне ваеннай авіяцыі з некалькіх звёнаў самалётаў. 3 наступленнем цемені зверху чуваць гул матораў. Нашы эскадрыллі ляцяць на заданне. /. Навуменка. ЭСКАДРАНЫ // ЭСКАДРОННЫ Эскадраны. Які мае адносіны да эскадры. Эскадраная стральба па надводных цэлях. Эскадронны. Які мае адносіны да кавалерыйскага эскадрона. Эскадронная маёмасць. ЭСКАДРОН // ЭСПАДРОН Эскадрон. Падраздзяленне кавалерыйскага палка, якое адпавядае пяхотнай роце. Конны эскадрон забяспечыў магчымасць хуткага акружэння праціўніка. М. Лынькоў. Эспадрон. Вучэбная зброя, якой карыстаюцца ў фехтаванні; спартыўная барацьба з гэтай зброяй. У фехтаванні на эспадронах маладыя майстры спорту атрымалі пераканаўчую перамогу. Звязда. ЭЎРЫКА // ЭЎРЫСТЫКА Эўрыка. выкл. Вокліч, які выражае задавальненне, радасць пры знойдзеным рашэнні, пры ўзнікненні ўдалай думкі і г. д. — Эўрыка! — крыкнуў .. Платон і кінуўся ў знямозе ў мяккае крэсла бухгалтара.— Знайшоў! Прыдумаў! У. Нядзведскі. Эўрыстыка. Спец. Спецыяльныя метады, якія выкарыстоўваюцца ў працэсе адкрыцця новага; метад навучання пры дапамозе навадных пытанняў, а таксама тэорыя такой методыкі. Сутнасць эўрыстыкі заключаецца ў тым, што настаўнік прымушае вучняў нібы знаходзіць, самастойна адкрываць ісціну (вядома, пад яго кіраўніцтвам). Педагогіка. ЭФЕКТНЫ // ЭФЕКТЫЎНЫ Эфёктны. Які робіць моцнае ўражанне. Лёгкая, прыгожая, з шаўкавістым бляскам драўніна вольхі добра апрацоўваецца і ў адпаліраваным выглядзе выглядае вельмі эфектнай. Звязда. Няправільна. Уся ўвага Мірона была прыкута да Пясчанага Груда, адзінага месца, дзе пераправа магла даць для немцаў эфектныя (трэба: эфектыўныя) вынікі. М. Лынькоў. Эфектыўны. Які прыводзіць да пажаданых вынікаў; дзейсны. Індывідуальныя заданні з улікам ролі чытання і ролі літаратуразнаўчага аналізу могуць быць эфектыўнымі толькі на падставе добрага ведання канкрэтнай абстаноўкі. Народная асвета. ю ЮБІЛЕЙ // ЮБІЛЯР Юбілёй. Гадавіна дзейнасці каго-н. ці існавання чаго-н., якая вылічваецца звычайна дзесяцігоддзямі, стагоддзямі і ўрачыста адзначаецца грамадскасцю. Напярэдадні юбілею маёй творчасці мне хацелася ўспомніць свой шлях і ўсё сваё жыццё. Я. Купала. Юбіляр. Той, чый юбілей адзначаецца, святкуецца. Першы юбілей... Яго прыход не сумны — як для самога юбіляра, так і для сяброў юбіляра, усіх блізкіх яму людзей, родзічаў, шматлікіх чытачоў. А. Кулакоўскі. ЮНАЦКАСЦЬ // ЮНАЦТВА Юнацкасць. Сукупнасць якасцей, характэрных для юнака; маладосць. Юнацкасць душы. Юнацтва. 1. Перыяд жыцця пасля малалецтва да сталасці; ранняя маладосць. Гады юнацтва. Школьнае юнацтва. 2. зб. юнакі; маладыя людзі абодвух полаў. Юнацтва планет.ы ўсвядоміла, што сёння ствараецца будучыня і для яго. Маладосць. ЮНАЦКІ / ЮНАЧЫ Ц ЮННАТАЎСКІ / ЮННАЦКІ // ЮНЬ! Юнацкі. Які мае адносіны да юнака, юнацтва, уласцівы ім. А працы многа, дзе ні глянь, прастор юнацкаму запалу. М. Чарот. Юначы. Разм . Тое, што і ю н а ц к і. Дай жа, сынку, наглядзецца на юначы воблік твой. П. Прыходзька. Юннатаўскі. Які мае адносіны да юнната — юнага натураліста, удзельніка гуртка па вывучэнню прыроды. Юннатаўскі гурток. Юннацкі. Разм. Тое, што і юннатаўскі. Наш юннацкі дзённік таксама папоўніўся. А. Якімовіч. Юны. Вельмі малады, у маладых гадах (пра чалавека); малалетні. Юныя сябры прыроды. я ЯБЛЫНЕВЫ // ЯБЛЫЧНЫ Яблыневы. Які мае адносіны да яблыні, характэрны для яе. Гэты водар настолькі моцны і жаданы, што, здаецца, прыносіць з сабою шолахі асенняга лісця ў яблыневым садзе, пад якія ў бульбоўнік падаюць важкія, налітыя антонаўкі. В. Карамазаў. Яблычны. Які мае адносіны да яблыка, характэрны для яго. Аднак гэта был-а не проста вада і не расол, а нешта зусім іншае. Нібы ў ваду налілі яблычнага соку: кіславата-саладкаватая, з пахам свежага яблыка. У. Караткевіч. ЯВАЧНЫ //ЯЎНЫ Явачны. Які мае адносіны да канспіратыўных сустрэч — явак. Праз гадзіну, а можа, і больш, па ціхай, парэзанай калдобінамі вуліцы яна падышла да адной з явачных кватэр. I. Мележ. Яўны. 1. Які не скрываюць, не тайны; адкрыты. Ідзе зацятая, яўная і скрытая барацьба палярна супрацьлеглых сіл, барацьба, у якой немагчымы ні часовыя кампрамісы, ні замірэнне. Д. Гальмакоў. 2. Зусім відавочны, ясны для ўсіх, несумненны. Нарэшце, усе ўпэўніліся ў тым, што гэта — яўная выдумка. ЛіМ. ЯГАДЗІЧНЫ //ЯГАДНІКАВЫ //ЯГАДНЫ Ягадзічны. Які мае адносіны да ягадзіцы, сядалішча. Ягадзічныя мышцы. Ягаднікавы. Які з’яўляецца ягаднікам — ягаднымі кустамі, ягаднымі раслінамі. Ягаднікавы куст. Ягадны. Які мае адносіны да ягады; багаты на ягады; прыгатаваны з ягад. I чым старэй ён станавіўся, тым мацней цягнула дамоў у росныя лугі, духмяныя ягадныя гусцяры, вільготныя восеньскія бары з дурманным пахам грыбоў і апалай лістоты. А. Жалязоўскі. ЯДКІ // ЯДОМЫ // ЯДУЧЫ Ядкі. Разм. Які са смакам есца, ахвотна з’ядаецца; смачны, пажыўны. Па краях сена абмылася дажджом, белаватае, а ўсярэдзіне зялёненькае, пахучае, як чай, адным словам — ядкое, як у іх кажуць. У. Рубанаў Ядбмы. Прыгодны для спажывання, для скарыстання ў ежу. Ядомыя грыбы. Ядомыя ягады. Ядўчы. Разм. Ядавіты, едкі. — Ты не глядзі, што луг руды, ён ядучы. Бачыш, як параз’ядаў мае пальцы,— паказвае бабка ружовыя ранкі на пальцах. Каліна. ЯЗЫКАВАТЫ // ЯЗЫКАСТЫ // ЯЗЫКАТЫ // ЯЗЫКОВЫ / / язычаскі // язычковы // язычлівы // ЯЗЫЧНІЦКІ // // язычны Языкаваты. Абл. 1. Тое, што і языкаты (у 1 знач.). Калі б княжыч Далібор пачуў гэтыя словы, асабліва пра агнявіцу, ён бы дужа здзівіўся, а магчыма б, і даў языкаватаму дружынніку добрага кухталя. Л. Дайнека. 2. Тое, што і языкаты (у 2 знач.). Прагавіта ліжа, ліжа ўсё агонь языкаваты. М. Калачынскі. Языкасты. Разм. Тое, што і я з ы к а т ы (у 2 знач.). Буйное полымя шуганула языкастымі стужкамі. А. Савіцкі. Языкаты. 1. Ахвочы пагаварыць, паспрачацца, панасміхацца; востры на язык. Падгаварылі Валю выступіць — яна смелая і языкатая. М. Лобан. 2. Які мае форму языка, падобны на язык. У замку ціш і языкаты агонь каміна ліжа дровы. А. Вялюгін. Языкбвы. Які мае адносіны да языка — рухомага мышачнага органа ў ротавай поласці; прыгатаваны з языка. Да прадуктаў далікатэсных, мясных вырабаў вышэйшай якасці, адносяць і языковыя кілбасы. Звязда. Язычаскі. Уст. Тое, што і я з ы ч н і ц к і. Урачыстыя гукі, падобныя на язычаскі хор перад статуяй невядомага бога, поўнілі залу, а ён сядзеў у ложы і з годнасцю глядзеў на сцэну. У. К.араткевіч. Язычкбвы. Які мае адносіны да язычка, мае форму язычка. У рамонку белыя пялёсткі язычковай формы. Язычлівы. Абл. Тое, што і языкаты (у 1 знач.). Язычлівыя перасудніцы-мяшчанкі паспелі набрахаць усягоўсякага цэлыя каробкі. Ц. Гартны. Язычніцкі. Характэрны для старажытных форм рэлігіі, заснаванай на пакланенні многім багам (ідалам); ідалапаклонніцкі. Малюнкі і чарцяжы на збане аказаліся знакамі самага старажытнага календара ўсходніх славян. Чароўны свет язычніцкіх легенд і казак раскрыўся перад даследчыкамі. Полымя. Язычны. 1. Які мае адносіны да языка — рухомага мышачнага органа ў ротавай поласці. Язычныя мышцы. 2. У лінгвістыцы: які вымаўляецца пры ўдзеле языка (пра гукі мовы). Па ўдзелу органаў вымаўлення і месцу ўтварэння зычныя падзяляюцца на губныя і язычныя. Беларуская мова. 15 С. М. Грабчыкаў 449 ЯЛАВЫ // ЯЛОВЫ Ялавы. 1. Бясплодны, неаплоднены (пра самак свойскай жывёлы). Ялавая карова. 2. Зроблены са скуры каровы, якой больш за паўтара года. Змітрок кіўнуў галавой і пайшоў у канец сяла, важка, нібы прыціскаў нешта на дарозе, ступаючы вялікімі, у цяжкіх ялавых ботах нагамі. А. Кудравец. Яловы. Які мае адносіны да елкі, яліны. Ладуцька ляжаў на разасланых на снезе яловых лапках no634 са сваім першым нумарам Мясаедавым, спрытным белабрысым карантышом, і слухаў яго нетаропкі расказ. У. Дамашэвіч. ЯЛАВІНА // ЯЛАВІЦА Ялавіна. Зямля, не араная некалькі гадоў запар. С і н о н і м: аблога. Юрась заараў ялавіну. К. Чорны. Ялавіца. Ялавая карова. С і н о н і м: ялаўка. Карова Яўмена шэсць гадоў была ялавіцай, а на сёмы год уцякла ды ацялілася. X. Жычка. ЯРЫНА // ЯРЫЦА Ярына. Аднагадовая сельскагаспадарчая культура, якая высяваецца і прарастае вясной і дае ўраджай восенню таго ж года. А вакол прасц-іралася, як мора, поле. Аднаго году шумела каля нас жыта, другога — ярына, а на трэці прыпадаў папар. М. Лынькоў. Ярыца. Яравое жыта. Відаць пад ярыцаю клін, зарэчны луг і цёмнае прылессе. 3. Астпенка. ЯСАК // ЯСАКАР Ясак. Падатак у Рускай дзяржаве, які збіралі на карысць казны з народаў Паволжа і Сібіры. Ясак пушнінай. Ясакар. Дрэва з цёмна-шэрай карой, разнавіднасць таполі; чорная таполя. Ля Стасевага сельбішча стаіць напалову ўсохлы ясакар з бусліным гняздом-кучомкай. А. Асіпенка. ЯШЧАР // ЯШЧАРКА // ЯШЧУР Яшчар. 1. Млекакормячае з прадаўгаватым тулавам, пакрытым рагарой луской, з невялікай галавой, доўгім хвастом і кароткімі лапамі з моцнымі кіпцюрамі; пашыраны ў Паўднёвай Афрыцы і Паўднёва-Усходняй Азіі. Доўгі, з аблушчанай карою на сухаватых лапах, як нейкі страшны яшчар, вывараценьперагарадзіўМіцюдарогу. В . Адам чык. 2. Устарэлая назва некаторых вымерлых паўзуноў і земнаводных. Увесь жывёльны свет паходзіць ад старажытных яшчараў, якія ў далёкія ад нас гістарычныя эпохі былі адзінымі жывымі істотамі на зямлі. Звязда. Яшчарка. Невялікі паўзун з доўгім хвастом і прадаўгаватым целам, пакрытым дробнай рагавой луской.