Удзельнікі паўстання 1830-1831 гг. на Беларусі
Вольга Гарбачова
Выдавец: Выдавецтва БДУ
Памер: 400с.
Мінск 2006
Шушкевіч Аляксандр (25.4.1807-12.10.1855) з Мінскай губ., н. у в. Бобрык Мазырскага (Пінскага ?) пав., сзудэнт Віленскага ун-та. У паўстанні ппар. 19 палка лін. пяхоты. Эмігрыраваў у Францыю, 23.11.1832 знаходзіўся ў закладзе ў Безансоне, пазней у Рэне, дзе вучыўся ў мед. школе, у вер. 1833 высланы ў заклад у Канах за сувязь з рэспубліканцамі. У 1848 выехаў у Кракаў, працаваў у рэдакцыі часопіса “Jutrzenka”. 25.8.1852 ат-
рымаў у Парыжы дыплом д-ра медыцыны. У 1832 член ПНК, пазней член ПДТ. Potrykowski J. Tulactwo Polakow. Т. 1. S. 227; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 85; Konarska B. Polskie drogi. S. 414.
Шчапановіч Фердзінанд шляхціц з Мінскай губ., засядацель Вілейскага земскага суда. Знаходзіўся сярод паўстанцаў прымусова, выконваў абавязкі каменданта Вілейкі. З’явіўся з раскаяннем. Па рашэнню МГСК ад 4.1.1832 атрымаў дараванне. НГАБ-5, арк. 139; РДВГА-11, арк. 441; Dangel S. Rok 1831. S. 128.
Шчапінскі (Шчэпаньскі) Юзаф Пётр (31.1.1805-5.9.1871) з Гродзенскай губ., н. у Вільні, у 1828 скончыў мед. ф-т Віленскага ун-та, урач гродзенскага ваен. шпіталя. З’яўляўся членам тайнага гродзенскага к-та. Дзейнічаў у Белавежскай пушчы, затым штабс-лекар 23 палка лін. пяхоты. 21.9.1831 адзначаны сярэбраным крыжам. Парашэнню ГГСК ад 9.11.1832 аднесены да 2 разр. зл. Эмігрыраваў, 23.11.1832 знаходзіўся ў закладзе ў Безансоне, у 1833-34 у Швейцарыі, затым у Англіі, з 10.6.1834 да 6.8.1849 атрымліваў грашовую дапамогу англійскага ўрада. У 1836 жыў у Парыжы, вывучаў медыцыну, дыплома не атрымаў. Вярнуўся ў Лондан, працаваў скрыпачом у тэатральным аркестры. 3 31.5.1846 член ПДТ. У 1869 жыў на Пазнаншчыне. Пакінуў успаміны пра падзеі ў Белавежскай пушчы. Szczapinski J. Powstanie w puszczy Bialowieskiej. S. 241-256; НГАБ-5, арк. 139; ф. 1297, eon. 1, cnp. 5526; ф. 1430, eon. 1, cnp. 2923; НГ4Бу г. Гродна, ф. 4, eon. 1, cnp. 10; РДВГА-8, арк. 358; Rps BN, II. 7861; Ksi^ga pamiqtkowa. S. 157; Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 410; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 85; Janowski L. Slownik bio-bibliograficzny. S. 428; Konarska B. Polskie drogi. S. 408; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 104; Paszkiewicz M. Lista emigrantow. S. 98.
Шчарбінскі Антоній з Дзісенскага пав. Мінскай губ., брат Сцяпана, сын уніяцкага святара. Знаходзіўся сярод паўстанцаў, у крас. 1831 удзельнічаў у забойстве 2 казакаў у карчме Мікалаеўскай, у бітве пад Дзіснай. Эмігрыраваў. Па рашэнню МГСК ад 28.3.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-5, арк. 139 адв.; РДВГА-11, арк. 441; DangelS. Rok 1831. S. 151.
Шчарбінскі Сцяпан з Дзісенскага пав. Мінскай губ., брат Антонія, сын уніяцкага святара. Знаходзіўся сярод паўстанцаў, у крас. 1831 удзельнічаў у забойстве 2 казакаў. Устаноўлены паліцэйскі нагляд. РДВГА-11, арк. 442.
Шчука Альфонс (п. 1858) н. у Лідскім пав. Гродзенскай губ., на службе ў расійск. армііз 1824. У паўстанніз 13.6.1831 ппар. 20.2.1832 прыбыў у Францыю, 26.5.1832 знаходзіўся ў закладзе ў Авіньёне. Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 412; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 65.
Шчука Аляксандр дваранін з Лідскага пав. Гродзенскай губ. Дачыненне да паўстання было кароткачасовым. Па рашэнню ГГСК атрымаў дараванне. РДВГА-8, арк. 358.
Шчука Юзаф дваранін з Лідскага пав. Гродзенскай губ. Дачыненне да паўстання было кароткачасовым. Па рашэнню ІТСК ад 8.10.1832 атрымаў дараванне. НГАБ-5, арк. 140 адв.; РДВГА-8, арк. 358.
Шчуцкі Касьян дваранін з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ. Далучыўся да паўстанцаў, эмігрыраваў. Па рашэнню ГТСК ад 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл. РІГАБ-5, арк. 141 адв.; РДВГА-8, арк. 359.
Шчучынскі Сцяпан (п. 25.8.1832) шляхціц з Пінскага пав. Мінскай губ., дваравы памешчыка Пуслоўскага. Служыў у атрадзе Ц. Пуслоўскага. Дзейнічаў пад Невелем, дзе быў паранены і трапіў у палон. Памёр у Пінску да вынясення рашэння. НГАБ-5, арк. 141; РДВГА-11, арк. 442; ф. 405, eon. 2, спр. 4308, арк. 39; Dangel S. Rok 1831. S. 151.
Шчэрба Платон (п. 1880) з Мінскай губ. У паўстанні з 6.4.1831, ппар. 12 ул. палка. 26.2.1832 прыбыў у Францыю. Памёр у Парыжы. Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 412.
Шыманскі Марцэлін дваранін з г. Гродна, студэнт Віленскага ун-та. Арганізаваў атрад, які дзейнічаў у вер. ліст. 1831 на тэрыторыі Віленскай губ. Эмігрыраваў. У 1833 аб’явіўся натэрыторыі Віленскай і Гродзенскай губ. у якасці эмісара экспедыцыі Ю. Заліўскага. Арыштаваны ў Вільні, даў шчырыя паказанні пад час следства, улады мелі намер выкарыстаць яго ў якасці шпіёна ў эмігранцкім асяроддзі ў Францыі. Пасля прыбыцця ў Францыю прызнаўся эмігрантам у сваіх учынках. Па рашэнню ГГСК аднесены да 1 разр. зл., адасланы ў Пецярбург на допыт, адкуль па адной версіі збег за мяжу, па другой перапраўлены туды ўладамі. РДВГА-8, арк. 350; Солоневйч Л. Краткнй йсторйческйй очерк. С. 32; Gulczynski Е. Sprawa Marcelego Szymanskiego; Konarska B. Polskie drogi. S. 415; Sidorowicz-Czerniewska K. Sprawa emisariusza. S. 86-95.
Шымкевіч Міхал (6.11.1803-1868) шляхціц з Кобрынскага пав. Гродзенскай губ., н. у в. Аполе, вучыўся ў кадэцкай школе. У паўстанні
nap. 17 палка лін. пяхоты. 3 1832 у Францыі, у 1833-34 наведваў курсы па гісторыі і літаратуры ў Тулузе. Здаў экзамен на інструктара дарог і мастоў і быў прыняты ў корпус дадзенай установы ў дэп. Аўен, у 1865 з’яўляўся інструктарам 2 кл. 3 1848 член ПДТ. Konarska В. Polskie drogi. S. 416.
Шымковіч Ян (п. 28.6.1831) — памешчык са Свянцянскага пав. Віленскай губ. Адзін з арганізатараў паўстання ў Свянцянскім пав. Член часовага пав. к-та, член часовага свянцянскага ўрада. Арыштаваны, утрымліваўся ў Дынабургскай крэпасці, дзе і памёр. НГАБ-5, арк. 135; Bortkiewicz W. Historyczne opisanie. S. 266; Bielinski K. Rok 1831. S. 92.
Шыпіла Пётр шляхціц з Дзісенскага пав. Мінскай губ., сын Францішка. Дзейнічаў узбр. сярод дзісенскіх і вілейскіх паўстанцаў. Быў паранены, знаходзіўся ў шпіталі ў Коўна, дзе трапіў у палон. Па рашэнню МГСК ад 18.4.1832 справа накіравана часоваму ваен. губернатару, надалей вызвалены ад адказнасці. НГАБ-5, арк. 135 адв.; РДВГА-11, арк. 437; Dangel S. Rok 1831. S. 151.
Шыпіла Юзаф з Дзісенскага пав. Мінскай губ., каморнік. Удзельнічаў у паўстанні ў Дзісенскім пав. РДВГА-11, арк. 437.
Шырма радавы Мінскага пях. палка расійск. арміі. Перайшоў да паўстанцаў, эмігрыраваў. НГАБ-5, арк. 137; РДВГА-11, арк. 438.
Шьірын Антоній памешчык з Дзісенскага пав. Мінскай губ., сын Ігнація. Член урадавага к-та ў Лужках. Распаўсюджваў адозвы, збіраў кантаністаў. З’явіўсязраскаяннем. ПарашэннюМГСКад25.12.1831 аднесены да 2 разр. зл., рашэннем галоўнакамандуючага 1-й арміі ад 18.5.1832 вызвалены ад адказнасці з забаронай пакідаць маёнтак. НГАБ-5, арк. 136; РДВГА-11, арк. 437; Dangel S. Rok 1831. S. 151.
Шырын Сымон селянін памешчыка Яжукевіча з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ. У ліп. 1831 у Навагрудку далучыўся да атрада Ю. Кашыца, у складзе якога апынуўся ў корпусе Г. Дэмбінскага і дайшоў да Варшавы. Вярнуўся ў Гродзенскую губ., быў арыштаваны ў Пружанскім пав. і дастаўлены ў Гродна. Па рашэнню ГГСК ад 18.4.1832 аднесены да 3 разр. зл. НГАБу г. Гродна, ф. 4, eon. 1, спр. 64, арк. 12-14; РДВГА-8, арк. 351.
Шышко Казімір памешчык з Вілейскага пав. Мінскай губ. Выконваў абавязкі паўст. каменданта Сіцкага ключа. Распаўсюджваў адозвы. З’явіўся да ўлад. Па рашэнню МГСК ад 15.2.1832 атрымаў дараванне. НГАБ-5, арк. 130; РДВГА-11, арк. 432; Dangel S. Rok 1831. S. 151.
Шышко Станіслаў з Гродзенскай губ. За ўдзел у паўстанні маёнтак канфіскаваны. НГАБ-5, арк. 130 адв.
Шэль Іван дваранін з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ., б. пісьмавод гродзенскага губ. пракурора. Далучыўся да паўстанцаў. Эмігрыраваў. Па рашэнню ГГСК аднесены да 2 разр. зл. РДВГА-8, арк. 348.
Шэльцінг шляхціц з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Дзейнічаў сярод ашмянскіх паўстанцаў. Кіраваў разам з В. Вельямоўскім 10.4.1831 атрадам, які напаў на мяст. Воранава. НГАБ у г. Гродна, ф. 1, eon. 3, спр. 1102, арк. 2-32.
Эйсман Вінцэнт памешчык з Дзісенскага пав. Мінскай губ., сын Адама. Меў сувязь з дзісенскімі паўстанцамі. Па рашэнню МГСК ад 9.11.1831 пакінуты вольным, узяты пад нагляд паліцыі. НГАБ-5, арк. 133; РДВГА-11, арк. 124; Dangel S. Rok 1831. S. 132.
Эйсман Гілярый памешчык з Дзісенскага пав. Мінскай губ., сын Антонія. Удзельнічаў у бітве пад Дзіснай, дзе быў забіты. Па рашэнню МГСК ад 19.11.1831 аднесены да 2 разр. зл. Маёнтак канфіскаваны. НГАБ-5, арк. 132адв.; РДВГА-11, арк. 125;DangelS. Rok 1831. S. 105,132.
Эйсмант памешчык з Ваўкавыскага пав. Гродзенскай губ. Знаходзіўся сярод паўстанцаў кароткачасова. Па рашэнню ГГСК пакінуты вольным. РДВГА-8, арк. 109.
Эйсмант Агатон (н. каля 1810) з в. Снядкова Віцебскай губ. У паўстанні з 20.3.1831, член дзісенскага ўрадавага к-та (?), з 1.9.1831 ппар. атрада кн. Т. Мірскага, 4.10.1831 атрымаў залаты крыж. 1.2.1833 прыбыўу Францыю, з 7.8.1833 член ПДТ. МГСК разглядала яго справу 22.12.1831.
Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 115, 314; яго ж: Slownik biograficzny. T. 2. S. 220; Dangel S. Rok 1831. S. 127; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 45.
Эйсмант Актавіян (н. каля 1812) памешчык з Гродзенскага пав. Гродзенскай губ., служачы Міністэрства фінансаў у Варшаве, уладальнік маёнтка Ябланова. У паўстанні ппар., 24.4.1831 далучыўся да 6 ул. палка. 1.7.1831 атрымаў залаты крыж. 10.10.1831 прыбыў у Варшаву, аднавіў прысягу расійск. ураду. Па рашэнню ГГСК ад 4.7.1832 атрымаў дараванне. НГАБу г. Гродна, ф. 4, eon. 1, спр. 64, арк. 46; РДВГА-8, арк. 108; AGAD, KRW, пг477, 478, 479; Ksiqgapamiqtkowa. S. 128; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 2. S. 26.
Эйсмант Антоній (п. 20.10.1849) дваранін з Ваўкавыскага пав. Гродзенскай губ., жыў у Заблоцці, інструктар пры будаўнічай частцы. Служыў падафіцэрам 11 ул. палка, у складзе якога адступіў у Прусію, інтэрніраваны. 15.8.1832 накараблі “Віжылант”прыбыўу Францыю. Па рашэнню ГГСК ад 24.8.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-5, арк. 142; РДВГА-8, арк. 107; Швед В.В. Падзеі і постаці. С. 141; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 2. S. 25.
Эйсмант Напалеон (н. 1809)-з Лідскага пав. Гродзенскайгуб., н. у фальварку Яхновічы, працаваў у земскай канцылярыі. Дзейнічаў сярод паўстанцаў, адышоў у Прусію, 18 мес. утрымліваўся ў Гданьску. Эмігрыраваў. 3 18.10.1835 да 6.5.1836 член ПДТ. Парашэнню ГГСК ад 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл., канфіскавана частка маёнтка Дартвяны. НГАБ-5, арк. 142 адв.; РДВГА-8, арк. 107; KaczkowskiJ. Konfiskaty; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 67.
КНІГІ ОНЛАЙН
