Зборнік задач па фізіцы
7 клас
Памер: 160с.
Мінск 2012
_ 2,7 km _ ^ - km
60 мін ’ r
Адказ: (y) = 2,7 —.
r
50. Вызначце сярэднюю скорасць pyxy веласіпе-дыста, які праехаў шлях х = 18 км за прамежак часу t = 0,50 г.
51. Які шлях праедзе аўтамабіль за прамежак ча-су t = 2,50 г, калі сярэдняя скорасць яго руху (г) =
= 70,0 —?
г
52. Шлях 5 = 300 км аўтамабіль праехаў з сярэд-няй скорасцю (v) = 60,0 —. Колькі часу знаходзіўся г
ў дарозе аўтамабіль? Які шлях ён праехаў за прамежак часу tx = 1,50 г ад пачатку руху?
26
53. Вядома, што прыкладная сярэдняя скорасць рос-
ту дуба (v) = 0,30 ---. Колькі гадоў дубу, вышыня
год
якога h = 6,3 м?
54. * Пры тэмнературы t = 15 °C скорасць гуку ў па-ветры &г = 340 —. Пры выстрале са стрэльбы куля ля-ціць з сярэдняй скорасцю (rj = 800 —. На колькі се-
кунд адстане гук выстрала ад кулі, якая праляцела шлях s = 1,20 км?
55. Санкі праязджаюць па схіле гары шлях st = 120 м за прамежак часу t{ = 20 с. Затым санкі рухаюцца па гарызантальным участку і праязджаюць да поўнага спы-нення шлях 52 = 180 м за прамежак часу t2 = 1,2 мін. Вызначце сярэднюю скорасць санак за ўвесь час руху.
56. На працягу прамежку часу t{ = 1,0 мін аўтобус
км
рухаўся са скорасцю ^ = 60 —, а затым на працягу г
КМ
прамежку часу t2 = 4,0 мін са скорасцю г2 = 40 —.
Вызначце сярэднюю скорасць руху аўтобуса на ўсім
шляху.
57. Турысты выйшлі з населенага пункта і прай-шлі да прывалу шлях $j = 10 км за прамежак часу t{ = 2,0 г. Адпачыўшы на працягу прамежку часу t2 = 45 мін, яны прадоўжылі рух і прайшлі шлях s2 = 8,0 км за прамежак часу t3 = 1,5 г. Вызначце сярэднюю скорасць руху турыстаў на ўсім шляху. Якой была б сярэдняя скорасць руху турыстаў, ка-лі б яны не спыняліся на адпачынак?
27
58. 3 якой сярэдняй скорасцю быў падняты брусок (мал. 18)? Пачатак адліку часу супадае з пачаткам пад’ёму бруска.
Мал. 18
59. Пешаход тры чвэрці часу свайго руху ішоў са Q й КМ Л
скорасцю v} =3,о —. Астатні час ен рухаўся са ско-е Q км о
расцю о2 - Ь, 2 —. Вызначце сярэднюю скорасць ру-г
ху пешахода.
60*. На малюнку 19 прад-стаўлены графік залежнасці скорасці веласіпедыста ад ча-су пры прамалінейным руху. Вызначце сярэднюю скорасць руху веласіпедыста за праме-жак часу t = 4,0 с.
28
61. * Першую палову трасы канькабежац бег з ся-рэдняй скорасцю (rj = 6,0 —, а другую — з сярэдняй скорасцю = 12 —. Вызначце сярэднюю скорасць ' ' с
руху канькабежца на ўсёй трасе, калі яе даўжыня / = 3,0 км. Рашыце задачу пры ўмове, што даўжыня трасы невядомая.
62. * Аўтамабіль праехаў увесь шлях з сярэдняй ско-расцю Ы = 24 —. Вызначце сярэднюю скорасць руху с
аўтамабіля на другой палове шляху, калі на першай палове сярэдняя скорасць ^^ = 30 —.
63. (э) Збярыце ўстаноўку з двух жалабоў (мал. 20). Пусціце шарык з пункта А і спыніце ў пункце В. Вы-значце сярэднюю скорасць руху шарыка на шляху АВ. Чым адрозніваюцца рухі шарыка на ўчастках AC і СВ?
Мал. 20
64. (э) На сярэдзіне доўгага нахіленага жолаба па-стаўце метку. 3 дапамогай секундамера і вымяраль-най стужкі вызначце сярэднія скорасці руху шарыка пры скочванні яго з найбольшай вышыні асобна на кожнай палове жолаба і на ўсім жолабе. Параўнай-це атрыманыя значэнні сярэдніх скарасцей і зрабіце высновы.
29
5
ІНЕРЦЫЯ
Пытанні для самакантролю
• Што азначаюць выразы «інерцыя спакою», «інерцыя РУху»?
• На падставе якіх прымет можна меркаваць аб тым, ці рухаецца цела па інерцыі?
• Выкарыстаушы паняцце «інерцыя», растлумачце, якім чынам выдаляецца пыл з адзення пры вы-трэсванні.
65. На калясачцы стаіць брусок (мал. 21). Што ад-будзецца з бруском, калі:
а) рэзка тузануць за нітку, прывязаную да каля-сачкі;
б) штурхнуць калясачку з бруском?
66. У якім напрамку рухаецца вагон (мал. 22)? Ці раўнамерны рух вагона? Чаму?
Мал. 22
Мал. 21
67. Чаму небяспечна пераходзіць дарогу перад транспартам, які рухаецца блізка?
30
68. Для чаго пры тармажэнні аўтамабіля ўключа-юцца стоп-сігналы чырвонага колеру?
69. Чаму забараняецца буксіраваць з дапамогай гнуткага троса транспартны сродак з няспраўнымі тар-мазамі?
70. Чаму на паваротах вадзіцелі аўтамабіляў, вела-сіпедысты, матацыклісты памяншаюць скорасць?
71. На аднолькавай адлегласці ад берага знаходзяц-ца: лодка з грузам і такая ж лодка без грузу. 3 якой лодкі лягчэй саскокнуць на бераг? Чаму?
72. Мяч, які спакойна ляжаў на стале вагона цяг-ніка, што рухаецца з пастаяннай скорасцю, пакаціўся:
а) наперад у напрамку руху;
б) назад супраць руху;
в) убок.
У выніку якога змянення ў руху цягніка адбыва-ецца кожны з пералічаных выпадкаў?
73. Чаму запуск і спыненне механізма не адбыва-юцца імгненна, а патрабуюць некаторага прамежку часу?
74. У якім выпадку вадзіцель аўтамашыны для палівання вуліц, убачыўшы чырвоны сігнал святлафо-ра, павінен тармазіць раней: калі цыстэрна запоўнена вадой або калі яна парожняя? Чаму?
75. Каб груз, які знаходзіцца на верталёце, што ляціць, прызямліўся ў вызначаным месцы, яго скіда-юць раней, чым верталёт праляціць над гэтым месцам. Чаму?
76. Чаму спартсмены перад скачком у даўжыню робяць разбег?
31
Мал. 23
Мал. 24
77. (э) Пусціце калясачку з усталяваным на ёй брус-ком па нахіленай плоскасці (мал. 23). Паназірайце, як будзе паводзіць сябе брусок пасля таго, як калясачка сутыкнецца з упорам? Растлумачце з’яву.
78. (э) На край стала пакладзіце аркуш паперы так, каб частка яго звешвалася (мал. 24). На аркуш паперы пастаўце шклянку з вадой. Трымаючы адной рукой звешаны край аркуша, рабром далоні другой
рукі рэзка стукніце па аркушы. Растлу-мачце вынік доследу.
79. (э) Падвесьце малаток на тонкай нітцы, як паказана на малюнку 25. Знізу да малатка прывяжыце другую такую ж нітку. Рэзка тузаніце за ніжнюю нітку. Ніжняя нітка абарвецца, а малаток за-станецца вісець на нітцы падстрахоўкі. Калі ж цягнуць за нітку павольна, то аба-
Мал. 25 рвецца верхняя нітка. Растлумачце вынікі абодвух доследаў.
80. (э) Усталюйце некалькі пачкаў з запалкамі (або шашак) адзін на адным, утварыўшы стос. Рэзкім ру-хам лінейкі выбіце ніжні пачак запалак. Пры гэтым астатнія, размешчаныя выіпэй, апусцяцца на апору, за-хаваўшы стос. Растлумачце з’яву.
32
6
СІЛА
Пытанні для самакантролю
• Па якіх прыметах мы мяркуем, што на цела дзей-нічае сіла?
• Што характарызуе сіла?
• Ад чаго залежыць вынік дзеяння сілы?
• Як графічна паказваецца сіла?
• Якія целы дзейнічаюць на цела, якое ляжыць на апоры? Чаму цела знаходзіцца ў стане спакою?
81. Дзеяннем якіх цел абумоўлены рух:
а) стралы, выпушчанай з лука;
б) снарада ўнутры ствала гарматы пры выстрале;
в) паруснай лодкі пры парыве ветру?
82. (э) Кнігу, якая ляжыць на стале, штурханіце рукой спачатку слаба, затым мацней. У якім выпадку кніга перамясцілася на большую адлегласць? Як зале-
жыць вынік дзеяння сілы ад
83. (э) Пакладзіце брусок на стол найменшай гранню і прывядзіце яго ў рух уздзе-яннем спачатку на верхнюю (мал. 26), а затым на ніжнюю частку бруска (мал. 27). Па-раўнайце наводзіны бруска ў першым і другім выпадках.
яе значэння?
2 Зак. 2875
33
Мал. 26
Мал. 27
Як залежыць вынік дзеяння сі-лы на брусок ад пункта яе пры-кладання?
84. (э) Пакладзіце брусок на стол найбольшай гранню і пры-вядзіце яго ў рух, пацягнуўшы за нітку спачатку ўздоўж бруска,
затым папярок бруска і, нарэшце, уверх (мал. 28, а, б, в). Параўнайце паводзіны бруска ва ўсіх трох вы-падках. Як залежыць вынік дзеяння сілы на брусок
ад яе напрамку?
85. * Барон Мюнхгаўзен распавядаў такую гісторыю: аднойчы ён вырашыў з разгону пераскочыць праз невялікае балотца. Аднак падчас скачка барон зразу-меў, што не даскочыць да супрацьлеглага берага. Тады ў паветры ён павярнуў назад і вярнуўся на той бераг, з якога скакаў. Ці магчыма гэта? Чаму?
86. На стале ляжыць брусок (мал. 29). У чым ад-розненне і падабенства сіл, прадстаўленых у вьшадках а, б, в. Якія сілы могуць кампенсаваць адна адну?
87. Чым адрозніваюцца сілы Fv F2, F3 (мал. 30), якія дзейнічаюць на пласціну?
88. Выберыце маштаб і адлюструйце графічна сілы Fv F2, Fy прыкладзеныя да пласціны (мал. 31). Сіла Fv
34
Мал. 31
прыкладзеная ў пункце А, накіравана вертыкальна ўверх. Сіла F2, у 3 разы большая за сілу F} і пры-кладзеная ў пункце В, накіравана гарызантальна злева направа. Сіла F3, меншая за сілу F2y 1,5 раза і пры-кладзеная ў пункце С, накіравана справа налева.
89. Якія целы дзейнічаюць на дошку (мал. 32)? Па-кажыце графічна ў абраным вамі маштабе сілы, якія дзейнічаюць на дошку АВ.
Мал. 32
35
Мал. 33
Мал. 34
90. На цела дзейнічаюць дзве сілы (мал. 33). Ці будзе цела рухацца раўнамерна? Чаму? У якім на-прамку будзе рухацца цела? Чаму?
91. (э) Сіла — фізічная велічыня, якая характа-рызуецца модулем, напрамкам і пунктам прыкладан-ня. Выкарыстаўшы штатыў, лінейку і дынамометр (мал. 34), пацвердзіце дадзенае сцвярджэнне эксперы-
ментальна.
7
СІЛА ЦЯЖАРУ
Пытанні для самакантролю
• 3 якой сілай Зямля дзейнічае на любое цела?
• Што з’яўляецца прычынай падзення ўсіх цел на Зямлю?
• Ці аднолькавая сіла цяжару дзейнічае на мяч: а) які знаходзіцца ў руцэ; б) кінуты вертыкальна ўверх; в) які падае ўніз? Як будзе накіравана сіла цяжару ў кожным выпадку?
• Ад чаго залежыць сіла цяжару?
• Ці залежыць сіла цяжару, якая дзейнічае на цела, ад вышыні пад’ёму цела над паверхняй Зямлі?
92. На кожны з прадметаў мэблі, што знаходзяцца ў кватэры, дзейнічае падлога. Ці дзейнічаюць целы на
падлогу?
93. Якая сіла змяняе напрамак руху каменя, кіну-тага гарызантальна?
94. Чаму шар нацягвае нітку (мал. 35)? У якім напрамку будзе рухацца шар, калі перарэзаць нітку?
95. Ці будзе аднолькавай сіла цяжару, якая дзейнічае на чалавека, у выпадках, калі ён знаходзіцца на першым і на дзявятым па-верхах свайго дома?
Мал. 35
37
96. Ці дзейнічае на малекулы газаў, што ўваходзяць у склад паветра, сіла цяжару? Адказ абгрунтуйце.
97. Ці аднолькавая сіла цяжару дзейнічае на камень, які ляжыць:
а) на беразе ракі;
б) на дне ракі?
98. Ці аднолькавая сіла цяжару дзейнічае на спартс-мена:
а) нерад скачком;
б) у працэсе скачка?
99. Ці аднолькавая сіла цяжару дзейнічае на ракету:
а) у пачатку палёту;
б) у канцы палёту?
100. * Барон Мюнхгаўзен распавядаў, што ў адной з яго шматлікіх прыгод яму давялося, прывязаўшы канец вяроўкі да Месяца, спусціцца па ёй на Зямлю. Ці магчыма гэта? Чаму?
КНІГІ ОНЛАЙН
