Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 2
Памер: 851с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
Сэкрэтна
NB Пільна
Грамадзяніну Сэкрэтару Дыплематычнага Прэдстаўніцтва Беларускай Народнай Рэспублікі у Літве Я.Чэрапуку.
Учора 13 сьнежня 1921 году загарбатай у памешканьні Прэдстаўніцтва ў звязку з 2й гадаўшчынай істнаваньня Нашага Рэвалюцыйнага Ураду, на якой быў прысутны увесь Урад і госьці, Вы ў сваёй прамове дазволілі зрабіць недастойны ні толькі як Урадоўца Нашага Ураду, а і як грамадскага дзеяча выпад па адрэсу Ураду: «Трэба міністэрскую лавачку зачыніць».
Вас я у той момант астанавіць ня мог па прычыне таго, што Вы у сваіх мажлі[вых] абеленьях маглі-б еіце больш глупств сказаць, абражаючых Урад.
Сеннека я Вам стаўлю афіцыяльнае запытаньне:
а) На якой такой падставе Вы сябе дазволілі абразіць Урад Беларускай Народнай Рэспублікі
б) Чы лічыце Вы, пасля такога выпаду па адрэсу Урада мажлівым для сябе далейшую супольную працу з нашым Урадам.
Аб гэтым прапаную Вам даць мне у дзенны тэрмін адказ, бо за такіе выпады да Ураду ня толькі што 24 гадзіны, але нават і 24 секунд Урадовец ня мог бы аставацца на пасадзе.
582.1,15:309&г
3054. Заява Францішка Аляхновіча старшыні Рады Народных МіністраўБНРза 14.12.1921
П<ан>у Старшыні Рады Белар. Народ Міністр.
Заява
Фр.Аляхновіча
Дзеля таго што мае злошчасныя ковенскія прыгоды1 ўжо, як я чуў, ведамы ў Вільні, я баюся, кап гэта ня мела ўплыву на нармальны выхад «Беларускага Звону», тым больш, што мною не былі зроблены патрэбныя зьвязаныя з маім выездам фармальнасьці (я спадзяваўся хутка вярнуцца).
Дзеля таго што мне дорага істнаваньне часопісі, якую я заснаваў, і важны на мой пагляд той палітычны напрамак, па якому ідзе «Белар. Звон», маю гонар прасіць у імя грамадзкае справы, каб мне была дадзена магчымасьць выезду з Коўны туды, гдзе друкуецца часопісь з маім подпісам, каб не было перарыву ў яе выхадзе.
14/ХП 921 ФрАляхновіч
582.1.15:310
1 Ф.Аляхновіч прыехаў у Коўна, дзе быў арыштаваны як польскі шпіён. Празь некалькі дзён выпушчаны, 23.12.1921 пехатою вярнуўся ў Вільню.
3055. Урадовая дэклярацыя ў справе аб Віленскім Сойме, абвешчаная прэм’ер-міністрам Казісам Грынюсам ва Устаноўчым Сойме Літоўскай Рэспублікі 17.12.1921
582.1.46:063 — д
582.1.46:064 — д
582.1.46:065 — д
582.1.46:066 — д
582.1.46:067 — д
582.1.46:068 — д
582.1.46:069 — д
582.1.46:070 — д
582.1.46:071 — д
582.1.46:072 — д
3 пратэстам у справе выбараў у Віленскі Сойм, якія маюць адбыцца 8.01.1922. У дэклярацыі сярод іншага гаворыцца: «Беларускі народ, з якім літоўцы мірна жылі сотні гадоў, можа быць пераконаны, што ў Літоўскай Рэспубліцы будуць абаронены яго мова, культура і рэлігія. Пад абаронай Гаспадарства пытаньні гэтыя будуць застаўлены ў веданьні культурна-аўтаномных устаноў. Заселяная беларусамі і іх потам палітая зямля дастанецца ім самім, а не чужацкім каланістам [...]»
3056. Рэзалюцыя па дакладу т. Вайнштэйна аб адраджэньні прамысловасьці Беларусі Н Савецкая Беларусь (Менск). №283. 17.12.1921
582.2.59:020 — д
3057. Запрашэньне Міністра Аховы Краю Літоўскай Рэспублікі Вацлаву Ластоўскаму на ўрачыстасьці з нагоды 3-й гадавіны Літоўскага Войска, якія маюць адбыцца 18.12.1921
582.1.15:136
3058. Ліст Пятра Крэчэўскага (Прага) «дарагім таварышам [Ластоўскаму? Цьвікевічу? Захарку?]» (Коўна) за 21.12.1921
21.XII.21.
Прага Дарагіе таварышчы!
Чэкаю, не дачэкаюсь ад Вас пэўнай інфармацыі, дзякуючы чаму і сам не разварачываю працы у Празе так як яе тут можна было б развярнуць — усе ж такі Прага цэнтр усей Эуропэйскай палітыкі. Калі б можна было б выпусціць хоць прэс-бюро і то добра было б, але што зробіш калі ні машынкі, ні паперы, нічога нема.
Самі з дзяцкай1 і з сямьямі абедаем толькі раз у тыдзень, а часамі і таго німа, дзе ж ужо тут думаць аб чым небудзь.
Тое, што я пісаў у адкрыццы, я зусім не хацеў зрабіць які небудзь непалітычны крок, а пісаў знарок каб чыталі і Літвіны, у якіе цяжкіе варункі яны нас ставяць, чым разумеецца слабых могуць пхнуць зусім не туды, куды ім хочацца.
Аб Амэрыцы я нічога пэунаго не магу сказаць, бо не ведаю як гэта зрабіць бэз грошэй. Калі у Вас не хапае грошэй, каб прыслаць нам на абед, то як можна думаць аб Амэрыцы.
Я думаў к святам Вы хоць трошкі нам падашлеце — аджыць, але бачу, што з гэтаго мусі нічога не будзе. Зараз каб нас усіх забіць разам трое Вершыніных і нас трое, то не знойдзеш па дзесяць галераў на душу — ходзім і паветра нюхаем.
Цяжка, надзвычайна цяжка!
Рад, што Вольная Лнтва зноў пачала выходзіць, дайце яму2 інфармацыю і статут Саюзу народаў Усхода Эуропы, хай ен зоймецца гэтай справай.
Аб пастановах Внл. Камітэту і Вашым ужо надрукавалі у чэскіх rasaTax «Trybuna», хутко будзе у Голасі Расеі.
Заутра будзе па Віленскаму пытаньню вынесена рэзалюцыя Саюзу народаў Усходняй Эуропы, думаю змест хутка Вам прыслаць.
Будзце здаровы.
Падашліце колькі можэце.
Зпашанай Петра.
582.1,15:315&г
1 М.Вяршыніным. 2 Рэдактару «Вольной Лнтвы» Я.Варонку.
3059. Запіска Янкі Чарапука Вацлаву Ластоўскаму («п. Старшыні») за 21.12.1921
Паседжаньне у Усх. камісіі не адбудзецца
582.1.15:132
3060. С.Мнхеевнчь. Почему не надо ндтн вь Внленскій Сеймь? // Вольная Лнтва (Коўна). №101. 22.12.1921
582.2.59:017 — д
3061. Вііленскій вопрос. Выборная комедія//Голос Россін (Бэрлін). №848. 24.12.1921
582.2.59:002 — д
3062. Bietaruskaja Krynica (Adnadnieiika). Wilnia. 25.12.1921
Pastanowa Bietaruskaha Narodnaha Kamitetu й sprawie niaudzielu й wybarach u Wilenski Sojm (Sojm «Siaredniaj Litwy»). — Alaksiukoiiski zdradnicki zjezd (11 i 12.12.1921)
582.1.15:164&r-166&r — d
582.1.15:167&r-170&r — d
3063. Пастанова Беларускага Народнага Камітэту ў справе выбараў у Віленскі Сойм
582.1.15:305-306 — мк
Дата невядомая. Машынапіс — перадрук з «Кгупісу».
3064. Голас Праўды (Аднаднеўка). Аўторак 27.12.1921. Вільня, Палтаўская, 13-6
582.1.15:171&г-172&г — д
3065. Ліст Midi БНР у Бэрліне міністру вайсковых справаў Літвы праф. Ёнасу Шымкусу за 28.12.1921 (вых. №542) з просьбай забясьпечыць праезд зь Нямеччыны ў Літву беларускіх вайскоўцаў для службы ў Беларускім Батальёне
582.1.15:355
3066. Ліст Midi БНР у Бэрліне Місіі БНР у Коўне за 28.12.1921 (вых. №543) з просьбай перадаць міністру вайсковых справаў Літвы праф. Ёнасу Шымкусу ліст у справе забясьпечэньня праезду зь Нямеччыны ў Літву беларускіх вайскоўцаў для службы ў Беларускім Батальёне
582.1.15:354
3067. Раковскій Грш орій. Парнжскіе мнтннгн по національному вопросу//Голос Pocdii (Бэрлін). №850. 28.12.1921
582.2.59:001 — д
3068. Ліст Самуіла Жытлоўскага (Бэрлін) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 29.12.1921
Высокоповажанный Пане Старшыня,
Настояіднм нм-Ью честь поздравнть Вас с наступаюіцнм Новым годом н пожелать Вам лнчно счастья, здоровья н всего лучшаго а нашему Святому д-Ьлу скор-Ьйшаго прнблнженія к своей зав’Ьтной цЬлн.
Я зд’Ьсь работаю чтб могу н как могу. Вступнл в контакт с союзом Русскнх евреев в Берлпні. Нміл с ннмн два засьданія, прочел нм доклад о Б-Ьлорусн н о еврейской проблемЬ на Б-Ьларусн.
В Лондон еіце не езжу нз за внзы. Внд-Ьл про'Ьздом через Берлпн презндента всемірной сіоннстнческой органнзацін профессора Х.Вейцмана. Условплнсь, что на обратном путм остановнтся в Берлнн-Ь в первых чнслах Января спеціально для переговоров co мною. Он мнь поможет в полученін внзы для проіізда в Лондон, с нпм мы выработаем дальнЬйшую тактнку обіцнх совмЬстных д’Ьйствій в нашем дЬл,Ь. Еслн сіоннсты нскренно н честно пойдут с намн, то н мы честно будем с ннмн работать. Еслн-же онн откажутся нам помочь, то я нн міінуты не задумаюсь отстать от ннх н начннать самостоятельную акцію, еслн даже таковая временно пойдет нпротнв нх тактнкн.
До тЬх пор, покуда я не убіждусь, что я для нашего дЬла ннчего сдьлать не могу, я от его нн за что не отойду. Но я еіде надежды не теряю. Прнходнтся таранпть много стЬн, н самая твердая стЬна — это еврейская.-
Мов лнчныя діла очень печальны. Монх грошей я еіце до снх пор не получнл. Все задержмвают. Жалованья я, как Вам нзв-Ьстно, с 15го Іюля не получал. Да еслнб я его н получнл, то его хватает только на оплату за квартнру, н прн суіцествуюшей дороговнзн-ь с моей большей семьей мн-ь очень н очень тяжело. Но я всетакн ніікакнм нным д-Ьлом не счнтаю возможым заннматься н терплю до лучшнх дней, в которые вмйсгь с Вамн глубоко в-Ьрю.
Прошу, напншііте хоть пару слов для бодростн.
Прнмнте, поважанный Пане Старшыня, мон увіренія в нскреннем уваженін н глубокой преданностн.
С.Жытлоўскі.
Berlin, Charltb.
Waitzst N28.
29 Декабря 1921.
582.1.15:346&r-347
3069. І[оснфь] В[оронко]. Обіцій праздннкь // Вольная Лнтва (Коўна). №102. 29.12.1921
582.2.59:016 — д
3070. Канвэрт зь візытоўкамі
[На канвэрце:]
Ponui Lastauskui B.T.R. Ministeriui-Pirmininkui.
(D-ras M.Soloveicikas. Zydij Reikalij Ministeris. Kaunas).
'ропквок^ твв’га п рірЬрвру |"і
[У канвэрце:]
а) Візытоўка капітана Гірдвайніса
Capitaine Ghirdvainis
Attache au Ministere des Affaires fitrangeres de Lithuanie.
[3 тэкстам: ]
Пріісылаеть 4 бнлета. HM^eTb честь прпсовокупнть: плата прн вход’Ь сь мужчннь 100 м., сь дамь 50 м. 23.12.21
б) Візытоўка Казіса Грынюса
Dr. K.Grinius
Lietuvos Respublikos Ministeris Pirmininkas
в) Візытоўка Івана Антонава
Іван Грыгоравіч Антонаў
[Тэкст на адвароце: ]
3 Новым Годам 1922!
г) Візытоўка Алены й Анатоля Рэшкаў
Елена Мпхайловна
н Анатолій Ннколаевнчі> Решко
д) ВізытоўкаАнатоля Рэшкі
Анатолій Ннколаевнчь Решко
е) Запрашэньне Вацлаву Ластоўскаму на мастацкую вечарыну Управы Літоўскага Таварыства Мастацкіх Творцаў, якая мае адбыцца 28.12.1921 у залі Літоўскага Клюбу Пачатак 9 гадз. веч. Цана білета 75 аўкс.
ж) Запіска Вацлаву Ластоўскаму
Боев н Антонов поздравляют с праздннкамп
з) Візытоўка Макса Салавейчыка
D-ras M.Soloveicikas
Zydij Reikahj Ministeris
Kaunas
i) Візытоўка Ёсэфа Лелека
Josef Lelek, Secretaire de Consulat de la Republique Tchecoslovaque [Ha візытоўцы пазначана:] Pf
к) Візытоўка Яраслава Галі
Jaroslav Galia
Viceconsul
Chef de 1'Agence Consulaire de la Republique Tchecoslovaque a Kovno Lithuanie
л) Канвэрт зь візытоўкай Дамініка Сямашкі
[Адрасаваны:]
Яго Экселенцыі Старшыне Рады Міністраў Беларускай Народнай Рэспублікі п. Вацлаву Ластоўскаму