Беларускае слова ад спеву
Выдавец: Кнігазбор
Памер: 312с.
Мінск 2018
— Пытанне, на першы погляд, простае. Вядома ж, можна сказаць, што я свабодны чалавек, бо нідзе не служу. Я — вольны артыст, і вельмі рады, што выбраўтакую прафесію. Але прафесія не гарантуе свабоды. Артыст можа працаваць, прыкладам, у філармоніі і быць залежным. Быў час, калі і я быў занесены ў гэтак званыя «чорныя спісы». А для некаторых чыноўнікаў спісы гэтыя і да гэтай пары існуюць, таму часам па-ранейшаму складана ладзіць канцэрты. Але ўсё ж не параўнаеш сітуацыю з тою. якая была. Сёння ўжо нікому не растлумачыш, як было цяжка ладзіць канцэрты гады два-тры назад... I сённяшняя адносная свабода падобная да хадзьбы па лязе брытвы: крокулева. крокуправа— і трапіш у пастку і мецьмеш праблемы. Але, прызнаюся, мне падабаецца так балансаваць. У мяне імідж «лагоднага артыста»... Я заўсёды казаў, што канцэрт у нейкіх сховішчах, на кватэрах — гэта ўсё вельмі прыгожа. I калі мы будзем жыць у вольнай краіне, андэграўндныя канцэрты не павінны знікнуць, на іх — непаўторная атмасфера. Але сёння для беларускага грамадства патрэбныя канцэрты і зімой, і летам. і ўвесну, каб узнікала атмасфера рэспекту
да беларускай культуры, нягледзячы на перашкоды, якія былі і цяпер з’яўляюцца час ад часу.
—Дык як дамагчыся ўласнай свабоды ў несвабоднай краіне?
— Трэба, па-першае, любіць сваю справу. Я не крычу, што я свабодны, я проста раблю праграму ці альбом у тым музычным напрамку, якога для мяне раней не існавала. Так, я стараюся быць свабодным, я хачу быць свабодным да канца. Я стараюся не гуляць у такія гульні, не залазіць у такія пасткі, з якіх немагчыма пасля вылезці. Мне больш падабаюцца творчыя гульні і авантуры.
— У цябе адбываецца безліч канцэртаў паўсёй Беларусі. А яку цябе ідзе праца над новымі песнямі і праграмамі? Ці патрэбен для гэтага нейкі тайм-аўт, ці новыя мелодыі прыходзяць па дарозе дзе-небудзь паміж Map ’інай Горкаіі і Ганцавічамі?
— Мелодыі прыходзяць па-рознаму. 1 не толькі мелодыі. Я пачаў пісаць нейкія словы — тэксты для перадачы «Простыя словы», якую я вяду на «Аўтарадыё». Штотыдзень я апісваю свае падарожжы ці проста аналізую жыццё. I гэты аналіз, часам банальны, прымітыўны, прыводзіць мяне да ацэнкі самога значэння слова. Таму ў жніўні я акурат і ўзяў тайм-аўт, каб папрацаваць над двума праектамі. I будзе яшчэ трэці праект — альбом на вершы шведскіх паэтаў у перакладах Алеся Разанава, Рыгора Барадуліна, Змітра Плакса. Гэта вельмі цікавая і вельмі складаная праца, яна цягнецца ўжо тры гады. У выніку мае атрымацца пэўнае чараўніцтва, таму што большасць шведскіх вершаў не маюць акрэсленага рытму.
— Я даўно заўважыў адну рэч. Калі ў незнаёмай аўдыторыі невядомы для гэтай аўдыторыі выступоўца бярэў рукі гітару, — зала тут жа перанастройваецца на павышаную хвалю ўвагі. 3 чым гэта звязана, як ты лічыш?
— Я магу толькі пра сябе сказаць і пра тое, што бачу са сцэны. Калі гучаць адзін ці два інструменты, застаецца вельмі шмат вольнага паветра, музыка не перашкаджае чуць словы. Я не супраць перкусій ці нейкіх, як кажуць палякі, «пшэшкаджаек», але менавіта гэтыя «перашкаджайкі» не даюць слухачам звярнуць увагу на словы. Сучасныя людзі развучыліся гаварыць адзін з адным. «Як справы?» — «Нармальна»; «Прывітанне». — «Прывітанне». I ўсё. Ты пытаешся, як я жыву? Дык пачакай, паслухай, як я жыву, калі гэтатабе цікава. Для чалавека важна
ў зале, за сталом, пры вогнішчы — дзе заўгодна — пачуць адказы на пытанні, якія ён задае сам сабе кожны дзень. Мы ўсе кожную раніцу, кожны Божы дзень, цвярозыя ці не вельмі цвярозыя, вясёлыя ці сумныя, задаём сабе адныя і тыя самыя пытанні: навошта тое адбылося, хто я такі, што я раблю тут, чаму ў нас такая краіна, ці патрэбная нам свая мова і г. д.
— То-бок чалавек з гітарай нагадвае старажытнага гусляра, які пад музыку прамаўляў нейкія актуальныя для свайго часу рэчы?
— Мне падабаецца гэтае параўнанне, яно прыгожае. Так, гусляр, які спявае, — гэта і паэт, і музыка, які можа «трымаць» аўдыторыю. А гэта вялікае мастацтва, якому, на жаль, не вучаць.
— Як тут не згадаць купалаўскага Гусляра, якому князь гаворыць: «Запяеш да душы, дасіўцеху гасцям — поўны гуслі насыплю дукатаў...» Ці ставіла цябе жыццё перад падобным выбарам?
— Падобны выбар існуе цягам усяго жыцця музыкі. Магчыма, мне ў нейкім сэнсе больш пашчасціла на добрых людзей, якія дапамагаюць і не патрабуюць за гэта нейкай платы. А так у жыцці кожнагатворчага чалавека бываюць моманты, калі трэба не жыць, а выжываць. I тады з’яўляюцца прапановы, ад якіх вельмі складана, a то і немагчыма адмовіцца. Гэта вельмі добрая навука. I ўсё ж ніколі не варта звязваць сваё канцэртнае жыццё з людзьмі няшчырымі. Матэрыяльны бок не мае тут аніякага значэння. Ты ўсё роўна мусіш сканаваць сітуацыю. Так што жыццё ставіла мяне перад такім выбарам, дзякуй Богу, не шмат разоў. А на добрых людзей мне шанцавала болей.
— А «ў падзямелле глянь, князь...» Ці павінен пясняр задаваць уладару падобныя пытанні?
— Увесь час пясняр у той ці іншай форме мусіць нагадваць грамадству. а значыць, і ўладзе, пра пэўныя праблемы. Аднак я не хачу трактаваць сябе гэткім рупарам для нагадвання. Я хачу спяваць па-беларуску, хачу спяваць на вершы розных паэтаў, і гэтага для мяне дастаткова. Ты нагадваеш людзям пра беларускую песню, яны падыходзяць пасля канцэрта і кажуць: «Да. Днма, проблемы у нас с белорусской песней, надо её поддержнвать. Как стыдно, что мы не разговарнваем по-белорусскому...» I гэтак дзесяцігоддзі цягнуцца — нашы людзі лянівыя. Таму нагадваць варта. Іншая справа. што артыст сам сабе мусіць выбраць форму нагадвання.
— Зноў жа, ты выступаеш супраць смяротнага пакарання. Дык што, серыйныя забойцы і гвалтаўнікі непаўналетніх павінны жыць, ды яшчэ наўтрыманні грамадства?
— Грамадства павінна за свае грошы іх утрымліваць, таму што для некаторых пажыццёва зняволеных жыццё — пакута. I, прыкладам, забойца павінен усвядоміць гэтую доўгую пакуту. Дзяржава і грамадства, па-першае, мусяць быць больш гуманнымі, а па-другое, больш шырока глядзець на гэтую тэму. Паўтараюся, жыццё бывае страшнейшым за смяротную кару.
— Уяві сябе суддзёй на Нюрнбергскім працэсе. Ты змог бы дараваць жыццё Гімлеру ці Гітлеру?
— Я не хацеў бы, каб мяне так трактавалі. Я не суддзя. я выбраў сабе іншую прафесію. Памятаю адзін з фільмаў Кіслеўскага, дзе расказваецца гісторыя суддзі, які абвясціў смяротны прысуд. Разумееш, гэта больш важна для самога суддзі — пакінуць чалавеку жыццё. У судовай практыцы здараюцца памылкі, нявіннага чалавека могуць асудзіць на смерць. Таму, мне здаецца, мы павінны бараніць не толькі падсудных, але і нашых суддзяў, і нашых адвакатаў.
— Тэлеканал «Белсат» паказаў у запісе твой канцэрт у Кракаве, які адбываўся на адкрытай пляцоўцы, ішоўдождж... Пры якіхумовах ты можаш адмяніць свой выступ?
— Ну, з-за дажджу я выступ ніколі не адмяню. Артыст выступае ў розных месцах і пры розных абставінах. Кракаў — вельмі прыгожы горад, Варшава — прыгожая, шмат дзівосных гарадоў у Еўропе. Але я хачу выступаць часцей менавіта ў Беларусі. 3 беларускімі людзьмі ў правінцыі мала хто размаўляе па-беларуску са сцэны. Народныя артысты, якія сёння ездзяць па Беларусі, чамусьці забываюцца на бабуль, якія скончылі беларускія школы, на старшынь калгасаў, на нашых добрых вясковых людзей, якія хочуць чуць беларускую песню. Канцэрты на жніве таксама патрэбныя, але людзі хочуць чуць беларускае слова не сезонна, а круглы год, і не толькі на дажынках, а ў розных вёсках, гарадах і мястэчках, у вялікіх і малых залах, на палетках і ў вайсковых частках. Вайсковыя часткі — асобная тэма. Каб у мяне была такая магчымасць, я аб'ехаў бы ўсе вайсковыя часткі ў Беларусі.
Гутарыў Міхась Скобла
U Алесь Камоцкі і Рыгор Барадулін на паштоўцы кампаніі «Будзьма!»
I:Аляксандр Мілінкевіч, Рыгор Іванавіч і Валянніна Міхайлаўна Барадуліны
UАлесь Пушкін у Бычках
U Аляксандр Мілінкевіч і Зміцер Вайцюшкевіч
КЛявон Вольскі
U Гурт «Палац»
£ Зміцер Вайцюшкевіч. Ад роднага парога
U 3. Вайцюшкевіч выконвае партыю на кларнеце
Марыя Аляксандраўна і Казімір Антонавіч Хлябовічы — цётка і дзядзька спевака
U 3. Вайцюшкевіч выступае ў Польшчы
р 3. Вайцюшкевіч і У. Някляеў
у студыі «TUT.BY»
IS3. Вайцюшкевіч грае на кларнеце
ISМасако Тацумі
і яе дачка Юйэ Тацумі
Is Паштоўка кампаніі «Будзьма!»
Is Час перамагаць
Is 3. Вайцюшкевіч пасля канцэрта
ISГаліна Казіміроўская
£ Вокладка дыска
U Паштоўка кампаніі «Будзьма!» што ТрЭба»
«■ggHSS Зміцар Вайцюшкейіч t JJJSSJo WZ-Orkicstra
ty Mm»a* I'raty©*»»»»**' * Рк>' »w *Ш’« н • >Uw
V» -ww« 3
g!=g 08.04.2017 19:00
«s® Паргер 13 3«
c>«wmo'->i-u>»'« яям
' М»жж ya Оушбрвскст 5 Зміцер Вайцюшкеяіч 25 гадоў на сцэне Коноертный аал Ммнс» ЧЕТаЕРГСП 11.2017 Врвмя 1800 Ор<»«»чір НЛ Іілммнсам* 8 A УМП 1«ГЛМЮ
і аьж» уа Пулхлов» 7/1-4»
W
ад19 цем»
6СТО34 22.90 Бвлрув
ВОвІларЛ
І< Квіткі на канцэрты 2006-2017
U Афіша арт-цэнтра «Грай», 2011
Афіша да канцэрта «Нашы каханыя», Вільня, 2017
ВАНЦЮШКЕВІЧ
6 чэрвеня е вільня
кухягцуц» вйаам ІЙУІС* 'ai*4 ‘л»'« К fV-lMWX
rniw 3 «ЯСЯЛ4ТІМЙ «*АІРЫНКАЙ
*оч.»₽ім*амллал з&ж «« »«#іГ*М№» ’* пв>»; мпй
Афіша да прэзентацыі «Нашай песні» ў Вільні, 2016
БЯСПЛАТНАЯ
ВВМАЯПАДІРЫМКА —
Я ^ШЯНЯЯр
ЗЬМІЦЕР ВАЙЦЮШКЕВІЧ I
УЛАДЗІМІР НЯКЛЯЕЎ І
■ШШПІІННЖф WZ-ORKIESTRA
зпраграмай
НАШЫ КАХАНЫЯ
J? 'Ііцу ' J
U Вясновы канцэрт
y ДК MA3
«Толькі табе адной», 2011
ДК МАЗ
««S.n^^SMKW. АуЧ»*»«ад.»м>
<9.06
Толькі табе адной!
If Афіша да праграмы «Бываце здаровы, жывіце багата», 2017
+37ЯЗ Stl-M
Афіша каляднага
£ Афіша да праграмы «25 гадоў на сцэне», 2017
канцэрта
4m
КАД9ДЫ
ЗМІЦЕР w
ВАННЮШКЕВІЧ
+WZ-Orhesfra ^^^«забімзг
Кы» ад 23 рA * «х»«' іШ со«йг опера>о«і Kv»lbv
U Роздум
Зміцер Вайцюшкевіч: па дарозе з Віцебска ў Токіа
¥Віцебскай абласной філармоніі сёння ўвечары прайшоў канцэрт вядомага беларускага барда Змітра Вайцюшкевіча і «WZ-Orkiestra». I хоць публікі сабралася няшмат, чалавек сто пяцьдзясят, зала вельмі цёпла сустрэла экс-саліста легендарных гуртоў «Палац» і «KR1WI».
На пачатку канцэрта Вайцюшкевіч прызнаўся: «Я не дзіўлюся, што людзей прыйшло не супершмат. Але я даўно хацеў трапіць у Віцебск, увогуле выехаць кудынебудзь з горада-героя Мінска. Хочацца, каб беларуская песня была і па-за межамі сталіцы». Яшчэ спявак не ўстрымаўся, каб не пахваліцца, што неўзабаве адправіцца са сваім новым праектам у Японію, дзе дасць некалькі канцэртаў. «Паслязаўтра я буду ў Токіа, затым — у Кіёта», — паведаміў музыкант.
КНІГІ ОНЛАЙН
