КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Быццам восені сонечнай день, Знікне локан маіх успамінаў... Развітання апошняга дзень Дліўся з доляю дзіўнай, адэінай. РАЗВІТВАЕЦЦА КОННІК... О, божа, якая вайна прыгожая! Песняй па маршы вядзе, прыспешвае. Навокал мяне кальцо варожае, Вецер стогны нашы з тупатам змешвае. Бывайце!.. Дык вось ты, сядло маё вернае, Вір цябе закруціць — шукай, безгалосага! Сядло памірае — вайна ненажэрная 3 лёсу насміхаецца нашага дзівоснага... У ТРАНШЭІ Я кідаюся да цябе, і мне здаецца, Што ты насустрач — у мае абдымкі. Мы знітаваны сілаю адной і полымем адным. I раптам узнімаецца перагародка, I мы не можам бачыцца з табой. Перада мной сцяна з адрузлай ванны, У выступах, у зломах, у зігзагах: Рыдлёўкі выгрызлі на ёй Такую роўнядзь зрэзаў, Нібы сцяна была са страрыну. Вуглы на выступах абсыпаліся ўсе: Праходзілі праз мой бліндаж салдаты. У грты вечар у душы маёй Адкрылася бяздоння пустата,— Бясконца падаў я, а дна ўсё не было, I не было за што ўчапіцца! Усё, што нізка падае і ў той жа час жыве, Здаецца мне агіднаю істотай, Яно мяне балюча раніць... Мая душа становіцца пустыняй, Ёй не хапае сонца і маланак! На шчасце, грта толькі сёння, ў грты вечар. А ў іншыя цяжкія дн! Ратуюся ад жахаў і самоты: Ты — мой ратунак. Я табе адданы. Я хараство тваё ўяўляю, Узвышаючы яго над светам ашалелым. Пасля я думаю, што гэта ўсё дарэмна. Не ахапіў я розумам яго — Я слоў для хараства не адіпукаў, Навошта да яго імкнуся?.. Існуеіп ты ці не, маё каханне? Ці, можа, я цябе прыдумаў У сваім жаданні, Каб засяліць, запоўніць адзіноту? А можа, ты адна з багінь, Прыдуманая грркамі, самім сабе на ўцеху? Багіня ты мая, Усё роўна я цябе кахаю, Кал! ты нават выдумка мая! ЗЯМНЫ АКІЯЙ Дж. дэ Кірыко Я дом збудаваў пасярод Акіяна; Вокны яго — грта рркі ■— струменяць з маіх вачрй. Кішаць асьміногі ля сцен мураваных, Грукаюць сррцам патройным, грукаюць дзюбай у піыбы. Вільготны дом! Мой дом палае. А час, як гром: Ляціць, спявае. Самалёты гатовы падкінуць яйка. Увага! Зараз прычаліць дррдноўт. Увага! Ракою цячр чарніла. Спусціцеся з завоблачных вяршынь •— Так будзе лепш! Бружмель свае шчупальцы звешвае з неба — I на зямлі асьміногі дрыжаць. Мы самі становімся ўласнымі магілыпчыкамі. 0, асьміногі сярод белых хваль, як кррйда. 0, асьміногі з дзюбамі збялелымі! Навокал дома Акіян Зямны і гул прыбою, Не ведае дом ніколі спакою. ЦУДЫ ВАЙНЫ Як пригожа ракеты асвятляюць трывожную ноч! На вышыні ўзнімаюцца і, нахіліўшыся, ўніз пачынаюць глядзець. Гэта — дамы, што ў небе танцуюць і паглядаюць на рукі людскія, на вочы і сэрцы. Я ўсмешку тваю пазнаю і рухавасць тваю... Грта— апафеоз летуценных маіх Веранікаў, Гэта іхнія косы каметамі сталі. Раззалочаныя танцоркі! Розным порам належаць яны, розным расам. I раптоўна яны нараджаюць дзяцей, паміраючых мігам. Як прыгожа ракеты ўгары выглядаюць! I, напэўна, яшчэ прыгажрй выглядалі б, каб да іх далучыліся новыя... Хай бы нават мільёны ракет мелі српс абсалютны і адносны, як літары ў кнізе, Грта ўсё выглядала б прыгожа... як выгляд саміх паміраючых! Але стала б яшчэ прыгажрй, каб з’явілася болей ракет! I, аднак, мне ўяўляецца гэта, як нешта цудоўнае: Не паспее з’явіцца яно, як пара паміраць! Мне здаецца, я трапіў на nip, незвычайна азораны: Тут балюе зямля, згаладалася вельмі яна I разявіла рот пабляднелы і доўгі. Згаладалася вельмі зямля і спраўляе свой nip — канібальскі банкет Бальтасара. Хто б падумаў, што будзе на свеце людаедства такое! Колькі ж тррба агню, каб засмажыць чалавечыя целы! Вось чаму у паветры дух слабы эмпірря; далібог, не зусім ён агідны! Быў бы грты банкет больш прыгожы, Калі б неба глытала тыя целы разам з зямлёй. А яно ж паглынае толькі душы забітых I зусім не сыцее ад гртага! Задаволена неба: жангліруе спрытна агнямі рознакаляровымі... Я спазнаў разам з ротай маёй «Слодыч» гртай вайны ў макротах траншэяў бясконцых. Крыкі полымя часта абвяшчаюць прысутнасць маю. Тут я выкапаў ложак, тут вусце мае,— Я разліўся на тысячу ррчак маленькіх, паўсюдных. Я ў траншэі на лініі першай I, аднак, я — усюды, прабіраюся ўсюды. Пачынаю я справу наступных вякоў I здзяйсняць яе значка цяжрй, чым легенду аб крылах Ікара. Я пакідаю будучыні запавет — гісторыю Апалінрра. Ён на ванне знаходзіўся і разам з тым быў ён усюды: У гарадах, пасёлках тылавых, дзе шчасце не хімера, На тым і гртым свеце пабыў і ў будучыню верыў: I з тымі быў, хто паміраў на палях здратаваных, I з тымі, хто весяліўся з жанчынамі ў ррстаранах. Быў ён гарматай і канём, У чатырох краінах свету быў ён пад агнём, I ў непаўторным крону войска жыў. Калі 6 сусвет і ўсё, чым я жыву, Маглі б мяне напоўніць,— от было б выдатна! Аднак няма цвярозага тут срнсу: Таму што ў тэты час я ўсюды, я — ва ўсім, Але ў самім сабе — я ўсё ж адзін. П. Пікасо бачыў упершыню. 1916. Такога Г. Апалінэра Прабітая каска... 17 сакавіка 1916 г. Г. Апалінрр быў цяжка паранены на вайне. Каска захоўваецца на апошняй кватрры парта ў Парыжы, на бульвары Сен-Жррмен. ЁСЦЬ Ёсць карабель, які адвёз маю каханую; Ёсць шэсць кілбас у небе, I ўначы яны здавацца будуць нам лічынкамі, 3 якіх выходзяць зоры; ёсць варожая лодка падводная — крыўдзіцелька майго кахання; Ёсць тысяча маленькіх елак навакол мяне, зламаных выбухам снарадаў; Ёсць пехацінец: ён аслеп ад хмар удушлівага газу; I ёсць разбітыя нашчрнт траншрі Ніцшр, Гётр, Кёльна; I ёсць мая знямога: позняцца лісты! Ёсць фотаздымкі маёй каханай у сумцы палявой; I ёсць палонныя: яны ідуць, трывожныя, панурыя; Есць батарря: ля гармат мітусяцца разлікі; Ёсць паштальён вайсковы *— ён трушком бяжыць уздоўж самотных дрэў; I, кажуць, ёсць шпіён. Ён поўзае і шнырыць, нябачны, як брудны далягляд, з якім ён зліўся; Ёсць высокі, як дзве лілеі, бюст маёй незабыўнай; Ёсць капітан, які з трывогаю чакае, што прынясе з Атлантыкі радыётрлеграф; Ёсць ноч, і ёсць салдаты, піто дошкі пілуюць на трупы; I ёсць жанчыны, што галосяць-просяць для дзяцей маісу перад скрываўленым Христом у Мехіка; Ёсць і Гальфстрым, ён цёплы, жыватворны; Ёсць могілкі за кіламетраў пяць адсюль, застаўленыя, як палкамі ўпрытык, Бясконцымі шпалерамі крыжоў (Тут, даррчы, крыжы і далёка, і побач), I ёсць інжыр на кактусах Алжира; Ёсць гнуткія, даўгія рукі маёй каханай; I ёсць чарніліца, што змайстраваў я з гільзы,— мне яе не дазволяць адгртуль адправіць; I ёсць сядло маё над праліўным дажджом; Есць рэкі, верныя свайму кірунку-плыні; I ёсць каханне, што мяне пяшчотна кліча; Быў тут палонны бош — ён на спіне цягнуў свой кулямёт; На свеце ёсць мужчины, што ніколі не бывал! на вайне! Ёсць індусы: яны ў здзіўленні глядзяць на еўрапейскія вёск! ! думаюць, смуткуючы, пра тых, каго убачыць больш не давядзецца; Ёсць усё, бо мастацтва ўяўлення так высока ўзнялося у час вайны! ПЕСНЯ ЛЮБОВ! Вось з чаго складаецца сімфопія кахання: Тут спеў кахання даўняга, Гук пацалункаў згубленых каханкаў знакамітых; Тут — крык кахання простых смертных, замучаных багамі; Герояў легендарных мужнасць, нацэленая, як гарматы супраць самалётаў; Тут — крык каштоўнасцей Язона, I спеў апошні лебедзя, I перамогі гімн, калі ад першых сонечных праменняў алень прачнецца і затрубіць; Я чую крык Сабін, калі іх выкрадаюць, Лісліва-таямнічы крык кахання ў джунглях, I сокаў шум глухі ў ствалах трапічных дрэў; Артылерыйскі гром, якім суправаджаецца жахлівая «любоў» народаў; I перакаты хваль, дзе нараджаецца жыццё і хараство. Я чую песню ўсёй любові свету! АДЫХОД I твары збялелі іхнія, Раптоўна рыдание змоўкла... Як снег на пялёсткі ціхія, Як рукі твае ад слязы намоклыя, Так ападала лісце з-пад інею Ранпім разімкам. ВІНАГРАДАР 3 ШАМПАНІ Набліжаецца полк. Веска дрэмле, залітая водарным ззяннем. Носіць нейкі свяшчрннік салдацкую каску. Ну а бутля з Шампані — Артылерыя грта, ці не? Вінаградныя гронкі звісаюць, як на грошах хвасты гарнастаяў. — Прывітанне, салдаты! Бачыў я, як вы «ножку давалі» ў шаррнгах ля ррчкі. Прывітанне, салдаты — бутрлькі з Шампані, ў якіх бродзіць гарачая кроў. Прўна, тут вы прабудзеце некалькі дзён, а пасля: «У шаррнгу па тры — Станавісь!»,— як кусты ў вінаградніках нашых, і — на фронт. Я, куды ні папросяць, віно сваё бутлямі шлю, Нібы поўныя хмелю снарады. Сёння поўня, а светлая ноч — грта вадкасць віна.— Вінаградар спяваў, услаўляючы свой вінаграднік; Вінаградар бяззубы, амаль што бязроты, спяваў сам сабе ў глыбіні небасхілу. Вінаградар, што й сам быў падобны на буталь жывві. Ён, былы кананір артылерыі, ведаў, што значыць вайна. Вінаградар з Шампані. Вечарре, чуваць, як ідзе перапалка ў мішрнь. Хай гуляюць салдаты, ім скора ў акопы на поўнач, Дзе ўжо артылерыя з трэскам свае адкаркоўвае бутлі. Бывайце! Старайцеся, хлопцы, вярнуцца пазад, Хоць бог толькі ведае, што з вамі здарыцца можа. ПАШТОЎКА Пішу табе ў нашай палатцы прабітай, Калі надыходзіць такая пара, Што неба крывавай зарой перавіта, А дзень не здаецца... Пачулася «ўра». Грыміць кананада. Праз спелае жыта На нашы пазіцыі прр немчура. ПЕРАМЕНА Жанчына заплаканая каля хаты, Эх, ох, ах! Па пыльнай дарозе на маршы салдаты, Эх, ох, ах! Паблізу ад шлюза — з вудай рабочы, Эх, ох, ах! I ямы траншей, як запалыя вочы, Эх, ох, ах! Снаряды, што бухалі і разрываліся, Эх, ох, ах! Запалкі, што болей у рукі не бралісЯ’— Эх, ox, ax! Усё ва мне з часам заглухла дазвання, Эх, ох, ах! Усё, аирача майго кахання! Эх, ох, ах! БУДУЧЫНЯ Падкінем саломы, Зірнём иа снег, Напішам лісты, Пачакаем загаду, Закруцім цыгаркі, Згадаем каханне, Зірнём на вінтоўкі, На ружу зірнём! Крыніца не высахла, Саломы золата не пацямнела. На пчолку загледзімся, Не думаючы аб заўтрапхнім. На рукі нашы зірнём! Грта — снег, I ружа, і пчолка, I наша будучыня! СМУТАК АДНОИ ЗОРКІ Красуня Мінерва — лятунак душы тылавой, Крывавая зорка — карона мая давеку. Розум — глыбока, неба — над галавой ■— Вось як цікава ўзброіў лёс чалавека. Гора маё — не горшае ў нашым жыцці, Бо зоркай стала амаль смяротная рана. Але пашукайце — і пяжка будзе знайсці, Каб гэтулькі смутку ў збалелай душы ветррана. Пакуты палаючыя ў сабе і з сабою нясу я;