Нёманскі фронт
15-25 ліпеня 1944 года. Баі за Гродна: аналіз падзей, данясенні, успаміны, статыстыка
Дзмітрый Люцік
Памер: 331с.
Гародня 2012
2-гі Гвардзейскі асобны штурмавы інжынерна-сапёрны ордэнаў Аляксандра Неўскага і Чырвонай Зоркі батальён (камандзір батальёна Гв. м-р Петэрсон).
3-ці Гв. ашісб ордэнаў Аляксандра Неўскага і Чырвонай Зоркі (камандзір батальёна Гв. м-р Турык).
4-ты Гв. ашісб ордэнаў Аляксандра Неўскага і Чырвонай Зоркі (камандзір батальёна Гв. ппалк. Белаконь).
5-ты Гв. Чырвонасцяжны ашісб ордэна Багдана Хмяльніцкага (камандзір батальёна Гв. м-р Балабасаў).
6-ты Гв. Чырвонасцяжны ашісб ордэна Багдана Хмяльніцкага (камандзір батальёна Гв. м-р Харламаў).
34-ты асобны Чырвонасцяжны батальён ранцавых агнямётаў (камандзір батальёна Гв. м-р Букатаў).
Асобная разведвальная рота (камандзір роты Гв. к-н Агаміраў). Лёгкапераправачны парк (камандзір парка Гв. ст. л-т Ветраў). Асобная рота забеспячэння і ўпраўлення (камандзір роты Гв. ст. л-т Кірпа).7
3-ці Гвардзейскі Кавалерыйскі Корпус:
Корпус быў адзін з нешматлікіх кадравых фарміраванняў такога маштабу. Да 1941 года гэта быў 5-й кавалерыйскі корпус (да снежня 1941 г.). У яго склад ўваходзіць 3-я і 14-я кд. Ужо пасля пачатку вайны корпус быў папоўнены 32-й дывізіяй, а 3-я і 14-я былі пераназваныя ў 5-ю і 6-ю Гвардзейскія дывізіі адпаведна.
камандзір Гв. г.-л. М.С. Аслікоўскі
начальнік штаба Гв. г.-м. С.Ц. Шмуйло;
начальнік артылерыі корпуса Гв. г.-м. П.Ф. Няфёдаў;
начальнік палітаддзела Гв. палк. Д.С. Дабрушык.
- > 5-я Гвардзейская Бесарабская ордэнаў Леніна, Чырвонага сцяга, імя Г.І. Катоўскага кавалерыйская дывізія:
камандзір Гв. г.-м. М.С. Чапуркін;
намеснік камандзіра па палітычнай частцы Гв. палк. М.А. Жураўлёў;
начальнік штаба Гв.палк. I. Кастанда;
начальнік артылерыі дывізіі Гв. палк. А.П. Лебедзеў.
> каменданцкі эскадрон
> 17-ты Гвардзейскі Лідскі кавалерыйскі полк Гв. ппалк.
М.Ц.Шаўчэнка;
> 22-гі Гвардзейскі кавалерыйскі полк Гв. м-р У.П.Суханаў;
* начальнік штаба Гв.м-р Раманаў;
> 24-ты Гвардзейскі кавалерыйскі полк Гв. ппалк. Пётр Фёдаравіч Ткаленка;
* нач. штаба Гв. м-р Тадчук;
*намеснік камандзіра па палітычнай частцы Гв. м-р М.Ф.Выдайка (загінуў 13 ліпеня ўраёне г.Гродна); Гв. м-р М.М.Новікаў
* начальнік артылерыі палка Гв. м-р Сонін;
> эскадрон Алейнік
> 104-ты асобны танкавы полк Гв. ппалк. М.Д.Стаянаў;
> 178-мы Гв. артылерыйска-мінамётны полк Гв. ппалк.
І.Ф.Плавуцін
* начальнік штаба Гв. м-р Арцюшын;
~ 1-я батарэя
= 2-я батарэя ст. л-т М.Г. Гарабчук.
> 213-ты асобны знішчальна-супрацьтанкавы
артылерыйскі дывізіён;
> 39-ты асобны Гв. зенітна-артылерыйскі дывізіён Гв. ппалк. А.Я.Клюеў (на ўзбраенні буйнакаліберныя кулямёты ДШК);
> 6-ты асобны Гв. сапёрны эскадрон Г. к-н Пярэрва;
> 6-ты асобны Гв. эскадрон хімічнай абароны;
> 5-ты асобны Гв. эскадрон сувязі;
> 1-шы асобны Гв. медычна-санітарны эскадрон.
-> 6-я Гвардзейская Чырвонасцяжная ордэнаў Леніна, Суворава, Чырвонай Зоркі, Камуністычная Інтэрнацыянала Моладзі імя А.Я. Пархоменкі кавалерыйская дывізія:
камандзір Гв. г.-м. П.П. Брыкель8;
начальнік штаба Гв. ппалк. Чурсін(?)
намеснік камандзіра Гв. м-р Шыпілаў.
> каменданцкі эскадрон
> 23-ці Гвардзейскі Падгайцаўскі Лідскі кавалерыйскі полк Гв. ппалк. Б.Ц.Бондар;
* начальнік штаба Гв. ппалк. Плятко
> 25-ты Гвардзейскі Апшэронскі кавалерыйскі полк Гв. ппалк. Мікалай Пятровіч Лялін (Гв.палк. Краўчанка?, Карпенка?);
* начальнік штаба Гв. м-р Лапудзеў
> 28-мы Гвардзейскі Дубненскі Чырвонасцяжны кавалерыйскі полк Гв. ппалк. Ярмолаў (загінуў пры фарсіраванні р.Нёман у ліпені 1944г., Вісаітаў?);
* начальнік штаба Гв. м-р Яфіменка
> 198-мы асобны танкавы полк, камандзір Гв. палк. Канстанцін Мікалаевіч Карпаў;
* намеснік камандзіра па тэхнічнай частцы І.А.Козуб;
> 176-ты Гв. артылерыйска-мінамётны полк камандзір Гв. м-р Баранаў
* начальнік штаба Гв. м-р Кірычэнка;
> 41 -шы асобны дывізіён СПА камандзір Гв. к-н Макараў
> 3-ці асобны Гв. медычна-санітарны эскадрон.
-> 32-я Смаленская імя Чырвонага казацтва кавалерыйская дывізія
камандзір г.-м. І.П. Калюжны
начальнік штаба палк. І.І. Дэмбіцкі (Гв. ппалк. Шчыгалёў?) намеснік камандзіра па палітычнай частцы палк. УУ Вінаградны > каменданцкі эскадрон
> 65-ты кавалерыйскі полк ппалк. Г.І.Касценіч:
> начальнік штаба Пацялекін (ппалк. М.А.Пацёмкін);
> нам. камандзіра па палітычнай частцы Д.А.Віслабокаў;
> нам. камандзіра па страявой частцы м-р Ц.М.Каваленка.
> 1-шы эскадрон ст. л-т І.Я.Паўлаў;
> 2-гі эскадрон л-т І.П.Назарэнка;
> 3-ці эскадрон л-т П.І.Шаля;
> 4-ты эскадрон к-н М.Г.Штыфанаў.
> 86-ты Лідскі кавалерыйскі полк ппалк. А.Ф.Труханаў,
> начальнік штаба Васільеў;
> нам. камандзіра па палітычнай частцы Ф.І.Маноў.
> 121-шы кавалерыйскі полк м-р І.Я.Барадай (м-р А.П. Акапян?)
* начальнік штаба м-р Вядзёрнікаў
> нам. камандзіра па палітычнай частцы Матушкін
* намеснік камандзіра па баявой падрыхтоўцы м-р В.Я. Якубенка
> 1-шы эскадрон
> 2-гі эскадрон
> 3-ці эскадрон
> 4-ты эскадрон ст. л-т І.Г. Зайкоў.
> 207-ы асобны танкавы полк;
> 1679-ты артылерыйска-мінамётны полк Гв. ппалк. Шубачкін
*начальнік штаба Гв. к-н Куцак
> 534-ты асобны дывізіён СПА
> 4-ты асобны дывізіён сувязі
> 25-ты медычна-санітарны эскадрон к-н Дрыгалін.
Часці корпуснага падпарадкавання:
> 144-ы Гвардзейскі знішчальна-супрацьтанкавы артылерыйскі полк ппалк. В.Я.Каўтанюк;
> 1814-ты асобны самаходна-артылерыйскі полк (складаўся з 4 батарэй па 5 самаходак у кожнай і адна машына камандзіра палка; на ўзбраенні 21 САУ СУ-76);
> 1731-шы асобны зенітна-артылерыйскі полк;
> 3-ці асобны Гв. дывізіён сувязі;
> 3-ці Гвардзейскі асобны мінамётны полк (на ўзбраенні стаялі рэактыўныя ўстаноўкі “Кацюша”);
> 3-ці Гвардзейскі асобны знішчальна-супрацьтанкавы дывізіён;
> 64-ы Гвардзейскі асобны мінамётны дывізіён;
> 193-ці асобны аўтамабільны дывізіён падвозу;
> 224-я асобная авіяцыйная эскадрылля сувязі (на самалёты гэтай эскадрыллі ў выглядзе эмблемы наносілася выява галавы каня);
> 27-ы рухомы палявы шпіталь;
> асобны інжынерна-сапёрны дывізіён;
> асобны дывізіён разведкі;
> асобны вучэбны дывізіён.
Акрамя гэтых падраздзяленняў на час аперацыі корпусу былі дадзены:
> 27-я асобная супрацьтанкавая брыгада;
> 77-мы Гвардзейскі мінамётны полк (21-шы, 319-ты і 351-шы дывізіёны) ппадп. П.А. Ялесін
* начальнік штаба м-р У.К. Турчанка;
> 341-шы армейскі зенітна-артылерыйскі полк;
> 210-ты сапёрны батальён.
Кожны кавалерыйскі эскадрон корпуса складаўся з 4-х шабельных узводаў, кулямётнага ўзвода, узвода знішчальнікаў танкаў. Так, паводле ўспамінаў ст. л-та І.Я Паўлава, 1-ы эскадрон 65-га кп
складаўся з:
=1-га шабельнага ўзвода лейт. Я.Г. Масленка
=2-га шабельнага ўзвода лейт. І.І. Маслаў
=3-га шабельнага ўзвода лейт. І.П. Разанаў
=4-га шабельнага ўзвода лейт. І.П. Зотаў
=куляметнага ўзвода лейт. П.М. Аржанаў (на ўзбраенні станкавыя кулямёты, якія перавозіліся на тачанках)
=узвода знішчальнікаў танкаў (на ўзбраенні СТР) лейт. М.І. Долбін.
309-я знішчальная авіяцыйная дывізія.
Камандзір палкоўнік В.М.Вус
> 49-га зап
> 162-га зап (камандзір ппалк. П.І. Каломін)
> 172-га зап
> 272-га зап.
36-ты стралковы корпус, 31-я агульнавайсковая армія
камандзір корпуса г.-м. К.І.Правалаў
- > 174-я сд палк. М.І.Дзёмін
> 494-ты сп,
> 508-мы сп
> 628-мы сп
- > 220-я сд палк. В.А.Палявік
> 376-ты сп,
> 653-ці сп
> 673-ці сп
> 660-ты ап
46-ты азстд, 489-я арр, асоб. вуч. буд. рота
- > 352-я сдг.-м. М.М.Стрыжэнка
> 1158-мы сп
> 1160-ты сп
> 1162-гі сп
> 914-ты ап
272-гі азстд, 138-я асобая армейская штрафная рота
> 926-ты can ппалк. А.М.Хухрын,
> 927-мы can ппалк. Ф.А.Легеза,
> 959-ты can.
Вермахт і СС
Група г.-арт. Гельмута Вейдлінга
Камандуючы г.-арт. Гельмут Вейдлінг
Начальнік штаба палк. Віллі Мантэй
рэшткі 14-й пмд г.-л. Г.Флёрке:
> група ппалк. Ганс-Марцін Фрычэ (штаб палка, рэшткі 11 -га гп, 1-ы і 2-гі батальёны 1069-га гп, 13-я і 14-я роты 1069-га гп);
> група палк. Ганс Трэптава (штаб палка, рэшткі (1-ы батальён) 101-га гп, 2-гі батальён 1065-га гп, 2-гі батальён 1068-га гп);
> 14-ты ап;
> 1034-ты і 1036-ты маршавыя батальёны.9
- » 50-я пд:
начальнік аператыўнага аддзела оберстлейтэнант Гюнтэр Браўн > 121-ы гп (1-ы і 2-гі батальёны, камандзір палкоўнік BepHep Неўман);
> 122-гі гп м-р Хеінрых Гласмашэрс (1-ы батальён к-н Хуберт Мор 2-гі батальён к-н Шустэр);
> 123-ці гп (1-ы і 2-гі батальёны, палк. Герхард Гізэн)
> 150-ты ап (у складзе 2 дывізіёнаў)10
> 50-ы фузілерны батальён (м-р Вальтэр Зальцман)
> 150-ты супрацьтанкавы дывізіён (м-р Зігфрыд Кюр)
> 150-ы саперны батальён
> 150-е аддзяленне сувязі
> 150-я служба забеспячэння
> 1057-мы армейскі супрацьтанкавы артылерыйскі дывізіён
> 12-ты танкавы разведвальны батальён (пазней батальён быў передадзены ў групу обергрупэнфюрара К. фон Готберга) м-р Ганс Энгелійн
> 783-ці сапёрны батальён маёр Эйс
> 46-ты карпусны батальён сувязі.
Баявая група обергрупэнфюрара К. фон Готберга
(у падпарадкаванні карпусной групы г.-арт.Г.Вейдлінга).
начальнік штаба обрл-т Ульмс;
начальнік аператыўнага аддзела м-р Бек;
> 2-гі паліцэйскі полк СС (3 батальёна) штандартенфюрар Гюнтэр Ангальт;11 у падпарадкаванні палка знаходзіліся: 2-гі батальён 122-га грэнадзёрскага палка 50-й пд (капітан Шустэр), батальён 529-га гп 299-й дывізіённай групы (маёр Венкель)
> 17-ты паліцэйскі полк СС (2 батальёны) обрл-т Лехталер;
> 22-гі паліцэйскі полк СС (2 батальёны) палкоўнік Гарысан; у падпарадкаванні палка знаходзіліся 1-ы батальён 530-га гп 299-й дывізіённай групы (м-р Фрыц Шрётэр), 2-я рота 2-га батальёна 1068-га грэнадзёрскага палка
> матарызаваны батальён палявой жандармеры (дзейнічаў у складзе 22-га палп СС), складаўся з 3-х рот, на ўзбраенні меў гарматы, мінамёты, аўтаматычную зброю, легкавыя і грузавыя аўтамабілі;12
> 31 -шы стралковы паліцэйскі полк (першапачаткова быў у складзе трох батальёнаў) оберст Генрых Ганібал;
> 36-ты стралковы паліцэйскі полк (3 батальёна) оберстлейтэнант Марцін Валцін;
> 5-ты танкавы разведвальны батальён к-н Ф.Фэсман;
> 704-я артылерыйская брыгада м-р Віднэр;
> 934-ты дывізіён (2 батарэі лёккіх палявых гаўбіц),
> 151-шы дывізіён (2 батарэі 10 см карпусных гаўбіц К-18).
> 1-шы зянітны дывізіён СС з групы “Рэйхсфюрар СС” (4 батарэі, у тым ліку 2 см, 3,7 см, 8,8 см зенітныя гарматы) гаўптштурмфюрар Г.Фібінгер;
КНІГІ ОНЛАЙН
