Нёманскі фронт 15-25 ліпеня 1944 года. Баі за Гродна: аналіз падзей, данясенні, успаміны, статыстыка Дзмітрый Люцік

Нёманскі фронт

15-25 ліпеня 1944 года. Баі за Гродна: аналіз падзей, данясенні, успаміны, статыстыка
Дзмітрый Люцік
Памер: 331с.
Гародня 2012
98.76 МБ
>	2-я паліцэйская бранярота (4 цяжкія бронеаўтамабілі).13
3-я танкавая дывізія СС “Мёртвая галава”
Прывядзем ніжэй падрабязны склад 3-й танкавай дывізіі СС (прыводзяцца толькі тыя падраздзяленні, якія прымалі ўдзел у баях у раёне Гродна):
Штаб дывізіі:
Іа начальнік аператыўнага аддзела оберштурмбанфюрар Эрых Эберхард14
>	3-ці тп СС (SS-Pz. Rgt. 3) штурмбанфюрар Антон Лаакман:
>	II./SS-Pz. Rgt. 3 камандзір Фрыц Бірмер;
на 15 ліпеня 1944 года ў склад батальёна уваходзілі:
>	штаб батальёна (на ўзбраенні 1 ТIV);
>	5./ SS-Pz. Rgt. 3 (на ўзбраенні 2 ТIV, 9 StuG III);
>	6./ SS-Pz. Rgt. 3 (на ўзбраенні 9 ТIV);
>	7./ SS-Pz. Rgt. 3 (на ўзбраенні 14 ТIV), камандзір гаўптштурмфюрар Вальтэр Матэрн;
>	8./ SS-Pz. Rgt. 3 (на ўзбраенні 2 ТIV, 12 StuG III), гэтая ж рота
= батальён штурмавых гармат;
>	9./SS-Pz. Rgt. 3 у складзе 15 ТVI гаўптштурмфюрар Ганс Фішар (18 ліпеня 1944 г. быў забіты).
>	5-ты тгр полк СС “Туле” (SS-Pz. Gren. Rgt. 5 “Thule”) оберштурмбанфюрэр Эрнст Хаўслер:
>	I./ “Т” гаўптштурмфюрар Гельмут Берг (усе роты батальёна на бронетранспарцёрах Sdkfz 251):
>	4./ “Т”.
>	III./ “Т” гаўптштурмфюрар Пітэр Шцінен15:
>	9./ “Т” (усе роты батальёна на аўтамабілях);
>	10./ “Т” унтэршарфюрар Лотар Сверзінскі;
>	11./“Т”
>	12./ “Т”
>	13./ “Т” (рота артылерыі) на ўзбраенні 6 15 см САУ “Grille”;
>	14./ “Т” (зенітная рота);
>	15./ “Т” (разведвальная рота).
>	6-ты тгр полк СС “Тэадор Эйке” (SS-Pz. Gren. Rgt. 6 “Eicke”) штурмбанфюрар Карл Ульрых:
>	I./ “Е” гаўптштурмфюрар Герхард Пелін:
>	1./ “Е” (усе роты батальёна на аўтамабілях);
>	2./ “Е”
>	3./ “Е”
>	4./ “Е”.
>	II./ “Е” гаўптштурмфюрар Фрыц Экерт:
>	5./ “Е” (усе роты батальёна на аўтамабілях);
>	6./ “Е”
>	7./ “Е”
>	8./ “Е”.
>	III./ “Е” штурмбанфюрар Макс Кюн16:
>	9./	“Е” (усе роты батальёна на аўтамабілях)
оберштурмфюрар Балхаўпт;
>	10./ “Е” оберштурмфюрар Небелунг;
>	11./ “Е” оберштурмфюрар Франке;
>	12./ “Е”
>	13./ “Е” (рота артылерыі) на ўзбраенні 6 цяжкіх 15 см гаўбіц slG 33;
>	14./ “Е” (зенітная рота) гаўптштурмфюрар Гехртке;
>	15./ “Е” (разведвальная рота.);
>	16./ “Е” (сапёрная рота) унтэрштурмфюрэр Бімінгсторфер.
>	3-ці an СС (SS-Pz. AR 3) штурмбанфюрар Фрыдрых Мэсерль:
>	I./ SS-Pz. AR 3:
>	1./SS-Pz. AR. 3 (на ўзбраенні 6 САУ “Wespe”);
>	2,/SS-Pz. AR. 3 (на ўзбраенні 2 САУ “Wespe”, 3 цяжкія гаўбіцы 15 см);
>	З./SS-Pz. AR. 3 (на ўзбраенні САУ “Hummel” і 4 цяжкія гаўбіцы).
>	III/ SS-Pz. AR 3:
>	б./SS-Pz. AR. 3 (на ўзбраенні 6 лёгкіх палявых гаўбіц 10,5 см);
>	7./SS-Pz. AR. 3 (на ўзбраенні 6 лёгкіх палявых гаўбіц 10,5 см).
>	IV./SS-Pz. AR 3 гаўптштурмфюрар Грунд:
>	8,/SS-Pz. AR. 3 (на ўзбраенні 4 цяжкія гаўбіцы 15 см) оберштурмфюрар Топфер;
>	9,/SS-Pz. AR. 3 (на ўзбраенні 4 цяжкія гаўбіцы 15 см);
>	Ю./SS-Pz. AR. 3 (на ўзбраенні 4 гаўбіцы 10 см).
>	3-ці разведвальны батальён СС (SS-Pz. Aufkl. Abt. 3) штурмбанфюрар Ліна Масары17:
>	1./SS-Pz. АА 3 оберштурмфюрар Вейцюхтэр;
>	2,/SS-Pz. АА 3;
>	3./ SS-Pz. AA 3 камандзір Вільгель Шашэ.
>	3-ці зянітны дывізіён СС (SS-Pz. Flak Abt. 3) оберштурмбанфюрар Вільгельм Фюрландэр.
На ўзбраенні дывізіёна 8 гармат 8,8 см, 7 гармат 2см, 5 гармат 3,7см на 25.7:
>l./SS-Flak-Abt. 3;
>2./SS-Flak-Abt. 3 (на ўзбраенні 8,8 см гарматы); >3./SS-Flak-Abt. 3.
>	3-ці дывізіён знішчальнікаў танкаў СС (SS-Pz. Jg. Abt. 3) штурмбанфюрар Адольф Пітчэліс18 (за баі ў раёне Гродна атрымаў Жалезны крыж):
>	штаб (на ўзбраенні 1 StuG III);
>	1./ SS-Pz. Jg. Abt. 3 (на ўзбраенні 13 StuG III) оберштурмфюрар Адэрхольд;
>	2./ SS-Pz. Jg. Abt. 3 (на ўзбраенні 13 StuG III);
>	3./ SS-Pz. Jg. Abt. 3 (на ўзбраенні 6 гармат на механічнай цязе).
>	3-ці сапёрны батальён СС (SS-Pz. Pi. Btl. 3) на ўзбраенні бронетранспарцёы Sdkfz 251:
>	1./ SS-Pz. Pi. Btl. 3;
>	2./ SS-Pz. Pi. Btl. 3;
>	3./ SS-Pz. Pi. Btl. 3 оберштурмфюрар Дахнэрт.
>	3-я канвойная рота СС;
>	3-я рота палявой жандармерыі СС.
12-ты танкавы разведвальны батальён
Камандзір м-р Ганс Эгелійн
Штаб батальёна (2 SdKfz 251/3, 1 SdKfz 251/8)
Штабная рота
Камандзірскае аддзяленне (1 SdKfz 251/3)
Узвод сувязі (3 SdKfz 223, 4 SdKfz 251/3, 2 SdKfz 251/11) Разведвальны ўзвод (4 SdKfz 232, 6 SdKfz 222) 1-я разведвальная рота оберлейтэнант Юнг Камандзірскае аддзяленне (1 SdKfz 250/5) 1-шы ўзвод (2 SdKfz 250/5, 4 SdKfz 250/9) 2-гі ўзвод (2 SdKfz 250/5, 4 SdKfz 250/9) 3-ці ўзвод (2 SdKfz 250/5, 4 SdKfz 250/9)
4-ты ўзвод (2 SdKfz 250/5, 4 SdKfz 250/9)
2-я разведвальная рота (лёгкая) оберлейтэнант Альберт Шульц
Камандзірскае аддзяленне (2 SdKfz 250/3)
1-шы ўзвод (8 SdKfz 250/1)
2-гі ўзвод (8 SdKfz 250/1)
3-ці ўзвод (8 SdKfz 250/1)
Аддзяленне падтрымкі (2 SdKfz 250/1, 2 SdKfz 250/7)
3-я разведвальная рота
Камандзірскае аддзяленне (2 SdKfz 251/3)
1-ы ўзвод (4 SdKfz 251/1)
2-гі ўзвод (4 SdKfz 251/1)
3-ці ўзвод (4 SdKfz 251/1)
Цяжкі ўзвод (1 SdKfz 251/1, 2 SdKfz 251/2)
4-я разведвальная рота (падтрымкі)
Камандзірскае аддзяленне (2 SdKfz 251/3)
Мінамётны ўзвод (2 SdKfz 251/1, 6 SdKfz 251/2)
Артылерыйскі ўзвод (1 SdKfz 251/1, 1 SdKfz 251/3, 6 SdKfz 251/9)
Сапёрны ўзвод (7 SdKfz 251/7)
Рота забеспячэння.
СПАСЫЛКІДА ДАДАТКАЎ
1	50-я армія сфарміравана 16 жніўня 1941 года (дырэктыва Стаўкі ВГК ад 14 жніўня 1941 года) у складзе Бранскага фронту на базе 2-га стралковага корпуса. У яе ўвайшлі 217-я, 258-я, 260-я, 269-я, 278-я, 279-я, 280-я, 290-я стралковыя, 55-я кавалерыйская дывізіі. Армія заняла абарону па р. Дзясна і па р. Судосць да горада Дзмітрава. Удзельнічала ў абарончай аперацыі на бранскім кірунку і да 23 кастрычніка пад ударамі праўзыходзячых сіл праціўніка адышла да рацы Ака. Пасля перагрупоўкі ў раёне Тулы яе войскі ў складзе Бранскага, з 10 лістапада Заходняга франтоў прымалі ўдзел у Тульскай абарончай аперацыі. У снежні ўдзельнічала ў Тульскай і Калужскай аперацыях. У пачатку студзеня 1942 года выйшлі на подступы да Юхнава. У студзені-лютым 1942 г. вяла ўпартыя баі на Юхноўскага выступе. У сакавіку 1943 г. ўдзельнічала ў Ржэўскага-Вяземскай аперацыі, наступаючы на Дземенскім накірунку. Злучэнні арміі прайшлі з баямі на захад вышэй 80 км. У канцы красавіка палявое кіраванне 50-й арміі перадыслацыравана ў раён паўднёвазаходней Казельск, дзе аб’яднала войскі 16-й арміі, з падрыхтаванага ёй абарончага рубяжа на р. Ясенок (на ўчастку Запрудное, Дуброўка, Будскія Выселкі) армія ў складзе 17-й, 49-й, 64-й, 212-й, 324-й, 326-й, 413-й стралковых дывізій, 196-й танкавай брыгады ў ліпені-жніўні ўдзельнічала ў Арлоўскай стратэгічнай аперацыі. У ходзе наступлення яе войскі фарсіравалі р. Жыздра. У ходзе Смаленскай стратэгічнай аперацыі перайшла ў наступ 14 жніўня, за 5 дзён прасунулася ў глыбіню абароны праціўніка на 53 км і выйшла на подступы да г. Жыздра. 3 17 жніўня ўключана ў склад Бранскага фронту. У верасні пачатку кастрычніка ўдзельнічала ў Бранскай наступальнай аперацыі. Перагрупавала войскі з раёна Жыздра ў раён паўднёва-ўсход ад Кірава (Вятка), 7 верасня нанесла ўдар у паўднёва-заходнім напрамку ў фланг і тыл групоўкі праціўніка, якая абараняла на моцна ўмацаваным рубяжы «Хаген». Да канца верасеня войскі 50-й арміі прасунуліся на 70 км, выйшлі да Дзясны. Развіваючы наступленне, злучэнні арміі ўступілі на тэрыторыю Беларусі, 26 верасьня вызвалілі г. Хоцімск, да 8 кастрычніка выйшлі да р. Проня на ўчастку Петухоўка, Прапойск (Слаўгарад) і авалодалі плацдармам на яе правым беразе. 3 18 кастрычніка ўключана ў склад Цэнтральнага (з 20 кастрычніка Беларускі) фронту. У лістападзе ўдзельнічала ў Гомельска-Рэчыцкай аперацыі. 3 24 лютым 1944 года армія ўключана ў склад 1-га Беларускага, з 5 красавіка Заходняга, a з 23 красавіка 2-га Беларускага франтоў. У чэрвені-жніўні яе войскі (на 1 ліпеня 19-й, 38-й, 121-й стралковыя корпуса, 307-я стралковая дывізія) удзельнічалі ў Беларускай стратэгічнай аперацыі, у Магілёўскай, Мінскай, Беластоцкай аперацыях, фарсіраванні рэк Бярэзіна, Нёман, разгроме акружанага праціўніка ў раёне Мінска. Пераадольваючы супраціўленне нямецкіх войскаў, злучэнні 50-й арміі з баямі прайшлі звыш 500 км, фарсіравалі шэраг буйных водных перашкод, вызвалілі вялікую колькасць населеных пунктаў, у тым ліку ва ўзаемадзеянні з іншымі войскамі горада Магілёў (28 чэрвеня), Быхаў (28 чэрвеня), Навагрудак, Скідзель (8 ліпеня), Гродна (16 ліпеня), і да канца жніўня выйшлі на рубеж рэк Бебжа, Нараў на ўчастку Гонендз, Асавец, Самоляже. У1945 г. войска ў складзе 2-га Беларускага, з 11 лютага 3-га Беларускага франтоў ўдзельнічала ў Усходне-Прускай стратэгічнай аперацыі, падчас якой яе войскі ва ўзаемадзеянні з іншымі войскамі нанеслі паражэнне групе армій «Цэнтр» (з 26 студзеня група армій «Поўнач»), 06/09 красавіка ўдзельнічала ў штурме Кенігсберга (Калінінград). Баявыя дзеянні скончыла выхадам на ўзбярэжжа заліва Фрішес-Хафф. Камандуючыя: генералмаёр Пятроў М.П. (жнівень-кастрычнік 1941 г.); палкоўнік Ермакоў А.М. (кастрычніклістапад 1941 г.); генерал-лейтэнант, з ліпеня 1944 года генерал-палкоўнік Болдзін І.В. (лістапад 1941 г. люты 1945); генерал-лейтэнант Возераў Ф.П. (люты 1945 г. да канца вайны). Па матэрыялах сайта: Велмкая Отечественная война 1941 1945. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу : http://victory.mil.ru.
2	Брылёў Мікіта Рыгоравіч (1896 1955)
3	Карамышаў Арсеній Іванавіч (19.01.1900-04.10.1945). Нарадзіўся ў г. Чэбаксары (Шупашкар) Чувашскай Рэспублікі. А. Карамышаў служыў у Чырвонай Арміі з 1918 г. Быў начальнікам палявой тэлеграфна-тэлефоннай станцыі, памочнікам ваенкама батальёна сувязі, ваенкомам штаба дывізіі і г. д. Палкавы камандзір, 3 1942 года брыгадны камандзір, з 1943 года ваенны камісар 236-й стралковай дывізіі, начальнік
палітаддзела 63-й арміі, начальнік палітаддзела 1-й гвардзейскай арміі (5.11.42-8.12.42), начальнік палітаддзела 3-й Гвардзейскай арміі (8.12.42-5.08.43). Член вайсковага Савета 50-й арміі. Пасля вайны начальнік палітаддзела арміі. Нзоркнн, A. В. Карамышев Арсеннй Мвановнч / A. В. Язоркмн II Чувашская энцмклопедня. Чебоксары, 2008. Т. 2 : Ж-Л. С. 218.
4Мультан Мікалай Мікалаевіч (1900 1975гг.) 3 1918 г. у РККА. Скончыў ваенную школу (1927г.), курсы пры Акадэміі Генштаба (1951г.). Удзельнік грамадзянскай вайны. Падчас вайны 1941-45 гг. камандаваў стралковым палком, дывізіяй. 3 21 ліпеня 1944 г. Герой Савецкага Саюза, у ліпені 1942 г. палкоўнік, прызначаны камандзірам 42-й сд. Генералмаёр. Прызначаны камандзірам 69-га ск. Пасля вайны на камандных пасадах у войсках. Генерал-лейтэнант (1955). 3 1959г. ў запасе.