Вольныя муляры ў беларускай гісторыі Канец XVIII — пачатак XX ст. Алесь Смалянчук

Вольныя муляры ў беларускай гісторыі

Канец XVIII — пачатак XX ст.
Алесь Смалянчук
Выдавец:
Памер: 280с.
Вільня 2005
75.94 МБ
Іна Соркіна (Гзродня)
10)	Вайніловіч (Woynillowicz) Аўгуст Фларыянавіч. Масон 4-й ст. (1820).
11)	Вайніловіч (Woynillowicz) Казімір Юзафавіч. Масон 1-й ст. (1820).
12)	Вайніловіч (Woynillowicz) Фларыян. Масон 4-й ст.і Майстар абрадаў (1818), 5-й сг. (1820).
13)	Вайніловіч (Woynillowicz) Юзаф Мікалаевіч. Масон 5-й ст. (1821).
14)	Вайніловіч (Woynillowicz) Ян. Масон 3-й ст. (1820).
15)	Валодзька (Wolodzko) 1-ы.
16)	Валодзька (Wolodzko) 2-і Юзаф. Масон 3-й ст.
17)	Валовіч (Wollowicz) Казімір. Масон 3-й ст. і Будаўнічы рахмістр (1820).
18)	Вірыён (Virion, Wiryon) Ян Юзафавіч. Ганаровы сябра ложы.
19)	Вітаноўскі (Witanowski) Міхал Янавіч. Ганаровы сябра ложы, масон 4-й ст. (1821). 20) Вішнеўскі (Wisznewski) Павел. Масон 3-й ст. (1820).
21)	Воўк (Wolk) Адольф. Масон 4-й ст. і Архівіст (1820).
22)	Вягелін Аляксандр Іванавіч. Ініцыяваны ў 1820 г.
23)	Гадлеўскі (Godlewski) Францішак. Прамоўца (1819), масон 3-й ст. (1820).
24)	Галецкі Якаў. Ганаровы сябра ложы, масон 6-й ст. (1820), прадстаўнік пры Вялікім усходзе (1820-1821).
25)	Гарэгляд (Horehlad) [Гарыгляд Ю.Г.] Юзаф Якімавіч. Ганаровы сябра ложы, масон 3-й ст. (1819-1821).
26)	Гацыскі (Haciski) Бенедыкт Андрэевіч. Масон 3-й ст. (1819-1820).
28)	Гацыскі (Haciski) Тадэвуш Янавіч. Масон 3-й ст. (1820).
29)	Грамыка (Грамыкін) Юзаф Станіслававіч.
30)	Грахольскі Рафал. Масон 2-й ст. (1820).
31)	Грыневіч (Hryniewicz) Антоні. Масон 1-й ст. (1820).
32)	Грынцэвіч (Hrynciewicz) Вінцэнт. Ганаровы сябра ложы, масон 3-й ст. (1820).
33)	Дабрачынскі.
34)	Далінскі (Dolinski) Станіслаў. Ганаровы сябра ложы, масон 3-й ст. (1821).
35)	Далубоўскі Аляксандр. Масон 2-й ст. (1819).
36)	Жэброўскі (Zebrowski) Вінцэнт. Масон 3-й ст.
37)	Забароўскі (Zaborowski) Вінцэнт. Масон 3-й ст і Захавальнік пячаткі (1820).
38)	Загарэцкі.
39)	Збарашэўскі (Zbaraszewski) Анджэй. Масон 3-й ст., Другі сцюарт (1820).
40)	Зелеў Караль. Масон 2-й ст. (1820).
41)	Ігельстром (Ігельштром, Igelstrom) 2-і Аляксандр Густававіч. Масон 4-й ст. (1820).
42)	Ігельстром (Igelstrom) Артур Густававіч.
43)	Ігельстром (Igelstrom) Густаў. Масон 4-й ст (1820).
44)	Ігельстром (Igelstrom) Канстанцін Густававіч. Ініцыяваны ў 1820 г.
45)	Казажэўскі.
46)	Кандратовіч (Kondratowicz) Леан. Масон 2-й ст. (1820).
47)	Канопка (Konopko) Вінцэнт Аляксандравіч.
48)	Каравайскі (Korowajski) Канстанцін. Брат-служачы, масон 3-й ст. (1820).
49)	Кашыц Юзаф. Масон 3-й ст. (1819).
50)	Керсноўскі (Kiersnowski) Ігнацы Янавіч. Масон 2-й ст. (1820).
51)	Клячкоўскі (Kleczkowski) Мікалай. Масон 4-й ст., Сакратар (1819), Намеснік майстра кафедры (1820).
52)	Крушынскі Ян. Масон І-й ст., прадстаўнік пры Вялікім усходзе (1817-1819).
53)	Кшэмінскі Ігнацы. Масон 3-й сг. і Другі сцюарт (1820).
54)	Лісоўскі (Lisowski) Антоні. Масон 3-й ст. (1819-1820).
55)	Лускін. Масон 2-й ст (да 1821 г„).
56)	Лыхоўскі (Lychowski) Павел. Масон 3-й ст. (1820).
57)	Лянкевіч Ян. Масон 1-й ст. (1819).
58)	Магільніцкі (Mogilnicki) Пётр Ігнацьевіч. Ганаровы сябра ложы, масон 4-й ст. (1820).
59)	Малеўскі (Malewski) Антоні. Масон 4-й ст. (1820-1821), прадстаўнік у ложы “Дасканалая еднасць”.
60)	Маркевіч (Markiewicz) Матэвуш. Масон 3-й ст. і Прамоўца (1820).
61)	Маркевіч (Markiewicz) Ян Ануфрыевіч. Масон 3-й ст., Ялмужнік (1820).
62)	Мацкевіч (Mackiewicz) Міхал. Майстар кафедры (1818-1819), масон 7-й ст. (1820).
63)	фон Міхельсон (Michelson) Бернард Міхайлавіч. Ганаровы сябра ложы, масон 4-й ст. (1820).
64)	Навакоўскі (Nowakowski) Станіслаў-Костка. Ганаровы сябра ложы, масон 7-й ст. (1821).
65)	Незабытоўскі (Niezabytowski) Стэфан. Дазорац (1818), Намесны майстар (1819), масон 4-й ст. (1819).
66)	Незабытоўскі (Niezabytowski) Якуб. Масон 4-й ст. і Скарбнік (1820).
67)	Незабытоўскі (Niezabytowski) Ян. Масон 3-й ст (1820).
68)	Нямцэвіч (Урсын-Нямцэвіч, Ursyn-Niemcewicz) Станіслаў. Г анаровы сябра ложы, масон 3-й ст. (1820).
69)	Парадоўскі Аляксандр Юзафавіч.
70)	Паразінскі Шымон. Ганаровы сябра ложы (1820).
71)	Пжэцлаўскі Юзаф (Восіп) Антонавіч. Масон 2-й ст. (1820).
72)	Похвіснеў.
73)	Пратасевіч (Protasiewicz) Ежы. Масон 3-й ст. і Сакратар (1820).
74)	Пупікоўскі Францішак. Масон 1-й ст. (1820).
75)	Пятрынскі В.
76)	Расінскі Мікалай. Масон 2-й ст. (1820).
77)	Ратыньскі (Ratynski) Э.
78)	Рдултоўскі (Rduhowski) Казімір. Масон 4-й ст. (1819).
79)	Рушчыц Каспер Фадзеевіч. Масон 2-й ст. (1820).
80)	Рыкгоф.
81)	Сакалоўскі Караль. Масон 1-й ст. (1820).
82)	Сангайла К.
83)	Сарнацкі Алойзы. Ганаровы сябра ложы, масон 4-й ст. (1820).
84)	Сецынскі.
85)	Слізень (Slizieh) Ян Юзафавіч. Масон 4-й ст., Другі дазорац (1819-1820).
86)	Сляскі Ян. Ганаровы сябра ложы.
87)	Солтан (Sohan) Адам. Масон 3-й ст. і Майстар кафедры (1819-1820).
88)	Стэфановіч Францішак. Масон 1-й ст. (1820).
89)	граф Тышкевіч (Tyszkiewicz) Вінцэнт. Ганаровы сябра ложы, масон 1-й ст. (1820).
90)	Філімонаў (Filimonow) Мікалай Гаўрылавіч. Масон 3-й ст. (1820-1821).
91)	Хельміцкі В.
92)	Хлявіньскі (Chlewinski) Адам Фадзеевіч. Масон 4-й ст. (1821).
93)	Чахоўскі (Czechowski) Станіслаў-Казімір. Масон 3-й ст. (1820).
94)	Шавельскі (Szewielski) Гжэгаж. Брат-служачы, масон 1-й ст. (1820).
95)	Шымкевіч (Szymkiewicz) Якуб. Прадстаўнік у Правінцыяльнай ложы “Дасканалая еднасць”.
96)	Шукевіч (Szykiewicz) Юзаф. Масон 3-й ст. (1820).
97)	Элец (Elec) Яўхім. Масон 1-й ст. (1820).
98)	Эме (Охмэ, Ochme) Вінцэнт. Намесны майстар (1818), масон 3-й ст., звольнены з ложы ў 1820 г.
99)	Эме (Охмэ, Ochme) Тэадор. Масон 5-й ст. (1820).
Юзаф Завадскі (15 сакавіка 1781 г., Пазнаншчына 5 снежня 1838 г„ Вільня) кнігавыдавец і друкар. Пасля заканчэння школы піяраў (1794) працаваў у кнігарнях Познані, Вроцлава іЛейпцыга. У1804 г. заснаваўуласную друкарнюў Вільні, якаяў наступным годзе набыла статус універсітэцкай. 3 1806 па 1828 г. узначальваў кнігарню Віленскага універсітэту і сабраў найбагацейшую для таго часу калекцыю польскіх кніг, якая налічвала болей за 20 тыс. асобнікаў. Кнігарня забяспечвалася літаратурай з Варшавы, Вены, Лейпцыга, Парыжа, Лондана, Масквы, Санкт-Пецярбурга ды інш. Для лепшага забеспячэння кнігарні і задавальнення попыту чытачоў Ю.Завадскі дамагаўся ад кіраўніцтва універсітэта выдання новых кніг і перакладаў, дапаможнікаў для прафесуры, студэнтаў і вучняў, арганізоўваў пункты па продажы кніг пры школах, выдаваў каталогі.
У 1808г. ёнзаснаваўфЬііялуніверсітэцкайдрукарніўГародні, аў 1810г. у Варшаве. У друкарнях Ю. Завадскага выдаваліся школьныя падручнікі, календары, малітоўнікі, навуковыя універсітэцкія выданні, публікаваліся творы Іяхіма Лялевеля, Готфрыда Гродэка, Адама Міцкевіча, пераклады вершаў Дж.Байрана, раманаў В.Скота ды інш. Тут друкаваліся перыядычныя выданні "Віленьскі дзённік” (“Dziennik Wilenski”), "Віленьскі штотыднёвік" ("Tygodnik Wilenski") ды інш. Усяго Ю.Завадскі выдаў болый за 400 назваў кніг. Выданні адрозніваліся дасканалай паліграфіяй. Яны карысталіся вялікім попытам, прадаваліся апрача Вільніў Менску, Варшаве, Кіеве, вывозілісяў Францыю і Германію.
Прыкметнай была таксама грамадская дзейнасць Ю.Завадскага. 3 лютага 1817 г. ён быў сябрам Таварыства шубраўцаў, Віленскага друкарскага таварыства, Віленскага таварыства дабрачыннасці. У сакавіку 1818 г. быў ініцыяваны ў віленскай ложы "Руплівы ліцьвін рэфармаваны Пасля забароны дзейнасці ўсіх таемных таварыстваў (1822) і завяршэння справы над філаматамі і філарэтамі (1824) ён страціў падтрымку універсітэцкіх уладаў і вымушаны быў пакінуць Віленскі універсітэт. Аднак выдавецкая дзейнасць працягвалася. У сваёй новай друкарні Ю.Завадскі распачаў выданне навуковага чаconica “Wizerunki і Roztrzqsania Naukowe" (1834).
У сваёй прадпрымальніцкай дзейнасці Ю.Завадскі не ганяўся толькі за грашовым прыбыткам. Ен разумеў значэнне разеіцця літаратуры і навукі. У асяроддзі віленскай інтэлігенцыі розум і дабрыня Ю.Завадскага выклікалі такую самую павагу, як ягоная энергічнасць, сумленнасць і прадпрымальнасць у асяроддзі гандляроў.
Літ.: Маслыка Г. Завадскія II Мысліцелі і асветнікі Беларусі. Х-ХІХ ст.: Энцыклапедычны даведнік. Мінск, 1995. С. 431; Асветнікі зямлі Беларускай: Энцыкл. даведнік. Мінск, 2001. С. 172; Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 6. Кн. 2. Мінск, 2003. С. 585; Encyklopedyja powszechna / S.Oigelbrand. Т. 28. Warszawa, 1868. S. 366-367; Cybulski R., Jozef Zawadski ksi^garz, drukarz, wydawca. Wroclaw, 1972; Zawadski J. II Encyklopedia historii Polski. Dzieje polityczne / Jan Dziqgielewski, Janusz Ekes, Tadeusz Krawczak, Jan Sarikowski, Jerzy Skowronek, Andrzej Szwarc, Jan Tyszkiewicz. T. 2. Warszawa, 1995. S. 664.
Іна Соркіна (Гародня) Вольга Шаталава (Менск)
Нясвіж. Ложа “Шчаслівае вызваленне”*
1)	Абуховіч (Obuchowicz) Філіп. Ініцыяваны каля 1816 г. Масон 2-й ст. (1818), 4-й ст. і Суддзя (1820).
2)	Князь Агінскі (Oginski) Габрыэль. Г анаровы сябра ложы (1820), масон 7-й ст., Другі дазорац Правінцыяльнай ложы “Дасканалая еднасць”.
3)	Адынец (Odyniec) Геранім. Ганаровы сябра ложы. Ініцыяваны каля 1811 г. Масон 5-йст. (1820).
4)	Адынец (Odyniec) Караль. Масон 3-й ст. (1818-1820).
5)	Ажаровіч (Ozerowicz) Ільдэфонс. Масон 1-й ст. (1820).
6)	Граф Ажароўскі (Ozarowski) Войцах. Ганаровы сябра ложы (1820), масон 3-й ст.
7)	Анджэйковіч (Бутаўт-Анджэйковіч, Butowt-Andrzeykowicz) Міхал Фадзеевіч. Ганаровы сябра ложы (1820), масон 4-й ст.
8)	Арцішэўскі (Arciszewski) Антоні Казіміравіч. Ганаровы сябра ложы, масон 4-й ст. (1820).
9)	Багдановіч (Bohdonowicz) Вінцэнт. Ініцыяваны каля 1814 г. Масон 3-й ст. (18181819), 4-й ст. (1820).
10)	Бараноўскі 1 -ы (Baranowski) Юзаф. Ініцыяваны ў 1819 г., масон 1 -й ст. (1819-1820).
11)	Баранцэвіч (Barancewicz) Ігнацы. Ганаровы сябра ложы, масон 3-й ст. 1820).
12)	Бернард (Bernard) Герман Янавіч. Масон 3-й ст. (1820).
13)	Берновіч (Bemowicz) Сарвацы. Ганаровы сябра, масон 4-й ст. (1820), Другі дазорац ложы “Паўночная паходня”.
14)	Б.Я. (В.І.). Ганаровы масон 4-й ст.
15)	Бібікаў (Ілля Гаўрылавіч?). Ганаровы сябра, масон 1-й ст.
16)	Болтуць (Boltuc) Бенуа (Бенэдыкт) Феліксавіч. Ганаровы сябра ложы, масон 3-й ст. (1820).
17)	Бохвіц (Bochwic) Адам. Масон 1-й ст. (1820).