Зборнік задач па хіміі
Выдавец: Народная асвета
Памер: 191с.
Мінск 2010
36
маную сумесь хлорзамешчаных вуглевадародаў падзейнічалі лішкам спіртавога раствору гідраксіду натрыю і вылучылі тры прадукты. Вызначце структурныя формулы атрыманых злучэнняў.
185. Якімі, на вашу думку, рэагентамі і ў якім парадку неабходна падзейнічаць на сумесь газаў, якая складаецца з аміяку, метану і этэну, каб паслядоўна выдаліць усе газы з сумесі?
186. Вызначце малекулярную формулу вуглевадароду, калі масавая доля вугляроду ў ім роўна 85,71 %. Адносная шчыльнасць пары вуглевадароду па паветры 2,414.
187. Вылічыце аб’ём (м3) (н. у.) этылену, які патрабуецца для атрымання поліэтылену масай 200 кг.
188. Вызначце аб’ём этылену, які зрасходаваны на атры-манне поліэтылену масай 560 кг, калі вядома, што страты на вытворчасці складаюць каля 4 %.
189. Ахарактарызуйце будову і хімічныя ўласцівасці бу-тадыену-1,3. Напішыце ўраўненні рэакцый з вадародам і хлорам.
190. Маса сумесі газаў этэну і 2-метылпрапену роўна 14,0 г, сумесь займае аб’ём (н. у.) 6,14 дм3. Вылічыце моль-ныя суадносіны газаў у сумесі.
191. Масаваядоля (%) вугляродуўалкане на 2,955 мен-шая, чым у алкене з тым жа лікам атамаў вугляроду ў са-ставе малекул. Вылічыце малярную масу алкену.
Алкіны
Будова, наменклатура і ізамерыя
192. Назавіце лік атамаў вугляроду і вадароду ў малеку-лах алкінаў, структурныя формулы якіх:
£Н3
а) НС=—СН2С1 б)Н3С—^=—<^
сн3
193. Параўнайце агульныя формулы, якія адпавядаюць наступным гамалагічным радам: алканы, алкены, алкіны. Чым адрозніваюцца па саставе рэчывы дадзеных радоў?
37
194. Ахарактарызуйце хімічныя сувязі ў малекуле этыну.
195. Назавіце лік п-сувязей у малекулах:
а)прапіну; б)бутыну-1; в) пентыну-2.
196. Вызначце малекулярную формулу алкіну, адносная малекулярная маса якога роўна 40.
197. 3 паказаных малекулярных формул рэчываў выбе-рыце тыя, якія адпавядаюць формулам алкінаў:
а) С2Н4; в) С3Н6; д) CjH^.
б) С2Н2; г) С3Н4;
198. Назавіце лік л-сувязей у малекуле злучэння, фор-мула якога:
Н3С\___ZCH2—с=сн
199. Назавіце, якія з паказаных структурных формул рэ-чываў з’яўляюцца ідэнтычнымі:
сн3
а) Н3С =сн
/~СН3
б) н3с
в) Н3С—^—^сНз
г) НзС\ /СНз
д) НС=—^^.СНз
ХН3
200. Назавіце па сістэматычнай наменклатуры злучэнні, формулы якіх:
а) Н3С—С=С~Вг;
б) Н3С—С=С—СН2СІ;
в) С2Н5—С = С —СН2Вг.
201. Запішыце структурныя формулы ўсіх рэчываў, якія маюць малекулярную формулу С4Н6.
38
202. Сярод рэчываў, структурныя формулы якіх паказа-ны, выберыце ізамеры:
НзС\ /— СН3
а)
б) НзС^_=_____/—снз н3с
в) Н3С- -...Z \н3 г> НзС\ — /СНз
203. Напішыце структурную формулу дывінілацэтылену. Якая хімічная колькасць (моль) вадароду спатрэбіцца для яго поўнага гідрыравання?
204. Вызначце малекулярную формулу алкіну, масавая доля вадароду ў якім роўна 10 %.
205. Вызначце малекулярную формулу алкіну, адносная шчыльнасць па вадародзе якога роўна 27.
206. Вызначце малекулярную формулу алкіну, пры спальванні якога хімічнай колькасцю 0,2 моль затрацілі кіс-ларод аб’ёмам (н. у.) 24,64 дм3
207. Запішыце назвы па сістэматычнай наменклатуры алкінаў, формулы якіх:
б) Н3С^ ^—СН3 ВгН2С
в) Н3С—=— СН2Вг
39
208. Запішыце структурныя формулы злучэнняў:
а) 3-хлорпрапіну; в) 4-метылпентыну-2;
б) 3-бромбутыну-1; г) 5-бром-4-метылпентыну-2.
Хімічныя ўласцівасці
Гідрыраванне
209. Вызначце, які аб’ём (дм3) (н. у.) вадароду патрабу-ецца для поўнага гідрыравання этыну хімічнай колькасцю 3 моль. Назавіце ўмовы правядзення рэакцыі.
210. Этын аб’ёмам (н. у.) 6,72 дм3 поўнасцю гідрыруюць вадародам. Вызначце неабходны аб’ём (дм3) вадароду і на-завіце прадукт рэакцыі, які ўтварыўся.
211. Напішыце ўраўненні рэакцый паэтапнага гідрыра-вання рэчываў: З-метылбутыну-1; пентыну-2. Назавіце, да якіх гамалагічных радоў адносяцца прадукты рэакцый.
212. Пры гідрыраванні этыну аб’ёмам (н. у.) 12,08 дм3 атрымалі сумесь этану і этылену. Гэтай сумесі дастаткова для таго, каб абясколерыць раствор брому масай 180 г з маса-вай доляй брому 0,4. Вызначце масавую долю этану ў атры-манай сумесі.
213. Пасля поўнага гідрыравання сумесі этану і прапі-ну яе адносная шчыльнасць па вадародзе стала роўна 20,6. Вызначце малярныя суадносіны этану і прапіну ў зыходнай сумесі.
214. Сумесь этыну і этану аб’ёмам 8 дм3 гідрыравалі над нікелевым каталізатарам пры павышанай тэмпературы вада-родам удвая большага аб’ёму, чым аб’ём сумесі газаў. Пасля рэакцыі аб’ём газаў атрымаўся 12 дм3. Усе аб’ёмы вымераны пры нармальных умовах. Знайдзіце аб’ёмную долю этыну ў зыходнай сумесі.
215. Да сумесі вуглевадародаў этыну і этэну хімічнай колькасцю 0,025 моль дабавілі вадарод хімічнай колькасцю 0,06429 моль. Пасля прапускання атрыманай сумесі над плацінавым каталізатарам яе аб’ём паменшыўся на 33,6 %. Знайдзіце аб’ёмны састаў (н. у.) зыходнай сумесі.
Далучэнне галагенавадародау
216. Бромэтэн атрымалі пры ўзаемадзеянні этыну і бро-мавадароду. Напішыце ўраўненне дадзенай рэакцыі.
40
217. Напішыце ўраўненне рэакцыі хлоравадароду і бу-тыну-2. Назавіце прадукт рэакцыі.
218. Вызначце масу вінілхларыду, атрыманага пры ўза-емадзеянні этыну аб’ёмам (н. у.) 19 дм3 з хлоравадародам аб’ёмам (н. у.) 42 дм3.
219. 3 некаторай колькасці этыну атрымалі вінілхларыд. а з яго — полівінілхларыд масай 1000 кг з сярэдняй ма лекулярнай масай 30 000. Якая ступень полімерызацыі по-лівінілхларыду? Этын якога аб’ёму прарэагаваў, калі працэс праходзіць з выхадам 75 % ад тэарэтычнага?
220. Вылічыце масу канчатковага прадукту, які ўтварыў-ся пры рэакцыі бутыну-2 масай 27 г з хлоравадародам ма-сай 16 г.
221. Хлоравадарод якога аб’ёму (дм3) (н. у.) павінен да-лучыцца да ацэтылену, які атрыманы з прыроднага газу аб’-ёмам 1 м3 з аб’ёмнай доляй метану 98 %, каб атрымаць хлор-этэн з выхадам 90 %? Хлорэтэн якога аб’ёму (дм3) (н. у.) утвараецца пры гэтым? Запішыце ўраўненні ўсіх рэакцый прапанаваных ва ўмове ператварэнняў.
Далучэнне галагенау
222. Вызначце, этын якога аб’ёму (дм3) (н. у.) расходу-ецца на атрыманне тэтрахлорэтану масай 100,8 г, што ўтва-раецца пры ўзаемадзеянні этыну з хлорам у прысутнасці А1С13.
223. Вызначце аб’ём (н. у.) хлору, які неабходны для атрымання з этыну дыхлорэтэну масай 84 г, калі выхад пра-дукту рэакцыі 85 %.
224. Адносная шчыльнасць пары невядомага алкіну па кіслародзе роўна 0,8125. Вызначце, хлор якога аб’ёму (дм3) (н. у.) можа прарэагаваць з гэтым вуглевадародам масай 2,6 г.
225. Ці можна з дапамогай ёднай або бромнай вады ад-розніць, у якой пасудзіне знаходзіцца газападобны прапан, a ў якой — газападобны этын?
226. Знайдзіце масавую долю прымесей у карбідзе каль-цыю масай 1,8 г, які апрацавалі вадой, і газ, які пры гэтым утварыўся, поўнасцю прарэагаваў з растворам брому масай 72 г з масавай доляй брому 0,1.
41
227. Алкін масай 0,54 г поўнасцю прарэагаваў з хлорам аб'ёмам (н. у.) 0,448 дм3. Вызначце малекулярную формулу алкіну.
228. Вызначце аб’ёмны састаў сумесі прапану і этыну, калі вядома, што пры прапусканні некаторага аб’ёму сумесі праз раствор брому ў СНС13 маса раствору павялічылася на 0,72 г. Пры поўным згаранні такога ж аб’ёму сумесі газаў утварыўся аксід вугляроду(ІУ) аб’ёмам 2,24 дм3.
229. Сумесь этану, прапану і этыну мае адносную шчыль-насць па кіслародзе 1,125. Пры поўным узаемадзеянні су-месі хімічнай колькасцю 0,5 моль з галагенам спатрэбіўся хлор аб’ёмам 5,6 дм3. Вызначце, у якіх колькасных суадносі-нах узяты газы ў першапачатковай сумесі.
230. Пры павольным прапусканні этыну праз бромную ваду маса колбы з бромам павялічылася на 39 г. Этын якога аб’ёму (н. у.) быў паглынуты пры гэтым?
Рэакцыі акіслення
231. Вызначце хімічную колькасць кіслароду, неабходна-га для згарання:
а) этыну аб’ёмам 6,72 дм3;
б) прапіну хімічнай колькасцю 2,0 моль.
232. Вызначце, якія газы і ў якіх колькасных суадносі-нах будуць знаходзіцца ў сумесі пасля згарання прапіну хі-мічнай колькасцю 0,2 моль і кіслароду хімічнай колькасцю 0,9 моль.
233. Кісларод якога аб’ёму (н. у.) неабходна ўзяць для спальвання сумесі, якая складаецца з прапіну аб’ёмам (н. у.) 2,24 дм3 і метану аб’ёмам (н. у.) 4,48 дм3?
234. Пры згаранні ненасычанага вуглевадароду аб’ёмам (н. у.) 4,48 дм3 утварыліся аксід вугляроду(IV) масай 35,2 г і вада масай 10,8 г. Маса дадзенага вуглевадароду аб’ёмам (н. у.) 1 дм3 роўна 2,411 г. Вызначце малекулярную формулу рэчыва і назавіце яго.
235. Вызначце аб’ём кожнага газу ў сумесі этыну і пра-пену аб’ёмам (н. у.) 14,56 дм3, калі пры яе згаранні ўтва-рыўся аксід вугляроду( IV) аб’ёмам 30,24 дм3
42
236. Для паглынання аксіду вугляроду(ІУ), які ўтва-рыўся пры згаранні сумесі прапену і этыну аб’ёмам (н. у.) 7,84 дм3, спатрэбіўся раствор гідраксіду калію аб’ёмам 104,4 см3 (шчыльнасць 1,341 г/см3) з масавай доляй шчо-лачы ў растворы 35 %. Вызначце аб’ёмныя долі газаў у зы-ходнай сумесі і масавую долю кіслай солі, якая ўтварылася ў растворы.
Прыклад 9. Пасля згарання і прывядзення да нармаль-ных умоў сумесі газаў, якая складалася з ненасычанага вуг-левадароду аб’ёмам 80 см3 і кіслароду аб’ёмам 320 см3, аб’ём газаў атрымаўся роўным 240 см3. Вызначце формулу нена-сычанага вуглевадароду, які знаходзіўся ў першапачатковай сумесі газаў, калі вядома, што кісларод і вуглевадарод поў-насцю ўступілі ў рэакцыю.
Дадзена: Цвуглевад.) = 80 см3 V(O2) = 320 cm3 У(сумесі) = 240 см3
Формула ненас. вуг-левад. — ?
Рашэнне
1) Прааналізуем схему працэсу згарання вуглевадароду:
80 см’ 320 см3 240 см3
CxHj + О2 * СО2 + Н2О
2) Пры аднолькавым ціску аб’ёмы (н. у.) газаў, якія прарэагавалі і ўтварыліся, адносяцца адзін да аднаго як про-стыя цэлыя лікі. Таму раздзелім лікі на найменшы (80):
80 см3 320 см3 240 см3
CjHj + О2 * СО2 + Н2О
1 4 3
СД + 4О2 -* ЗСО2 + 2Н2О
Адкуль х = 3; у = 4.
Значыць, формула ненасычанага вуглевадароду С3Н4.
Гэта прапін.
Адказ: прапін С3Н4.
43
Метады атрымання
237. Разлічыце, які аб’ём (дм3) (н. у.) этыну ўтвараец-ца пры ўзаемадзеянні тэхнічнага карбіду кальцыю масай 104,35 г, што змяшчае 8 % прымесей, з вадой.
238. Вызначце аб’ём (дм3) (н. у.) этыну, які можа ўтва-рыцца з метану аб’ёмам 33,6 дм3 у прысутнасці кіслароду пры тэмпературы 1500 °C.
239. Вызначце аб’ём вадароду, які ўтвараецца пры на-граванні (1500 °C) метану аб’ёмам 67,2 дм3 у прысутнасці кіслароду.
КНІГІ ОНЛАЙН
