Зборнік задач па фізіцы
8 клас
Памер: 144с.
Мінск 2012
583. (э) Сталовы відэлец, асветлены свечкай, дае на сцяне цень. Пры вертыкальным становішчы відэльца цень ад зубцоў выразны, а пры гарызантальным — моцна размыты. Растлумачце назіраемую з'яву.
584. (э) Паміж уключанай настольнай лямпай і сцяной пры адключаным верхнім святле памясціце некалькі розных прадметаў (кнігу, далонь і г. д.) і атрымайце ад кожнага на сцяне цень і паў-цень. Растлумачце з дапамогай пабудавання іх утварэнне.
108
21
Адбіццё святла. Люстры.
Відарыс у плоскім люстры
Пытанні для самакантролю
• Які вугал называюць вуглом падзення?
• Які вугал называюць вуглом адбіцця?
• Сфармулюйце законы адбіцця святла.
• Які відарыс прадмета дае плоскае люстра?
Прыклад рашэння задачы
Дзяўчынка ростам I = 140,0 см разглядае свой відарыс у плоскім люстры, размешчаным на вертыкальнай сцяне. Якой павінна быць мінімальная вышыня люстра і на якой адлегласці ад падлогі павінен знаходзіцца ніжні край люстра, каб дзяўчынка магла ўбачыць свой поўны відарыс? Адлегласць ад верхняга пункта галавы да вачэй дзяўчынкі 1{ = 6,0 см.
Дадзена: Рашэнне.
1 = 140,0 см /t = 6,0 см Зробім пабудаванне (мал. 146). Прамень, які ідзе з пункта В, адбіваючыся ад ніжняга краю (пункт С)
h —? люстра, трапляе ў вока дзяўчынкі.
Такім чынам, няма патрэбы ў люстры ніжэй пунк-та С. Паколькі вугал адбіцця роўны вуглу падзення (у = а), то
CM NB 1-1, 140,0 см - 6,0 см __ п = -— = 1 = 67,0 см. 2 2 2
Аналагічна, каб у вока трапіў прамень, які ідзе ад пункта А, верхні край люстра павінен'даходзіць да пункта К, які ніжэй пункта А на
109
В М В'
Мал. 146
AN I, 6,0 см „ n ---= — =--------= 3,0 cm.
2 2 2
Такім чынам,
МК = I - A - 140,0 cm - 3,0 cm = 137,0 cm.
2
Мінімальная вышыня люстра
^мін = МК - CM = 137,0 см — 67,0 cm = 70,0 cm.
Ніжні край люстра павінен знаходзіцца на адлегласці
/2 = CM = 67,0 см ад падлогі.
Адказ: /гмін = 70 см, /2 = 67 см.
585. Чаму цені нават пры адной крыніцы святла ніколі не бываюць абсалютна чорнымі?
586. Існуе легенда пра тое, што Архімед спаліў увесь рымскі флот у гавані Сіракуз, сфакусаваўшы сонечныя прамені велізарным сферычным люстрам. Наколькі рэальная такая легенда?
587. Намалюйце прыкладны ход светлавога праменя пасля ад-біцця ад люстра ў выпадках, паказаных на малюнку 147, а—в.
588. Вызначце вугал адбіцця праменя ад плоскага люстра, калі вугал падзення гэтага праменя на люстра a = 0°.
589. Вызначце вугал падзення праменя на плоскае люстра, калі вугал адбіцця гэтага праменя ад люстра у = 58°.
110
шшшш
a б в
Мал. 147
590. На плоскае люстра падаюць светлавыя пра-мені 1, 2 (мал. 148). Пакажыце пабудаваннем да-лейшы ход праменяў.
591. Адбіты прамень утварае з перпендыкуля-рам да плоскасці люстра, апушчаным у пункт падзен-ня, вугал у= 25°. Пакажыце прыкладны ход праменя
на малюнку. Вызначце вугал паміж падаючым на Мал. 148 плоскае люстра і адбітым ад яго прамянямі.
592. Вызначце вугал падзення праменя на плоскае люстра, калі вугал паміж адбітым і падаючым праменямі ф = 20°. Пакажыце прыкладны ход праменяў на малюнку.
593. Вугал паміж падаючым і адбітым праменямі a = 30°. Якім будзе вугал адбіцця, калі вугал падзення павялічыцца на (р = 5,0°? Пакажыце прыкладны ход праменяў на малюнку.
594. Два плоскія люстры размеш-чаны пад прамым вуглом (мал. 149). На адно з люстраў падае сыходны свет-лавы пучок, абмежаваны праменямі 1 і 2. Пакажыце пабудаваннем у сшытку далейшы ход светлавых праменяў 1 і 2.
595. У якім выпадку (мал. 150, а, б) вугал падзення светлавога праменя на плоскае люстра большы? Чаму ён роўны?
a б
Мал. 150
111
596. Вугал паміж паверхняй плоскага люстра і падаючым на яго светлавым праменем складае (р = 40°. Пакажыце прыкладны ход праменя на малюнку. Вызначце вугал адбіцця праменя.
597. Чаму паверхню шкла, з якога вырабляюць люстра, шліфу-юць вельмі старанна?
598. * Пабудаваннем пакажыце, як з дапамогай плоскіх люстраў можна змяніць напрамак светлавога праменя на вугал