Адзін Госпад, адна Вера, адзін Хрост
Кніга 12
Выдавец: Кнігазбор
Памер: 336с.
Мінск 2007
The Holy Sepulchre CERTIFICATE OF PILGRIMAGE
The undersigned the Very Reverend Archimandrite Germanos, Guardian and Superior of the Church of the Holy Sepulchre, hereby certificates that Dr. Vladimir Seduro has duly visited the Church of the Holy Sepulchre of our Lord and Saviour Jesus Christ and the other Holy Shrines within the Basilica of the Holy Sepulchre and as a Pilgrin has made therein his pious devotions on this the 15th day of July in the year of Our Lord One Thousand Nine Hundred and sixty sixth; Whereof this Certificate signed and sealed in the Holy City of Jerusalem is a Witness.
We pray and beseech the Almighty and Eternal God that He will bless and save this Pilgrim, preserving him from all evil and danger; and that He will guide and strengthen him in the way or Piety and Holiness, so that he may take his part in the building of Christ’s Kingdom of Earth.
(Seal) (Signature) Guardian of the Church of the Holy Sepulchre
На Сьвятой зямлі
313
ХШ. ПЕРАМОГА ДУХУ
«Ісус Хрыстос перамагае...»
3 падпольнага выданьня
Ніколі не сатрэцца з памяці той вечаровы перадзакатны час, калі паломнікі азіралі заліты зыркачырвонымі пасмамі заходзячага сонца белакаменны Ерусалім. 3 гары Малой Галілеі патрыяршай летняй рэзыдэнцыі ўвесь Ерусалім, і арабскі, і ізраільскі, ляжаў рэльефна, як на далоні, і нібыта песьціўся ў апошніх промнях сонечнага дня. Манахі называлі многія добра бачныя і знаныя будынкі па тым баку мяжы. Даўгою высокаю каменнаю выгінастаю градою разьлёгся будынак ізраільскага парлямэнту. Яго абступалі гістарычныя прысадзістыя камяніцы, што помняць і носяць рубцы на сабе розных часоў і зьменаў уладальнікаў. А там жа сярод іх ці мала і такіх, пад якімі ляжыць таксама зямля, выхаджаная і ўтаптаная ступнямі Хрыстовых вучняў і нат’ самім Збавіцелем.
Балела сэрца і станавілася сумна, што выхаджаная Хрыстом і палітая яго кроўю зямля цяпер ляжыць падзеленая паміж двума варажнечымі табарамі. I „яма наразе ніякіх палітычных лекаў на тую варожасьць. Колькі сьвет ні стараецца перашкодзіць разьдзьмухваньню штучнага пажару на той дзялянцы, яму ўдаецца адно прыпыніць той агонь на нейкі час, а ўсярэдзіне ён тлее і дае разпаразу ведаць пра сябе выбухам усё новых і новых забойчых дзеяньняў з абодвых бакоў. Слухаючы тлумачэньні бакоў у Аб’яднаных Нацыях, цяжка разабрацца, хто вінаваты. Кажны раз разгляд той не дае вынікаў, і справа каторы раз зноў кладзецца пад сукно.
«I мусіць так будзе яшчэ доўгадоўга, пакуль людзі ня зьвернуцца да адзіна правілыіага сродку вырашэньня спрэчак паБожаму: дараваць адзін другому ўсе крыўды і пачаць жыць пановаму зь любоўю і ласкаю да кажнага, як вучыў Збавіцель. Гэтаж ён і праліў сваю высакародную кроў у імя такога пагадненьня людзей», — думаў тады там Усевалад Ціхановіч, седзячы на невысокай пашчэрбленай сьцяне, што адлучала з захаду сад высокіх магутных дрэваў патрыяршае рэзыдэнцыі ад прасторы няведама каму належачых выгаралых і пажоўклых узгоркаў ніжэй.
1 яму тады на Сьвятой зямлі прыгадаўся Сьвяты Іаан Златавуст з залатымі словамі: «Чаму ж ты ня здольны дараваць крыўду свайму ворагу? Зьмяні свой нораў: калі ты злосны, старайся
314
Уладзімер Глыбінны
быць рахманым; калі помсьлівы, ня помсьці; любіш абгаворваць і пляткарыць — устрымайся, і г. д. Рабі ў дні паста больш дабра, будзь спагадлівым да людзей, ахвотней дапамагай тым, хто патрабуе дапамогі, маліся болын дбайна, цяплей, і г. д.». А Прападобны Серафім вучыў здабываць Сьвяты Дух Божы і тым агнём распальваць сэрцы і чэрава, раіў зьвяртацца да пакаяньня і малітвы, скарыцца ў вызнаньні чалавечых грахоў. I вось каб усе людзі ўсьвядомілі сябе грэшнымі, вінаватымі перад усімі, за ўсе былыя й сучасныя грэшныя дзеі, дык лягчэй бы было і міру дасягнуць. А тут, на Сьвятой зямлі, веліч Хрыстовых чыноў, значэньне ягонае пропаведзі любові і дараваньня асабліва пераканаўчыя. Бадай што дзьве тысячы гадоў Сьвятыя месцы стаяць надзейнымі вартаўнікамі вялікіх запаветаў і перамаглі шмат варожых разбуральных стыхіяў. I яіпчэ выстаяць ці мала наскокаў, бо ў рэшце рэштаў Хрыстос заўсёды перамагае. Сучасныя дасягненьні навукі давялі, што матэрыя, у якую гэтак сьлепа верылі матэрыялістыбязбожнікі і якую яны з часоў Маркса абагаўлялі, ёсьць нічым іншым, як відам энэргіі, г. зн. паходзіць ад Сілы, Волі, Духа, іначай кажучы, ад Бога. I цяпер, магчыма, як ніколі раней хрысьціяне мусяць яднацца, знаходзіць аднаверцаў у Божую праўду. I Сьвятая зямля становіць сабою важны стымул у хрысьціянскім адраджэньні і духовым уздыме нашага часу.
На зваротным шляху зь Сьвятое зямлі 30 ліпеня паломнікі знаходзіліся на пераплаве «Аўсонія», які зьбіраў іх зь Бейрута і цяпер пад гарачым эгіпецкім сонцам запыніўся ў Александрыі. Паяжджане павыходзілі на палубу і, абапершыся на поручні, дзіваваліся на ўсходнюю экзотыку. Унізе ў порце гарланілі сотні розных разношчыкаўгандляроў. Кажны зь іх намагаўся прыцягнуць увагу да свайго тавару, выхваляючы яго на ламанай ангельскай, французкай або проста на арабскай мове. Кажны з іх уздымаў высака свае рэчы, гучна шчоўкаў замкамі валізак, пстрыкаў пальцамі, ляскаў зубамі, каб вылучыць іх перад іішіымі. Фокусьнікі чаравалі дзецюкоў і жанчын удалымі хітрыкамі, глыналі зьмей, птушак, трусоў, каб пасьля нечакана вымаць іх зь іншых кішэняў. Глыналіся кінжалы, нажы, галубы, агонь. Усьлед за гэтым выстаўляліся шапкі для падачкі. Зьверху сыпаліся далавах «квотэры», «даймы», «нікелс».
3 палубы пераплава «Аўсонія» чулася наша гаворка. A no634 недалёка ад «Аўсоніі» стаяў вялікі савецкі пераплаў «Фэлікс Дзяржынскі». Адтуль чулася расейская мова, на палубе мітусіліся гаваркія жанчыны, на зямлю сыходзілі дзябёлыя мужчы
На Сьвятой зямлі
315
ны з задзірыстымі паглядамі на сьвет. Гэта былі савецкія інжынэры й тэхнікі, што ехалі будаваць электра і гідрастанцыі «сваяку» Насэру.
1 вось гэтае спатканьне каля эгіпецкіх берагоў горсткі праваслаўных паломнікаў — носьбітаў духовых багацьцяў — з прадстаўнікамі сучаснай матэрыялістычнай Расеі — тэхнічна багатай, але духова пустой, зьбедненай, было асабліва сымбалічным. Гэта была фактычна сустрэча двух супрацьлежных сьветаў: Высокага Сьвету Сьвятога Духу і сьвету абагоўленай паганскай матэрыі.
Дух супраць Матэрыі! Хто пераможа ў даўгім спусташаючым спаборніцтве?
Для Ўсевалада Ціхановіча цяпер, пасьля наведаньня Сьвятое зямлі, іншага адказу на гэтае пытаньне ня было. Ён упэўнена і пераканальна прамовіў уголас:
— Пераможа Дух! Хрыстос Уваскрос!
Студзеньлюты. 1967
Трой, НьюЁрк
316
Ларыса Задзяркоўская
ІМЯННЫ ПАКАЗАЛЬНІК
Абабурка Кацярына 153, 182, 203, 240, 241, 243
Абабурка Ян 153, 154, 182, 194, 200, 203, 213, 218, 223, 229, 239241, 243, 255, 257
Аблажэй Макар 217
Абрамчык Ганна 229
Абрамчык Мікола 126, 154, 168, 185, 213, 219, 227229, 251
Абрамчык Ніна 229
Абрантовіч Фабіян 24,25,153, 181, 192, 205,206
Абрыкосаў, сьвятар 39
Абрэмскі Юры 177, 194, 203, 248
Авэсалом 297
Агафія 263
Адам 274, 295
Адамовіч Антон 188, 227
Адрыян, імпэратар 268, 288
Азарка М. 257
Азарка Юрка 154, 175, 181, 238, 247
Азарка Янка 172, 175, 176, 187, 205, 215, 216, 228
Акавіты У 156, 157
Акула К. 157, 158, 185, 192194, 221,228, 231,248
Александровіч Аўген 251
Алексій II, патрыярх 142, 143
Алена, царыца 268, 269, 275, 286, 291, 303
Алехнік 212
Альхоўскі Іван 259
Аляксандар (Іназемцаў Мікалай), мітрапаліт 78, 80, 86, 87, 114117, 121, 127129, 160,210, 238
Аляксандар Неўскі 84, 287
Аляксей (Грамадзкі Аляксандар), архіэпіскан 8082
Аляксей 1 (Сіманскі Сяргей) 115, 131
Амар, халіф 293, 295
Амата Д’Альфонс 256
Амброзік Алёйзіюс 186
Амін Алег 256
Анастасі (Грыбаноўскі Аляксандар) 113, 125
Андрасюк Васіль 150
Андрусішын Багдан, гл. Данчык
Андрэй (Крыт Аляксандар), мітрапаліт 154, 158, 160,164, 168, 171, 172, 175, 176, 177, 183, 187, 191, 193, 194, 196, 200, 203, 204, 208, 212214, 219, 220, 222, 223, 228, 234, 238242, 245, 248, 249, 254, 257260
Андрэй Першазваны 138
Андрэйчык 251
Андрэюк Васіль 175, 176,202, 221,228, 230, 231,233, 257
Андрэюк Вольга 228
Андрэюк Даніла 228
Андрэюк Ліза 228
Андрэюк Таіса 228
Аношка В. 53, 54
Антанін, архімандрыт 291, 305
Антон, эпіскап 81
Антоні (Храпавіцкі Аляксей), мітраналіт 68, 158
Антоній 285, 293
Антух М. 212
Антыёх 293
Апанас (Мартас Антон) 91, 9499,102,103,107,108,110,117, 121, 123, 127, 132, 168, 175, 187, 189, 205,238,260
Апанасэвіч А. 108
АпячонакФранцішак 191
Імянны паказальнік
317
Арлоўскі, арганіст 7
Арссньнева Н. 185, 188, 193
Артон Вера 221, 231
Артон Мікола 175
Арцюх Язэп 185
Арцюпіэнка Соня 193
Арэхва Аркадзь 90, 105, 108, 210
Арэшка A. 186
Асімовіч 1. 159
Асіпчык 177, 250
Астрамовіч Аляксандар 1316
Астроўскі Леў 204
Астроўскі Радаслаў 8587,92, 114, 115, 126, 132, 205, 210
Асьціловіч, ксёндз 28
Атэнагор (Афінагор), патрыярх 179, 193. 248, 312
Аўраам 133, 263, 270, 295, 303305
Ахава, цар 308
Ахатэнка Рыгор, гл. Сяргей
Баброўскі 36, 210
Багаткевіч 104
Багдановіч Вячаслаў 69,71,73
Багдановіч I. 217
Багрым Паўлюк 8, 9, 36
Багушэвіч Францішак 32, 36
Бакуновіч Віктар 249
Бакуновіч Люда 202
Бакуновіч Ул. 177, 200, 231, 247249
Балай Язэп 89.95,96, 104,108, 210
Баланчык А. 162
Балдуін 274
Бандарук Канстанцін 148,256
Банчкоўскі, ксёндз 21
Баран Надзя 158
Баран Я. 192
Баранавічанка Гэля 210
Барановіч Эдвард 182
Бароўка, ксёндз 22
Бартуль Вера 161, 220, 227
Бартуль Францішак 227, 242, 251, 256
Барушкевіч Усевалад 204
Барышкевіч Ул. 217
Барэйка Язэп 162
Бахар Люба 259
Бахар Міхась 183, 193, 256, 259
Бацыроўскі А. 70
Баяр Ян 162
Баяроўскі М. 154, 241
Бсленіс Антон 161, 175, 183, 222, 230
Беленіс Людміла 183
Белямук Міхась 148, 149, 231
Бембель Алег 164
Беразоўскі Р. 231
Бобіч Ільдэфонс 62, 205
Богдан Ян 179
Боцэк Станіслаў 220, 222
Бразоўскі Міхась 209
Брокінг Кірыла 220, 250
Бруцкі Ян, гл. Ізяслаў
Брылеўская Лянгіна 150
Брылеўскі Уладзімір 162,165, 166
Брынкевіч Алена 256
Брынкевіч Мечыслаў 183,193, 256, 259
Брэдлі Біл 183
Бувуа Даніэль 252
Будзіч Аркадзь 156, 166
Будзька М. 250
Будзька Ф. 20, 21,24
Будніцкі А. 157
Букраба К., біскуп 25, 47, 48, 53
Бульбот Ганна 49
Бунчук Я. 241
КНІГІ ОНЛАЙН
