Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 1
Памер: 850с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
0304. Ліст Ліквідацыйнай Управы Будаўніча-Тэхнічнага Аддзелу Заходняга Фронту («Стройзапу») Народнаму Сакратарыяту БНР (Менск) за 27.04.1918 з паведамленьнем аб прадастаўленьні ў карыстаньне Народнаму Сакратарыяту друкавальнай машынкі «Ундэрвуд» (увах. №113)
582.2.14:247
0305. Ліст Народнага Сакратарыяту БНР галаве Украінскай Менскай Грамады К.Навахацкаму за 27.04.1918 (вых. №296) з просьбай 132
дапамагчы беларусу-бежанцу Макару Бекешу выехаць у Таўрыдзкую губэрню, Бярдзянскі павет, сяло Прыточына
582.2.24:029 — мк
0306. Пасьведчаньне Народнага Сакратарыяту БНР Івану Мальцу за 27.04.1918 (вых. №298) у тым, што ён беларус Віленскай губэрні, Лідзкага павету й воласьці, вёскі Малыя Князікаўцы
582.2.24: 030 — мк
0307. Ліст упаўнаважанага ад бежанцаў зь Беларусі ў Сасноўскім раёне Тамбоўскай губэрні Уладзімера Кобы (Кіеў) старшыні Дэлегацыі НС БНР у справе перамоваў Аляксандру Цьвікевічу (Кіеў) за 28.04.1918 у справе рабаваньня бежанцаў савецкімі ўладамі
582.2.02:047&г
0308. Пратакол №10 паседжаньня Дэлегацыі НС БНР у справе перамоваў за 28.04.1918
Пратакол №10
засЬданія делегацін Б^л. Нар. Рэсп. у справах замежных переговоров. 28 красавіка 1918 года.
Под предсЬдаз’ельством А.Н.Цвнкевнча на засЬданін прнсутствовалн: проф. М.В.Довнар-Запольскій, С.А.Рак-Міхайловскій, П.В.Тремповіч н прнглашенный на засЬданіе член Рады Б’Ьл. Нар. Республнкн К.А.Гуіца.
I. Постановлено: предложнть на завтрашнем засЬданін нашей делегацін с украннской комнссіей сл-Ьдуюшій
Прелнмннарный договор
между Украннской Народной Республнкой н БЬлорусской Народной Республнкой по вопросу о государственных граннцах.
Мы, ннжеподпнсавшіеся, полномочные представнтелн высокнх договарнваюіцнхся сторон — Украннской Народной Республнкн с одной стороны н Б'Ьлорусской Народной Республнкн с другой стороны, пршшмая во вннманіе 1) невозможность быстраго разр-Ьшенія вопроса о государственной украннско-б^лорусской гранішЬ в внду предстояшнх переговоров с Велнкороссіей н 2) желательность согласованнаго выступленія Бьлоруссін н Укранны на мнрных переговорах с Совітом Народных Комлссаров, заключнлн настояіцій прелнмннарный договор о ннжесл’Ьдуюіцем:
1. Об^ стороны договарнваются, что граннцы между Украннской Народной Республнкой н Б-Ьлорусской Народной Республнкой устанавлнваются только по обоюдному соглашенію, без участія третьей стороны.
2. Обі стороны обязуются в теченіе м^сячнаго срока посл-Ь мнра с Велнкороссіей достнгнуть ратнфнкацін договора об украннско-б^лорусской гранііцЬ.
3. Прнннмая к св’Ьд-Ьнію вс-ь заявленія представнтелей Украннскаго Правнтельства о граннцах между Укранной н Б-Ьлоруссіей, представнтелн
Б’Ьлорусскаго Правнтельства обязуются нзыскать путн к удовлетворенію насуіцных потребностей Укранны в д^л^ опредЬленія ея граннц.
4. В свою очередь Правнтельство Украннской Народной Республнкн обязуется оказать дружескую поддержку Правіітельству БЬлорусской Народной Республнкн в переговорах его с Велнкороссіей о прнзнанін незавнснмостн Б-Ьлорусской Народной Республнкн н в вопросЬ о проведенін б^лорусско-велнкорусской граннцы.
5. Настояіцій договор в случа’Ь оспарнванія его третьей стороной долженствует быть представлен сосідннм державам — Велнкороссін, Германін н Польш^.
II. Вопрос о восточной точк-Ь украннско-білорусской граннцы завтра в засЗДанін с украннцамн снять с очередн. Вмісто этого настанвать на обсужденін обіцей граннцы между Укранной н Б^лоруссіей с одной стороны н с Велнкороссіей с другой стороны, охраняя co стороны Б^лоруссін лннію Болва—Брянск—Десна н продолжая ее на юг в согласіямн с указаніямп украннской делегацін в Курскі н настанвая, чтобы в Курск-Ь делегацін украннская н б'Ьлорусская выступалн сообіца.
III. Начать завтра засьданіе с вопросов, нам'Ьченых намн в прошлом засЬданін.
IV. Дополннтельно (см. §4 прот. №9) включнть в состав нашей Курской делегацін К.А.Гуіцу н вызвать нз Гомеля в Кіев в помоіць делегацін Іоснфа Степановнча Нетецкаго.
Старшыня дэлегацыі Члены делегацыі і консультанты
582.2.03:024&г-025 — ра
АлдрЦвікевіч Рак-Міхайлоўскі МДовЗап...
Тремп...
КГуіца
0309. Пасьведчаньне Народнага Сакратарыяту БНР Мікалаю Місько за 28.04.1918 (вых. №299) у тым, што ён беларус Горадзенскай губэрні, Слонімскага павету, Жыровіцкай воласьці, вёскі Русакова
582.2.24:031 — мк
0310. Часовы наказ мясцовым Беларускім Радам, зацьверджаны на паседжаньні Народнага Сакратарыяту БНР 29.04.1918
ЧАСОВЫ НАКАЗ МЕЙСЦОВЫМ БЕЛАРУСКІМ РАДАМ.
1) Беларускіе Рады маюць мэтаю — дзержауную нізалежнасьць Беларусі, разьвіцьце і паусюднае пашырэньне беларускае культуры.
2) Рады аб’еднаюць усіх націанальна-сьвядомых беларусоу, гэта есьць тых, якіе шчыра ідуць да вышэй паказаных мэтау. У склад Рады можна выбіраць только сьвядомых беларусоу.
3) Беларуская Рада павінна быць у кожнай воласьці — валасная, у мястэчку — мястэчковая, у гарадох — гарадзкая і урэсьці — на цэлы павет 134
павінна быць паветовая Беларуская Рада. Могуць быць так сама Рады — сельскія, губэрнскія і іншыя. Над усімі Радамі стаіць Рада Беларускай Народнай Рэспублікі.
4) Валасная Рада складаецца гэтак: кожная веска, засценак, фальварак, двор выбірае па аднаму радному (члену Рады); вескі што маюць болей за 20 хат выбіраюць па 2 радных; калі у весцы болей 50 хат, то яна выбірае трох, а як больш за 100 хат — чатырох радных.
5) Выбраные гэтак радные зьбіраюцца на першы сход, гэты сход, выбраушы з паміж сябе часоваго прэдсэдацеля разглядае, ці правільна ішлі выбары на весках і калі неправільна, цы можа загадаць у тэй ці іншай весцы зрабіць новые выбары. Пасьля гэтаго сход разважае каго можна ешчэ да сябе у Раду запрасіць спаміж сьвядомых беларусоу, каб было кому працаваць. Трэба запрасіць асьвечаных, вучаных людзей, напрыклад вучыцеля, свяшчэнніка або ксендза, дохтара, ці наагуль разумнаго і справядліваго чалавека. Запрашаць у Раду можна толькі сьвядомых беларусоу.
Дапауніушы свой склад тымі ці іншымі асобамі, сход Рады пачынае разам з імі разважаць беларускую справу і пасьля развагі робіць пастанову аб беларускай справі:
6) Пасьля таго сход Рады выбірае Управу Рады с пяцех чалавек — старшыні, яго намесьніка, двох пісароу і скарбніка. (Можна выбраць Управу і с трох чалавек, а так сама і с 7, з 9 н больш таго). Управа Рады вядзе усю работу за яе і перад ею атвечая.
7) У гарадзкі[е] і мястэчковыя Рады радных пасылае па аднаму кожная вуліца альбо іх выбіраюць па аднаму на 10 хат.
8) У паветовые Рады радных выбіраюць воласьці — па два, тры чалавека ад кожнай воласьці, залежна яе вялічыні.
9) Гарадзкіе, мястэчковые і паветовые Рады збіраюцца і вядуць сход у такім самым парядку, як і валасные Рады. Гэтак сама яны запрашаюць да сябе асьвечаных, навучных людзей і глауным чынам — старых беларускіх працаунікоу, якіе ужо здауна працуюць каб адра[д]зіць сваю старану. Бяз гэтых людзей Рада ніколі ні патрапіць стаць на добрую дарогу і нічога ні зможа рабіць. Так сама як і валасные Рады — гарадзкіе, мястэчковые і паветовые Рады выбіраюць свае Управы для вядзення беларускай справы.
10) У тых мейсцох, дзе сьвядомых беларусоу па в[е]сках ешчэ мала, трэба сабраць на сход усіх сьвядомых беларусоу бяз рожніцы партыі. Гэты сход будзе лічыцца часоваю Радаю. Ен та[к] сама выбірае спаміж сябе Управу, якая называецца — Управай часовай Беларускай Рады ... воласьці.
11) Управа усякай Рады, як толькі яе выбяруць павінна паведаміць Pafly Рэспублікі аб тым, што залажылася Рада, аб тым якіе яна прыняла на першым сваім сходзе пастановы у беларускай справе і каго выбрала у сваю Управу. (імя, фамілія усіх членау Управы, чым займаліся дагэтуль, якую навуку скончылі, сколькі гадоу маюць.).
12) Рада Рэспублікі, альбо Народны Сэкрэтарыят яе зацьверджая кожную мейсцовую Раду і асабісты склад усіх членау Управы, аб чым
выдае Радзе Грамату. Hi згадзіушыся з выбарамі Рада Рэспублікі можа загадаць зрабіць новые выбары.
13) Пакуль мейсцовая Рада ні зацьверджана Радаю Рэспублікі, яна есьць прыватная арганізацыя. Зацьверджаная Рада ужо яуляецца палітычным органам Беларускае Дзяржавы.
14) Кожная Беларуская Рада павінна нічакаючы загаду або даручэння рабіць вось якую работу:
1. Бараніць правы і інтэрэсы беларусоу і іншых грамадзян Беларусі, жывучых у яе акрузе.
2. Пашыраць Беларускую націанальную і дзержауную сьвядомнасьць. Паведамляць населення аб працы беларускаго Ураду і усіх беларускіх установау палітычных і культурных.
3. Знаходзіцца у самай цеснай зьвязі з Радаю Рэспублікі за усегады паведамляць яе аб сваей працы; пільнаваць каб пастановы Беларускіх дзержауных органоу праводзіліся у жыцьце.
4. Закладаць Беларускіе школы, браць пад свой загад і нагляд усе школы — земскіе, гарадзкіе і прыватные, у якіх вучацца беларускіе дзеці і пільнаваць каб тамака іх ні перараблялі ні на маскалеу, ні на палякоу. Закладаць беларускіе бібліатэкі, чытальні, народные тэатры і інш.
15) Зацьверджаная Беларуская Рада калі гэта вымагаецца інтэрэсамі беларускай справы, можа па загаду Рады Рэспублікі альбо Сэкрэтарыяту узяць на сябе уладу у сваей акрузе, альбо перэняць ат істнуючай улады тую ці іншую часьціну яе чыннасьці, напр., справау асьветы, харчоуную, бежанскую і г.д. У разе пэунай конечнасьці мейсцовая Рада можа: самочынна прыступіць да улады у сваей акрузе, нібауна аднак паведамляючы аб гэтым Раду Рэспублікі.
16) Бяручы на сябе абавязкі Улады на мейсцох, Беларускіе Рады павінны дапоуніць свой склад прэдстаунікамі іншых народнасьцей края, згодна з іхнім лікам у акрузе Рады.
17) Рада Рэспублікі і Народны Сэкрэтарыят могуць скасаваць якую небуць мейсцовую Раду за чыннасьць шкодную націанальнай беларускай справе, а так сама могуць аддаць пад суд членау Управы, калі яны ні спауняюць даннаго наказу, альбо так у чым вінаваты,-
Зацьверджана на пасядзэнні Народнаго Сэкрэтарыяту
Беларускай Народнай Рэспублікі 29 Красавіка 1918 г.-
Старшыня Народнаго Сэкрэтарыяту Язэп ВАРОНКА.
За Сэкрэтара Унутрэнных Справау Антон АУСЯННІК.
Загадчык Справау Л.Заяц..
Менск.-
582.2.11: 013&г-014 — мк
Публікацыя ў: Бьлорусское Эхо (Кіеў). №1. 30(17).05.1918. Гэты самы дакумэнт надрукаваны ў: Беларусь (Менск). №9(65). 1920.01.16 з гэткім тлумачэньнем: «Найвышэйшая Рада мае выдаць часовы наказ мясцовым бел. радам».
КНІГІ ОНЛАЙН
