Практыкум па жывёлагадоўлі
Выдавец: Ураджай
Памер: 259с.
Мінск 1998
Труханоўскаму
па Клювер-ШтраЎХУ
па Фровейну
Табліца 35. Дапаможная табліца для вызначэння жывой масы маладняку буйной рагатай жывёлы па прамерах (па Фровейну)
Касая даўжыня тулава, якая вымерана стужкай, см
©
Жывая маса, кг
1 I I I 00 хг о CO — 00 I/O Г' О 04 Ш 00 04 Ш ОО О xr СС xf
£
04
I Г^ОІ’-^ЮГ^С^’-^ЮССОСЧ^СПС^Ф^тI
1 ! М 04 00 00 00 co 00 XT xf xr х* U0 1/0 UO 1/0 ^0 <£> Ь' '
о
і ІЛФХО01'^ФХОСМ'<ГІ^0’-ІПХ’-ІЛГ0 !^01010С0,О'!О0Оі"О'?^^'^^іПіОіЛ^'0’С •
0О\Гі/ОГ^0О0ОЮГ^0’-0ОФХОхГГ^О''Г 1 I 1
Г40404^1040О0О0О0О0О'<Г'<*'<'х?'ЬОцОЮ^^ 1 1 1
©
СМОО^-фіС-Оо/2-^ХО04Ю^004С0 I
С\01^01Х0ОСО^СО0ОхГх-хгхГхгіПШЮ । 04 04 00
S
Ю Ю _ Ш Ю Ш Ю ,л ,_
хг - 'чО ь 0. т■<: 0 V іл I । I I ।
04 04 I/O ОО — 00 00 00 00 XT xf UO UO 1 1 1 1 1
04 04 04 04 04 00
04
1 04 00 — 00 in го 0С О 00 Ш О |
O0j04xr^X0rOfO0OfOn^^^^LO 1 1 1 1
04 04 04
о
Ю
1/0 ш
-^OJ^^OOOOJ-UONaM^lOi ; і і , : | і
CO 04 04 04 04 04 00 00 00 00 00 XT xf ' 1 1 1 1 1
— 00
1/0 1/0 I/O
о 00 і/о co ‘ S £ ос ~ 00 1 I I I ; і I
СС0Ч04040Ч0404Г“0О0О0О0ОхГхГ 1 > ।
— 00 00
©
I/O I/O 1/0 1/0
00 ОО ~ 04 го 00 00 I/O Г* о і і । і і । і
— 7О Г4 О1 'X О ,-О ?о П (О xr 1
04 04 04 00
£
і/о 1/0 1/0 _
t^'O хг I/O О 04 04 ХГ <£> —.ССг4’-0404(^-0О0О0О0О0О 1 । 1
ч— 04 04
£
^О*?22г40ЧХГ04ОІ0О0О0ОІ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
ч— 04
о
і і і і і і і і
Абхват грудзей за лапаткамі, см
04xruOOCO04XfOOCO04x!'^OCO04^^Oo2gS§ ’О X X S Гх X XXX Х 0 0, 0, 0 0 X ~
Касая даўжыня тулава, якая вымерана стужкай, см
£
a аг §
Касая даўжыня тулава, якая вымерана стужкай, см
122
Жывая маса, кг
143
148
154
159
164
171
177
184
189
120
| і |
Т- чг-< ч-* •
00
, О ІЛ О Ш X О Lr
1 I I I I lOOC^^xrLOincn^r^OOOC
, XX XCT1 ХС7. X O'OCN O'. •<■
| | | | |С4СЧХХ^\-ГХХФІ^ЬХ
^0 — ^ГЧ00ГЧ0С’-0СчГ’-Г*СМ | -СЧПХХХХХХОНГ'Х
№> Т—■ ч—■ " ’Г— т—■ №■ т— ▼—< 1
гм
СТ)ХГОЮ--ХОООХХС'<ХО 1 О — tMCNXXX^XXXXt^X ч—■ ▼—• чг-* ч—• т—■ ▼—• ^—' ч—‘
о
гчг-о^сххгсхостітоссП’-ос^а: I ОО^^ХХХХХХГХОХІ^Ь-
Т—■ Т—' Т—1 Т— ч— ^—■ ' ^—« < Т~« »— №< «
108 |
, .-•^-гогч^гчсссо^оо^оооогогмос I ^ОО’-^^2^С2^2ХГХ7,ІПО^Г'Г'
106
S S CNXXXXxrXXXt^rx
о
CO О ^0 CO СГі co । । । । 1 1 1 1 1 1 1
102
, , , , , . . X х ю -X -
| 1 1 1 1 | | | | | |
ч— ■
о о
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1
X сл
ІІІІІІІІІІІоо^^^ІІ
sD СП
ІІІІІІІІІІІ^^^ІІІ
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 | | | | | | I I | | й | 1 | | |
Абхват грудзен за лапаткамі, см
ОСЧОХХОГ9ХОХОХХХХСМ OOOOO’----’-XXXCNCNXX т— -V— т— • т— Т— Ч—< Т—< ’ -W—> Ч—< ’ 'Г“> ■<—
Заданне 2. Дайце заключэнне ў пісьмовай форме аб адноснай дакладнасці спосабаў вызначэння жывой масы па прамерах у параўнанні з узважваннем.
Літаратуро
1. Борйсенко Е.Я., Баранова К.В., Лйсйцын А.П. Практнкум по разведеншо сельскохозяйственных жнвотных. — М.: Колос, 1984. — 256 с.
2. Всякйх А.С. Пронзводство молока на промышленной основе. — М.: Колос, 1984. — 64 с.
3. Гарькавый Ф.Л. Селекцня коров н машннное доенне. — М.: Колос, 1974. — 158 с.
4. Герчйков Н.П. Скотоводство. — М.: Колос, 1964. — 319 с.
5. Нзйлов Ю.С. Практакум по скотоводству. — М.: Агропромнздат, 1988. — 216 с.
6. йнструкцня по боннтнровке крупного рогатого скота молочных н молочно-мясных пород. — М.: Колос, 1990. — 16 с.
7. Ннструкцня по боннтнровке крупного рогатого скота мясных пород. — М.: Колос, 1990. — 20 с.
8. Кугенев П.В. Лабораторно-практнческне занятяя по скотоводству, молочному н мясному делу. — М.: Колос, 1976. — 184 с.
9. Лйскун Е.Ф. Экстерьер сельскохозяйственных жнвотных. — М.: Колос, 1949. — 312 с.
10. Оценка выменя н молокоотдачн коров молочных н молочно-мясных пород: Метод. матерналы. — М.: Колос, 1970. — 39 с.
11. Правнла машннного доення коров. — М.: Агропромнздат, 1989. — 40 с.
12. Скотоводство /А.П.Бегучев, Т.І.Безенко, Л.Г.Боярскнй н др. — М.: Агропромйздат, 1992. — 543 с.
13. Чйжйк М.А. Констнтуцня н экстерьер сельскохозяйственных жявотных. — Л.: Колос, Ленннгр. отд-нне, 1979. — 376 с.
Тэма III.
МАЛОЧНАЯ ПРАДУКЦЫЙНАСЦЬ ЖЫВЁЛЫ
Занятак 9. УЛІК I АЦЭНКА МАЛОЧНАЙ ПРАДУКЦЫЙНАСЦІ КАРОЎ
Мэта заняткаў. Вывучыць метады ўліку, асвоіць тэхніку вылічэння асноўных паказчыкаў і ацэнку кароў па малочнай прадукцыйнасці. Набыць практычныя навыкі па афармленню дакументаў па ўліку малочнай прадукцыйнасці.
Дапаможнікі і абсталяванне. Акты кантрольных доек (форма № 4-мол), журнал уліку надою малака (форма № 112),
карткі племянных кароў (форма № 2-мол), табліца сярэднясутачных удояў у розныя месяцы лактацыі кароў з рознай велічынёй удою за лактацыю, мікракалькулятары.
Метадычныя ўказанні. Малочная прадукцыйнасць вызначаецца складаным узаемадзеяннем спадчыннасці і умоў знешняга асяроддзя, доля ўздзеяння якіх неаднолькавая. Таму чым часцей будзе вызначацца велічыня малочнай прадукцыйнасці, тым дакладней будуць дадзеныя за лактацыю і больш аб’ектыўнай ацэнка каровы.
Асноўнымі паказчыкамі, якія характарызуюць малочную прадукцыйнасць, з’яўляюцца: велічыня ўдою (кг), колькасць тлушчу (%) і бялку (%) у малацэ, колькасць малочнага тлушчу (кг) і малочнага бялку (кг).
Аб малочнай прадукцыйнасці да нейкай ступені мяркуюць па экстэр’еру і канстытуцыі. Але дакладна яе можна вызначыць толькі шляхам непасрэднага ўліку.
Улік малочнай прадукцыйнасці павінен сістэматычна праводзіцца як у племянных, так і ў таварных гаспадарках. Удой кароў улічваюць у кілаграмах з дакладнасцю да 0,1 кг. Для пераводу літраў (пры вымярэнні малакамерам) у кілаграмы колькасць літраў памнажаюць на ўдзельную вагу малака (у сярэднім 1,030).
Улік малака, якое надоена ад групы кароў, незалежна ад катэгорыі гаспадаркі вядуць шляхам штодзённага вызначэння масы малака пасля кожнага даення. Вынікі вызначэння запісваюць у журнал уліку надою малака (форма № 112). Падлік вынікаў у журнале па вертыкалі (сума разавых удояў) дае звесткі аб надоі малака за дзень па ўсёй ферме, а вынікі па гарызанталі — колькасць малака, якая надоена кожнай даяркай. Велічыню ўдою за месяц вызначаюць шляхам падсумавання сутачных удояў. Сума месячных удояў дае ўдой за каляндарны год.
3 мэтай параўнання жывёлін паміж сабой, адбору лепшых, выбракоўкі і выранжыроўкі горшых неабходна рэгулярна весці індывідуальны ўлік малочнай прадукцыйнасці кожнай каровы.
Дадзеныя ўліку малочнай прадукцыйнасці дазваляюць дыферэнцыраваць кармленне, весці ацэнку, адбор, а потым падбор жывёлы для асемянення, запісваць іх у ДзКПЖ, вырашаць пытанні адбору і выкарыстання прыплоду, арганізацыі аплаты працы жывёлаводаў, весці разлікі за малако па яго тлустасці з малакапрыёмнымі арганізацыямі.
Індывідуальны ўлік малочнай прадукцыйнасці здзяйсняецца трыма метадамі: штодзённа, штодэкадна (3 разы ў месяц у адны і тыя ж дні) і штомесячны. Найбольш дакладныя да-
Дз'еныя аб узроўні малочнай прадукцыйнасці каровы можна атрымаць на аснове штодзённага ўзважвання надоенага малака і вызначэння ўтрымання ў ім тлушчу і бялку ў працэнтах. У такім выпадку ўдой за месяц вызначаецца падсумаваннем штодзённых удояў. Удой за ўсю лактацыю будзе роўны суме месячных удояў.
Але штодзённы ўлік надоенага малака ад каровы — працаёмкі і непрадукцыйны працэс. Таму ў гаспадарчай практыцы існуюць іншыя метады, хоць і не вельмі дакладныя, але тэхнічна больш простыя і даступныя, якімі можна карыстацца ў племянных і таварных гаспадарках. Найбольшае распаўсюджанне атрымаў метад кантрольных удояў кожную дэкаду (1 раз у 10 дзён), якія праводзяцца на працягу ўсёй лактацыі.
Пры вызначэнні велічыні надою на аснове кантрольных доек прадугледжваецца, што ўдой паміж кантрольнымі днямі мала змяняецца. Адхіленне ад фактычнага ўдою пры гэтым спосабе ўліку не перавышае 5 — 6%.
Першы кантрольны ўдой праводзяць праз 10 — 20 дзён пасля ацёлу, апошні — за 20 — 10 дзён да запуску. Першым днём кантрольнага перыяду і пачаткам лактацыі лічаць першы дзень пасля ацёлу, заканчэннем — апошні дзень даення або першы дзень аднаразовага даення пры запуску. Кантрольнае даенне пры трохразовым даенні пачынаюць у поўдзень, а пры двухразовым — вечарам.
Малако, якое надаілі ў кожнае з даенняў кантрольнага дня, узважваюць на вагах або мераюць малакамерам ці іншым спосабам. Вынікі ўліку велічыні ўдою запісваюць у акт кантрольнай дойкі (форма № 4-мол). Гэты аднаразовы першасны дакумент з’яўляецца зыходным, на аснове яго вызначаецца індывідуальная малочная прадукцыйнасць каровы за лактацыю (удой, кг; тлушч, %; бялок, %).
Пры ўліку кожную дэкаду ўсе разавыя ўдоі за кантрольны дзень падсумоўваюцца, гэтая сума і складае сутачны ўдой. Потым велічыню ўдою за кантрольны дзень (сутачны ўдой) памнажаюць на 10 і атрымліваюць удой за дэкаду. Сума ўдояў за кожныя 3 дэкады дае ўдой за месяц.
Удой за месяц пры ўліку кожную дэкаду можна вызначыць і іншым спосабам. Спачатку вызначаюць сярэднясутачны ўдой за месяц. Для гэтага велічыню ўдою ў кантрольныя дні (звычайна 5, 15, 25 чысла кожнага месяца) падсумоўваюць і суму дзеляць на 3. Атрыманы сярэднясутачны ўдой памнажаюць на колькасць дзён у месяцы.
Падсумоўваючы ўдоі кожнай каровы па месяцах, знаходзяць агульны надой малака за скарочаную закончаную лак-
тацыю (не менш 240 дзён), за першыя 305 дзён або за ўсю лактацыю.
Каб выключыць уздзеянне рознай працягласці лактацыі на велічыню малочнай прадукцыйнасці, для кожнай каровы вызначаюць удой за першыя 305 дзён лактацыі.
Калі працягласць лактацыі перавышае 305 дзён, то ўдой за дадатковыя дні ў разлік не прымаецца. Скарочаная закончаная лактацыя прымаецца ў разлік і ўлічваецца поўнасцю ў тым выпадку, калі яе працягласць складае не менш 240 дзён.
Пры ўліку ўдою метадам кантрольнага даення 1 раз у месяц, ацэнка каровы будзе менш дакладнай, чым пры ўліку кожны дзень і кожную дэкаду. Месячны надой вызначаюць у такім выпадку памнажэннем велічыні ўдою за кантрольны дзень на 30. Сума месячных надояў складае велічыню ўдою за ўсю лактацыю.
Пры падсосным вырошчванні цялят малочная прадукцыйнасць кароў вызначаецца па кантрольных дойках, пры якіх малака выдойваюць толькі з адной палавіны вымя, і ўдой, які атрыманы, павялічваюць у 2 разы. У вытворчых умовах малочную прадукцыйнасць мясных кароў звычайна вызначаюць у час іх банітавання па жывой масе цялят. У племянных гаспадарках яе ацэньваюць па жывой масе маладняку ў 6-месячным, у таварных — у 8-месячным узросце.
У практычнай р
КНІГІ ОНЛАЙН
