Расійска-беларускі слоўнік
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 704с.
Смаленск 2014
дуэль — паядынак, палтацы дуэт—муз. дуэт, двусьпёў дщерь—см. дочь
дыба — дыба; (у колодца) журавёль, вага, асьвёр
дыбом — старчаком, дуба, на дыбкі, дубка поставить дыбом — (о волосах) натапьірыць встать дыбом — натапырыцца
дыбы: на дыбы — на дыбкі', удыбю
дым—дым, куродым, курава; (густой) копаць
дым коромыслом — гармідар
дымить—дыміць, чадзщь, курыць дымиться — дыміцца, курыцца дымка — (летний туман) смута дымно — дымна, чадна, копатна дымный—дымны, чадны, копатны дымовой—дымавы
дымовая труба — комін
дымовая завеса — дымавая заслона в. т.
дымок—дымок
дымоход—дымаход, дымацяг
дымчатый—ды.маваты
дымянка — бот. (Fumaria Town.) дымніца б. т. дыня — бот. (Cucumis melo L.) дыня, малён дыра—дзіра, дзюра; (во льду) лунка дырка—дзірка, дзюрка дырочка — дзірачка; (в лапте) забарсьні дырявить — дзіравіць, дзіркаваць дырявый — дзіравы, дзірчасты дыхание—дыханьне, дых, подых, дух
свободное дыхание — вольнае дыханьне остановить дыхание — затаіць дух испустить последнее дыхание — хаўкнуць
ДЫХАТЕЛЬНЫЙ
125
ДЯТЛИНА
дыхательный—дыхальны
дыхательное горло—дьішнік; дьіхніца дыхательные бронхи—дыхнікі ан. т.
дыхательная трубка — (trachea) дьіхаўка
дышать—дыхаць, тхаць, хукаць
дышельный, дышловый — дышальны
дышло — дыла, дышаль
дьявол — дябал (дзьябал, дзьявал), шатан, нячысьцік, злы дух, кадўк, гаман
дьявольский — д’ябальскі (дзьябальскі, дзьявальскі), шатанскі, ліхі
дьявольщина—дябалынчына (дзьябальшчына, дзьявалыпчына), ліха
дьяк—дзяк
дьякон/дьяконица—см диакон, диаконица
дьячок—дзячок
жена дьячка — дзячыха
дочь дьячка — дзякоўна
дюжина—тўзін
дюжинный — 1. тўзінавы; 2. звычайны, абыякі
дюжый—дўжы, моцны
дюйм—цаль
дюймовка — (доска) цалёўка, шалёўка
дюймовый—цалёвы
дюна — выдма
дягель, дягиль—бот. (Angelica archangelica L.) дзягіль, дзягеліца
дяденька—дзядзечка
дядин — дзядзькаў
дядька — 1. дзядзька; 2. (воспитатель) пястўн дядя—дзядзька (мн. дзядзькі); (со стороны отца) стрый
жена дяди — дзядна, дзядзіна
дятел—дзяцел
дятел зелёный—зоол. (Gecinus viridis L.) зя лёная жаўна
дятельник—бот (Trifolium repens Li) дзятлоўнік, дзяцеліна
дятлина: дятлина красная — бот. (Trifolium pratense L.) дзяцеліна чырвоная б. т.
д
Ева — и. соб. Ёва евангелие—евангельле евангелист—евангелисты евангелический — евангелі'чны евангельский—евангельскі Евгений — и. соб. Аўгёнь евгеника — эўгёніка Евгения — и. соб. Аўгіньня, Ёўга Евграф — и. соб. Аўграп Евдоким — и. соб. Аўдакім Евдокия — и. соб., см. Авдотья Евклид — и. соб. Эўклід Евлогий — и. соб. Аўлох Евмений — и. соб. Яўмён евнух — эўнух, лягчанец Евпраксия — и. соб. Праксэда еврей — яўрэй, жыд еврейка — яўрэйка, жыдоўка еврейский — яўрэйскі, жыдоўскі еврейство — яўрэйства, жыдоўства еврейчик—яўрэйчык, жыдок Европа — Эўропа европеец—эўрапёец европейский — эўрапёйскі Евсевий — и. соб. Аўсёй, Аўсюк Евстафий — и. соб. Астап Евстратий — и. соб. Аўстрат Евфимий — и. соб. Аўхім, Яўхім Евфимия — и. соб. Хіма Евфросиния — и. соб. Прузына егермейстер — лоўчы егерь—стралёц, мысьлівец, лавёц Египет—Эп'пт египтология — эгіптазнаўства
его — (род., вин. от мест, он) яго
его милость — яго міласьць, яго мосьць; ягомасьць
егоза—жэўжык, брыкўн, вяртўн егозить—вярцёцца, круціцца, мятусіцца Егор, Егорий — и. соб. Йры, Юрка еда — ёжа, яда, страва, ядзёньне едва — ледзь, лёдзьве (лёдва, лёдзьва) едва ли — бадай ці, амаль, наўдачу едва не — трохі не, мала не, як не едваедва — налёдзьве (налёдва, налёдзьва), ледзьналёдзь, залёдзьве (залёдва, залёдзьва) едение — ядзёньне единая — адзіная
единение—яднаньне, згода единить — яднаць единица — адзінка, ядынка
единица измерения—мат адзінка памёру, мёрка единичный — адзінкавы, адзіначны единобожие — аднабожжа
единоборец—аднаборац единоборство — паядынак, палтацы единобрачие — аднажэнства единоверец — аднавёр
единоверный — аднавёрны единовластие — аднаўладзьдзе, самаўладзтва единовластитель — аднаўладца единовластный — аднаўладны, самаўладны единовременно—адначасна единовременный—адначасны единогласие — аднагалоснасьць единогласный — аднагалосны
единодержавие — см. единовластие
единодушие — аднамыснасьць, згода единодушный — аднамысны, згодны единое—адзінае
единожды—см. однажды единоженец—аднажэнец единокровный — аднакроўны единоличный — аднаасабовы единомысленный — аднамысны, аднадўмны единомыслие — аднамыснасьць, аднадўмства единомышленник—аднамысны, аднадўм единоначалие — аднаначальнасьць единоначальный — аднаначальны (ср. еди
новластный)
единообразие — аднастайнасьць единообразный — аднастайны единоплеменник—аднапдямёньнік, радак единорог—зоол. (Monocerus) аднарог единородный — (о сыне) адзінёц; (о дочери) адзіночка
единосущие — аднаі'снасьць
единосущный — аднаісны, аднаістотны единоутробный — аднамацерны единоязычный — аднамоўны единственный — адзіны, адзіночны
единственная дочь — адзіночка единственное число — грам. адзіночны лік
единство — адзінства
единый — адзіны
едкий — ёдкі, востры, моцны
едкость — ёдкасьць, моцнасьць, вострасьць едок—ядўн
её — (вин.,род. от мест, она) яё ёж—зоол. (Erinaceus) вожык
ежи морские—зоол. (Echinoidea) яжоўцы з. т. ежа — бот. (Dactylis L.) купкоўка б. т.
ежевика — бот. (RubusfruticosusL.) ажь'іна ежевичный — ажынавы
ежевичный кустарник—ажыньнік ежегодник—(журнал) штогбднік ежегодно — штогбдна
ежегодный — штогадовы, шторбчны ежеголовка, ежеголовник — бот. (Spargani итL.) плюшчгм
ежедневно — штодня, штодзёнь; штодзённа (штодзённа), абыдзёнь, дзень у дзень; дзень прыдню
ежедневный — штодзённы (штодзённы), абыдзённы (абыдзённы)
ежели — см. если
ежемесячник — штомёсячнік
ежемесячно — штомёсяц ежемесячный — штомёсячны ежеминутно — штомінўту, разураз еженедельник—тыднёвік
еженедельно — штотыдзень, штотыдня еженедельный — штотыднёвы
еженочно — ночпрыноч, ночуноч, штонбч, штонбчы
еженочный — штонбчны ежесекундно — штомбмант ежечасно — кожную гадзіну, штогадзіны ежечасный — штогадзінны ёжик—вожык, вожычак
ежовый — вожыкавы
езда — язда
ездить — ёзьдзіць
ездок—яздок
ездок верховой — вяршак ей —межд. гэй
ейбогу—межд. дальбог, далібог, дальбо, даліпан, дадушы
ейей — дадушы, запраўды
Екатерина — и. соб. Кацярына
Екклезиаст—Еклезыяст
еле — ледзь, лёдзьве (лёдва, лёдзьва) елееле—насілу, ледзь (лёдзьве, лёдва, лёдзьва) елевые — бот. (Abietaceae) ёльніцавыя б. т.
елей — алёй
елейный — алёйны, алёісты
Елена — и. соб. Алёна, Галёна
елец — зоол. (Leuciscus leuciscus) яльчык з. т.; ялёц
Елизавета — и. соб. Альжбэта, Лізавёта ёлка, ель — бот. (PinuspiceaL.) ёлка, яліна, ель еловый — яловы, ялшавы ельник—ёльнік
Емельян — и. соб. Мілян, Амяльлян, Амёлька ёмкий — ёмісты, укладзісты ёмкость — ёмістасьць, укладзістасьць енот—зоол. янот енотовый — янотавы
епархиальный — эпархіяльны епархиальный совет—эпархіяльная рада епархия — эпархія, дыяцэзія
епископ — 1. (православный) япюкап; 2. (католический) біскуп
епископский — япіскапскі, біскупскі епископство — япіскапства, бі'скупства епитимья — пакўта
нести епитимью — пакўтаваць
E
EP
128
выполнить (отбыть) епитимью—адпакўта ваць
ер—цьвёрды знак
ералаш — гаргчідар, разгардзіяш, лўхта, бязладзіца, бяссэнсіца, недарэчнасьць
Еремей — и. соб. Ерамёй
ерепениться — упірацца, тапырыцца, фар дыбачыцца, карагодзіцца, наравіцца, натурыцца ересь — ёрась, гарэзія
еретик — ератык, гэратык, недавёрак
еретический — ератычны, гэратычны, гэратыцкі
ёрзать / ёрзаться — ваўтўзіцца, шморгацца
Ермак—и. соб. Ярмак
ермолка — ярмолка
еромыжник—тультай, шалапўт
Ерофей — и. соб. Яраш
ерошить — (волосы) кудлёчыць, тапырыць ерошиться—кудлачыцца, тапырыцца ерунда — бяссэнсіца, недарэчнасьць, лўхта, глўпства
ерундить — плявўзгаць, вярзьці, дўрня клёіць ёрш—зоол. ёрш
ёршик—яршок
ершиться — см. ерепениться
ершовый — яршовы
ерыга,ерыжник—см. еромыжник
есаул — есавўл
если — калі
если бы — кал! б
если бы не — каб не
если только — як толькі
естественник—прыроднік, натуралісты
естественно — натуральна
естественность — натуральнасьць, прырод насьць
естественный — натуральны, прыродны
естественное дело (вещь) — звычайная
рэч
естество — прырода, натура
естествовед — прыродазнаўца
естествоведение, естествознание — пры
родазнаўства
естествоиспытатель—дасьлёднік прыроды
есть — (3 л. ед. наст, от быть) ёсьць, ёсьцека, ёсьцека
есть — ёсьці; детск. гамаць
Ефрем — и. соб. Ахрэм
ехать — ёхаць
ехать шагом — ёхаць ступою
ехидна —зоол. (Vipern) калючка ехидничать — злосьнічаць, хітраваць ехидный — падкалодны, зласьлівы, шкадлівы
змея ты ехидная — гадзюка ты падкалод ная
ехидство — злоснасьць, злосьць, хітрасьць
ещё—яшчэ
ещё бы! — атож! чаму не?
жаба — зоол. жаба, рапўха, варопаўка з. т., вярэпаукадиео. (болезнь) жаба, яшчар (яшчур)
жабёнок—жабяня
жаберный —жэбравы, зябравы
жабий — жабіны
жабья икра — жабурыньне
жабинец — бот. см. лютик
жабник — бот. (Stachys silvatica L.) калматка б.т.
жабный — жабіны
жабо — жабо
жабрей — бот. (Galeopsis Ladanum L.) зябер б.т.
жабровидный — зябраваты
жабры — жэбры, зябры, шчыбры
жавкание — жваканьне, чаўканьне
жавкать — жвакаць, чаўкаць
жаворонок — зоол. (Falco nisus) жаўранак, жаўрык
жаворонок лесной — янчўк
жаворонок хохлатый—зоол. (Alauda cristata L.) чубарык в. кр. сл.
птенец жаворонка — жаўраня (мн. жавара няты)
жадничать — хцівіцца, прагнуць, сквапіцца жадно — прагавіта, сквапна, хціва, жадліва жадность — прагавітасьць, сквапнасьць, хцівасьць, жадлівасьць
жадный — хцівец, хцівы, прагавіты, сквапны, жадлівы, ненажэрлівы
жажда — прагнёньне, смага, жада, жадоба, прага
утолить жажду — прагнаць смагу
жаждать — прагнуць; (желать) жадаць
жаждущий—спраглы, сасмаглы
жакет, жакетка — жакёт, жакётка
жалеть—1. (сожалеть) шкадаваць, жалкаваць;
2. (щадить) шанаваць
жалить — джгаць, кусаць; (крапивою) стры каць
жалиться — джгацца, кусацца
жалкий — 1. жаласны, жаласьлівы; 2. мізэрны, убогі, зльідзень
жалко — 1. (чего) жаль, шкода; 2. (жалобно) жаласна, жаласьліва
жало — жала, джала, джгала, жыгала
жалоба—скарга, жальба, нараканьне приносить жалобу—скаржыцца, скардзіцца
(на што)
жалобно — жаласна, жаласьліва, жалобліва жалобный—1. жаласны, жаласьлівы, жалоблівы;
2. (относящийся к жалобе) скарговы (скарго вая кніга)
КНІГІ ОНЛАЙН
