Расійска-беларускі слоўнік
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 704с.
Смаленск 2014
жалобщик—скаржнік, жальбіт пр. т.
жалованный—дараваны, наданы
жалованье—1. дараваньне, надаваньне; 2. пэнсія, заплата, плата, утрыманьне, дажа В. Ласт.
жаловать — 1. (кого) быць прыхільным (да каго), рабіць ласку (каму), 2. (кому, что) дараваць, надаваць, абдароўваць; 3. (к кому) хадзщь, давёдвацца (да каго)
жаловаться (на чтон., на когон.)—скаржыцца, скардзіцца, жаліцца; наракаць, бедкавацца
жаловидный—джалаваты
жалон — тычка, вітка
жалостно—жаласна, жаласьліва, жалобна жалостный — жаласны, жаласьлівы, жалобны жалость — жаль м. (род. жалю), літасьць
5 Зак. 3148
какая жалость! — які жаль! якая шкода!
жаль — сущ. см. жалость; нареч. жаль, шкода жалюзи — заслона
жандарм — жандар
жена жандарма — жандарыха жандармерия — жандармэрыя жандармский — жандарскі жанр — (литературный) жанр жанровый—жанравы, бытавы жар — 1. жар, сьпёка, пал, гарачыня; 2. (уголья)
жар
быть в жару—палаць агнём
жара — сьпёка, сьпякота, пякота, сквар, сквара адская жара — пякёльная сьпёка
жараток—прыпёчак
жаргон — жаргон, мяшаная мова жаргонный — жаргонны
жарение — смажаньне, пражэньне, пячэньне жареный — смажаны, пражаны
жарить — смажыць, пражыць, скварыць, пячы жариться — смажыцца, прагчьіся, скварыцца, пячыся; (обжигаться) смаліцца жаркий — гарачы, палкі, скварны
жаркий бой — заўзяты (гарачы) бой
жаркий день — гарачы (душны) дзень жарко—горача, палка, скварна, пякотна жаркое — смажанша, пражанша, пячь'гстае жаровник—вогнішча
жаровня — жароўня
жасмин — бот. (Jasminum officinale L.) язьмён жасминный, жасминовый—язьмёнавы жатва — жніво
начало жатвы — зажьінкі
окончание жатвы — дажынкі жатвенный —жніўны
жатвенная машина—жняярка
жать — (1л. ед. жму) ціскаць, ціснуць; гнёсьці, гнясьці, сьціскаць; (обобуви) мўліць
жать масло—біць масла
жать — (1 л. ед. жну) жаць
начинать жать — зажынаць
оканчивать жать — дажынаць
жаться—(Злед. жмётся) (к чему, к кому) ціснуцца, щскацца, туліцца, гарнуцца, жмацца
жаться — (безл. жнётся) жацца жбан —збан;умении. збанок, збаночак жвакание — жваканьне, жвяканьне
жвакать — жвакаць, жвякаць
жвачка — жвачка, жўйка; (как процесс) жваканьне
жвачный —жвачны, жўйны;
жвачные—зоол. жўйкавыяз.т.
жгункорень—бот. (Cnidium Cuss.) клявёшчына 6.Т.
жгут—джгут, бізўн; (игра) джгут; (из соломы для связки снопа) вязьмо, вясло, пярэвясла жгутик — джгўцік б. т., джгуток, бізунок жгутиконосцы — зоол. (Flagellata) бізўньні КІз.т.
жгутовый—джгутавы
жгутообразный—джгутаваты
жгуче—палка, палюча, пякўча, востра, горача жгучесть — палкасьць, пякўчасьць, палю
часьць
жгучий — палкі, палючы, пякўчы, востры, гарачы
жгучая кровь — гарачая кроў
жгучая боль — пякучы боль
жгучий мороз — люты мароз
ждание—чаканьне, жданьне, жданкі
ждать — чакаць, ждаць, часаваць, спадзявац ца (каго, чаго)
ждал, ждал и не дождался—ждаў дый жданкі паёў
же — жа, ж
жевание—жаваньне, жваканьне жевательный—жавальны
жевать—жаваць, жвакаць, жмакаць
жегало—жыгала
жезл—ласка, булава
желаемый—жаданы, пажаданы
желание — жаданьне, бажаньне
желание сильное — бажавольле, жадоба, прагнёньне
по собственному желанию — па сваёй ВОЛІ
против желания — сўпраць волі желательно — жадана, пажадана желательность — жаданасьць, пажаданасьць желательный, желанный — жаданы, пажа даны
желать — жадаць, бажаць, воліць; зьічыць желать сильно — прагнуць, бажаволіць
желающий—ахвочы (да чаго) желвак — жаўлак, гўля, гуз
желваки фосфоритовые—галкі фасфарьпа выя г.м. т.
желвачок — жаўлачок, гўлька; (у бобовых растений) каранёвыя бародаўкі б. т.
желе—жэлё
железа — (glandula) залоза
железистый—залозісты
железистый — зелязісты, жалязісты
железко—зялёзца, жалёзца
железник — бот. (Caragana frutescens L.)
дзераза
железнодорожник—чыгўначнік
железнодорожный—чыгўначны
железнодорожный поезд—поезд
железный — зялёзны, жалёзны
железная дорога—чыгўнка
железный болт—ніт, просва
железный рудник—рўдня
железный корень—бот. (Centaureascabiosa
L.) валошка вялікаквётная б. т.
железняк—(камень) зялязьняк
железняк шпатовый — палявік зялёз
ны г.м. т.
железо — зялёза, залёза, жалёза
железо листовое — аркушовае зялёза
железоделательный: железоделательный
завод — гамарня
железосодержащий—зелязісты, жалязісты
желна—зоол жаўна
желобоватый—жалабаваты
желобок, желобочек—жалабок, лотак
желтение—жаўцёньне
желтеть — жаўцёць, жоўкнуць, палавёць
желтёхонек, желтёхонький — жаўцюсенькі
желтизна — жаўцізна, жаўціня
желтить — жаўціць
жёлто — жоўта
желтобрюхий — жоўтапўзы
желтоватость — жаўтаватасьць
желтоватый—жаўтаваты
жёлтозелёный — жоўтазялёны
желток—жаўток
жёлтокрасный—жоўтачырвоны
желтолен — бот. (Peucedanum officinale L.) цьмянёц лёкавы б.т.
жёлтость—см. желтизна
желтоцвет — бот. (Adonis) гарыцьвёт, жоўтацьвёт
желтоцветник—бот. см. пахучий колосок
желточный—жаўтковы
желтуха —мед. жаўтачка, жаўтўха
желтушник — бот. (ErysimumL.) жаўтўшка б.т.
жёлтый — жоўты
жёлтый огурец—жаўтўн
желудник — бот. (Aesculus Hippocastanum L.) каштан дзікі б.т.
желудок— (ventriculus) кіндзюк, шлўнак, трыбўх, страўнікан.т.
несварение желудка — нястраўнасьць
желудочек—кіндзючок, шлўначак, трыбушок; страўнічокан.т.
желудочный — кіндзюковы, шлўначны, трыбуховы
жёлудь—жолуд
желчный — жоўчны; анат. жаўцёвы ан. т.
желчный пузырь—анат. жаўцяк, жаўцёвы пухір ан. т.
жёлчь—анат. (bilis) жоўць
говорить с жёлчью — гаварыць са злосьцю жеманистый, жеманный — манёжны, ма нёрны
жеманиться—манёжыцца, фігуравацца
жеманница — фігурантка
жеманность, жеманство — манёжнасьць, манёрнасьць, фігураваньне
жемчуг—пэрлы
жемчужина — пэрла
жемчужница—зоол. (Avicula) жамчугоўка з. т.
жемчужный — пэрлавы
жена—жонка (мн. жонкі); (супруга) дружына
жена брата — братавая
жена дяди — дзядзіна, дзядна
разведённая жена—разводка
жена Ивана, Степана—Янчыха, Сьцяпаніха ипгд.
взять в жёны — ажаніцца (з кім), узяць сабё за жонку
женатый — жанаты
женитьба—жанщьба, ажанёньне, шлюб
жениться — (на ком) жанщца (сов. ажаніцца, пажаніцца) (з кім), пабрацца (з кім), узяць сабё за жонку, адружыцца
жених—жаніх, маладьі
женихаться—жаніхацца, заляцацца
женолюбивый,женолюбец— бабнік, бабздьір, ахвочы да жанок
женолюбие—бабздьірства
женоподобный — падобны да бабы
женский — жаночы, жаноцкі, кабёчы
женский род—гром, жаночы род
женская болезнь—жаночае
женский цветок—слупковая квётка б. т.
женственность — жаночнасьць женственный—жаночны
женщина — жанчьіна, кабёта, баба
женщина молодая—маладзща
жердина, жердь—жардзіна, жэрдка; (для придавливания снопов на возу) рубёль, рубліна; (у колодца) асьвёр
жерднёвый: жерднёвый лес—жардняк лс. т.
жёрдочка—жэрдачка
жеребёнок—жарабя, жарабё, жарэбчык
жеребец—жарабёц, вогер
жеребец молодой — жарабок жеребиться — жарабщца
жеребьёвка — лесаваньне (лёсаваньне) жеребьёвщик—лесавальнік (лёсавальнік) жереха —зоол. (Aspius Agassiz) бялізназ.т.
жерло, жерловина—жарало
жерлянка—зоол (Bombina bombinaL.) жарлянка жёрнов — жоран (мн. жорны)
жерновой — жорнавы
жертва — ахвяра (афяра), дар, наданьне жертвенник—ахвярнік (афярнік), аўтар, ахвярны
(афярны) аўтар гр. т.
жертвенный—ахвярны (афярны), ахвяравальны (афяравальны)
жертвователь — ахвяроўнік (афяроўнік), ахвяравальнік (афяравальнік)
жертвовательница—ахвяроўніца (афяроўніца), ахвяравальніца (афяравальніца)
жертвовать—ахвяраваць (афяраваць), дараваць, надаваць
жертвоприношение—ахвяра (афяра), ахвяра ваньне (афяраваньне)
жеруха — бот. (Nasturtium В. Вг.) кустоўнік б. т.
жестикулировать—мігаваць
жестикуляция—мігаваньне
жёсткий — жорсткі, каляны, цўпкі, шорсткі, мўлкі, цьвёрды
жёстко — жорстка, каляна, мўлка, цьвёрда жестковатый — жарсткаваты, мулкаваты жесткокрылый — цьвёрдакрьілы
жёсткость—жорсткасьць, калянасьць, мўлкасьць, цьвёрдасьць
жестокий—люты, акрўтны, жорсткі, неміласэрны жестоко — люта, акрўтна
жестоконравный—нялюдзкі жестокосердие—см. жестокость жестокость — лютасьць, акрўтнасьць, жорсткасьць, суровасьць, неміласэрнасьць
жесточайший—занадта люты
жесть — бляха
кусок жести — бляшка
жестяник—бляхар
жестянка — бляшанка, манёрка В кр. сл.
жестяной — бляшаны
жечь — палі'ць, пячы; (крапивою) стрыкаць
жечь кирпичи — паліць цэглу
жечься — паліцца, пячыся, смаліцца; (крапивою) стрыкацца
жжение — палёньне; (крапивою) стрыканьне
жжёнка — гарэлка
жжёт—безл. пячэ, скварыць
живее—хутчэй, баржджэй
живётся — безл. паводзіцца, жывёцца живёхонько — хўценька, борзьдзенька живительный — жьіўны, жыватворчы живить—жывщь, ажыўляць
живица — жывіца
живность — жьіўнасьць
живо — жвава, жыва, спрытна, хўтка, раптам, у момант
живоглот—жываёд
живодёр — скурадзёр, лупёка, гіцаль живодёрня—скурадзёрня, гіцлоўка живой — 1. жывы, жыцьцёвы; 2. (оживлённый) жвавы, спрытны, шпаркі
живой мальчик— жэўжык
живая лошадь — порсткі конь
живая изгородь — жываплот Пр. в. сл
остаться в живых—вьіжыць
задеть когол. за живое—ушкўліць, даняць, дапячьі
живокость — бот. (Delphinium Consolida L.) казёлкі, рагўлькі б. т.
живописец—маляр
живописно — маляўніча
живописный — маляўнічы
живописная мастерская—малярия живопись—маляваньне; (как профессия) малярства живость—жвавасьць, спрыгнасьць, рухавасьць живот— 1. (жизнь) жыцьцё, жывот; 2. (чрево) жывот, чэрава, пўза, трыбўх
с большим животом — чараваты, чараваль
надсадить живот—надарвацца
надорвать животики смеясь — парваць з рогатукішкі
животворный—см. живительный животик—чэраўца
животина — тварына
животноводство — гадоўля жывёлы г.к. т.
животное — жывёла (род. жывёлы), жывёліна
животное дикое — зьвярына, зьвярўга
животные млекопитающие—сысуны животные позвоночные—хрыбтовыя животные пресмыкающиеся — паўзуны
животный — жывёлінны, зьвярыны, жывотны животрепещущий—поўны жыцьця живучесть—жывучасьць живучий — жывўчы
живучка — бот. 1. (Ajuga reptans L.) казакі, разрь'іўнік в. кр. сл.; 2. (Sempervi vum soboliferum L.) гарлянка б. т., скочка
живчик — 1. (о человеке) жэўжык; 2. жь'гўчык, зароднікб.т..
жигучка — джыгучка, стрыкатка
жид—см. еврей
жидкий — 1. рэдкі; 2. вадкі, цякўчы, плынны
жидко — 1. рэдка; 2. вадка
жидковатый — радкаваты
жидкость—вадкасьць, жыжка
жидова—см. еврейство
жидовствовать — жыдзёць жидовствующий — зжыдзёлы жижа — жыжка