Расійска-беларускі слоўнік
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 704с.
Смаленск 2014
юрист—праўнік, юрысты юрк—межд. шмыг
юркать / юркнуть — шмьігаць / шмыгнуць юркий—рухавы, жвавы, спрь'ггны, порсткі юрко — рухава, жвава, спрытна
юркость — рухавасьць, жвавасьць, спрыт насьць
юродивый — сьвяты бяз розуму, блазнаваты, блазен, дурны, недапёчаны, бажавольны В. Ласт, юродство — бажавольле
юрок—зоол (Fringilla montifringilla) юрок юрский—геол юрскі
юрта — юрта, шацёр
юстиция — юстыцыя, правасўдзьдзе
ютиться—туліцца, знаходзіць прытўлак
Ютландия — Ютляндыя
юфть—юхта
юфтяной — юхтовы
ябеда — набрэх, паклёп, каверза, злосная намова
ябедник — брахўн, паклёпнік, каверзьнік, намоўнік, жыгун
ябедница — брахуха, паклёпніца, каверзьніца, намоўніца, жьіжка
ябедничать—набрэхваць, кляпаць, рабщь наклёпы (каверзы)
ябеднический — брахлівы, паклёпны, каверзны, намоўны
ябедничество—браханьне, кляпаньне, намаў ляньне
яблоко—яблыка, яблык
яблонища — вялікая яблыня
яблонный—яблыневы
яблонька—яблынька, яблынка
яблоня — бот. (Pirus Malus) яблыня; яблына
яблочко — яблычка, яблычак
яблочный—яблычны
яблочная настойка — яблыноўка
явка—яўля, паказ
явление—зьява, зьявішча, зьяўлёньне, абяўлёнь не; театр, ява
явленный —яўлены, паказаны
являть / явить, — выяўляць / вьіявіць; яўляць / явіць; паказваць / паказаць
являться / явиться—зьяўляцца / зьявіцца; яўляц ца / явіцца; аб’яўляцца / аб'явіцца; паказвацца / паказацца; прыходзіць / прыйсьці; ставіцца / стаць (пёрад кім)
явно — яўна, уяве, увачавідкі, вачавіста, нета ёмна
явность—яўнасьць, відавочнасьць, нетаёмнасьць, выразнасьць, вачавістасьць
явноязычный: явноязычные — зоол.
(Phaneroglossa) языкатыя з. т.
явный—яўны, відавочны, нетаёмны, выразны, вачавісты
явор — бот. (Acerpseudoplatanus L.) явар
яворина — яварына
яворовый — яваравы
явочный — явачны пр. т.
явственно — выразна, выразьліва, ясна
явственность—выразнасьць, выразьлівасьць, яснасьць
явственный — выразны, выразьлівы, ясны
явствовать — выяўляцца, відаць (з чаго); відаць (што)
Яга—Яга, Юга
ягдташ — паляўнічая торбачка
ягель—бот. см. лишай
ягнение—акочваньне
ягнёнок—ягня
ягнёночек—ягнятка
ягниться — каціцца
ягнятник—зоол. (Gypaetus barbatus) ягнятнік
ягнячий—ягнячы
ягода — ягада
варенье из ягод — канфітўры
ягодица — галінка ягады
ягодицы — анат. (Nates) крумянкі ан. т„ галы, ляжкі, гузно
ягодичный — крумянковы, гузновы
ягодка — ягадка
ягодный—ягадны
ягодообразный — падобны да ягады
ягуар—зоол (Felis опса) ягуар
яд—атрўта, труцізна, труізна, труць
сильнодействующий яд—моцная атрўта ядерный — ядравы
ядовито — атрўтна
ядовитость—атрутнасьць
ядовитый — атрўтны, трўйны
ядоносный—см. ядовитый
ядрёный — ядраны, моцны ядристый — ядраны (абзбожжы) ядро — 1. бот. (nucleus) ядро, костачка, зерне (зерня), зёрнейка; 2. (в пушке) куля, ядро; 3. пе рен. сутнасьць, зьмест
ядро древесины — стрыжань лс. т. ядроносный — бот. ядраносны ядрообразный — бот. ядраваты ядрышко — ядзерка, ядзёрца
язва—балячка, рана, язва Нс.; шчарбіна, раскёпіна; мор, пошасьць
язвенник — бот. (Anthyllis vulneraria L.) пера лёт 6. т., пералётнік жоўты язвенный — ранены
язвина — ранка; шчарбінка
язвитель — кусьлівец, зласьлівец язвительно — кусьліва, зласьліва, ушчыпліва, уразьліва
язвительность — кусьлівасьць, зласьлівасьць, ушчыплівасьць
язвительный—кусьлівы, зласьлівы, ушчьіплівы, уразьлівы
язвить — раніць, кусаць; уражаць
язык — 1. анат. язык; 2. (речь) мова; 3. (в колоколе) сэрца
площадной язык—брыдкая мова невоздержный на язык—языкаты
языковед—мовазнавец
языковедение—мовазнаўства
языкознание—см. языковедение языкообразный — падобны да языка язычески — папаганску (папаганскі), як пага
ныя
языческий — паганскі
язычество — паганства
язычище — вялікі язык
язычковый — язычковы
язычковый цветок— бот. язычкаватая квёт каб.т.
язычник—патаны, паганін
язычница — паганая
язычный — ЯЗЫЧНЫ, ЯЗЫКОВЫ
язычок—язычок
язь—зоол. (Idus melanotus) язь
яичко — яёчка
яичник—анат. яёчнік
яичница — яёчня яичный—яёчны яйцевидный—яйкаваты яйцевод—анат. яйцавод, мацічная (маціцавая) труба
яйцепровод—анат. яйцаход
яйцеродный: яйцеродные животные—зоол (Monotremata) птушказьвёры з.т.
яйцо — яйцо, яйка; детск. кока
острый конец яйца — насок тупой конец яйца — пуха яйцо с крепкой скорлупой — мацак яйцо с битой скорлупой — бтгка яйцо недоношенное — вылівак яйцо расписанное—пісанка бить яйца на Пасху — гуляць у біткі
як—зоол як
якание—яканьне
яко—як
якобинец — ист. якубінец
якобинский — якубінскі
Яков — и.соб. Якўб, Якаў
якорный — якарны якорь—якар якут—якут
якшаться — (с кем) зьлягацца, вадзіцца (з кім), знацца, калегаваць, сябраваць
ялик—чоўнік
яловая—ялаўка яловеть — ялавёць яловый — ялавы
яма — яма, яміна; (выкопанная, с водой) копанка; (где берут глину) глінішча
яма волчья — ваўкаўня ямайский — (ром) ямайскі ямб —лит. ямб
ямбический — ямбічны
ямина, ямица — яміна
ямка — ямка, ямачка
ямки на лице — рабізна
ямской — фурманскі
ямщик—фурман (хўрман), вазак январский—студзеньскі
январь — стўдзень янки—янкі
янтарный—бурштыновы, бруштыновы, янтарны янтарь — бурштын, бруштын, янтар
янычар — янычар
японец—японец
Япония—Японія
японка—японка
ЯПОНСКИЙ — ЯПОНСКІ
яр—яр, круча
яремный—ярмовы
яриться —ярыцца, распаляцца, заядацца, разь юшвацца
ярица — ярыца, ярка
яркий — яскравы, зыркі, бліскўчы, ясны, яркі ярко — яскрава, зырка, ясна, ярка яркость—яскравасьць, зыркасьць
ярлык—ярлык
ярлычок—ярлычок
ярмарка — кірмаш, торг, ярмарак
гулять на ярмарке — кірмашаваць ярмарочный — кірмашовы, тарговы
ярмарочный подарок— кірмашовае ярмо—ярмо
яро — палка, шалёна, гняўліва
яровое—ярына яровой — яравы
Ярослав — и. соб. Яраслаў
Ярославль—г. Яраслаўль яростно — шалёна, у запале яростный — шалёны, гняўлівы, злосны ярость—ярасьць пс.л. т., сказ, шал
привести в ярость—разьярьщь, разыбшыць, распаліць
ярус — павёрх; поклад (зямлі), шар ярусный — павярховы; пакладовы ярутка — бот. (Thlaspi arvense L.) торбачнік палявыб.т.
ярый — адважны, заўзяты
ярый воск—чысты воск
ярь—ярына
ясак—ясак, падатак
ясельный — ясьлевы ясеневый — ясяновы
ясень — бот. (Fraxinus excelsiorL.) ясень ясколка — бот. (Cerastium arvenseL.) рагавінка б.т.
ЯСЛИ — ЯСЬЛІ
ясменник—бот. (AsperulaodorataL.) дзёрачка пахучая б.т.
ясмин—см. жасмин ясненький — ясьненькі ясненько — ясьненька
яснеть / яснеться — ясьнёць / ясьнёцца, пра ясьняцца, блішчаць (блішчэць)
яснёхонький—ясьнюсенькі
яснёхонько—ясьнюсенька, ясьнютка ясно—ясна, выразна; (о погоде) ясна, пагодна
ясно, что... — відаць, што...
ясновельможный—яснавяльможны
ясновидение — яснавідўчасьць
ясновидящий—яснавідўчы, празарлівы, прані клівы
ясность—яснасьць, выразнасьць, яснота
яснотка — бот. (Lamium L.) яснотка
ясный—ясны, выразны; пагодны
делаться ясным — (о погоде) разьясьняцца, выпагоджвацца, брацца на пагоду
яства — патравы, стравы, яда
ястреб—зоол (Astur) коршак, куратнік з. т., ястраб, шуляк
ястребперепелятник—караголь в. кр. сл.
ястребинка — бот. (Hieracium L.) ястрабок б. т. ятаган—ятаган
ятрышник—бот. (OrchisL.) зязюлькаб.т.
ять—яць
яхонт—рубін, яхант
яхонтовый — рубінавы, яхантавы
яхта — яхта
ячейка — ячка, ячэйка, каморка
ячейный — ячкавы, ячэйкавы
ячея — ячая, ячка
ячменный—ячмённы
ячмень — бот (Hordeum L.) ячмёнь
ячмень толчёный — грўца
ячневый, ячный — ячны, груцовы
яшма—яшма, ясьпіс
яшмовый—яшмавы
ящер—палеонт. яшчар, цмок г.м. т.; зоол (Manis) лускавёц з. т.
ящерица—зоол. (Lacerta) яшчарка
ящеричный — яшчаркавы
ящерогады — зоол (Rhynchocephala) яшчара гады
ящик—скрыня, скрынка; (выдвижной в столе) шуфляда, прыстолак; (на мельнице) кош; (в сундуке) прыскрынак
отложить в долгий ящик — адкласьці на доўгі час
ящичек — скрыначка
ящур — вет. яшчур (яшчар)
Даведачнае выданне
Сцяпан Некрашэвіч, Мікола Байкоў
РАСІЙСКАБЕААРУСКІСЛОЎНІК
Выданне трэцяе, папраўленае
Рэдактар: Валер Булгакаў
Карэктар: Марыя Салавей
Вёрстка: Сяргей Кандраценка Дызайн вокладкі: Антон Баранаў Адказны за выпуск: Аляксандр Пашкевіч
Падпісанаў друк: 17.11.2014. Фармат 70x1001/16
Друк афсетны. Гарнітура Школьная. Умоўн.друк. арк. 57,2 Наклад 2000 асобнікаў. Замова 3148.
Выдавец:
Таварыства з абмежаванай адказнасцю «Інбелкульт» АДРН1136733002120
пае. Малкамбіната, д. 21,216790 г. Рудня Смаленскай вобласці, Расійская Федэрацыя
Паліграфічнае выкананне:
Рэспубліканскае ўнітарнае прадпрыемства «Выдавецтва "Беларускі дом друку"» Пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі выдаўца, вытворцы, распаўсюджвальніка друкаваных выданняў № 2/102 ад 01.04.2014 г. пр. Незалежнасці, 79,220013, г. Мінск
Сьцяпан Некрашэвіч | Мікола Байкоў
Расійскабеларускі слоўнік
КТ7РСЫ
ДЛЯ ПАДГДТОУКІ БЕЛАРУСКІХ^ВУЧЫЦЕЛЁЎ.
L. ^го верасьня гэтаго году
У МЕІІСНУ ЛДНРЫРЛЮЦЦЛ ДЗЕВЯЦГМЕСЯЧНЫЯ ЕЕЗЛЛІІТЫ КУРСЫ
ДЛЯ ПАДГАТОЎКІ
ВУЧЫЦЕЛЁЎ ДЛЯ БЕЛАРУСИ^ ШКОЛ,
Ни курсы будуць прыймацца асобы акончыўшыя вышайшыя па чатковыя. школы, а так сама чатыры класы сярвдніх школ. Усыісшна акопчыўшым курсы будуць выдавацца пасьвндчяпні. якія будуць даваць право на адтрыманне першего вакантнаго мейсца у беларускіх школах.
Заняцця па курсах будуць вячврпін ад 6ай да 10й гадзіны. Иры курсах будзе арган ізованы безилатны інтэрпат і будуць выдавацца нідарагіа абеды.
11а курсах будуць чытацца лскцыі па гэткімі предметам!:
1 Псторыя Белорус!.
2 Родноя мом.
3. Псторыя белоруской яітэротуры (народной і красаай).
4 Псторыя беларускай культуры
5. Гоографія.
в. Падагогіка I даідакціка.
7 Мзтодаіка родней мовы
8 арыфматыкі.
9. > гутарак і преметных
урокау.
10. Ручная праца, сьлеоы, гульні і г. д.
11. Практычнае аанаямленна аіллю страціуным методам нааучання
Запісь па курсы крыЛімсцца у вакйккакпі Илрщншо Сакра тарынту, Захароускан вуліцв, 13 ад 1ай да Зrl гыаіпы дп».
Хуткі поступ беларускага ультур нага жыцьця яшчэ ў пачатку 1922 г. высунуў пытаньне аб складаньні болыпменш поўнага расійска беларускага слоўніка, які зьяўляўся патрэбным, асабліва ў сувязі з беларусізацыяй, для самых шырокіх колаў беларускага грамадзтва.
Заснаваны ў тым жа годзе Інстытут Беларускай Культуры абмеркаваў гэтае пытаньне і даручыў складаньне расійскабеларускага слоўніка С. М. Некрашэвічу і М. Я. Байкову, вызначыўшы разьмер слоўніка прыблізна каля 30 ооо расійскіх слоў.
КНІГІ ОНЛАЙН
