Расійска-беларускі слоўнік
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 704с.
Смаленск 2014
целое—цэлае
целокупный — цэлы, суцэльны целомудренно — цнотна
целомудренность, целомудрие — цнота, нявіннасьць, чыстата, непарўшанасьць
целомудренный—цнотны, нявінны, нечапаны, непарўшаны
целостный — см. целый
целость—цэласьць, суцэльнасьць
целотонный: целотонная гамма — муз. цэла тоннаягамамз.т.
целый—цэлы, суцэльны, увесь; непашкоджаны цель — мэта; воен, цэль
достигнуть своей цели — дайсьц! свайго цельба — цаляньне
цельный—цэльны, суцэльны, поўны, аднастайны;
чьісты, шчыры
цемент—цэмэнт
цементовый — цэмэнтавы
цена — цана, кошт, вартасьць
ценз — цэнз
ценз имущественный — цэнз маёмасны
ценз образовательный — цэнз адукацьійны (асьвётны) гр. т.
цензор — цэнзар
цензура—цэнзўра
цензурный — цэнзўрны
ценитель — цаніцель, знаўца
ценить — цаніць, шанаваць, уважаць ценно — цэнна, каштоўна, дорага ценность—цэннасьць, каштоўнасьць, вартасьць; дарагая рэч
ценный — цэнны, каштоўны, варты, вартоўны, дарагі
ценные бумаги — цэнныя папёры пр. т.
цент— (монета) цэнт
центавр — цэнтаўра (цэнтаўр)
центнер — цэнтнер
центр—асяродак, цэнтар
централизация — цэнтралізацыя; асяродка ваньне
централизировать—цэнтралізаваць, групаваць у асяродак, асяродкаваць
центральный — цэнтральны, асяродкавы центробежный — адасяродкавы м. т., адбёжны центростремительный — даасяродкавы м. т., прыбёжны
центурион—цэнтурыён
цеолит—мин. цэаліт, кіпняк r.м. т.
цеп — цэп
рукоятка цепа — цапгльна
цепенение — дрантвёньне (дранцьвёньне) цепенеть — дрантвёць (дранцьвёць), дубёць, пруцянёць, дзервянёць
цепень—зоол. см. солитер цепкий — чэпкі, учэпісты цепко—чэпка, неразарвана цепкость—чэпкасьць
цеплять / цепляться — чапляць / чапляцца цепной — ланцужны, ланцуговы
цепная собака — ланцужны сабака цепочка — ланцужок цепь—ланцўг
цепь мерная — ланцуг каморніцкі цербер — цэрбэр
церемониал — цыраманіял, парадак церемониальный — цыраманіяльны
церемониальный марш — парадны марш
в.т.
церемониться — цырамоніцца, малімоніцца церемония — цырамонія
церемонно — цырамонліва, цырамонна, малімонна
церемонный — цырамонлівы, цырамонны, малімонны
церера — (звезда) заранка церковник—царкоўнік церковнический — царкоўнічы, царкоўніцкі церковнославянский — (язык) царкоўна славянскі
церковный — царкоўны, касьцёльны церковная паперть—бабінец церковный приход — парафія
церковь—цэрква, царква; (католическая) кась цёл; (лютеранская) гарха
церуссит—цэрузыт, бёлая валавяная руда г.м. т. цесаревич — царэвіч
цесаревна — царэўна
цесарка —зоол. (Numida meleagris) цацарка цесарь—см. кесарь цех — цэхгр.т.
цеховой — цэхавы
цивилизатор — цывілізатар цивилизация — цывілізацыя цивилизованный — цывілізаваны цивильный — цывільны, грамадзкі цикада—зоол. (Cicada) цыкада цикл — цыкль (цыкаль), круг циклический — цыклічны, кругавы циклон — цыклён
циклоп — цыклёп, аднавокі циклопический — цыкляпічны цикорий—боги. (Cichorium intybusL.) цыкорыя б. т., мачаўнік Fed.
цикорный — цыкорны цикута — цыкўта (ср. вёх) цилиндр — цыліндар, валёц м. т., кругляк цилиндрический — цыліндрьічны цимбалы — цымбалы
цинга — шкарбўнка Fed.
цинготный — шкарбунковы
цинготный больной — хворы на шкарбўнку ЦИНИЗМ — ЦЫНІЗМ
циник — цынік, няпрыстойнік, распўсьнік, бясстьіднік
циничный — няпрыстойны, брьідкі, распўсны, бессаромны (бяссорамны) цинк—волава; (сернокислый) нікс цинковый — ніксовы, валавяны
циновка—мата
цирк—цырк
циркулировать—абягаць, цыркуляваць циркуль — цыркуль, цыркель
циркульный — цьіркульны
циркуляр—цыркуляр, абёжнік пр. т., наўкольнік
Л.Т.
циркуляция — (крови) абег, кругабёг, цыркуля ваньне
цирюльник—цырўлік, галяр цирюльня — цырўльня, галярня цистерна—см. водоём
цитадель — цытадэля, крэпасьць цитата—цытата, вынятка, вымятка цитвар — цытвар, глі'сьнік
цитировать — цытаваць, рабщь выняткі (вы мяткі)
цитра — цьггра
циферблат—цыфэрблят
цифра — цыфра, лі'чба, лі'чбіна м. т. цифрованный —муз. цыфраваны цифровать—муз. цыфраваць цифровка —муз. цыфроўка мз. т. цифровой — цыфровы, лічбавы цицеро—тип. ць'щэра (шрыфт) цмин — бот. (Helichrysum arenarium DC) грымотнік б. т., сухотнік Fed.
цоколь — цокаль, падсьцёньнік цугом — наўсьцяж, цўгам цыбйк—цыбік, скрынка цыган — цыган (мн. цыганы)
676
ЦЫГАНЁНОК
цыганёнок — цыганя цыганить—цыганіць цыганка — цыганка цыганский — цыганскі
цыплёнок — кураня, курчаня, курча, курчатка;
ПІСКЛЯ
ЦЫЦ
цыплятина — кураняціна
цыплятник—шуляк, шулячок
цыплячий — куранячы
ЦЫПОЧКИ — ЦЫПКІ
идти на цыпочках — ісьці на цыпках, дзь'ібаць цыц—межд. акьіш, кыш
чабан — пастух
чабёр—бот. (Satureja Rivin) сатурэя б. т., набор, чобрык
чавкание—жвяканьне (жмяканьне), чвяканьне (чмяканьне), цьвяканьне (цьмяканьне)
чавкать / чавкнуть—жвякаць (жмякаць) / жвяк нуць (жмякнуць); чвякаць (чмякаць) І чвякнуць (чмякнуць); цьвякаць (цьмякаць) / цьвякнуць (цьмякнуць)
чадо—дзіця, дзіцятка
чадолюбивый — дзеталюбны
чадолюбие—дзеталюбства, каханьне дзяцёй чаевой: чаевые— (деньги) гасьцінец чаёк—гарбатка
чаемый — спадзяваны
чаепитие — расьпіваньне гарбаты
чай — нареч. а можа, пэўна
чай—сущ. гарбата, чай
чай луговой — бот. (Lysimachia nummularia L.) лазоўкасьцялўха б. т.
чайка—зоол (Larus) кнігаўка, чайка, чаща, морская Варона Fed., кірля В. Ласт.
чайная — сущ. гарбатня, чайная
чайник—імбрычак, чайнік
чайничать—расьпіваць гарбату, чаяваць чайный — гарбатны, чайны
чайное дерево — бот. (Thea) гарбатнікб.т. чал — ліна для прывязваньня карабля
чалма—чалма
чалопегий — стрыкаты
чалый, чалко — конь сівай масьці чан — чоп, кадзь, кадушка, куфа
чапрак—чапрак
чарка — чарка, кілішак, кёліх
чародей — чараўні'к, вядзьмак, чарадзёй, варажбіт, знахар
чародейка — чараўніца, вёдзьма, вядзьмачка, чарадзёйка, варажбітка, знахарка, знахорка
чародейный, чародейственный—чарадзёйны, вядзьмачы
чародейский—чараўніцкі, вядзьмацкі чародейство — чары, чараўніцтва, чараўство, варажба (варожба)
чародействовать — чараваць, вядзьмачыць, варажьіць
чарочка — чарачка, кілішачак
чарующий — чароўны, прывабны, павабны
чары — чары
час—гадзіна
в пятом часу—а пятай гадзіне
который час? — якая гадзіна?
в час—у пару у самы час
с часу на час — восьвось, штогадзіны
подчас—часам, калінікалі
час от часу—штораз
битый час — цэльная гадзіна
часовенка—каплічка
часовенный — каплічны
часовня — капліца
часовой — прил. 1. гадзінны; 2. гадзіньнікавы часовой мастер — майстар гадзіньнікаў
часовой — сущ. вартавы в. т.
часовщик — майстар гадзіньнікаў, гадзіншчык
часок—гадзінка, гадзіначка
частенько, частёхонько — часьцёнька
частить—учашчаць, часта хадзіць (да каго); часта штонёбудзь рабіць, драбніць
частица—часьцінка, частка, драбок
частичный—часьцінны, частковы
частию—часткова
частно—прыватна
частновладельческий — прыватнаўласьніцкі
частное—мат. дзель м. т.
частность — паасобнасьць, частковасьць
в частности—паасобку
частный — 1. паасобны, частковы; 2. пры ватны
частное лицо — прыватная асоба
частная область знания — спэцыяльная
галіна веды
частным образом — прыватна
часто — часта
частокол—частакол, востракбл
частота — частасьць
частуха—бот. (AlismaL) шальнікб.т, шалёнец Fed.
частуховый: частуховые растения — бот.
шальніковыяб.т.
частушка—дрындўшка л. т.
часть—часьць, часьціна, частка, дзель, дзялянка, доль, пайка
третья часть — трацша
четвёртая часть—чвэртка
части речи — грам. часьціны мовы
части света — геогр. части сьвёту г.к. т.
это по вашей части — гэта вас датыча
часы — гадзіньнік, загарак, часы; воен, варта часы карманные—кішанёвы гадзіньнік заводить часы — накрўчваць гадзіньнік
стоять на часах — стаяць на варце
чахлый — змарнёлы, худы, счаўрэлы, высахлы, мізэрны
чахнуть — марнёць, чаўрыць, сохнуць, худаць, мізарнёць
чахотка—сухоты
заболеть скоротечной чахоткой — захва
рэць на галёпы
чахоточный—сухотны
чахоточный больной—сухотнік
чаша — кёліх, чара, чаша
чашевидный, чашеобразный — келіхаваты, падобны да кёліха
чашелистик — бот. (sepalum) падвяночкавы лісток б. т.
чашечка — філіжаначка; (цветка) бот. падвя ночак б.т.
чашка — чашка, міска, латўшка; чарэпка Дабр.; (чайная) філіжанка; (у весов) шалька, шаля
чашка надколенная — анат. накалёньнща ан.т.
чаща—гушчар, гушчарнік лет., гушчыня, гусьцёж, негра
чаще—часьцёй
всего чаще—найчасьцёй
чаяние — спадзяваньне, спадзяванка
паче чаяния — неўспадзёўкі, неспадзявана чаянный—спадзяваны
чаять—спадзявацца, чакаць
чвакание—чвяканьне
чвакать / чвакнуть—чвякаць / чвякнуць чваниться—задавацца, пьішыцца, надзімацца, фанабэрыцца
чванливость — задаваньне, пыха, фанабэрыс тасьць
чванливый, чванный—фанабэрысты, пышны, надзіманы; запанёлы, пышка
чванство—пыха, фанабэрыя, задаваньне чебак—(рыба) чубак
чебарах—межд. чабоўк, чабоўсь чебурахнуться — чабоўкнуцца, плюснуцца чеглок—зоол. (Falco subbuteo) саколкаршачок (сокалкаршачок) з.т.
чего — чаго
чей —м. чый (ж. чыя, ср. чыё)
чейто, чейнибудь — абычый, нёйчы
чек—чэк,квіт
чека — загваздка
чеканить—выбіваць (манату)
чеканка — выбіваньне (манаты) чеканкаменка—зоол. (Saxicola) ёрчык з.т. чеканмухоловка — зоол (Placincola) іванчык
З.Т.
чеканный—біты
чеканщик—выбівач
чекист—чакі'сты
чековый — чэкавы
чёлка — чуб, грь'іўка
чёлн — човен
челнок—чаўнок, чоўнік
чело—чола, чало, лоб; (в печи) чалёсьнік челобитная, челобигня — паклонная человек — чалавёк; (прислужник) чаляднік;
найміт
сделаться человеком—выйсьці ў людзі военный человек—вайсковец
молодой человек—хлопец, маладзён человеколюбец—чалавекалюб
человеколюбивый — чалавекалюбны, людзкі
человеколюбие — чалавекалюбства, людз касьць
человеконенавистник—чалавеканенаві'сьнік, вораг людзкі, адлюдак
человекообразный — падобны да чалавёка
человекоубийство — забойства чалавёка, душагубства
человекоубийца — забойца чалавёка, душагўб, душагубец
человечек—чалавёчак
человечески — палюдзку, як людзі
человеческий — чалавёчы, людзкі
человеческое достоинство — годнасьць чалавёка
человечество—чалавёцтва гр. т., людзтва г.к. т„ людзкасьць
человечий — чалавёчы
человечина—чалавёчына
человечишко — чалавёчак, нікчэмны чалавёчак
человечно — палюдзку
человечность—людзкасьць
человечный—людзкі, міласьцівы челюстной — сківічны
челюсть, челюсти — сківіцы, пашчанкі, шчэля пы; (у рыбы) зябры