Развагі
Зянон Пазьняк
Выдавец: Беларускія Ведамасьці
Памер: 315с.
Нью Йорк, Варшава, Вільня 2007
253
напісана і сказана не аднойчы: разам са стратай дзяржаўнай незалежнасці беларусы паступова страцяць сваю маёмасць, і права на нацыянальную ўласнасць. Замест незалежнай дзяржавы атрымаюць бантустан. Яны стануць народам, што жыве на сваёй гістарычнай зямлі. якая ім ужо »е належыць, не з'яўляецца іх уласнасцю; яны будуць працаваць на прадпрыемствах, уласнікамі якіх ні ў прыватяым, ні ў грамадскім, ні ў дзяржаўным сэнсе яны не з’яўляюцца, будуць вырабляць тавары, прыбыткам ад якіх не змогуць карыстацца. Такі стан нацыянальнай супольнасці заўсёды сацыяльна бядотны. Ён поўнасцю бесперспектыўны і азначае яе культурную і гістарычную смерць.
Пра рэальныя шляхі выхаду са становішча. пра канкрэтныя эканамічныя і палітычныя крокі, якія неабходны, каб прадухіліць сацыяльнаэканамічную і палітычнўю катастрофу, апазіцыя і лрадстаўнікі БНФ, дэпутаты, якія з’яўляюцца прыхільнікамі дэмакратычных працэсаў. неаднаразова, часта і насюйліЕа_ пісалі, казалі і пераконвалі. Тут няма пытанняў. Тое, што трэба рабіць, зразумела ўжо кожнаму нармальнаму беларусу. Таму не будзем паўтараць сказанае.
Першы эксперымент па разрабаванню і разбурэнню нашай эканомікі, фінансаў і стварэнню штучнай паліўнаэнергетычнай залежнасці Беларусі ад Расіі прайшоў удала. Удала падабрана і выніковая “ідэалогія" эксперыменту (для “саўка"): “зачэм нам этат суверэніцетГ Цяпер разгортваецца другі эксперымент па палітычнай рэалізацыі першага.
Наша задача ў гэтых заметках — звярнуць увагу на тое, што чакае ўсіх, калі эксперымент над намі працягнецца. лочам толькі заўважыць, што хоць і оджкія выпрабаванні чакаюць Беларусь і яе народ, але ў рэшце рэшт нічога не атрымаецца ў яе непрыяцеляўДяк. унутраных, так і знешніх: 'Жы
АД РЭДАКЦЬП
Можна прадутадаць, які рэзананс выкліча артыкул групы народных дэпутатаў Рэспублікі Беларусь. Паляцяць стрэлы не толькі ў адрас аўтараў, але і рэдакцыі. Хоць мы лічылі і лічым, што лепш, калі людзі спрачаюцца, высвятляюць пазіцыі на старонках гаэет, чым у акопах, якія знаходзяцца адзін супраць другога. Ды і ў 18м артыкуле Закона аб статусе народнага дэпутата сказана: “Рэдагаванне выступленняў народнага дэпутата.., а таксама матэрыялаў, прадстаўленых ім для апублікавання, без згоды народнага дэпутата... не дапускаецца”. У дадзеным выпадку народныя дэпутаты Рэспублікі Беларусь В.Алампіеў, Л.Баршчэўскі, Ю.Беленькі, З.Пазьняк папрасілі надрукаваць матэрыял без скарачэнняў і правак.
Вядома ж, у іх апанентаў могуць быць свае меркаванні. "Народная газета" з павагай аднясецца да самых розных поглядаў.
вё~Бёларусь Г будзё жыць! Ніякія рашэнні гэтага тройчы нелегітымнага Вярхоўнага Савета. нахіраваныя на згубу нашай нацыі і дзяржавы, не маюць прававой і законнай сілы. Яны будуць адменены_і_прызнаны 'НёСалраўдны^^ерішям жа дэмакратычным, нармальньім парламёнтам Раскрадзе'Зыя, ‘ раздадзеныя урадам і закладзеныя прадпрыемствы будуць нацыяналізаваны, вернуты ^ларускай дзяржаве і ўласнікам. Будзе наведзены парадак. Народная маёмасць знойдзе нарэшце сваіх гаспадароў, справядлівасць вернецца разам з законамі, разам з уласнасцю, свабодай і сапрауднай №залежнасцю нашай краіны
Д28. („Народная Газзта ”, 1993, 8 сьнежня).
Мемарандум
апазіцыі БНФ і дэмакратычных дэпутатаў Вярхоўнага Савета аб сістэме ўлады ў Беларусі
Дачыненні да сістэмы ўлады ў Беларусі выказаныя ў праграме БНФ, прынятай на ІП з’ездзе ЬЯФ <30 мая 1993 г., у заявах і паведамленнях дэпугадкай апазіцыі БНФ у Вярхоўным Савеце, зробленыя на працягу 1990— 1993 гг. Нашы адносіны да дзяржаўнага ўладкавання застаюцца нязменнымі:
Беларусь — парламенцкая рэспубліха, у якой можа быць прэзідэнт. які з’яўляенца кіраўнікомдзяржавы, выбіраецца
ўсім народам, мае права пры вызначаных законам умовах распусціць парламент і сённяшнія недзеяздольныя Саветы, прызначыць новыя выбары прадстаўнічай улады. Аднак гэты прэзідэнт не з’яўляецца кіраўніком выханаўчай улады;
выбары такога прэзідэнта магчымыя не раней ях праз шэсць месяцаў пасля зыбрання нозага прафесійнага парламеята і сфарміравання новага ўрада:
першымі хрохамі да выхаду з
палітычнага хрызісу і эханамічнага тупіка можа стаць адстаўка цяперашняга Савета Міністраў і стварэнне пераходнага ўрада;
другім крокам — прыняцце паправах да Канстытуцыі альбо прыняоде новай Канстытуцыі і правядзенне нечарговых выбараў у парламент, які будзе працаваць на прафесійнай аснове;
павінна быць паэтапна ліквідавана сістэма Саветаў як разбуральная недзеяздольная
254
структура ўлады і заменена муніцыпальнай сістэмай. Выбары кіраўнікоў мясцовых органаў улады павінны ажыццяўляцца ўсім народам і адбывавда адначасова з выбарамі прэзідэнта;
павінны быць ліквідаваны вобласці і створана двухступенная сістэма адмішсграцыйнага падзелу.
Мы асабліва падкрэсліваем, што без адстаўкі цяперашняга збаякрутаванага ўрада выхад з палітычнага і эканамічнага крызісу немагчымы. Нельга, каб урад, які разбурыўэканоміку, аддаў краіну на разрабаванне, паставіў пад пагрозу яе суверэніэт і
які да таго ж валодае велізарнььч лобі ў Вярхоўным Савеце, застаўся надалей, каб ён рыхтаваў і праводзіў выбары (прэзідэнта,
парламента, мясцовых органаў улады) і такім чынам зноў забяспечыў перавагу скампраметаваўшай сяое наменклатуры.
Народныя дэпутаты Беларусі:
З.Пазьняк, У.Заблоцкі, Л.Зданевіч, А.Трусаў, Ю.Беленькі, М.Крыжаноўскі, Л.Дзейка, В.Алампіеў, Б.Гюнтар, В.Какоўка, І.Гермянчук, С.Антончык, В.Голубеў, Я.Цумараў, С.Папкоў, А.Шут, П.Холад, Г.Грушавы, С.Слабчанка, П.Драган, І.Сямашка (супраць любога прэзідэнта), А.Спіглазаў, С.Навумчык, АПаруль, Я.Глушкевіч, В.Даўталёў, А.Янец, М.Маркевіч, М.Аксаміт, Г.Сямдзянава, Л.Баршчэўскі, І.Герасюк, М.Мацюшонак, У.Сапронаў, І.Лапаухаў, М.Калбаска, М.Сукач, Р.Вячэрскі, І.Пырх, Л.Сечка, АСасноў, В.Сярдзюк, В.Радамысльскі, АКузьма, А.Шаўнін, В.Уласенка, А.Барысенка, Н.Салдатава, Л.Звераў, А.Даўлюд, А.Волкаў, АЛятко, Э.Багаўцоў, Я.Бядулін, У.Лазарэвіч, Р.Плоцкі, А.Кічкайла, У.Шаўцоў, Л.Тарасенка, М.Слямнёў, . _ z П.Палагеча, Б.Савіцкі, Я.Новікаў.
/6 СШ.ММ. 15331. № 2,43 ( 4^6 )
Д29. („Народная Газэта”, 1993,15 сьнежня).
1994
Есьць сілы
здольныя на оарацьоу
Заява Апазыцыі БНФ «Аб
Нягледзячы на прынцыповую эканамічную немагчымасьш. аб'яднаньня грацювых сыстэмаў Рзслублікі Беларусі і Расейскай Фадэрацыі бяз страты незалежнасьці й дзяржаўнасьці Беларусі, прыкладаецца шмат намаганьняў — як з боку расейскага ўраду Чарнамырдзіна, так I з боку беларускага пракамуністычнага ўраду Кебіча, каб палітычнымі і адміністрацыйнымі рашэньнямі ажыцьцявіць фактычную ліквідацыю нашай дзяржавы. Такая змова і такія дзеяньні, як бы іх ні камуфлявалі, зьяўляюцца антадзяржаўнай дзейнасьцю і цягнуць за сабою адказнасьць.
' Tax эванае аб'яднаньне грашовых сыстэмаў, а на самой справе — уключэньне Беларусі ў грашовую сыстэму Расеі, будзе абазначаць ня што іншае, як раззбраеньне беларускай эканомікі і беларускай дзяржавы перад больш магутнымі расейскім капігалам і прадпрымальніцтвам.
Будуць паглынутыя нашыя прадпрыемствы і банкі, скуплена маёмасьць, і нацыянальнае багацьце.
У выніку мы застанемся на сваёй зямлі, але яна ўжо ня будзе нам належаць; мы вымушаны будзем працаваць на чужых гасладароў і чужую дзяржаву.
Канкурэнтнасьць нашых тавараў зьнізіцца, шго ў канцовым выніку прывядзе да слыненьня вытворчасьці.
Мы страцім свае тэхналёгіі ды інтэлектуальны патэнцыял, ператворымся ў грамадзтва хранічнай беднасьці, беспрацоўя, расейскай крымінальшчыны й непа
палітычным моманце»
радку, станем пляцдармам для чужога войска і ядравых ракетаў.
Мы зробімся дармовым калідорам для бяспошліннага транзыту на Захад расейскага газу, нафты й сыравіны.
Прыхаваная эканамічная вайна Расеі супраць Беларусі, якая вялася .алошнія два гады пры даламозе і здрадніцтве ўраду Кебіча, ужо прывяла да сумных вынікаў. Аднабаковая арыентацыя толькі на ўсход ужо прынесла велізарныя страты Беларусі ў клірынгавым тавараабмене, а кошт расейскай нафты й сыравіны перавысіў сусьветны ўэровень. (Напрыклад, мы плоціМ 128 даляраў ЗША за 1 тону расейскай нафты, тады як яна каштуе 91 даляр на Ротэрдамскай біржы.)
Узьнікае пытаньне, чаму намэнклятурны ўрад і большасьць Вярхоўнага Савету Беларусі падтрымлівае нэакаляніяльную палбыку артадаксальных імпэрскіх колаў Расеі, дзейнічае супраць уласнае дзяржавы. Таму што намэнклятурнікі баяцца адказнасьці перад народам за карупцыю, «прыхватыэацыю», разрабаваньне агульнанароднай маёмасьці і разбурэньне эканомікі нашай краіны. Каб пазьбегнуць адказнасьці, яны гатовыя здаць дзяржаву. Калі ліквідуецца дзяржава, тады зьнікае суб'ехт права, ад імя якога можна прад'явіць рахунак, абвінавачваньне, пазоў у суд. Яны, накраўшыся і збанкрутаваўшы ў лалітыцы, хочуць, застаючыся пры сваіх капіталах, зьмяніць гэты суб’ект права на іншы, каб надзейна замесьці сьляды. Што можна цяпер прад'явіць Кузьмічам, Іва
навічам ды Сяргеевічам, якія кралі пры ўладзе за часы СССР? Няма больш СССР! Гэтак плянуюць і зь Беларусяй.
Але разбуральныя задумы ўрадавай намэнклятуры мусяць быць спыненыя. Мы не павінны дапусьціцца да таго, каб наш народ са зброяй вымушаны быў весьці нацыянальнавыэваленчую барацьбу за свабоду і незалежнасьць, як гэта робіцца ў іншых краінах. Гэта цяжкі і ня лепшы варыянт для беларускага грамадзтва, a яно ўжо зьмянілася, і ёсьць сілы, здольныя на барацьбу. Найбольш рэальным і законным дзеяньнем мы лічым масавую ўсебеларускую палгтычную маніфэстацыю э патрабаваньнямі адстаўкі антынацыянальнага ўраду Кебіча, роспуску нелегггымнага Вяр хоўнага Савету і правядзеньня дэмакратычных выбараў.
Нашаму народу няма цяпер на каго абаперціся, акрамя як на самога сябе. Мы з разуменьнем ставімся да заклікаў страйкавых камітзтаў і Свабодных прафсаюзаў аб усеагульнай палггычнай забастоўцы. Усе на барацьбу эь імпэрскай камуністычнай рэакцыяй! За свабоду, незалежнасьць і дабрабыт Беларусі!
Народныя дэпутаты БеларусІ:
З.Пазьняк, В.Голубеў, С.Папкоў, С.Навумчык, Г.Сямдзянава, Ю.БеленькІ, Л.Баршчэўскі, В.Какоўка, А.Шут, П.Холад, А.Барысенка, М.Крыжаноўскі, В.АлампІеу, Л.Дэейка, С.Антончык, Л.ЗданевІч, Б.Гюнтар, А.Паруль, І.Пырх, М.Аксаніт, М.МаркевІч, І.Гермянчук, І.Герасюк.
Д30. („Свабода”, 1994, 814лютага).