Развагі
Зянон Пазьняк
Выдавец: Беларускія Ведамасьці
Памер: 315с.
Нью Йорк, Варшава, Вільня 2007
Сапраўды, 12ы Вярхоўны Савет увайшоў у гісторыю Беларусі, толькі не агрэсіўнакоснай большасьцю ў 320 галасоў, а дзейнасьцю нешматлікай Апазыцыі Беларускага Народнага Фронту, якая, абапіраючыся на грамадзкі рух, зрабіла немагчымае, неверагодна больш, чым увогуле можна было ў тых умовах зрабіць 2530 дэпутатам дамаглася незалежнасьці Беларусі, стварэньня інстытутаў незалежнай дзяржавы, адрадзіла і ўзаконіла нацыянальныя сымвалы краіны, заканадаўча вярнула хрысьціянскія сьвяты і храмы, беларускіх салдат з чужых войнаў і „гарачых кропак”, спыніла дзейнасьць КПБКПСС, адкрьша праўду пра Чарнобыль.
У 12м Вярхоўным Савеце, аморфным, канфармісцкім, намэнклятурнакамуністычным, Апазыцыя Беларускага
Народнага Фронту была ге 127. (1996 г.) нератарам дзяржаўных ідэяў і заканадаўчых прапановаў, выступала энэргічным рухавіком у правядзеньні іх у жыцьцё. Дэпутаты Апазыцыі распрацавалі, напісалі і прапанавалі дзясяткі праектаў законаў і сотні іншых заканадаўчых дакумантаў, распрацавалі канцэпцыю эканамічнага разьвіцьця Беларусі, праграмы рынкавых рэформаў, пераўтварэньня сельскай гаспадаркі, рэформы мясцовага самакіраваньня, адукацыйнай, фінансавакрэдытнай сфэры, стратэгічныя падыходы ў міжнароднай палітыцы (неўтралітэт, няўдзел у ваенных пагадненьнях, саюзах і блёках, паглыбленьне і пашырэньне сувязяў з Эўропай і г.д.).
Апазыцыя БНФ, ня гледзячы на шалёную антыфронтаўскую прапаганду і дзікія паводзіны намэнклятурнай большасьці, энэргічна працавала і актыўна стварала вольную, дэмакратычную, незалежную Беларусь, старалася абараніць беларускі народ ад інфляцыі, карупцыі, „ прыхватызацыі”.
Што ж рабіла ў гэты час агрэсіўнанамэнклятурная большасьць? Стварала? Ці, можа, ажыцьцяўляла рынкавыя рэформы, народную прыватызацыю? Будавала незалежную Бе
занятак дэпутацкай большасьці ў 12м Вярхоўным Савеце.
Успомнім дэпутацкую групу „Беларусь” з каардынатарам Генадзем Казловым (дзе, дарэчы, цяпер гэты жвавы работнік ворганаў?), ветэранскую фракцыю „Саюз”, цьвёрдых камуністаў. Гэта яны ўцягнулі Беларусь у так званую „калектыўную бясьпеку” з Расеяй (чакайце, ягадкі яшчэ на пасьпелі). Гэта яны 29 кастрычніка 1992 г., нахабна парушыўшы Канстытуцыю і закон, забаранілі і растапталі рашэньне аб рэфэрэндуме пра новыя выбары парляманту, напляваўшы на ўсё, у тым ліку і на 440 тысячаў подпісаў выбаршчыкаўграмадзянаў Беларусі.
Гэта яны стварылі заканадаўчыя і выканаўчыя ўмовы для інфляцыі, карупцыі, прыхватызацыі, раскраданьня дзяржаўнай маёмасьці, мафіёзнай залежнасьці ад Расеі, сістэмнай і структурнаэканамічнай дэградацыі Беларусі. Гэта яны безаглядна падтрымлівалі кампрадорскую дзейнасьць кабінета Кебіча і пакрывалі велізарныя страты, нанесеныя яго дзейнасьцю нашай краіне.
Гэта яны амаль гвалтам увялі амэрыканскую прэзыдэнцкую сістэму на Беларусі і падрыхтавалі ўвесь гэты ганебны абсурд, у які трапіла наша краіна. Гэтыя людзі ніколі не шанавалі законаў не паважалі здаровага сэнсу і не любілі Беларусь. Дык чаму ж вам цяпер не да фасону Лукашэнка, спадары? Ён жа тыповы прадстаўнік вашай большасьці, чалавек з каманды Кебіча, дух ад духу вашага, мяса ад мяса. Ён жа дзейнічае гэтаксама, як увесь час дзейнічалі вы!
„I што мы нарабілі, што нарабілі, каго абралі, што нарабілі?” стукае сябе па галаве, спаткаўшы мяне, адзін, другі, трэці, пяты намэнклятурны дэпутат. Ня стукайце сябе па галовах, шаноўныя спадары, бо нічога ня выстукаеце. Вы ведалі, што рабілі, і ні ў чым не пакаяліся.
Гэта вы, спадары намэнклятурнаветэранская большасьць, падтрымалі прэзыдэнцкі путч 12 красавіка 1995 году, калі ў будынак Вярхоўнага Савета былі ўведзеныя войскі, і батальён аўтаматчыкаў у масках у залі сэсіяў парляманту расправіўся з 19 дэпутатамі Апазыцыі. Падзея ўскалыхнула, уразіла ўсю Эўропу, толькі ня вас. Вы былі задаволеныя, што гэтак дзіка пабандыцку абышліся з вашымі парляманцкімі апанэнтамі. Я памятаю вашы зьзяючыя радасныя твары, ліхаманкавыя ўсьмешкі і выкрыкі: „Правільно! Хорошо! Мало далі!”
Узбуджаныя пахам крыві і бразганьнем зброі, вы ў гэты ж дзень, парушыўшы Канстытуцыю, закон, працэдуру, рэгля
206
мант, перагаласавалі ўсе не прынятыя раней пытаньні лукашэнкаўскага рэфэрэндуму і ганебна іх прынялі. У гэты ж дзень вы, насуперак патрабаваньням Апазыцыі, якая пакінула сэсію, помсьцячы элемэнтарнаму здароваму сэнсу, бяздумна ратыфікавалі самазабойчыя для Беларусі мытнае і транзітнае пагадненьні з Расеяй, падпісаныя Лукашэнкам. Страты, якія вы разам з прэзыдэнтам нанесьлі гэтым беларускай дзяржаве, складаюць каля трох мільярдаў даляраў у год (гэтая сума амаль роўная ўсяму нашаму гадавому нацыянальнаму бюджэту).
Дзеяньні Лукашэнкі (нанясеньне буйной страты дзяржаве і дзяржаўным інтарэсам) падпадаюць пад артыкулы крымінальнага кодэксу. Але ж вы ратыфікавалі іх, спадары партнамэнклятура, вы адобрылі гэтыя дзеяньні і паклапаціліся, каб галасаваньне не было паіменным!
12 красавіка вы думалі, што разам з Лукашэнкам растапталі дэпутацкую Апазыцыю БНФ. Вы растапталі сябе, спадары.
12 красавіка ўсе ўбачылі, што ніякія вы не „ парлямантары” і што ніколі вы імі не былі. 12 красавіка, адобрыўшы збройнае насільле над Апазыцыяй, вы паставілі крыж на ўсіх вашых парляманцкіх ілюзіях, на ўсёй вашай квазіпарляманцкай дзейнасьці, на вашым існаваньні як праляманту. I толькі палітычна разумная дзяржаўніцкая пастава дэпутатаў Апазыцыі БНФ, якая, калі ўзьнік крызіс дачыненьняў Вярхоўнага Савету з прэзыдэнтам, думаючы пра Беларусь, пра пагрозу дыктатуры, вярнуліся і падтрымалі вас (вас, улюлюкаўшых, каб нас пазабівалі!) толькі пастава Апазыцыі БНФ утрымала гэты Вярхоўны Савет ад заўчаснага і поўнага краху. Бо дастаткова было толькі нязначнага штуршка знутры, каб гэты Вярхоўны Савет паваліўся. А ў нас хапала сілы, каб зрабіць такі штуршок.
Спыніў існаваньне 12ы Вярхоўны Савет. Падсумоўваючы дзейнасьць, не кажыце тосты, шаноўная большасьць, за свае посьпехі яны ўяўныя. I за свае справы не кажыце яны дрэнныя. Вы страцілі, ганебна змарнавалі гістарычны час. Усё, што мы маем цяпер у палітыцы і эканоміцы, уключаючы і прэзы
дэнта Лукашэнку, увесь гэты развал, сорам, адсталасьць, усё гэта ў значнай ступені справа вашых рук, вашай палітычнай дзейнасьці, спадары, партгасактыўная большасьць 12га Вярхоўнага Савету, дзейнасьць, якая атрымала адпаведны працяг у справах вашага прэзыдэнта.
Я бачу, што для многіх гістарычная лекцыя з прэзыдэнцтвам не прайшоў дарма. Нешта зразумета, нешта дадумана, нешта перадумана. Можа, я каго незнарок пакрыўдзіў? Выбачайце. Толькі калі б паўтарылася ўсё спачатку, я ўпэўнены, вынік быў бы такі ж самы. Чаму? Ды таму, што каб не нарабіць таго, што нарабілі дэпутаты большасьці 12га Вярхоўнага Савету, неабходна любіць Беларусь і служыць нацыянальнай ідэі. Ідэі самай неабходнай, самай канструктыўнай, самай дэмакратычнай, гуманнай і кансалідуючай, праверанай часам і гісторыяй Эўропы. Няма нацыі без нацыянальнай ідэі; няма і дзяржавы. Без усьведамленьня гзтых дзьвюх гуманістычных каштоўнасьцяў нацыянальнай ідэі і любові да краіны — лепш ня ісьці ў палітыку. Вы пайшлі і ператварылі яе (палітыку) у вайну групавых інтарэсаў. У выніку прайграла нацыя. He Апазыцыя, спадары, не Народны Фронт, а Нацыя. I вы ў тым ліку.
Зрэшты, нацыя будзе жыць. Шлях зь егіпецкай няволі да Бацькаўшчыны ляжыць праз пустыню, спадары. Ніхто яе не міне. Усё пытаньне ў тым, колькі ісьці. Вы ўжо падоўжылі гэты шлях на пяць гадоў. Пастаўце келіхі, спадары былыя намэнклятурныя дэпутаты. I калі вы нічога не зразумелі, вяртайцеся назад у Егіпет, толькі самы, можа, вас там чакаюць. А мы застанемся ў пустыні з сваім народам і пойдзем зь ім, колькі б ні прышлося трываць.
Зянон ПАЗЬНЯК, Старшыня Беларускага Народнага Фронту „Адраджэньне”
Надрукавана: („ Пагоня ”,1996, 1925 студзеня).
128. Сьцягі Адраджэньня.
207
Крык
Пачуўся крыку зыечаным мсе.
Я азірнуўся —
Прада мной доўгая вумца:
Пад сонцам сьпякотным
Пмйма народу плыве.
„Стойце! — пачуўся ізноў гучны крык, —
Куды йдзяцё?!”
Але ніхто не спынгўся.
Томкі вецер гарачы павеяў зь бялёсых нябёс, I мдзь чутна зялмя затрымцем.
1983 г.
208
ДАДАТАК
19881990
J.AUOETUR JESUS CMBSTUS СЛАВА ІДУСУ ХРЫСТУСУ
ВЕРА
МЕНСКСМАЛЕНСК M X
Беларускі Катдліцкі часрпіс 1958
Maal Всем Вострчбрпмокай Зчстлміт I еішм ЕежруоІ. Л»Пі жзрм Haul tai* "Эххееіемкме* эда» I ta ■ ХП стагохх»д.М»вгмтху Н Mf ПР*В*СМўІШ. МСЫЯ УйІДЦДІ, OXTUM nmt^ кі.Сьмту рмікжі* }мго бахаруоёаге Хрывь йіостм/
Eexapycxl Ml мрмплмш panel хм Ырк I Баіаажітмш мс. Мжтеліпм м БамруоІ шмірм рпш * мшоші. ато мфемім мвМ ■ом I ажй, arc яйямрку м лбілі ш красіаімсхі кхрс*. Be foe textilt Іемж t dm!, axe бахммеіш.
tat pee t хремслаўе, * oepxaxlia хго, сімтері xaxaaaaxl Т мяіхаямрвеўам руожім маіжімм, м тршвма it mow WB. it r I crept • it dyxyaxi.
Заіімхмрмўмм decuptTS t 4уххшкх«ры гхумп» May* Bepy. any t фШуру, іміаеш» Oampycalx вяолм, рмдурмя» BMP ГІстергмув саажхшу. врмраду, лявм, рокі. хасыАт I мркш, ркхтутаь мвш вдгшхотм.
M>f*u& у текіх абетевіхех гмебна. Траба ратемсе духоўхмх хашхвждмж ютоўхасьаі, разміхааь t прахаУхаі» !х у жавыа ааpent. Repot моаш духам I култураі. Захача пмга xaooalca *ам» Івфармашо вра pMlrttaae await. paxlritxya rletopea • pexlrltxya хухьтуру Eaxapyol.
?b*4CW ТЧ ЮТПСАЎ
Ва храо<>мяф«р»тмІ Ў Маекм 24.04.1979 г. вфэктер laetvryty
ПАЦIРМ ІАТАІІНХіЯ ^^^xi^at^i. j fa^e/^at ^ij^f^/l^ut ^itntntilt Vifnot, //. П.1П7, A. Wj
pw п»ц tfvm t У tat Aloe t Смже 1 lyxe Схмтоге. Амм.
MtfUHJMsnssaii
Otte вш. каторя есма ва жебе.
сымпім I» Тмі. прміж»І MunuxapcTsa ТмІ. Бухп мм'
Тмя, жх ве вебе. tex I at Mat.
Хжеве naere поммшге jut хям oixux. I ед&ушх! жш грехі іжвм, жх і ш exsycmw віммтім мам.
I хе УмжхІ вас у спжхусу, ам ебеў хао ад ілоге. Max.
ШдеЯ2ЛВ£ійіЕШ
Пркхітма бухп, Марых. воўжм next, Пм • Табоа, rteracjajnea Tw all хаігем I багосмўхеяі овж уашй Taatro. Хзуо. Схмум Map*. Buxi Боам. аыім м као, пзмаоа, oxsep I J моіжу еммраі кмаі. Mm,
xaxyaoaara atelwy A new It греммкіх мауж цж д КЮО жрф» мр &.Курх*кІІ стмў: “Схіхмхегіетм абсхдсхамммі, хрммм*» км Т прагу войхасхмў. palmy 1 траоу ЮК?« Ухраіж, Вамру» •I, Cxpaxxxt Axtl, Meant!« Dpwdenvxl важаааааь, aro aieafai xepymn. etc болмеш paryxxpm восммх», nna* ц саавшЬ вамвмшаж denial. мм 8101 хароахкге хкхеропм*.