Развагі
Зянон Пазьняк
Выдавец: Беларускія Ведамасьці
Памер: 315с.
Нью Йорк, Варшава, Вільня 2007
Калі няма дэмакратыі, аўтарытарны рэжым пасьпяхова праводзіць любыя рэфэрэндумы, хоць пра павешаньне ўсёй нацыі прагаласуюць і падтрымаюць,
Тым часам дыскусія ў Расеі, што разгарнулася вакол заявы Савету Фэдэрацыі, паказала яе палітыканскі зьмест. Пэўныя дзеячы ў Расеі зацікаўленыя ў захопніцкіх ініцыятывах, каб
паспрабуюць правесьці рэфэрэндум аб канфэдэрацыі з Амэрыкай ці з Кітаем. Няма чаго лезьці на Беларусь.
Што будзе рабіць БНФ дзеля таго, каб пазьбегнуць ліквідацыі незалежнасьці Беларусі?
На Беларусі палітычны крызіс улады, умацоўваецца аўтарытарны рэжым. Эканоміка развалена, кулыура прыдушана. Дзяржава ў небясьпецы.
Першы крок да выратаваньня краіны адстаўка Лукашэнкі, галоўнай прычыны палітычнага крызісу, дзяржаўнага развалу. Калі б прэзыдэнт гэта ўсьвядоміў сам і пайшоў у адстаўку, было б найлепш. Аднак, наўрад ці такое адбудзецца. Ня той узровень сьвядомасьці. Галоўнае залежыць ад стану грамадзтва, грамадзкай эліты і іншых дачыненьняў да дыктатуры і беззаконьня.
Народны Фронт прытрымліваўся і прытрымліваецца канстытуцыйных законных мэтадаў дзейнасьці. На гэтым заснаваны статут і праграма. 3 гэтых пазыцыяў мы ацэньваем усё, што адбываецца ва ўладзе. Мы стараемся цяпер згуртаваць усе здаровыя сілы грамадзтва на прынцыпах самакаштоўнасьці беларускай дзяржавы, яе свабоды і незалежнасьці, народнага дабрабыту і нацыянальных інтарэсаў краіны.
Сумленныя здаровыя грамадзяне павінны адстойваць законнасьць у грамадзтве, дзяржаўнасьць і правы людзей. Цяпер настаў прыярытэт гэтых каштоўнасьцяў.
(Запісала Галіна ПРАГАРА)
Надрукавана: („ Свабода”, 1995, 17 кастрычніка)
II
ТАК ДУМАЮ
^^ХЖнвем чужнмн мдеямн
Вспомянаю конец 80х. даже янформацяей. Поэтому так кой, где кучка дел
Многотысячные мятянгн в Куропатах м на плошадях, где людя слушалн Зенона Позьняка. Его статья в газетах, выступлення в Верховном Совете, в залах домов культуры я кннотеатрах, просто на уляце. Каждое его слово было смелым откровеняем, да н сегодня звучят, как набат.
Нет, Зенон Станяславовнч не ошябался, когда говорял о россмйском нмперяалязме н шовянязме (помннте, какая буря тогда поднялась?), о том, что только мы самя, н някто другой, сможем обеспечнть себе достойную жнзнь, есля возьмем судьбу в собственные рукн. Много — не дано. Нных путей, как незавясямость, нацяональный дом, мнр не знает... Это был поястяне дар провяденяя, дар Божнй.
Но мы, я ямею в внду большянство жнтелей Беларуся, не прянялн этот дар. Кбо не пряучены самн мыслять я аналязяровать, а жнвем чужямя, навязаннымя взглядамя, ядеямя,
даже янформацяей. Поэтому так
н жнвем, как жнвем, н будем жнть еше долго, пока не научямся думать самн о себе.
Восемь лет нам пудрят мозгя ннтеграцяей с Россяей в разных варнантах. Невозможно уже слышать об этом. Комуто хочстся прмблязяться к россяйскому трону, комуто — пряхватять нашя “гнганты нндустрян”, скупять леса я много чего еше... Все этя годы наша оппознцяя выступала протнв такой янтеграцян, за незавяснмое государство Республнка Беларусь. Но теперь многяе н нз ее срсды рннулнсь в Москву, словно там медом намазано я у россяян одна забота — сохраненне незавнсямостя "сннсокой" соседкн. Неужелн непонятно, что у нее свон — н это естественно — янтересы?
Насколько сейчас Россня стала рыночной я демократяческой страной, можно спорять я спорять. He все так однозначно. Трудно, помоему, не заметять, что сейчас это страна с экономя
кой, где кучка дельцов заправля
ет богатством всей страны, a народ в основном бедствует. Об этом говорят постоянные “разборкн” в кругах воротял, кровь льется ежедневно. Болееменее прялнчно жнвут всего в несколькях нанболее крупных городах, но этодалеко не вся Россня.
Нам надо смотреть не на Россяю, а на соседей, ндушнх реально по путм демократнческого развнтяя. Зачем же бросаться нз огня да в полымя? А нашнм оппозяцяонерам давно пора отбросять лячные амбяцмя, собраться вместе я создать крупную, действятельно демократнческую партяю, выражаюшую глубянные ннтересы народа. Н чтооы народ вядел, что эта партяя за него, за демократню, за незавнсямую свободную Беларусь.
Валентнна СЕРАФНМОВНЧ, постоянная подпнсчнца “Народной волн”.
Мйнск.
117. Адзін з тыповых лістоў, як настальгія па мінулым часе Адраджэньня. („ Народная Воля ”, — 2002, 24 сьнежня).
199
НЕЛЬГА ДАПУСЬЦІЦЬ, КАБ НА ЗЯМЛЮ БЕЛАРУСІ ЯШЧЭ АДЗІН РАЗ ПРАЙШОЎ АДОЛЬФ ГІТЛЕР
твах. М. Цынер піша: « Цнтнруемые высказывання господнна Лукашенко действнтельно нмелн место в ннтервью. Но наша редакцня прнняла решенне этн высказывання не публнковать, н, в частностн, нз того сооб
Пэрыяд нацыянальнай ганьбы перажывалі ня толькі беларусы. Нейкі паранойны абсурд запоўніў усю нашу дзяржаўную палітыку і грамадзкія дачыненьні. Аднак у кожнага народа, як і ў кожнага чалавека, свая мяжа цярпеньня.
Мая мяжа цярпеньня пяройдзена даўно. Сьвятое ніколі не кідаюць пад ногі свіньням і не дазваляюць таптаць. На шматпакутнай Беларусі, некалі спаленай і здратаванай гітлераўцамі, знайшоўся чалавек, які праз 50 гадоў пасьля вайны адкрыта пачаў усхваляць Гітлера. Гэта той чалавек, якога выбралі за прэзыдэнта Беларусі, у першую чаргу, тыя людзі, што пацярпелі ад вайны. Вось, што ён сказаў:
« ...Н не все только было плохое связано в Германнн н с нзвестным Адольфом Гнтлером.
Он перечеркнул все хорошее, что он сделал в Германнн, всей внешней полнтнкой н развязал Вторую мнровую войну, ну а все остальное уже вытекало нз этого...»
А. Лукашэнку належаць і такія словы: « Ведь немецкнй порядок формнровался векамн. Прн Гнтлере это формнрованне достнгло нанвысшей точкн. Это то, что соответствует нашему поннманню презндентской республнкн н ролн в ней презндента.»
Удумайцеся: «Это то, что соответствует нашему поннманню...» Агідна і гадка.
Карэспандэнт «Гандэльсблят» Маркус Цынер, які запісаў інтэрв’ю Лукашэнкі, не рашыўся друкаваць такое кашчунства ў Нямеччыне, народ якой пакаяўся ў гітлераўскіх злачынс
раження, чтобы не предоставлять крупную надрегнональную немецкую ежедневную газету в качестве трнбуны для подобного рода тезнсов» («Лзвестня», №227, 30 лістапада 1995 г.).
Гітлераўскі парадак і «нзвестного» Адольфа Птлера ўхваляе той чалавек, не без ведама якога ў траўні гэтага года перад выбарамі быў зроблены і двойчы паказаны па тэлебачанню лжывы фільм «Нянавісьць. Дзеці хлусьні», дзе нізка паклёпнічалі на мяне, хлусьліва параўноваючы з фашыстамі.
Вы, спадар Лукашэнка, ухваляючы Гітлера, апаганьваеце памяць майго бацькі, які загінуў пад Катавіцамі ў барацьбе з гітлераўцамі, як і памяць майго дзядзькі, што прайшоў з 1941га ўсю вайну ў танку „КВ” і згарэў у ім 9 лютага 1945 годзе пад Мэркіш Фрыдлянд ва Уходняй Прусіі. Калі б яны ўсталі яны б вам паказалі Гітлера.
У тысячах беларускіх сем’яў яшчэ жыве дух загінуўшага мужа, бацькі і сьвятая памяць пра іх. Знайшоўся чалавек, які напляваў на гэтую памяць.
Я зьвяртаюся да адукаваных людзей Беларусі, да тых, хто здольны нешта разумець, рабіць высновы з нацыянальнай і сусьветнай гісторыі. Я пра гэта пісаў і казаў неаднаразова: Беларусь пад пагрозай усталяваньня дыктатуры, прытым надзвычай дурной дыктатуры, якая маральна зганьбіць нас на цзлыя пакаленьні, прынізіць нашу нацыянальную супольнасьць, адкіне далёка назад у эканамічным, грамадзкім і палітычным разьвіцьці.
118. Беларусы ў форме апора антыбеларускага рэжыму.
119. Пачатак новага прамаскоўскага рэжыму: Зьбіваюць дэманстранта.
200
120. Новы антыбеларускірэжым: Беларусы зьбіваюць беларусаў.
(Фота з друку: Irex/promedia).
121. 8га верасьня 1994 г., Менск. ІІачатак новага прамаекоўскага рэжыму: АМАП па іагаду Міністра МУС Ю. Захаранкі спрабуе перашкодзіць сьвяткаваньню Дня Беларускай Вайсковай славы. На пярэдніч плане В. Голубеў, 3. Пазьняк і дружыньнік БНФ.
прагітлераўскага дыктатарскага рэжыму.
Я хацеў бы асабліва перасьцерагчы ад лёгкадумнага стаўленьня да авантурных заяваў і паводзінаў Лукашэнкі, ад іранічных усьмешак і пацьвельваньня з чалавечай абмежаванасьці. Справа не ў абмежаванасьці, а ў паўнаце ўлады, якая не ў руках тых, хто пасьмейваецца. Пасьміхаліся зь Леніна, Сталіна, Гітлера, афрыканскіх палкоўнікаў і іншых. Ніхто іх на пачатку сур’ёзна не ўспрымаў. Потым расплачваўся ўвесь народ. Неабходна стварэньне антыфашыскай, антыдыктатарскай кааліцыі ўсіх здаровых сілаў беларускага грамадзтва як у грамадзянскай супольнасьці, так і ў сістэме ўлады.
Мы, сучасьнікі, павінны перш за ўсё думаць пра будучыню Беларусі, асабліва тады, калі будучыня яе ў небясьпецы.
Адукаваныя людзі, інтэлігенцыя, інтэлектуалы зьяўляюцца лепшымі прадстаўнікамі народа. Ствараючы будучыню, Hoped выяўляецца і жыее ня ў люмпэнах, ня ў хамах, а ў сваіх лепшых прадстаўніках. Нельга дапусьціць зноў панаваньня хамаў, бо гэта нрыеядзе да нянаеісьці і разбурэньня. Нельга дапусьціць распаўсюджаньня камунафашызму на Беларусі, яго імпэрыялістычнай квазіславянскай ідэялогіі, усталяваньня
Зянон Паіьняк, дэпутат Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь, член сям’і загінуўшыху Другой Сусьветнай вайне
Надрукавана: ( 1 ~„ Народная Воля”, 1995, сьнежань, № 32;
2 „ Свабода ”, 1995, 8 сьнежня (пад загалоўкам: „ Ня плюйцеў памяць ахвяраў" )
201
ТРЭЦЯМ СІЛЫ НЯМА
(3 выступу старшыні БНФ „ Адраджэньне” Зянона Пазьняка на Сойме БНФ)
Той стан, які зараз перажывае нашая краіна, я б назваў крытычным. Вельмі шмат залежыць ад выбараў. Ад іх ў значнай ступені будзе залежыць бліжэйшы лёс нашай краіны. У гэтай сітуацыі нам вельмі важна цьвяроза ацэньваць падзеі і не нарабіць памылак, правільна спраграмаваць сваю тактыку і свае паводзіны. Зараз выдзелілася некалькі грамадзкіх і палітычных сілаў, якія маюць свае інтарэсы. Перш за ўсё я выдзеліў бы сілу, якую ўмоўна можна назваць „хунта” гэта вертыкаль, выканаўчая прэзыдэнцкая сістэма ўлады. Яе палітыка і тактыка відавочная. Гэта карпаратыўны рэжым, у аснове якога перадзел маёмасьці дзяржавы і ўласнае абагачэньне. Тут інтарэсы, якія рухаюць палітычнымі паводзінамі гэтых людзей. У гэтым сэнсе | інтарэсы Лукашэнкі і ягоных падначаленых вельмі блізкія.
Ня буду спыняцца на тых падзеях, якія вам вядомыя: як забараняюць газэты, манапалізуюць радыё, тэлебачаньне. Сутнасьць у тым, што рэжым стараецца ўмацаваць сваё адзінаначальле і ўплывае на ўсе сфэры палітыкі і жыцьця. I, тым ня менш, мы бачым, што імкненьне пабольшыць гэтыя ўплывы ёсьць, але рэальнае ўздзеяньне не павялічваецца. Нават змяншаецца, таму што палітыка настолькі ў абвале, прымітыўная, не падмацаваная эканомікай, не падмацаваная пазытыўнымі сацыяльнымі зрухамі ў грамадзтве, што гэтая палітыка выклікае псіхалягічнае непрыняцьце ў значнай часткі людзей.