Удзельнікі паўстання 1830-1831 гг. на Беларусі
Вольга Гарбачова
Выдавец: Выдавецтва БДУ
Памер: 400с.
Мінск 2006
Курскі Адам з Гродзенскай губ. Кіраваў асобным атрадам, які дзейнічаў на тэрыторыі Гродзенскай губ. РДВГА-2, арк. 265.
Курыловіч Тадэвуш селянін з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Служыў у паўстанцаў. Узяты ў палон. РДВГА-2, арк. 261.
Курыльчык Каліна селянін памешчыка Андржэйковіча з Пінскага пав. Мінскай губ. Дзейнічаў у атрадзе Ц. Пуслоўскага. Узяты ў палон. Рашэннем МГСК ад 29.2.1832 прыгавораны да ссылкі ў аддаленыя губерні Расіі. НГАБ-3, арк. 60 адв.; РДВГА-11, арк. 188; ф. 405, eon. 2, спр. 4308, арк. 10 адв.
Кухальскі Ян селянін з Мінскай губ. Служыў у паўстанцаў. Узяты ў палон. РДВГА-2, арк. 268.
Кухоўскі Вінцэнт з Гродзенскай губ. Удзельнічаў у паўстанні. Па рашэнню ГГСК ад 24.8.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-3, арк. 61.
Кучынскі Ануфрый селянін памешчыка Ю. Крушэўскага з маёнтка Холмеч Рэчыцкага пав. Мінскай губ. Далучыўся да мазырскіх паўстанцаў, затым да атрада Бараноўскага, удзельнічаў у сутыкненнях з расійск. войскамі. Узяты ў палон. Па рашэнню МГСК ад 12.11.1831 аддадзены на ваен. службу. НГАБ-3, арк. 15 адв.; РДВГА-11, арк. 190.
Кучынскі Вінцэнт Францішак (н. каля 1808) шляхціц са Слуцкага пав. Мінскай губ., н. у Нясвіжы, ураднік. Дзейнічаў сярод паўстанцаў, з якімі дайшоў да Варшавы, дзе 9.8.1831 удзельнічаў у Віленскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. Эмігрыраваў. 3 10.6.1834 да 18.6.1849 атрымліваў грашовую дапамогу англійскага ўрада. У 1841 ажаніўся з англічанкай, меў сына і дачку. 27.8.1848 атрымаў англійскае грамадзянства, набыў ва ўласнасць дом. DS. Т. 6. S. 440; Paszkiewicz М. Lista emigrantow. S. 82; яго ж: Polacy naturalizowany. S. 91.
Кучынскі Пётр Уладзіслаў (?) (н. 1.12.1801) дваранін з мяст. Свіслач Ваўкавыскага пав. Гродзенскай губ. (па звестках Б. Канарскай н. у Вільні), студэнт мед. ф-та Віленскага ун-та. У паўстанні батальённы ўрач. Эмігрыраваў. 3 1833 вывучаў медыцыну ў Манпелье, 9.5.1834 атрымаў дыплом д-ра медыцыны. Па рашэнню ГТСК ад 9.11.1832 аднесены да 2 разр. зл., маёмасць канфіскавана. НГАБ-3, арк. 61 адв.; РДВГА-8, арк. 169; Kaczkowski J. Konfiskaty; Konarska В. Polskie drogi. S. 316.
Кушалевіч Адам святар Ашмянскага пав. Віленскай губ. Знаходзіўся сярод паўстанцаў. Забіты 15.4.1831 пад час ашмянскай бітвы. РДВГА-2, арк. 268.
Кушнер Антоній селянін кн. М. Радзівіла з в. Арэшкавічы Барысаўскага пав. Мінскай губ. Захоўваў зброю, порах, кулі. Па рашэнню МГСК ад 23.9.1831 пакінуты вольным. НГАБ-3, арк. 62; РДВГА-11, арк. 191.
Лабачэўскі Фаусцін з Гродзенскай губ., стражнік Белавежскай пушчы. Знаходзіўся сярод паўстанцаў кароткачасова. Па рашэнню ІТСК атрымаў дараванне. РДВГА-8, арк. 177.
Лабудзь Ануфрый ксёндз Свянцянскай парафіі Віленскай губ., сын Матэвуша і Мар’яны. Адзін з арганізатараў паўстання ў Свянцянскім пав. Забіты 11.4.1831 пры захопе Свянцян. Смйт Ф. Нсторйя польского восстанйя. Т. 2. С. 358; Bortkiewicz W. Historyczne opisanie. S. 262-270; Bielinski K. Rok 1831. S. 9.
Лабуньскі Антоній (29.12.1813-21.6.1857 (пасля 1875) н. у Дынабургу, сын Дамініка, б. вучань Дынабургскай школы ппрап. (па іншых звестках вывучаў філасофію і мастацтва ў Віленскім ун-це), ппрап. 1 рэзервовага can. батальёна. У паўстанні з сак. 1831, дзейнічаў сярод дзісенцаў, знаходзіўся сярод арганізатараў выступлення ў Лужках. Адзін з аўтараў Акта канфедэрацыі. 3 15.5.1831 ппар. 7 палка лін. пяхоты, у складзе якога перайшоў межы Прусіі. У лют. 1832 прыбыў у Францыю, 26.5.1832 належаў да закладу ў Авіньёне, 2.8.1833 перабраўся ў Тулузу, у 1835 вучыўся на літаратурным ф-це ун-таў Тулузе, у 1839 агент польск. кнігарні ў Тулузе. У 1837 працаваў памочнікам інструктара, з 1852 інструктарам 4 кл. Па рашэнню МГСК ад 23.11.1831 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-3, арк. 67адв. 68; РДВГА-11, арк. 193; AGAD, PFR, пг 15; Rps BUW, nr 2327; BieleckiR. Slownikbiograficzny. T. 3. S. 60; яго ж: Zarys rozproszenia. S. 62; Dangel S. Rok 1831. S. 137; Konarska B. Polskie drogi. S. 326; Straszewicz G. Pollacchi della. Vol. 2.
Лавецкі Юзаф — з Мінскай губ., студэнт Віленскай медыка-хірургічнай акадэміі, сын святара. Знаходзіўся ў паўстанні прымусова. Вярнуўся на месца жыхарства. РДВГА-2, арк. 300.
Лавінскі Юсцін (11.12.1805-3.1.1851) з Віленскай губ., н. у мяст. Камаі Свянцянскага пав. У паўстанні радавы 12 ул. палка. Эмігрыраваў у Францыю. Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 269.
Лаеўскі Аляксандр Ян (н. 27.1.1792) з г. Магілёва Магілёўскай губ. На ваен. службе з 6.7.1812, пачаткова падафіцэр 21 ул. палка, з 27.9.1812 ппар., удзельнічаў у кампаніі 1812 на баку Напалеона, трапіў у палон пад Барысавам. 3 14.4.1815 ппар. 3 палка конных стральцоў, 24.5.1830 атрымаў ганаровы знак за 15 г. бездакорнай афіцэрскай службы. У паўстанні кап. 4 палка конных стральцоў, 14.7.1831 маёр. 17.9.1831 атрымаў залаты крыж. 5.10.1831 адышоў у складзе атрада М. Рыбінскага ў Прусію, інтэрніраваны. 13.2.1832 прыбыў у Варшаву, дзе аднавіў прысягу расійск. ураду. 23.8.1832 залічаны ў корпус ветэранаў. AGAD, KRW, пг478, 545, 563; Rps BUW, nr 2327; Ksi^gapamiqtkowa. S. 157; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 3. S. 71.
Лаеўскі Тэадор селянін памешчыка А. Галіноўскага з Мінскай губ. Знаходзіўся сярод паўстанцаў, прыслужваў I. Адахоўскаму. Па рашэнню МГСК ад 1.12.1832 атрымаў дараванне. НГАБ-3, арк. 64; РДВГА-11, арк. 193;LVIA,f. 437, ар. 5, Ь. 72; DangelS. Rok 1831. S. 138.
Лажко Андрэй селянін памешчыка П. Барэйшы з Пружанскага пав. Гродзенскай губ. Знаходзіўся ў атрадзе Ц. Пуслоўскага. Вярнуўся на месца жыхарства. РДВГА-8, арк. 178.
Лазіцкі Якуб шляхціц з Мазырскага пав. Мінскай губ. Знаходзіўся ў атрадзе Ф. Кеневіча. Пад Мухаедамі ўзбр. трапіў у палон. Па рашэнню МГСК ад 31.12.1831 аддадзены ў рэкруты. РДВГА-11, арк. 203; Dangel S. Rok 1831. S. 118.
Лазоўскі Ян Якуб (н. 1812) мешчанін з Гродзенскай губ., н. у в. Адамаў Віленскай губ., фельчар кляштара ў Картуз-Бярозе. Служыў у абозе атрада Ц. Пуслоўскага. Узяты ў палон пад Невелем. Утрымліваўся ў Бабруйскай крэпасці. Рашэннем ГГСК ад 29.2.1832 аддадзены на ваен. службу. (Па звестках Л. Краўца, Р. Бялецкага эмігрыраваў у Францыю, 26.5.1832 знаходзіўся ў закладзе ў Авіньёне, з 10.4.1834 член ПДТ). НГАБ-3, арк. 73; РДВГА-11, арк. 203; ф. 405, eon. 2, спр. 4308, арк. 10 ade; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 69; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 54.
Лакуціеўскі з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Аказваў дапамогу паўстанцам. З’явіўся з раскаяннем. РДВГА-2, арк. 419.
Ламановіч Аляксандр з Магілёўскай губ. Дзейнічаў у паўстанні. Сасланы ў Сібір на пасяленне. НГ4Б, ф. 1297, eon. 1, спр. 5972, арк. 1-3.
Лапата Міхал шляхціц з Гродзенскай губ. Дзейнічаў сярод паўстанцаў. Па рашэнню ГГСК ад 19.10.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-3, арк. 82 адв.
Лапацінскі Аляксандр памешчык з Дзісенскага пав. Мінскай губ., сын Мікалая, уладальнік маёнткаў Юдзічын, Мачкі. З’яўляўся ініцыятарам паўстання ў Дзісенскім пав., узначальваў тайны паўст. к-т. Паставіў у апалчэнне 20 кантаністаў. Вярнуўся на месца жыхарства. Па рашэнню МГСК ад 12.11.1831 вызвалены ад суда, па канфірмацыі галоўнакамандуючага 1-й арміі пакінуты пад паліцэйскім наглядам. НГАБ-3, арк. 70адв.; РДВГА, ф. 1, eon. 1, спр 12031, ч. 11, арк. 204; AGAD, ММК, пг 6, s. 26-35.
Лапацінскі Аляксандр памешчык з Дзісенскага пав. Мінскай губ., сын Марціна і Ганны Валовіч, б. засядацель Віленскай адукацыйнай камісіі. Адзін з арганізатараў паўстання ў Дзісенскім пав. 10.8.1831 абраны паслом на варшаўскі сейм ад Дзісенскага пав. Уваходзіў у склад утворанага 15.8.1831 Літ. к-та. 7.9.1831 забіты пры абароне Варшавы. Па рашэнню МГСК ад 19.11.1831 аднесены да 1 разр. зл. НГАБ-3, арк. 65; РДВГА-11, арк. 205.AGAD, ММК, nr6;DS. Т. 6. S. 444; BieleckiR. Slownikbiograficzny. Т 3. S. 72; DangelS. Rok 1831. S. 138; LelewelJ. Pamiqtnik. S. 159.
Лапацінскі Ігнацій дваранін з Дзісенскага пав. Мінскай губ., сын Тадэвуша, дзісенскі маршалак. Прысягнуў паўстанцам, падпісаў Акт канфедэрацыі, ад’ютант палк. Агінскага, з 2.7.1831 ппар. 26 палка лін. пяхоты. Паведаміў пра свае дзеянні ўладам. Па рашэнню МГСК 11.1.1832 пакінуты вольным. НГАБ-3, арк. 70; РДВГА-11, арк. 205; Віеіесki R. Slownik biograficzny. Т. 3. S. 72; Dangel S. Rok 1831. S. 138.
Лапацінскі Казімір (1810 крас. 1857) памешчык з Дзісенскага пав. Мінкай губ., сын Юзафа і Клацільды Рушчыц, брат Юзафа. У сак. 1831 далучыўся да дзісенскіх паўстанцаў, ппар. 12 ул. палка. Дзейнічаў у бітве пад Дзіснай. Па рашэнню МГСК ад 12.11.1831 аднесены да 2 разр. зл. Эмігрыраваў у Францыю, куды прыбыў у лют. 1832, належаў пачаткова да закладу ў Безансоне. У 1839 член Гісторыка-літаратурнага т-ва, з 1846 член Польск. клуба ў Парыжы. 15.9.1840 атрымаў дазвол на жыхарства ў Парыжы. Удзельнічаў у падзеях 1848, выехаў з Парыжа ў Познань, аднак дабраўся толькі да Дрэздэна. He атрымаў дазволу на вяртанне ў Францыю і вымушаны быў застацца ў Бруселі, дзе ў ліст. 1851 зноў звяртаўся з просьбай выехаць у Францыю. Памёр у Парыжы, пахаваны на Манмартры. НГАБ-3, арк. 65 адв.; РДВГА-11, арк. 205-206; Віеіе-
ckiR. Zarys rozproszenia. S. 90; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 3. S. 72; Dangel S. Rok 1831. S. 138; Polacy pochowani. S. 151.
Лапацінскі Людвік дваранін з Дзісенскага пав. Мінскай губ., сын Тадэвуша і Ганны Гласко. У сак. 1831 далучыўся дадзісенскіх паўстанцаў. Удзельнічаў у сутыкненнях з расійск. войскамі. Эмігрыраваў у лют. 1832 у Францыю, сажн. 1832 жыўу Парыжы. ПарашэннюМГСКад 12.11.1831 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-3, арк. 66 адв.; РДВГА-11, арк. 207; ф. 405, eon. 2, спр. 2290, арк. 1206; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 203; яго ж: Slownik biograficzny. T. 3. S. 72; Dangel S. Rok 1831. S. 138.
Лапацінскі Марцін памешчык з Дзісенскага пав. Мінскай губ., сын Ігнація. Меў дачыненне са сваім сынам Аляксандрам да паўстання. Па рашэнню МГСК ад 19.11.1831 вызвалены з-пад следства. НГАБ-3, арк. 71; Dangel S. Rok 1831. S. 138.
Лапацінскі Тадэвуш (Томаш) памешчык з Дзісенскага пав. Мінскай губ. Шэф батальёна пяхоты стральцоў і касінераў у дзісенскім апалчэнні, кіраваў аддзелам, паставіў 15 кантаністаў. Узяты ў палон пад Дзіснай. Па рашэнню МГСК 12.11.1831 з-за адсутнасці дакладных даных вызвалены ад адказнасці, рашэннем галоўнакамандуючага 1-й арміі ад 11.2.1832 аддадзены пад ваен. суд, пастановай якога ад 8.6.1832 паўторна атрымаў дараванне. НГАБ-3, арк. 70 адв.; РДВГА-11, арк. 207; КропотовД.А. Жйзнь графаМ.Н. Муравьева. С. 484—496; Dangel S. Rok 1831. S. 138.