Удзельнікі паўстання 1830-1831 гг. на Беларусі
Вольга Гарбачова
Выдавец: Выдавецтва БДУ
Памер: 400с.
Мінск 2006
Корсун Аляксандр з Мінскай губ. Маёнтак канфіскаваны. Dangel S. Rok 1831. S. 157.
Косаў Геранім памешчык з Дзісенскага пав. Мінскай губ., сын Юзафа. Дастаўляў паўстанцам у Лужкі порах, ахвяраваў грошы. НГАБ-3, арк. 17; Kponomoe Д.А. Жйзнь графа M.P1. Муравьева. С. 490.
Кострыца Якуб шляхціц з Барысаўскага пав. Мінскай губ. Хаваў I. Адахоўскага. Узяты пад паліцэйскі нагляд. НГАБ-3, арк. 49; РДВГА-11, арк. 178.
Кот Павел (н. каля 1808) селянін з Пружанскага пав. Гродзенскай губ., сын Рыгора, уніят. Пакінуў месца жыхарства і дайшоў да Варшавы, служыў у 5 ул. палку, затым у Модліне. Па заканчэнні ваен. дзеянняў бадзяўся, пасля чаго вярнуўся ў Пружаны, дзе быў арыштаваны і дастаўлены ў Гродна. Па рашэнню ГГСК ад 27.7.1834 адпраўлены салдатам у Каўказскі асобны корпус. 14.8.1834 выехаў на Каўказ. НГАБ-3, арк. 50; НГАБу г. Гродна, ф. 1, eon. 34, спр. 3569, арк 50; РДВГА-8, арк. 156.
Коўзан Баніфацый шляхціц з Барысаўскага пав. Мінскай губ., сын Міхала, брат Мацвея. Дапамагаў хавацца I. Адахоўскаму. Па канфірмацыі галоўнакамандуючага 1-й арміі ад 3.6.1832 аднесены да 3 разр. зл. НГАБ-3, арк. 32; РДВГА-11, арк. 159.
Коўзан Казімір шляхціц з Мінскай губ., вучань Маладзечанскага вуч. Прысягнуў паўстанцам у Маладзечне. Па рашэнню МГСК пакінуты вольным. НГАБ-3, арк. 3; РДВГА-11, арк. 160.
Коўзан Мацвей шляхціц з Барысаўскага пав. Мінскай губ., сын Міхала, брат Баніфацыя. Дапамагаў хавацца I. Адахоўскаму. Па канфірмацыі галоўнакамандуючага 1-й арміі ад 3.6.1832 аднесены да 3 разр. зл. НГАБ-3, арк. 32; РДВГА-11, арк. 160.
Коўзан Міхал шляхціц з Барысаўскага пав. Мінскай губ. Дапамагаў хавацца I. Адахоўскаму. Па канфірмацыі галоўнакамандуючага 1-й арміі ад 3.6.1832 аднесены да 3 разр. зл. НГАБ-3, арк. 32; РДВГА-11, арк. 160.
Коцык ксёндз з мяст. Зельва Ваўкавыскага пав. Гродзенскай губ. Аказваў дапамогу атраду Г. Дэмбінскага. Па рашэнню ГГСК аднесены да 2 разр. зл. РДВГА-8, арк. 160.
Крамкоўскі Вінцэнт — з Гродзенскай губ. За ўдзел у паўстанні маёмасць канфіскавана. Kaczkowski J. Konfiskaty.
Красінскі Генрык (15.7.1804-16.9.1876) з Пінскага пав. Мінскай губ., н. у в. Лясковічы, сын Яна Хрызастома і Людвікі Аржэшка, брат Баляслава, пляменнік ген. I. Красінскага, гісторык і публіцыст. 3 1824 у польск. арміі. У паўстанні з 1.8.1831 кап. 14 палка лін. пяхоты. 5.9.1831 атрымаў залаты крыж. 16.9.1831 з корпусам Д. Рамарына перайшоў межы Галіцыі, інтэрніраваны. У снеж. 1832 апынуўся ў Парыжы, дзе пражыў 6 г. У 1838 перабраўся ў Англію, дзе ў чэрв. 1838-20.5.1850 атрымліваў грашовую дапамогу англійскага ўрада, 1.5.1841 жыў у Лондане, 24.7.1850 атрымаў англійскае грамадзянства. Пачаў пісаць на англійскай мове, працаваў настаўнікам. Пасля 1843 надрукаваў 3-томную аповесць “Паляк у семнаццатым стагоддзі”. Памёр у Лондане. Rps BN, 11. 7861; Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 233; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 2. S. 361; Paszkiewicz M. Lista emigrantow. S. 81; PSB. T. 15. S. 174.
Краскоўскі Караль з Пінскага пав. Мінскай губ. He паведаміў уладам пра з’яўленне паўстанцаў у Лагішынскім ключы. Па рашэнню МГСК ад 15.2.1832 вызвалены з-пад следства. DangelS. Rok 1831. S. 136.
Краскоўскі (Красоўскі) Тадэвуш (Томаш) (н. 1803) дваранін з Ваўкавыскага пав. Гродзенскай губ., вучыўся ў Віленскім ун-це, сакратар гродзенскага губернатара. У крас. 1831 узначальваўтайны гродзенскі к-т. Адышоў у Белавежскую пушчу, кіраваў аддзелам. У складзе фарміравання Д. Хлапоўскага накіраваўся ў Віленскую губ., кап. 8 лін. палка. 4.10.1831 атрымаў залаты крыж. У 1832 эмігрыраваў у Францыю,
пачаткова знаходзіўся ў закладзе ў Безансоне. Член ПНК. Па рашэнню ГГСК аднесены да 2 разр. зл., маёмасць канфіскавана. [Kraskowski T] Раmif'tniki; яго ж: Almanach historique; НГАБ, ф. 1297, eon. 1, спр. 5526; ф. 1430, eon. 1, спр. 2923; РДВГА-8, арк. 160; AGAD, EPP, nr 1, к. 18; Rps BN, 11. 7861; Domeykol. Mojepodroze. T 1. S. 48; Ksiqgapamiqtkowa. S. 166; Wieloblocki J. Krotki rys; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 84, 240; яго ж: Slownik biograficzny. T. 2. S. 362; Janowski L. Slownik bio-bibliograficzny. S. 224; Kaczkowski J. Konfiskaty; Paszkiewicz M. Lista emigrantow. S. 106.
Краснадэнбскі Казімір (п. 4.6.1837) з в. Сядзельнікі Гродзенскай губ. У паўстанні ппар. пазнанскай конніцы. У снеж. 1831 прыбыў у Францыю, пачаткова належаў да закладу ў Авіньёне, член ПНК. 4.8.1834 асудзіў А. Чартарыйскага. Памёр у дэп. Ланды. AGAD, ЕРР, nr 1, к. 18; ND. 1843. S. 139; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 74, 252; яго ж: Slownik biograficzny. T. 2. S. 363.
Красоўскі Вінцэнт з Гродзенскай губ. Дзейнічаў сярод паўстанцаў. Эмігрыраваў. Па рашэнню ГГСК аднесены да 2 разр. зл. РДВГА-8, арк. 161.
Юзаф Ігнацій Крашэўскі.
Аітаграфія А. Пршыбыльскага
Краўцэвіч — ксёндз з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Прысягнуў паўстанцам. РДВГА-2, арк. 202.
Крачко Томаш селянін памешчыцы Несялоўскай з мяст. Рось Ваўкавыскага пав. Гродзенскай губ. Узяты кантаністам пад час знаходжання паўстанцаў у Росі. Збег каля мяст. Масты. Адпраўлены на месца жыхарства. НГАБу г. Гродна, ф. 4, eon. 1, спр. 64, арк. 72 адв.; РДВГА-8, арк. 161.
Крашэўскі Юзаф Ігнацій (28.7.181219.3.1887) — шляхціц з Пружанскага пав. Гродзенскай губ., н. у Варшаве, сын пружанскага харунжага, пісьменнік, гісторык. Вучыўся ў Любліне, скончыў Свіслацкую гімназію, з 1829 у Віленскім ун-це. У лісг. 1830 заснаваў у асяроддзі віленскіх студэнтаў Т-ва мнезераў, члены якога рыхтаваліся да паўстання. Перапісваўся з 1. Лялевелем.
4.12.1830 арыштаваны і на працягу паўстання ўтрымліваўся ў астрозе. Па канфірмацыі галоўнакамандуючага 1-йармііад 15.7.1831 асуджаны да адпраўкі радавым у асобны Каўказскі корпус, аднак у сак. 1832 вызвалены з няволі, пакаранне заменена на паліцэйскі нагляд. 3 1834 жыў у в. Доўгае Пружанскага пав. і на Валыні. У 1841-51 выдаваў у Вільні польскамоўны часопіс “Athenaeum” 3 1859 у Варшаве, рэдактар “Gazety Polskiej” Пасля паўстання 1863 у эміграцыі. У 1865 ганаровы член Гісторыка-літаратурнага т-ва. У 1870-71 у Дрэздане выдаваў тыднёвік “Tydzien Polityczny, Naukowy, Literacki i Artystyczny”. Аўтар 223 літаратурных твораў, шэрагу гістарычных прац. Крашевскйй Ю. Нз времен семйлетней войны; яго ж: Хата за вёскай; РДВГА, ф 35, eon. 9, спр. 121; Rps BN, II 7861; Смйт Ф. Мсторйя польского восстанйя. Т. 2. С. 114—115; ЭГБ. Т. 4. С. 256-257; Album biograficzne. S. 65-77; Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 235; Danek W. Jozef Ignacy Kraszewski. S. 21-24; Gadon L. Z zycia Polakow. S. 120; Janowski L. Slownik bio-bibliograficzny. S. 225-226.
Кржачкоўскі Канстанцін з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Прысягнуў паўстанцам. РДВГА-2, арк. 214.
Кржываблоцкі Ігнацій памешчык з Пружанскага пав. Гродзенскай губ., б. пав. суддзя. Далучыўся да паўстанцаў Белавежскай пушчы, кап. 11 ул. палка. У лют. 1832 прыбыў у Францыю, належаў да закладу ў Безансоне. У 1857 атрымаў дазвол вярнуцца ў Гродзенскую губ. Па рашэнню ГТСК аднесены да 2 разр. зл., маёмаснь канфіскавана. Krzywoblocki I. Pamiqntnik; НГАБу г. Гродна, ф. 4, eon. 1, спр. 10, арк. 21 адв.; РДВГА-8, арк. 163; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 2. S. 381; яго ж: Zarys rozproszeпіа. S. 92; Kaczkowski J. Konfiskaty.
Кржыжаноўскі Вацлаў (Венцаслаў) з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ., сын Пятра, засядацель Навагрудскага земскага суда. Знаходзіўся ў атрадзе Ю. Кашыца, затым падафіцэр атрада навагрудскай конніцы ў фарміраванні Г. Дэмбінскага, у складзе якога адышоў у Варшаву, дзе 8.8.1831 удзельнічаў у Гродзенскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. 3 4.10.1831 ппар. 5.10.1831 перайшоў з М. Рыбінскім межы Прусіі. У студз. 1832 прыбыў у Францыю, 26.5.1832 знаходзіўся ў закладзе ў Авіньёне. 9.8.1834 выступаў супраць А. Чартарыйскага. У 1840 член АПЭ. У сак. 1846 удзельнічаў у кракаўскім паўстанні. 2.4.1846 знаходзіўся ў Арлеане. Парашэнню ГГСК ад 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл., канфіскавана сума ў 480 руб. серабром. НГАБ-3, арк. 54; РДВГА-8, арк. 163; AGAD, WCPL, пг 724, к. 75; ВРР, пг 493; DS. Т. 6. S. 386;
BieleckiR. Zarys rozproszenia. S. 69,229; ягож: Slownikbiograficzny. T. 2. S. 383; Kaczkowski J. Konfiskaty.
Кржыжаноўскі Дамінік з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Прысягнуў паўстанцам. РДВГА-2, арк. 218.
Кржыжаноўскі Эразм з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Прысягнуў паўстанцам. РДВГА-2, арк. 218.
Кржыжаноўскі Юзаф з Гродзенскай губ. Ппар. 11 ул. палка, у складзе якога перайшоў межы Прусіі. Вярнуўся на месца жыхарства. AGAD, PFR, пг 20.
Круковіч памешчык з Вілейскага пав. Мінскай губ. Дзейнічаў сярод вілейскіх паўстанцаў, пастаўляў кантаністаў. НГАБ, ф. 1297, eon. 1, спр. 5240, арк. 193.
Крулікоўскі Казімір з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Дзейнічаў з паўстанцамі. РДВГА-2, арк. 228.
Круповіч Антоній дваранін са Слонімскага пав. Гродзенскай губ. Знаходзіўся ў атрадзе Ц. Пуслоўскага. На месца жыхарства не вярнуўся. Па рашэнню ГГСК ад 24.8.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-3, арк. 55; РДВГА-8, арк. 162.
Круповіч Аўгуст (н. 24.8.1812) з в. Круповічы Гродзенскай губ., сын Ігнація і Брыгіты Насовіч. У паўстанні радавы 11 ул. палка. Адышоў у Прусію, да канца 1833 утрымліваўся ў Гданьску. 27.4.1834 прыбыў у Аран на караблі “Граф Келлі”, у гэты ж дзень уступіў у замежны легіён на 3 г. У 1834-35 у Афрыцы, 27.7.1835 запісаўся на службу ў Іспанію. Па рашэнню ГГСК аднесены да 2 разр. зл. РДВГА-8, арк. 162; Bielecki R. Роlacy w Legii. S. 214.
Круповіч Геранім дваранін са Слонімскага пав. Гродзенскай губ. Далучыўся да паўстанцаў, на месца жыхарства не вярнуўся. Па рашэнню ГГСК аднесены да 2 разр. зл., частка яго зямлі адышла ў казну. РДВГА-8, арк. 162; Kaczkowski J. Konfiskaty’.
Круповіч Францішак з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Далучыўся да паўстанцаў, на месца жыхарства не вярнуўся. РДВГА-2, арк. 229.
Крупскі Лявон з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Прысягнуў паўстанцам. РДВГА-2, арк. 230.
Кручкоўскі Герасім селянін памешчыка Гласкі з в. Малошак Дзісенскага пав. Мінскай губ. Знаходзіўся сярод паўстанцаў. Па рашэнню МГСК атрымаў дараванне. РДВГА-11, арк. 184.
Крушынскі Адам з Гродзенскай губ. Урач сярод слонімскіх стральцоў, адышоў з Г. Дэмбінскім у Варшаву, дзе 8.8.1831 удзельнічаў у Гродзенскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. AGAD, IVCPL, пг 724; DS. Т. 6. S. 386; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 2. S. 374.