Удзельнікі паўстання 1830-1831 гг. на Беларусі
Вольга Гарбачова
Выдавец: Выдавецтва БДУ
Памер: 400с.
Мінск 2006
Пракапчук Міхал селянін з Мінскага пав. Мінскай губ. Дзейнічаў у паўстанні. НГАБ, ф. 295, eon. 1, спр. 334.
Пракурацык Людвік селянін памешчыка Міцкевіча з Ваўкавыскага пав. Гродзенскай губ. Служыў у атрадзе Ц. Пуслоўскага. Па рашэнню ГГСК атрымаў дараванне. РДВГА-8, арк. 249.
Пралятовіч Сымон з Гродзенскай губ. Знаходзіўся сярод паўстанцаў. На месца жыхарства не вярнуўся. Па рашэнню ГГСК ад 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-4, арк. 174 адв.; РДВГА-8, арк. 249.
Прантніцкі Фларыян (н. 4.5.1796) з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ., н. у маёнтку Далматаўшчына, сын Юзафа і Антаніны Райкевіч, ппар. польск. войскаў. У паўстанні ппар. 4 ул. палка, з 6.2.1831 nap., 3.4.1831 кап. 6 ул. палка. 24.9.1831 атрымаў залаты крыж. 5.10.1831 перайшоў з М. Рыбінскім межы Прусіі, інтэрніраваны. 10.2.1832 вярнуўся ў Варшаву і аднавіў прысягу расійск. ураду. Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 3. S. 334.
Пратасевіч Іван шляхціц з Лідскага пав. Гродзенскай губ. Служыў у паўстанцаў. На месца жыхарства не вярнуўся. Па рашэнню ГГСК аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-4. арк. 174 адв.; РДВГА-8, арк. 250.
Пратасевіч Казімір дваранін з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ. Дачыненне да паўстання было кароткачасовым. Па рашэнню ГГСК атрымаў дараванне. РДВГА-8, арк. 251.
Пратасевіч Фердзінанд шляхціц з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ. У паўстанні радавы атрада навагрудскай конніцы фарміравання Г. Дэмбінскага. Адышоў за мяжу. Парашэнню ГГСК ад 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл. Прасіў літасці, атрымаў дараванне з пазбаўленнем права ўдзелу ў дваранскіх выбарах. НГАБ-4, арк. 174 адв.; РДВГА-8, арк. 251; AGAD, WCPL, пг 724, к. 76.
Прашчыцкі Іван селянін з засценка Ляўкі Навагрудскага пав. Гродзенскай губ. Прымусова знаходзіўся ў складзе атрада Г. Дэмбінскага, дайшоў да Полацка. Вярнуўся на месца жыхарства. РДВГА-8, арк. 252.
Прохаў Ян (н. 24.4.1813) з в. Воласава Мінскай губ., сын Ігнація Пятра, радавы вайсковай службы. У паўстанні радавы 1 артыл. брыгады. Адышоў у Прусію. 27.4.1834 прыбыў у Аран на караблі “Граф Келлі”, у гэты ж дзень уступіў у замежны легіён на 3 г. У 1834-35 у Афрыцы, у 1835-37 у Іспаніі. Вярнуўся ў Францыю, 24.6.1837 жыў у Монт дэ Mapcane. 3 мая 1854 у Алжыры. Па рашэнню МГСК ад 29.11.1834 прызнаны выгнаннікам. НГАБ-4, арк. 175; РДВГА-11, арк. 313; Dangel S. Rok 1831. S. 117; Bielecki R. Polacy w Legii. S. 292.
Прускі Станіслаў Антоній (н. 1803) н. у Гродзенскай губ. У паўстанні дзейнічаў у 1 палку кракусаў. У 1836 прыбыў з Кракава ў Францыю, працаваў інспектарам дарог і мастоў у Парыжы. 3 9.4.1837 да 13.12.1846 член ПДТ, у 1848 уступіў паўторна. Krawiec L. Lista czlonkmv. S. 77.
Прушынскі Антоній з Гродзенскай губ. Дачыненне да паўстання было кароткачасовым. Па рашэнню ГГСК атрымаў дараванне. РДВГА-8, арк. 253.
Прушынскі Вінцэнт Феліцыян са Свянцянскага пав. Віленскай губ., б. асэсар 2-га дэп. Галоўнага літ. суда. Дзейнічаў сярод свянцянскіх паўстанцаў, 20.4.1831 член часовага ўрада Свянцянскага пав. Па канфірмацыі галоўнакамандуючага 1-й арміі ад 18.11.1831 загадана аднавіць прысягу расійск. ураду. Bielinski К. Rok 1831. S. 15-16, 84-85.
Прушынскі Кастан селянін памешчыка Дамброўскага з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ. Служыў у Ц. Пуслоўскага. 8.8.1831 узяты ў палон пад Невелем. Па рашэнню ГГСК адпраўлены на месца жыхарства. РДВГА-8, арк. 253.
Прушынскі (Прошынскі) Прот Фелікс (1799-19.1.1849)памешчык з Мінскага пав. Мінскай губ., сын Станіслава і Ганны Сямашка, уладальнік сумесна з братам Яўстафіем маёнтка Лошыца (у 1825 сваю долю ўступіў брату), адстаўны прап. польск. войскаў. 3 30.6.1831 кап. 2 конна-егерскага палка. 19.8.1831 ад’ютант Скшынецкага, затым шэф штаба корпуса Умінскага, 19.9.1831 ппалк. 9.9.1831 адзначаны залатым крыжам. 5.10.1831 перайшоў з атрадам М. Рыбінскага межы Прусіі, інтэрніраваны. Эмігрыраваў у Бельгію. У 1832 быў адным з заснавальнікаў Гісторыка-літаратурнага т-ва. 3 31.3.1832 ппалк. бельгійскай арміі. У 1839 прымаў удзел у вайне з Галандыяй. Памёр у Бельгіі. Па рашэнню МГСК ад 7.12.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-4, арк. 175 адв. -
176 адв.; РДВГА-11, арк. 313; AGAD, ММК, пг 37; Ksiqga pamfitkowa. S. 141; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 3. S. 337-338; Dangel S. Rok 1831. S. 104, 146; Gadon L. Zzycia Polakow. S. 9-10, 123.
Прушынскі Тадэвуш памешчык з Віленскага пав. Мінскай губ., сын Бенядзікта. У паўстанні быў прызначаны камендантам Куранецкага ключа, абавязкаў не выконваў. З’явіўся да ўлад. Па рашэнню МГСК ад 9.11.1831 вызвалены ад адказнасці. НГАБ-4, арк. 151; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 3. S. 338; Dangel S. Rok 1831. S. 146.
Пршыбыльскі Фларыян (?) шляхціц з Мінскай губ. Знаходзіўся ў атрадзе Ц. Пуслоўскага. 3 4.10.1831 ппар. 10 ул. палка (?). Памёр да вынясення рашэння. НГАБ-4, арк. 172 адв.; РДВГА-8, арк. 247; ВРР, пг 493; Dangel S. Rok 1831. S. 126.
Пршысецкі Антоній (н. 1808) з Мінскай губ., сын Юзафа, ппрап. Прускага пях. палка прынца Вілыельма, б. вучань Дынабургскай школы ппрап. У сак. 1831 пакінуў сваю каманду і далучыўся да паўстанцаў, акгыўна ўдзельнічаў у падзеях пад Лужкамі, складаў Акт канфедэрацыі. 15.6.1831 ппар. 27 палка лін. пяхоты. 13.7.1831 з корпусам А. Гелгуда перайшоў межы Прусіі, інтэрніраваны. Эмігрыраваў у Францыю, куды прыбыў у лют. 1832, з 26.5.1832 знаходзіўся ў закладзе ў Авіньёне. 3 21.8.1834 да 26.11.1837 член ПДТ. Па рашэнню МГСК 23.11.1831 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-4, арк. 150 адв.; РДВГА-11, арк. 311; AGAD, PFR, пг 15; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 64, 254; яго ж: Slownik biograficzny. T 3. S. 64, 349; Dangel S. Rok 1831. S. 146; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 56; Straszewicz G. Pollacchi della. Vol. 2; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 553.
Пршэбароўскі Антоній дваранін з Мазырскага пав. Мінскай губ., вахмістр маёнтка Лахва. Даставіў паўстанцам 3 скрынкі свінцу і шроту. МГСК не здолела даказаць дадзены факт і рашэннем ад 19.10.1831 вызваліла ад суда, пакінуўшы пад паліцэйскім наглядам. НГАБ-4, арк. 171; РДВГА-11, арк. 310.
Пршэздзецкі Караль Дамінік (1780-10.4.1832)памешчык са Свянцянскага і Ашмянскага пав. Віленскай губ., сын Міхала і Марыі Мастоўскай, брат Канстанціна, дзядзька Аляксандра, уладальнік маёнткаў Міхалішкі, Смаргонь, у 1812 завілейскі маршалак, удзельнічаў у кампаніі 1812 у складзе корпуса Ю. Панятоўскага, выставіў за свой кошт 18 ул. полк, належаў да т-ва філарэтаў. У паўстанні з 5.4.1831, адзін з арганізатараў ашмянскага выступлення, узначальваў апалчэнне, палк., кіраваў пал-
ком конных уланаў. Пасля паражэння пад Ашмянамі далучыўся да фарміравання Д. Хлапоўскага. 3 15.6.1831 знаходзіўся пры штабе А. Гелгуда, з якім 13.7.1831 перайшоў межы ГІрусіі. Памёр у мяст. Крулевец. Маёнтак Смаргонь канфіскаваны. НГАБ-4, арк. 172; Rps BN, II. 7861; Domeyko I. Pami^tniki. S. 21; Listopadowi zolnierze. S. 165; Puzynina G. W Wilnie. S. 152; ЭГБ. T. 6. 4. 1. C. 12; Przezdiecki R. Aleksander Przezdiecki. S. 10-11, 46-47; Zienkowicz J. Powstanie powiatu oszmianskiego. S. 20; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 3. S. 346; Zajewski W. Powstanie. S. 129; ZidlekJ. Powstanie Listopadowe na Litwe. S. 398, 405.
Пршэцлаўскі Леан (1806-9.11.1842) памешчык ca Слонімскага пав. Гродзенскай губ., н. у Ружанах, сын Антонія і Крысціны Гінэт. У паўстанні кап., дзейнічаў у атрадзе А. Гелгуда. 4.10.1831 атрымаў залаты крыж. У сак. 1832 прыбыў у Францыю, 19.3.1832 знаходзіўся ў Парыжы з намерам працягваць вучобу, з 8.4.1832 член ТЛРЗ, ПНК. У 1836-38 у Люнэлі. 3 17.8.1834 да 18.2.1836 член ПДТ, у 1838 у Манпелье стаў членам АПЭ. 4.4.1842 выехаў у Алжыр. Парашэнню ГГСКад 19.10.1832 аднесены да 2 разр. зл., маёмасць трапіла пад канфіскацыю. НГАБ-4,
Караль Дамінік Пршэздзецкі. Партрэт невядомага мастака
Леан Пршэцлаўскі. Літаграфія Ш. Базэна
арк. 172 адв.; РДВГА-8, арк. 247;AGAD, EPP, nr 1, k. 19; Rps BN, II. 7871, k. 105; BPP, nr 565; Domeyko I. РатіДпікі; Ksi^ga pamiqtkowa. S. 165; BieleckiR. Slownik biograficzny. T. 3. S. 341; ягож: Zarys rozproszenia. S. 203; Catalogue des estampes. Cz. 1. Vol. 2. S. 245; Katalog wystawy. S. 49; Katalog zbiorow Ludwika Gocla. T. 2. S. 114; KaczkowskiJ. Konfiskaty; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 54; Straszewicz G. Pollacchi della. Vol. 1; Wojcik Z. Ignacy Domeyko. S. 136.
Пршэцлаўскі Рамуальд памешчык ca Слонімскага пав. Гродзенскай губ. Дзейнічаў сярод паўстанцаў, далучыўся да корпуса Г. Дэмбінскага, у складзе якога адышоў у Варшаву, дзе 8.8.1831 удзельнічаў у Гродзенскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. Адышоў за мяжу, прасіў літасці. Атрымаў дазвол вярнуцца на месца жыхарства. НГАБу г. Гродна, ф. 4. eon. 1, спр. 58, арк. 1; РДВГА-8, арк. 248; DS. Т. 6. S. 386.
Псарскі Антоній (н. 1809) з мяст. Шчучын Лідскага пав. Гродзенскай губ., сын Віктара і Ганны Слуцкай, вахмістр польск. войскаў. На пачатку паўстання дзейнічаў на баку кн. Канстанціна, 16.12.1830 прызначаны ў 2 полк конных стральцоў. Трапіў у палон, пасля чаго паступіў на расійск. службу. У 1832 вярнуўся ў Варшаву, у 1833 эмігрыраваў у Францыю. У 1840 прыбыў у Алжыр. 3 1847 член ПДТ. У 1848 выязджаў у Полыпчу, у жн. 1848 вярнуўся ў Алжыр. Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 3. S. 350; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 554.
Пузына Аляксандр (п. 2.6.1831) памешчык з Барысаўскага пав. Мінскай губ., сын Ігнація, уладальнік часткі маёнтка Гаць. 3 1828 жыў у Варшаве. Са студз. 1831 у паўст. апалчэнні КП, ппар. кавалерыі Плоцкага ваяв., затым служыў у варшаўскім ваен. шпіталі. Памёр ад халеры. Па рашэнню МГСК ад 28.1.1834 аднесены да 2 разр. зл. Маёнтак канфіскаваны ў 1834. НГАБ-4, арк. 161 адв.; РДВГА-11, арк. 315; AGAD, ММК, пг 29; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 3. S. 356; Dangel S. Rok 1831. S. 105, 147.
Пузыноўскі Лаўрэнцій-з Гродзенскайгуб. Дачыненне да паўстання было кароткачасовым. Па рашэнню ГГСК атрымаў дараванне. НГАБ у г. Гродна, ф. 4, eon. 1, спр. 49, арк. 16; РДВГА-8, арк. 253.
Пузыноўскі Якуб шляхціц з Мінскага пав. Мінскай губ., студэнт Віленскага ун-та. 31.3.1831 пакінуў ун-т, дзейнічаў сярод ашмянскіх паўстанцаў у чыне афіцэра. Узяты ў палон, адпраўлены ў Табольскі батальён. Вярнуўся на месца сталага жыхарства, працаваў настаўнікам у Свянцянах. РДВГА-11, арк. 314-315; Sliwowska W. Zestancy polscy. S. 487.
КНІГІ ОНЛАЙН
