Удзельнікі паўстання 1830-1831 гг. на Беларусі
Вольга Гарбачова
Выдавец: Выдавецтва БДУ
Памер: 400с.
Мінск 2006
Раецкі (Дунін-Раецкі) Гіпаліт (1.3.1812-29.9.1886) дваранін з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ., н. у в. Крэчавічы. У паўстанні дзейнічаў у 13 ул. палку, адышоў у Варшаву, дзе 8.8.1831 удзельнічаўу Гродзенскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. Адышоў у Прусію, утрымліваўся ў Гданьску. Эмігрыраваў, працаваў кавалём. Належаў да суполкі А. Тавянскага. 3 6.10.1834 да 16.11.1843 член ПДТ. Парашэнню ГГСК ад 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-5, арк. 1 адв.; РДВГА-8, арк. 262; DS. Т. 6. S. 386; Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 355; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 56; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 563.
Раецкі Францішак (н. 13.10.1815) — з Навагрудскага пав. Г родзенскай губ., н. у Навагрудку, студэнт. У паўстанні падафіцэр 4 палка лін. пяхоты. 3 1832 у Францыі, вывучаў фармацэўтыку ў Парыжы, 27.5.1843 атрымаў дыплом, працаваў аптэкарам у Парыжы. 29.11.1848 атрымаў французскае грамадзянства. Па рашэнню ГГСК ад 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-5, арк. 4; РДВГА-8, арк. 263; Konarska В. Polskie drogi. S. 379.
Ражноўскі Антоній (н. 25.2.1791)з в. ЯнаваВіцебскай губ., сын Юзафа і Разаліі Свярчэўскай. У паўстанні радавы 11 ул. палка. Адышоў у Прусію, да канца 1833 утрымліваўся ў Гданьску. 27.4.1834 прыбыў у Аран на караблі “Граф Келлі”, у гэты ж дзень уступіў у замежны легіён на 3 г. У 1834—35 у Афрыцы, у 1835-37 у Іспаніі. Bielecki R. Polacy w Legii. S. 306.
Разбіцкі (Розбіцкі) Леанард (1802-29.4.1848) з в. ЖухаўкаГродзенскайгуб., пар. Літ. корпуса. У паўстанні з 18.5.1831,13.6.1831 ппар. 4 палка лін. пяхоты. 15.9.1831 атрымаў залаты крыж. 5.10.1831 адышоў з М. Рыбінскім у Прусію, інтэрніраваны. 15.11.1831 прыбыў у Парыж, у 1832 член ПНК, з 23.4.1832 член ПДТ. Удзельнічаў у экспедыцыі Ю. Заліўскага, 3.2.1833 арыштаваны, вярнуўся ў Францыю, затым знаходзіўся ў Англіі, з 10.6.1834 да 26.3.1849 атрымліваў грашовую дапамогу англійскага ўрада. Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 364; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 3. S. 403; Gadon L. Emigracja polska. T. 2. S. 236; Paszkiewicz M. Lista emigrantow. S. 93; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 42; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 584.
Развадоўскі Тадэвуш (1795-1848) шляхціц з г. Гродна. У паўстанні пар. 3 палка пешых стральцоў. 10.3.1831 атрымаў залаты крыжзабітвупадГрохавам. 5.10.1831 адышоўзМ. РыбінскімуПрусію,
інтэрніраваны. У студз. 1832 прыбыў у Францыю, 26.5.1832 знаходзіўся ў закладзе ў Авіньёне. 23.5.1833 выехаў у Англію, з 9.6.1835 да 1.1.1837 атрымліваў грашовую дапамогу англійскага ўрада. Памёр у Рэймсе. Віеlecki R. Zarys rozproszenia. S. 64; яго ж: Slownik biograficzny. Т. 3. S. 64, 404; Paszkiewicz M. Lista emigrantow. S. 93.
Развадоўскі Францішак Ксаверый (16.6.1806-9.4.1887) шляхціц з Гродзенскай губ, н. у в. Брыкі. У паўстанні ппар. 11 ул. палка. 31.10.1833 прыбыў у Францыю, у 1836-39 вучыўся ў Ветэрынарнай школе ў Альфоры, атрымаў дыплом аб заканчэнні, працаваў у дэп. Сена. 3 12.12.1833 член ПДТ, у 1838 член АПЭ. У 1848 атрымаў французскае грамадзянства. Памёр у Мартэне. Па рашэнню ГГСК ад 9.11.1832 аднесены да 2 разр. зл., маёмасць канфіскавана. НГАБ-5, арк. 4 адв.; РДВГА-8, арк. 261, 269; BieleckiR. Slownik biograficzny. Т. 3. S. 404; Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 364; KaczkowskiJ. Konfiskaty; Konarska B. Polskie drogi. S. 384; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 49; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 582.
Разенберг Антоній-зГродзенскайгуб. У паўстанніз 15.12.1830. У студз. 1831 прыбыў у Варшаву, аднавіў прысягу расійск. ураду. Віеіеcki R. Slownik biograficzny. Т. 3. S. 398.
Разенфельд Юльян шляхціц з Дзісенскага пав. Мінскай губ., аканом маёнтка памешчыка С. Мігановіча. Знаходзіўся сярод дзісенскіх паўстанцаў, удзельнічаў у нападзенні на казакаў у карчме Міхайлаўскай, даставіў у Дзісну 50 кантаністаў. Па рашэнню МГСК ад 2.11.1831 аддадзены пад ваен. суд, атрымаў дараванне. НГАБ, ф. 295, eon. 1, спр. 389; ф. 561, eon. 1, спр. 5, арк. 18; РДВГА-11, арк. 329; Dangel S. Rok 1831. S. 148.
Ракіцкі Іван з Мінскай губ., вучань Маладзечанскага вуч. Прысягнуў паўстанцам. 3-за малалецтва па рашэнню МГСК ад 21.12.1831 пакінуты вольным. НГАБ-5, арк. 7 адв.; РДВГА-11, арк. 330.
Ракіцкі Караль (1.1.1799-14.1.1866) шляхціц са Свянцянскага пав. Віленскай губ., н. у Свянцянах, сын Тадэвуша і Барбары Урбановіч. У паўстанні радавы 12 палка лін. пяхоты. Адышоў у Прусію. 27.4.1834 прыбыў у Аран на караблі ‘Траф Келлі”, у гэты ж дзень уступіў у замежны легіён на 3 г. У 1834-35 у Афрыцы, у 1835-37 у Іспаніі. Вярнуўся ў Францыю і асеў у Ам’ене, на прыканцы жыцця жыў там у прытулку. Памёр у Бавэ. Bielinski К. Rok 1831. S. 127; Bielecki R. Polacy w Legii. S. 303.
Ракіцкі Станіслаў з Віленскай губ. Дзейнічаў сярод ашмянскіх паўстанцаў, займаўся агітацыяй. РДВГА, ф. 405, eon. 2, спр. 4139, арк. 9-13.
Ракоўскі Іван дваранін з аколіцы Асіпаўцы Лідскага пав. Гродзенскай губ. Дзейнічаў у складзе атрада Д. Хлапоўскага. РДВГА-8, арк. 263.
Ралевіч Станіслаў дваранін са Слонімскага пав. Гродзенскай губ. Дзейнічаў у складзе атрада А. Бронскага, з якім адышоў за мяжу. Па рашэнню ГГСК ад 26.10.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-5, арк. 21 адв.; РДВГА-8, арк. 269.
Ральбецкі Юзаф (н. 1798) з Гродзенскай губ., сын Хрыстафора і Люцыі Герке, пар. польск. войскаў. У паўстанні з 11.12.1830. 15.9.1831 атрымаў залаты крыж. Аднавіў прысягу расійск. ураду. Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 3. S. 394.
Раманоўскі Лявон з Мінскай губ. Дзейнічаў сярод паўстанцаў. Адышоў у Прусію, затым эмігрыраваў у Паўночную Амерыку (?). Па рашэнню МГСК ад 19.11.1834 прызнаны выгнаннікам. НГАБ-5, арк. 18 адв. 19; РДВГА-11, арк. 330; Dangel S. Rok 1831. S. 117, 157.
Раманоўскі Юзаф селянін з Пружанскага пав. Гродзенскай губ. Прымусова ўзяты ў атрад Ц. Пуслоўскага. Збег і вярнуўся на месца жыхарства. Па рашэнню ГГСК атрымаў дараванне. РДВГА-8, арк. 270.
Рамарына Джырала.ма (8.4.1792-22.5.1849) 24.3.1831 прыбыў у Варшаву ў чыне ппалк. франц. арміі. 31.7.1831 ген. дывізіі. 16.9.1831 на чале корпуса перайшоў межы Галіцыі. Вярнуўся ў Францыю, 2.12.1831 прыбыў у Страсбург. Расстраляны ў 1848. Пузыревскіш А.К. Польскорусская война; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 3. S. 371; Domanski T.E. Epoka. S. 293; Kocoj H. Losy zolnierzy; PSB; Trzy powstania narodowe.
Рамкевіч (Ранкевіч) Міхал памешчык з мяст. Будслаў Вілейскага пав. Мінскай губ. Дзейнічаў сярод паўстанцаў. Эмігрыраваў у Францыю. Па рашэнню МГСК ад 17.6.1831 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-5, арк. 21; РДВГА-11, арк. 324; Dangel S. Rok 1831. S. 147.
Расінскі Караль з Мінскай губ., канцылярыст. Дзейнічаў сярод паўстанцаў. Эмігрыраваў у Францыю. Па рашэнню МГСК ад 17.6.1831 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-5, арк. 21; РДВГА-11, арк. 331; Dangel S. Rok 1831. S. 147.
Расінскі Людвік з Мінскай губ., тытулярны саветнік, мінскі прыстаў. Хаваў значную колькасць зброі. Утрымліваўся пад арыштам. Па канфірмацыі галоўнакамандуючага 1-й арміі ад 27.5.1832 пакінуты вольным. НГАБ-5, арк. 17; РДВГА-11, арк. 332.
Раўкевіч Напалеон (н. 1809) з Мінскай губ. У паўстанні падафіцэр завілейска-дзісенскага батальёна, 15.6.1831 ппар. 7 палка лін. пяхоты. 13.7.1831 адышоў у складзе корпуса А. Гелгуда ў Прусію, інтэрніраваны. У лют. 1832 прыбыў у Францыю. 3 1837 член АПЭ, з 2.4.1848 член ПДТ. Працаваў у друкарні. У 1858 атрымаў дазвол вярнуцца на радзіму. AGAD, PFR, пг 15; BieleckiR. Slownikbiograficzny. Т. 3. S. 384; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 116; Straszewicz G. Pollacchi della. Vol. 2; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 571.
Раўкевіч Фелікс падафіцэр Эстляндскага пях. палка, сын Вінцэнта, б. вучань Дынабургскай школы ппрап. Пакінуў сваю каманду, актыўна ўдзельнічаў у распаўсюджванні паўстання ў Лужках і бітве пад Дзіснай, складаў Акт канфедэрацыі. Эмігрыраваў. Па рашэнню МГСК ад 23.11.1831 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-5, арк. 20; РДВГА-11, арк. 323; DangelS. Rok 1831. S. 147.
Рафаловіч Вінцэнт з Мазырскага пав. Мінскай губ., пісар мяст. Лахва. Нарыхтоўваў шрот. Узяты пад паліцэйскі нагляд. РДВГА-11, арк. 323.
Рахульскі Юзаф шляхціц з Рэчыцкага пав. Мінскай губ., служыў у памешчыка А. Горвата. У паўстанні ў атрадзе Ф. Кеневіча. З’явіўся з раскаяннем. Па рашэнню МГСК ад 31.12.1831 атрымаў дараванне. НГАБ-5, арк. 12 адв.; РДВГА-11, арк. 332.
Рацык Трафім (н. каля 1804) селянін з Гродзенскай губ. У час паўстання ўдзельнічаў у забойстве 2 яўрэяў. Па рашэнню ваен. суда атрымаў 10 палак і сасланы на катаргу. 12.8.1834 прыбыў у Іркуцк. Sliwowska W. Zeslancy polscy. S. 492.
Рачкевіч з Віленскай губ., старшыня земскага суда. Дзейнічаў сярод ашмянскіх паўстанцаў, з’яўляўся аўтарам адозваў. РДВГА, ф. 405, eon. 2, спр. 4139, арк. 12.
Рачынскі Юзаф (?) з Гродзенскай губ., адвакат гродзенскіх прысутных месц. У паўстанні вахмістр 1 палка конных стральцоў, з 4.10.1831 ппар. Па рашэнню ГГСК атрымаў дараванне. РДВГА-8, арк. 263; ВРР, пг 493.
Рашкевіч Юсцін мешчанін з Гродзенскай губ. Далучыўся да паўстанцаў за межамі губерні. На месца жыхарства не вярнуўся. РДВГА-8, арк. 264; ч. 11, арк. 356.
Рдултоўскі памешчык з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ. Рыхтаваўся да паўстання разам з Ю. Кашыцам, РДВГА, ф. 405, eon. 2, спр. 4258.
Рожыцкі Самуэль (19.6.1781-2.2.1834) польск. ген. На пачатку паўстання палк., арганізатар 9 палка лін. пяхоты. 6.7.1831 на чале корпуса накіраваны на Палессе, дайшоў да Белавежскай пушчы. 28.7.1831 пад Нараўкай аб’яднаўся з корпусам Г. Дэмбінскага, у складзе якога 4.8.1831 вярнуўся ў Варшаву. 6.8.1831 ген. брыгады. 26.9.1831 перайшоў межы Галіцыі. 9.5.1832 эмігрыраваў у Францыю, з 27.8.1832 член ТЛРЗ. Памёр у Берне. Dembinski Н. РатіДпік; яго ж: Pami^tniki о powstaniu w Polsce; Konarski S. Dziennik; Гарбачова B.B. Паўстанне 1830-1831 гадоў на Беларусі; Смйт Ф. Мсторйя польского восстанйя. Т. 2; Пузыревскйй А.К. Польско-русская война; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 3. S. 408; Domanski T.E. Epoka. S. 293; PSB; Trzy powstania narodowe.
Роланд Францішак (1.10.1780-5.7.1860) польск. ген., на вайсковай службе з 1807. У паўстанні з 6.2.1831 ген. брыгады. У маі 1831 накіраваны ў складзе дывізіі А. Гелгуда для дапамогі на бел.-літ. тэрыторыі. 3 9.7.1831 кіраваў асобным корпусам, удзельнічаў у бітвах пад Райгорадам, Вільняй, Шаўлямі. 15.7.1831 перайшоў са сваім корпусам межы Прусіі. 9.1.1832 вярнуўся ў Варшаву, аднавіў прысягу расійск. ураду. Сасланы ў Волагду, у чэрв. 1833 вярнуўся ў Люблін, дзе і памёр. AGAD, PFR, nr 6, 7, 9,15, 20; Гарбачова В.В. Паўстанне 1830-1831 гадоў на Беларусі; Смйт Ф. Мсторйя польского восстанйя. Т. 2; Пузыревскйй А.К. Польско-русская война; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 3. S. 391; PSB; Trzy powstania narodowe.
КНІГІ ОНЛАЙН
