Вынікі ўкаранення сістэмы мерапрыемстваў па барацьбе з драцянікамі ў калгасе імя Сталіна Дзяржынскага раёна
Памер: 61с.
Мінск 1961
Усе факты, якія ўказаны вышэй, сведчаць аб тым, што неабходна ўдасканальваць кукурузныя сеялкі з такім разлікам, каб яны не драбнілі насенне і забяспечвалі атрыманне правільных квадратаў. Трэба, каб адначасова з сяўбою ўносілася арганамінеральная сумесь ці тарфяная крошка з гексахларанам.
Асабліва гэта відаць на прыкладзе калгаса імя Сталіна. Пры шырокарадковай сяўбе апудраным насеннем у 1958 годзе толькі на адным участку з шасці на добра акультуранай агародняй глебе атрыман нядрэнны ўраджай — 520 цэнтнераў зялёнай масы кукурузы з гектара. На астатніх ён у сярэднім складаў 100—250 цэнтнераў. Сеяць кукурузу шырокарадковым спосабам у сумесі з лубінам немэтазгодна, бо яна прыгнятаецца лубінам.
Пры квадратнагнездавой сяўбе з унясеннем у ямкі торфагноевай сумесі з гексахларанам на першым участку прыбаўка ўраджаю склала 270 цэнтнераў з гектара ў параўнанні з тым жа ўчасткам, але дзе сяўбу праводзілі сеялкай апудраным меркуранам насеннем. Тое самае назіралася ў 1959 годзе пры сяўбе квадратнагнездавым спосабам з унясеннем у ямкі гексахларану з торфагноевай сумессю. Ураджай зялёнай масы з пачаткамі ў стадыі малочнавасковай спеласці склаў 560 цэнтнераў, а пры сяўбе апудраным меркуранам насеннем — 263 цэнтнеры з гектара.
46
Больш высокі ўраджай кукурузы ў 1959 годзе быў у другой брыгадзе (участак другі). Тут на працягу чатырох гадоў пасевы гінулі ці давалі нізкі ўраджай. У калгаснікаў склалася думка, што на іх глеістых моцназаплываючых глебах наогул нельга вырошчваць куКУРУ3У Аднак у 1959 годзе ўнясенне ў ямкі торфатуфажыжкавай сумесі з гексахларанам дала выдатны вынік. Ураджай кукурузы быў атрыман па 710 цэптнераў з гектара.
Самы нізкі ўраджай (160—165 ц/га) у 1959 годзе быў на лёгкіх супясчаных глебах і сярэдніх супесках у чацвёртай брыгадзе (пяты і шосты ўчасткі). Тут на ўраджайнасць кукурузы адмоўна адбілася засуха (табл. 13). На 3, 4, 7 і 8ым, а таксама на першым участках зніжэнне ўраджаю тлумачылася не слабым ростам кукурузы, а зрэджанасцю пасеваў.
Як адзначалася вы
шэй, у 1959 годзе на ўсіх участках суглінкавай глебы кукуруза развівалася добра. У пачатку трэцяй дэкады жніўня яна дасягала 2,5—3 метраў вышыні і мела па два пачаткі ў стадыі малочнай і малочнавасковай спеласці (рыс. 14—15).
Аднак пры ўборцы КУКУРУЗЫ ў першай палавіне верасня найбольш высокі ўраджай атрыман на тых участ. ках, дзе ў гнёздах пасеваў былі трычатыры расліны (другі ўчастак) і значна ніжэйшы там, дзе каля 50 працэнтаў гнёзд мелі па аднойдзве расліны (участкі 1, 2, 4, 7 і 8ы).
Рыс. 14. Сярэдні ўраджай зялёнай масы кукурузы з пачаткамі 710 ц/га (участак другой брыгады, 1959 г.).
47
Як відаць з табл. 14, сярэдняя вага аднаго гнязда з адной раслінай складала 814 грамаў, з двума — 1455, трымя і звыш — 3327 грамаў. Адпаведна сярэдняя вага пачаткаў аднаго гнязда была: 218, 444 і 920 грамаў. Такім чьінам, пры сяўбе кукурузы квадратнагнездавым спосабам 70 х 70 сантыметраў і пры наяўнасці ў гняздзе трохчатырох раслін агульная вага іх склала 3—3,5 кілаграма, а ўраджай зялёнай масы з гектара 65—70 тон. На зрэджаных пасевах паказчыкі будуць значна ніжэйшыя.
Ры.с. 15. Сярэдні ўраджай зялёнай масы з пачаткамі 560 ц/га (участаК першай брыгады, 1959 г.)
Розніцы ў працэнтах сухога рэчыва ў залежнасці ад колькасці раслін у гнёздах не адзначана (табл. 14)У 1959 годзе сухога рэчыва было значна больш, чым у папярэднія гады. Напрыклад, С. Я Зафрэн і В. Т. Мядзведзева (1958) пры ацэнцы спосабаў сяўбы кукурузы на сілас (Усесаюзны інстытут кармоў імя В. Р. Вільямса) 48
Табліца 12
Залежнасць ураджаю зялёнай масы кукурузы ад спосабаў сяўбы і ўнясення ядахімікатаў (1958 г.)
U
Хвяінвпвсііг
ЧІІЭСЯЧІГО)]
05 \О о
vz ‘вьшоігц
ХсяіэеьХ нсІенХц
сумессю 1 ў жніўні)
49
іКантродь (сяўба апудраным насеннем), ураджай 263 ц';га.
50
Табліца 14
Залежнасць ураджаю зялёнаіі масы ад гушчыні пасеву кукурузы (1959 г.)
Колькасць раслін у гняздзе fl co 03 X с; 03 U, 03 м оз X .. X X 2*3 < ct 2 2 § = g <т> оЗ U 03 04 М ^ = 3 < X 03 03 CQ “ W X (П Ct к О о 03 X 03 >^ 05 _ « 03 03 в> Ct * a? 03 X :•000
< a q о •
ім
1959 годзе пад
было занята 116 гектараў. Ураджай зер
ня лубіну 13 цэнтнераў тара. А ўсяго атрымана 280
склаў з гекбыло цэнтколь
Такой насення
нераў. касці
да
статкова для гаспадаркі на два гады.
Ствараецца ў
п „ калгасе і пераходны
Іыс.18. Колькасць мінеральных угнаенняў, ф Насення шматякія уносяцца у глебу калгаса * „
імя Сталіна. гадовых трау у раз
меры гадавой патрэбы. Напрыклад, у 1959 годзе валавы збор насення шматгадовых траў з плошчы 80 гектараў склаў 204 цэнтнеры, у тым ліку 55 цэнтнераў чырвонай канюшыны і 95 цэнтнераў белай. Сена шматгадовых траў у сярэднім было атрымана па 47 цэнтнераў з гектара пры максімуме 65.
Прымяненне хімічных метадаў барацьбы з пустазеллем, шкоднікамі і хваробамі дапаўняе комплекс мерапрыемстваў, якія ствараюць высокі ўзровень земляробства. У 1959 годзе ўсе пасевы льну былі апрацаваны гербіцыдамі спосабам апырсквання. Насенне збожжавых на плошчы 650 гектараў было апудрана меркуранам ці гексахларанам пры пратручвальніку граназан.
У калгасе асноўныя сельскагаспадарчыя работы — ворыва, культывацыя, сяўба і ўборка збожжавых, пасадка бульбы — механізаваны на 100 працэнтаў, а прапашных — на 80—85 працэнтаў. Пасля таго, як тэхніка стала ўласнасцю калгаса, значна палепшылася якасць выконваемых работ і скараціліся тэрміны іх выканання. Зменныя нормы выпрацоўкі павысіліся на ворыве і куль
54
тывацыі на 10—12 працэнтаў. Рамонт прычэпнага інвентару праводзіцца на месцы, у калгасе.
У барацьбе за павышэнне ўраджайнасці ў час нашых даследаванняў добры прыклад і старанную працу паказалі калгаснікі пятай брыгады (брыгадзір тав. К. А. Хаткевіч). Правільна выкарыстоўваючы мясцовыя і мінеральныя ўгнаенні ў спалучэнні з ядахімікатамі, з укараненнем механізацыі пры асваенні травапольных севазваротаў, яны на працягу трох гадоў атрымлівалі па 18—17 і 18,5 цэнтнера збожжавых, а пшаніцы ў 1959 годзе па 22,15 цэнтнера з гектара.
Дзякуючы прымяненню комплекса агратэхнічных мерапрыемстваў калгас імя Сталіна займае першае месца ў раёне па ўраджайнасці вырошчваемых культур і развіццю жывёлагадоўлі.
За вырошчванне высокіх ураджаяў кукурузы Будай 3. I. атрымала ўрадавую ўзнагароду.
Актыўны ўдзел у выкананні гэтай работы прымалі: брыгадзіры першай і пятай брыгад — I. 3. Нупрык і К. А. Хаткевіч, студэнтыпрактыканты Горацкай сельскагаспадарчай акадэміі — Д. Б. Дауціна, Н. Ф. Атрахімёнак, А. П. Зарэмба і Ф. Ф. Малыка.
Усім вышэйупамянёным таварышам аўтары выносяць удзячнасць.