Запісы 31
Памер: 435с.
Мінск, Нью Йорк 2008
ну ад сваёй мамы. Да ўбачанага дадалося пазьней і расказанае самой Аленай Казіміраўнай: паколькі шмат часу забіраў клопат прыгатаваць, памыць, папрасаваць, у сям’і ёй дапамагалі тым, што ўся карэспандэнцыя, публіцыстыка, а то й сур’ёзныя навуковыя публікацьіі чыталіся кімсьці голасна, пакуль гаспадыня завіхалася на кухні ці ў ваннай. Ня дзіва, што Лявон Юрэвіч, малодшы сын, і тут, на радзіме, іўАмэрыцы ідзе ўпэўнена, вынікова. У лістах Алена Казіміраўна нязьменна падкрэсьлівала: „У нас клопаты па спарадкаваньні спадчыны Дудзіцкага...“, „Кватэра ўслана рукапісамі — мы зьЛявонам..." і інш.
Дзесяць гадоўтаму да шчасьлівага сямідзесяцігодзьдзя Алены Казіміраўны ў мяне ўжо была магчымасьць сказаць ёй праз друк шчырыя словы ўдзячнасьці. Тады аптымістычна верылася: абавязкова будуць сустрэчы і ў Амэрыцы, і ў Беларусі, А выйшла на тое, што даводзіцца вінаваціцца за неапраўдана рэдкія лісты, за нерэгулярныя навіны, за адтэрмінаваныя просьбы й шмат за што іншае. Таму й папрасіўся загаловак: „I за гарою пакланюся".
Пакланіцца трэба за апекаваньне, якое дапамагло стаць на крыло, адчуць сябе ўпэўнена ў прафэсіі.
Пакланіцца трэба за падтрымку на самым пачатку навуковай дзейнасьці, калі зь недасканалых дысэртацыйных старонак Алена Казіміраўна цярпліва вучыла ляпіць навуковую працу, падахвочваючы не пустым авансаваньнем, а раскрываючы рацыянальнае зерне тваіх першых спробаў, адзначаючы „доказнасьць тэарэтычных палажэньняў“, „сьвежасьць і навізну ілюстрацыйнага матэрыялу“, „навуковую карэктнасьць у спасылках і цытатах", „агульную культуру мовы рукапісу", „навуковую добрасумленнасьць".
Пакланіцца трэба за перасьцярогу, якая ўратавала ад пасьпешлівага выбару, калі ў 1980-х гг. вырашалася пытаньне, ці выкіроўвацца на Вільню (там распачыналася беларускае аддзяленьне філфаку). Была ўсяго адна фраза: „Думай, ці зможаш жыць безь Беларусі".
Пакланіцца трэба за кнігі й картатэку, што перайшлі ў спадчыну пасьля ад’езду.
Пакланіцца трэба за ліставаньне, дзе ёсьць і парады, і строгі спыт, і заўсёдная зычлівасьць, падтрымка ў навуковых клопатах.
Пакланіцца трэба за кнігі, публікацыі, бібліяграфічныя даведнікі — за ўсё, што назаўсёды засталося ў Беларусі, у нашай філялягічнай навуцы.
Пакланіцца трэба за ўсіх нас, каму выпала шчасьлівая доля ведаць Алену Казіміраўну Юрэвіч і ўдзячна яе помніць.
Студзень 2008 г., Менск
БІБЛІЯГРАФІЯ Алены Юрэвіч
1959
1. Юрэвіч А. Афармленне і выражэнне граматычнага роду назоўнікаў у беларускай мове (мужчынскі род) // Весці АН БССР. Серыя грамадскіх навук. Мінск, 1959. №1. С. 150—163.
2. Юрэвіч А. Да пытання ўзаемаадносін іраматычнага роду і прыроднага полу ў назоўніках беларускай мовы // Весці АН БССР. Серыя грамадскіх навук. Мінск, 1959. №3. С. 116—126.
3. Юрэвіч А. Змяшэнне граматычнагароду назоўнікаўу беларускай мове // Працы Інстытута мовазнаўства АН БССР. Вып. 6. Мінск, 1959. С. 138—150.
i960
4. Жыдовіч М., Рамановіч Я., Юрэвіч А. Бібліяграфічны ўказальнік літаратуры па беларускаму мовазнаўству. Мінск: Беларускі дзяржаўны універсітэт імя У. I. Леніна, Інстытут мовазнаўства АН БССР, i960. — 223 с.
Рэцэнзіі ў: Нзвестня АН СССР. Отделенне лнтературы ч языка. М., 1962. Т. 21. Вып. 1. С. 74—76; Настаўніцкая газета. 1961. 4 студзеня; Літаратура і мастацтва. i960. 20 снежня; Полымя. i960. №9. С. 187—188.
5. Жыдовіч М., Рамановіч Я., Юрэвіч А. Каштоўная кніга //
Полымя. i960. №5. С. 186—187.
Рэцэнзія на кнігу: Авнлова Н., Черкасова Е., Шведова II. Бнблнографнческнй указатель лнтературы по русскому языкознанню с 1825 по 1880 гг. Вып. 7. Украннскнй н белорусскнй языкн. Сравннтельное языкознанне. Нсторнографня русского языкознання. Москва: йзд-во AH СССР, 1958. — 554 с.
Аналягічная рэцэнзія ў: йзвестня AH СССР. Отделенне лнтературы н языка. Т. 19. Вып. 3. Москва: йзд-во AH СССР, i960. С. 247—249.
6. Юрэвіч А. Афармленне і выражэнне граматычнага роду назоўнікаўу беларускай мове (ніякі род) // Працы Інстытута мовазнаўства АН БССР. Вып. 7. Мінск, i960. С. 198—212.
7. Юревнч Е. Категорня грамматнческого рода нмен суіцествнтельных в белорусском языке: Автореф. Днс. ... канд. фнлол. наук. Мннск: АН БССР, йнстнтутязыкознаніія пм. Я. Коласа, i960. — 25 с.
1961
8. Рамановіч Я., Юр.эвіч А. Бібліяграфія працЯ. Ф. Карскага // Працы Інстытута мовазнаўства АН БССР. Вып. 8. Мінск, 1961. С. 18—88.
1962
9. Рамановіч Я., Юрэвіч А. Аб беларускай мовазнаўчай бібліяграфіі // Весці АН БССР. Серыя грамадскіх навук. Мінск, 1962. №3. С. 108—116.
1964
ю. Кремко Н., Юревнч Е., Яловнч Е. Проблема двуязычня в мсторнн белорусского лнтературного языка // Тезн доповідей VI Украі'нськоі славістічной конференціі. [Чернівці], 13—18 жовтня 1964 р. Чернівці, 1964. С. 15—17.
11. Юревнч Е., Яновнч Е. Нз нсторнн белорусской метрологнческой лексіікн // Вопросы этнографші Белорусснн: Сборнмк статей / Под ред. Н. Глебко (ответственный редактор) н др. Мннск: Наука н техннка, 1964. С. 68—79. ~ (Труды Ннстнтута нскусствоведення, этнографнн н фольклора Мнніістерства культуры БССР).
12. Юревнч Е., Яновпч Е. Названня пошлпн н податей в языке памятннков старобелорусской піісьменностн // Программа н тезнсы межреспублнканской конференціш по нзученню лекснкн старобелорусскнх пнсьменных памятннков XV-XVII вв. [Внльнюс], 15—16 мая 1964 г. Внльнюс, 1964. С. 17-18.
19б5
13. Юрэвіч А.,Яновіч А. 3 гісторыі лексіка-семантычнай групы слоў са значэннем ‘пасаг’ // Беларуская мова (даследаванні па лексікалогіі); Зборнік артыкулаў / Пад рэд. М. Судніка (галоўны рэдактар) і інш. Мінск, 1965. С. 95—100.
1966
14. Ватацн Н., Ромаііовііч Е., Юревнч Е. Славянское языкознанйе: бйблйографйческйй указатель лйтературы, йзданной с 1918 no i960 гг.: В 2ч. / Под рук. Н. Дебец, С. Коткова, Н. Можаевой. Москва: Нзд-eo AH СССР, 1963. Ч. 1:1918—1955 гг. — 342 с.; Ч. 2:1956—1960 гг. — 450 с. // Нзвестня AH СССР. Серня ліітературы н языка. Т. 25. Вып. 2. Москва, 1966. С. 156—159.
15. [Юрэвіч А., Яновіч А.]. Назвы мер // Інструкцыя па збіранню матэрыялаў для складання абласных слоўнікаў беларускай мовы. Мінск: АН БССР, Інстытут мовазнаўства імя Я. Коласа, 1966. С. 22—30.
1967
16. Васілеўская А.,Жыдовіч М., РамановічЯ., Юрэвіч А. Беларускае мовазнаўства: Бібліяграфічны ўказальнік (1825— 1965) /Падрэд. Л. Шакуна. Мінск: Навука і тэхніка, 1967. —416 с. Рэцэнзііў: Полымя. 1967. №11. С. 248—250; Мовознавство. Кнів, 1969. №1. С. 89—90; Slavia orientalis. Warszawa, 1968. R. 17. № 1. S. 114—115; Acta Baltico-Slavica. 1970. S. 319—323; Zeitschrift fiir Slavistik. 1968. T. 13. C. 760—762.
17. Крамко I., Юрэвіч A., Яновіч A. Эвалюцыя мовы беларускіх друкаваных выданняў новага перыяду // Весці АН БССР. Серыя грамадскіх навук. Мінск, 1967. №3. С. 41—49.
1968
18. Юрэвіч А. Фразеалогія старабеларускіх помнікаў XVI— XVII стст. // Беларуская лексікалогія і этымалогія: Праграма і тэзісы дакладаў міжрэспубліканскай канферэнцыі па беларускай
лексікалогіі і этымалогіі. [Мінск], 19—23 лютага 1968 г. Мінск: АН БССР, Інстытут мовазнаўства імя Я. Коласа, 1968. С. 158—161.
19. Юрэвіч А., Яновіч А. Паслякастрычніцкі нерыяд// Крамко I., Юрэвіч А., Яновіч А. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы: У 2 т. Т. 2 / Пад рэд. А. Жураўскага. Мінск, 1968. С. 155-338.
Рэцэнзіі на выданьнеў: Весці All БССР. Серыя грамадскіх навук. 1971. №3. С. 134—137; Настаўніцкая газета. 1970. 22 жніўня; Ученые запнскн высшнх учебных заведеннй ЛнтССР. Серня Языкознанне. Т. 1. №22. 1971. С. 119—123; Маладосць. 1970. №5. С. 123—126; Літаратура і мастацтва. 1969. 21 студзеня; Мовознавство. Кнів. 1970. №1. С. 83—86, Slavia orientalis. Warszawa, 1971. R. 20. №1. S. 102—104.
1969
20. РамановічЯ., Юрэвіч А. Бузук П. А.: Нарыс аб жыцці і навуковай дзейнасці. Мінск; Навука і тэхніка, 1969. — 103 с.
Рэцэнзія ў: Полымя. 1969. №6. С. 244—245.
1970
21. [Рамановіч Я., Юрэвіч А.]. Бузук Пётр Апанасавіч [2 (14). 7.1891, в. Цярноўка ў Малдавіі — 7.10.1943L беларускі савецкі мовазнавец // Беларуская савецкая энцыклапедыя: У12 т. Т. 2. Мінск, 1970. С. 455—456.
22. [Юрэвіч А.]. Вастокаў Аляксандр Хрыстафоравіч [16 (27). 3. 1781, г. Арансбург Ліфляндскай губ. — 8 (20). 2.1864], рускі мовазнавец і паэт // Беларуская савецкая энцыклапедыя: У12 т. Т. 2. Мінск, 1970. С. 619—620.
1971
23. Юрэвіч А. Выказнік // Беларуская савецкая энцыклапедыя: У 12 т. Т. 3. Мінск, 1971. С. 187.
24. Юрэвіч А. і іншыя. Інструкцыя па збіранню матэрыялаў для складання лексічнага атласа беларускай мовы / Пад рэд. Н. Вайтовіч і іншыя. Мінск: АН БССР, Інстытут мовазнаўства імя Я. Коласа, 1971. — 164 с.
25. Юрэвіч А. Курс стылістыкі беларускай мовы на літаратурна-музычным факультэце Мінскага педагагічнага інстытута імя A. М. Горкага (з вопыту работы) // Беларуская мова і літаратура ў ВНУ: Тэзісы рэспубліканскай навукова-метадычнай канферэнцыі. Брэст: Брэсцкі дзяржаўны педагагічны інстытут імя A. С. Пушкіна, 1971. С. 93—95.
1972
26. Юрэвіч А., Яновіч А. Старажытная беларуская метралогія (назвы мер плошчы, вагі і ірошай) // Беларускае і славянскае мовазнаўства: Да 75-годдзя акадэміка АН БССР Кандрата Кандратавіча Крапівы: Зборнік артыкулаў/ Пад аг. рэд. М. Судніка. Мінск: Навука і тэхніка, 1972. С. 286—303.
1973
27. Юрэвіч А. Вызначэнне тыпаў памылак у пісьмовых працах // Вывучэнне беларускай мовы ўвышэйшых навучальных установах: Матэрыялы [рэспубліканскага навукова-метадычнага] семінара / Пад рэд. Ф. Янкоўскага (адказны рэдактар) і інш. Мінск, 1973С. 132—136.
28. Юрэвіч А. і інш. Зборнік дыктантаў: Дапаможнікдля выкладчыкаў беларускай мовы. Мінск: Вышэйшая школа, 1973. — 303 с.
29. [Юрэвіч А.]. Род у мовазнаўстве // Беларуская савецкая энцыклапедыя: У12 т. Т. 9. Мінск, 1973. С. 146.
30. Юрэвіч А., Янкоўскі Ф. Гісторыку беларускай і іншых усходнеславянскіх моў // Вывучэнне беларускай мовы ў вышэйшыхнавучальныхустановах: Матэрыялы [рэспубліканскага навукова-метадычнага] семінара / Пад рэд. Ф. Янкоўскага (адказны рэдактар) і інш. Мінск, 1973. С. 172—173.
Рэцэнзія на: Фшшн Ф. Пронсхожденне русского, украннского н белорусского языков: нсторнко-дналектологнческнй очерк. Ленннград, 1972. — 656 с.
1974
31. Юрэвіч А., Янкоўскі Ф. Курсавыя заданні на завочным аддзяленні філфака // Матерналы второй республнканской
КНІГІ ОНЛАЙН
