Зборнік задач па хіміі
2023
Выдавец: Адукацыя і выхаванне
Памер: 267с.
Мінск 2023
586. Пералічыце фактары, якія ўплываюць на стан хімічнай раўнавагі.
587. У якім кірунку зрушыцца хімічная раўнавага пры павышэнні тэмпературы ў сістэме:
а) Нг(г) + І2(г) 2НІ(Г) Q;
б) 2СО(г) + О2(г) 2СО2(г) + Q;
в) Fe3O4(4B) + 4Н2(Г) 3Fe(HB) + 4Н2О(г) Q;
г) 4НС1(Г) + О2(г) 2С12(г) + 2Н2О(г) + Q?
588. У якім напрамку зрушыцца хімічная раўнавага пры павелічэнні ціску ў сістэме:
a) 2NO(r) + О2(г) 2NO2(r);
6) N2O4(r) 2NO2(r);
в) 3Fe2O3(4B) + С0(г) 2Fe3O4(4B) + С02(г);
г) Fe2O3(4B) + ЗН2(Г) 2Ре(цв) + ЗН2О(г)?
589. Як паўплываюць на раўнавагу:
а) павелічэнне малярнай канцэнтрацыі аксіду азоту(ІУ) у сістэме:
2N0(r) + 02(г) 2NO2(r);
б) памяншэнне малярнай канцэнтрацыі вадароду ў сістэме:
С0(Г) + Н20(г) С02(г) + Н2(г);
в) павелічэнне малярнай канцэнтрацыі хлору ў сістэме: 4НС1(Г) + 02(г) 2Н2О(г) + 2С12(г)?
590. Як трэба змяніць ціск, тэмпературу, малярную канцэнтрацыю зыходных рэчываў і прадуктаў рэакцыі для зрушэння раўнавагі ўправа:
а) N2(r) + О2(г) 2NO(r) Q;
б) СО(Г) + С12(г) СОС12(Г) + Q?
591. Як трэба змяніць ціск, тэмпературу і канцэнтрацыю рэчываў, каб зрушыць раўнавагу ў бок прадуктаў рэакцыі:
а) Н2(г) + І2(цв) = 2НІ(г) Q;
б) N2(r) + ЗН2(Г) 2NH3(r) + Q;
в) N2(r) + О2(г) 2NO(r) Q;
г) СО2(Г) + С(цв) 2СО(Г) Q;
д) 2Н2(Г) + О2(г) 2Н2О(г) + Q;
е) 4НС1(Г) + О2(г) 2С12(г) + 2Н2О(г) + Q?
592. Якое знешняе ўздзеянне аказалі на раўнаважную сістэму N2(r) + ЗН2(г) 2NH3(r) + 92 кДж, калі гэта не прывяло да змянення раўнаважных канцэнтрацый усіх рэчываў:
а) дадалі N2;
б) дадалі Н2;
в) дадалі NH3;
г) нагрэлі;
4 Зак. 509
д) астудзілі;
е) павысілі ціск;
ё) панізілі ціск;
ж) дадалі каталізатар?
593. Якія са сцвярджэнняў правільныя:
а) каталізатары паскараюць толькі прамую рэакцыю;
б) каталізатары паскараюць як прамую, так і зваротную рэакцыі;
в) каталізатары паскараюць толькі зваротную рэакцыю;
г) каталізатары не зрушваюць хімічную раўнавагу;
д) каталізатары не зрушваюць хімічную раўнавагу ўлева?
594. Экзатэрмічнай ці эндатэрмічнай з’яўляецца прамая рэакцыя азоту з кіслародам, калі пры павышэнні тэмпературы сумесі N2, О2 і NO малярная канцэнтрацыя NO ў ёй павялічваецца?
595. Экзатэрмічнай ці эндатэрмічнай з’яўляецца прамая рэакцыя азоту з вадародам, калі пры павышэнні тэмпературы сумесі N2, Н2 і NH3 канцэнтрацыя NH3 у ёй памяншаецца?
596. Як паўплываюць на раўнавагу:
а) адначасовае паніжэнне тэмпературы і павелічэнне малярнай канцэнтрацыі ёдавадароду ў сістэме:
Нг(г) + І2(г) 2Ш(Г) Q;
б) адначасовае паніжэнне ціску і павышэнне тэмпературы ў сістэме:
СаСО3(ЦВ) СО2(г) + СаО(ЦВ) — Q;
в) адначасовае павышэнне ціску і паніжэнне тэмпературы ў сістэме:
N2(r) + ЗН2(Г) 2NH3(r) + Q?
597. Рэакцыя атрымання аміяку з вадароду
N2 + ЗН2 2NH3 + 92 кДж з’яўляецца абарачальнай і экзатэрмічнай.
а) Вызначце, якая колькасць цеплаты вылучыцца пры атрыманні 986 кг аміяку.
б) Разлічыце зыходныя хімічныя колькасці рэчываў, калі раўнаважныя хімічныя колькасці аміяку, вадароду і азоту адпаведна роўныя 5, 1 і 1 моль.
598. У сістэме ўстанавілася раўнавага:
2С0(г) + 02(г) 2СО2(г).
Хімічныя колькасці CO, О2 і СО2 у раўнаважнай сістэме адпаведна роўныя 2, 1 і 2 моль. Разлічыце пачатковыя хімічныя колькасці аксіду вугляроду(ІІ) і кіслароду.
599. У сістэме ўстанавілася раўнавага:
2SO2(r) + О2(Г) 2SO3(rj.
Раўнаважная малярная канцэнтрацыя аксіду серы(УІ) роўная 0,20 моль/дм3. Разлічыце раўнаважную малярную канцэнтрацыю кіслароду, калі вядома, што да моманту ўстанаўлення раўнавагі прарэагавала 60 % пачатковай хімічнай колькасці кіслароду, а зыходныя рэчывы былі ўзяты ў стэхіяметрычнай колькасці.
600. *У сістэме ўстанавілася раўнавага:
2СО(Г) + О2(Г) 2СО2(Г).
Хімічныя колькасці CO, О2 і СО2 у сістэме пасля наступлення хімічнай раўнавагі адпаведна роўныя 1,0, 2,0 і 3,0 моль. Аб’ём сістэмы складае 45 дм3. Разлічыце зыходныя малярныя канцэнтрацыі чаднага газу і кіслароду.
601. *У герметычны посуд змясцілі аксід вугляроду(ІІ) і кісларод. Праз некаторы час у сістэме ўстанавілася раўнавага:
2СО(г) + О2(г) 2СО2(г).
Вядома, што зыходныя малярныя канцэнтрацыі CO і О2 былі аднолькавыя і роўныя 0,15 моль/дм3, а раўнаважная малярная канцэнтрацыя кіслароду — 0,075 моль/дм3. Як змяніўся ціск у пасудзіне да моманту ўстанаўлення раўнавагі?
602. *У сістэме ўстанавілася раўнавага:
2NO(r) + О2(г) := 2NO2(r).
Разлічыце адносіны велічыні скорасці прамой рэакцыі да велічыні скорасці зваротнай рэакцыі пасля павелічэння канцэнтрацыі аксіду азоту(ІІ) у 3 разы і аксіду азоту(ІУ) у 2 разы.
603. *У сістэме ўстанавілася раўнавага:
N2(r) + 3H2(r) 2NH3(r).
Разлічыце адносіны скорасці прамой рэакцыі да скорасці зваротнай рэакцыі пасля павелічэння ціску ў 3 разы.
604. *У сістэме ўстанавілася раўнавага:
А(г) В(г)
Тэмпературны каэфіцыент скорасці прамой рэакцыі роўны 2, зваротнай — 3. Калі павысіць тэмпературу на 20 °C, то скорасці як прамой, так і адваротнай рэакцый павялічацца, а праз некаторы час яны стануць аднолькавымі — наступіць новая хімічная раўнавага. Разлічыце адносіны велічынь скорасці зваротнай рэакцыі і прамой рэакцыі ў пачатковы момант пасля павышэння тэмпературы.
РАЗДЗЕЛ 5.
ХІМІЯ РАСТВОРАЎ
§ 23. Растварэнне як фізіка-хімічны працэс
Прыклад 8. Крышталегідрат сульфату жалеза(ІІ) масай 27,8 г растварылі ў вадзе масай 172,2 г. Масавая доля сульфату жалеза(ІІ) у атрыманым растворы склала 0,0760. Вызначце формулу крышталегідрату.
Д а д з е н а:
m(FeSO4 • хН20) = 27,8 г
/п(Н2О) = 172,2 г ro(FeSO4) = 0,0760
х — ?
Р а ш э н н е
Маса ўтворанага раствору роўная:
m(FeSO4 + Н2О) = m(FeSO4 • • хН20) + т(Н20) = 27,8 г + + 172,2 г = 200 г.
Маса FeSO4 у растворы роўная:
m(FeSO4) = co(FeS04) • m(FeSO4 + Н2О) = = 0,076 • 200 г = 15,2 г.
M(FeSO4) = 152 г/моль.
Хімічная колькасць FeSO4 роўная: m(FeSO4) 15,2 г п n(FeSO4) = = —- = 0,100 моль.
4 M(FeSO4) 152 г/моль
3 формулы крышталегідрату вынікае, што n(FeSO4 • • хН2О) = n(FeSO4) = 0,100 моль.
Такім чынам, малярная маса крышталегідрату FeSO4 •
• хН2О роўная:
m(FeSO4 • хН2О) 27,8 г
M(FeSO4 • хН2О) = = 0,100 моль =
= 278 г/моль.
М(Н20) = 18 г/моль.
Велічыня х роўная:
M( FeSO4 ■ хН2О) M(FeSO4)
Х “ М(Н2О)
278 г/моль 152 г/моль _
18 г/моль
Формула крышталегідрату — FeSO4 • 7Н2О.
Адказ: х = 7, FeSO4 • 7Н2О.
Прыклад 9. Да этанолу масай 20 г дабавілі ваду масай 30 г. Разлічыце аб’ёмную долю спірту, калі шчыльнасць спірту роўная 0,80 г/см3. Змяненне аб’ёму пры змешванні не браць да ўвагі.
Д а д з е н а: т(С2Н5ОН) = 20 г р(С2Н5ОН) = 0,80 г/см3 т(Н20) 30 г <р(С2Н5ОН) ?
Р а ш э н н е
Для вылічэння аб’ёмнай долі неабходна ведаць аб’ём дадзенага кампанента і аб’ём сумесі (раствору).
Вылічым аб’ёмы спірту і вады:
V(C2H5OH) =
m(C2H5OH) р(С2Н5ОН)
20 г 0,80 г/см3
= 25 см3.
Шчыльнасць вады роўная 1,00 г/см3.
Р(Н2О) =
ш(Н20)
Р(Н2О)
30 г 1,00 г/см3
= 30 см3.
У агульным выпадку аб’ём сумесі не роўны суме аб’ёмаў кампанентаў, але згодна з умовай задачы адхіленне ад гэтага правіла можна не браць да ўвагі і лічыць, што аб’ём сумесі роўны суме аб’ёмаў кампанентаў:
У(С2Н5ОН + Н2О) = У(С2Н5ОН) + У(Н2О) = = 25 см3 + 30 см3 = 55 см3.
Разлічваем аб’ёмную долю спірту:
У(С2Н5ОН)
Ф(С2Н5ОН) у^н.ОН + Н2О)
25 см3
55 см3
= 0,455 = 45,5 %.
Адказ: <р(С2Н5ОН) = 45,5 %.
Прыклад 10. У растворы аб’ёмам 450 см3 змяшчаецца серная кіслата масай 38,8 г. Разлічыце малярную канцэнтрацыю H2SO4 у растворы.
Дадзена: Рашэнне
V(H2SO4 + Н20) = 450 cm3 M(H2SO4) = 98 г/моль. m(H2SO4) = 38,8 г
c(H2SO4) ?
Хімічная колькасць H2SO4 у растворы роўная:
m(H?SO4) 38,8 г
zi(H2SO4) = ,,, „ „„ . = —- = 0,396 моль.
7Vz(H2bO4) 98 г/моль
Тады малярная канцэнтрацыя H2SO4 у растворы роўная: n(H2SO4) = 0,396 МОЛЬ
С(Н2ЬО4) v(h2SO4 + H2O) 0,450 дм3 ~
= 0,880 моль/дм3.
Адказ: c(H2SO4) = 0,880 моль/дм3.
605. Адзначце правільныя сцвярджэнні:
а) для любога рэчыва можна прыгатаваць насычаны пры 20 °C раствор;
б) хларыд натрыю мае розную растваральнасць у вадзе і этаноле;
в) калі прыгатаваць з сульфату натрыю і вады насычаны пры 80 °C раствор і потым астудзіць яго да 20 °C, то ў асадку будзе адно з рэчываў, з якіх гэты раствор быў прыгатаваны;
г) растваральнасць газаў не залежыць ад растваральніку, а вызначаецца толькі ціскам;
д) рэчыва Cu(NO3)2 • ЗН2О называецца трыгідрат нітрату медзі(П);
е) калі да газы дадаць сумесь бензіну з вадой, то ўтвараецца раствор бензіну ў газе;
ё) пры ахалоджванні насычанага воднага раствору любой солі ў асадак выпадае крышталегідрат;
ж) у растворы могуць змяшчацца два раствораныя рэчывы;
з) у растворы могуць быць два растваральнікі;
і) у рэчыва можа існаваць некалькі крышталегідратаў, якія адрозніваюцца лікам малекул вады.
606. Прывядзіце тры прыклады раствораў, з якімі вы сутыкаецеся ў паўсядзённым жыцці.
607. Прывядзіце па адным прыкладзе вадкага, цвёрдага і газападобнага раствораў.
608. Растварэнне рэчыва ў растваральніку разглядаецца як фізіка-хімічны працэс. Для кожнага з пералічаных рэчываў назавіце, які з працэсаў — фізічны або хімічны — пераважае пры растварэнні ў вадзе: кісларод, хлоравадарод, хларыд натрыю, гелій.
609. Ведаючы, што малекула вады ўяўляе сабой дыполь, г. зн. палярную малекулу, прадкажыце, якія з рэчываў будуць добра ў ёй растварацца: S8, HI, І2, СеН6, С2Н6, HF, CsI, CO. Растлумачце свой адказ.
610. Ад чаго залежыць, які цеплавы эфект — экзатэрмічны або эндатэрмічны — будзе назірацца пры растварэнні рэчыва ў растваральніку? Ці можа гэты эфект змяніцца пры замене растваральніку? Растлумачце свой адказ.
611. Як называюцца рэчывы, у састаў якіх уваходзяць малекулы вады? Прывядзіце тры прыклады формул і назваў такіх рэчываў.
612. Коратка растлумачце, у чым заключаецца сутнасць працэсу гідратацыі.
613. У працэсе гідратацыі этыну адбываецца далучэнне малекулы вады да трайной сувязі С=С. У якіх умовах працякае гэты працэс? Якое прамежкавае няўстойлівае рэчыва ўтвараецца пры гэтым і ўва што яно ізамерызуецца?
614. Аксід кальцыю, як і аксід фосфару(У), уступае ў рэакцыю з вадой (адбываецца яго гідратацыя). У чым адрозненне прадуктаў, якія ўтвараюцца ў гэтых рэакцыях? Ці можна награваннем выдаліць ваду з прадуктаў, што ўтвараюцца, і атрымаць зыходныя рэчывы?