Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 1
Памер: 850с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
Апроч таго я хачу праз Рэбуля, я хачу мець зносіны з Антонам3 — можа і гэта удасцца. Думаю, што Вы так сама лепш наладзіце зносіны з Парыжам, а мы пастараемся хоця ж раз у тыдзень мець курьера паміж намі. Надта шкада, што ты не атрымаў ліста, які я паслаў праз афіцэра Рэшко, дзе падробна я пісаў пра перэгаворы з Літвінамі. Цяперь ня буду аб іх пісаць, бо думаю, што ен усеж такі ліст той даставіць Вам, а калі не, то я хутко прыеду у Бэрлін — трэба каб на гэты час, чы прыехаў Антон, чы прыслаў каго небудзь — Ладнова, чы іншаго з Парыжу.
3 Вашай прапазыцыей, што на тые грошы, якія маеш не можна тварыць фармаваньняў я не згодзен, бо можэ толькі гэту і устрымлівае пазыку, так як немцы рэальнаго нічога не бачаць, а пад адну гутарку ніхто грошэй не дае. Другая справа, калі б мы уже дзесь мелі салдат двесьці, нарабіліб шуму на чалавек 2000 альбо і больш, то тут ужо трудно было б адмовіцца і тым, што хочуць даць нам гэтую пазыку бо самі бачылі б, што нельга спыніць працу і адказацца ад барацьбы з большевікамі, чы с палякамі — калі будзеш мець, то усе будзеш мець, а калі згінеш, то згінеш зусім. Горш будзе гінуць у той час, калі яшчэ будуць грошы у нашых кішэнях, на нашэ істнаваньне, а праца будзе скончана. Тады усякій нам скажа, а на штож Вы трымалісь за грошы і нічога не рабілі, а помнілі толькі аб сабе і грошах, а калі згінем без грошы, то усякаму будзе ясна, што мы на тые невялікіе грошы якіе мелі, усе зрабілі, што маглі, а цяперь гінем, бо ніхто ні хоча нам памагчы.
Другая справа — пасольства на Літве, трэба як найхучэй гэта зрабіць — сваю прапазыцыю я даваў — за Езавітава і я і цяперь падтрымліваю, a чаму, гэта ясно — для такой Дзержавы, як Літва паважнаго чалавека (надта паважнаго) не трэба, як раз тут на мейсцы будзе Езавітаў, ен знае усе Літоўскіе справы, як добрые, так і кепскіе іх справы, з усімі знаемы — можа ня толькі гаварыць, але і лаяцца з імі, бо калі яны захацелі б яму зрабіць якій закід у Беларускай справі, то ен ім зробіць іх двадцаць і яны ня будуць знаць, як ад іх адкруціцца.
Аб дісцыпліне, чы падпечнасьці (?) яго у справах палітыкі Ураду, чы нават на мейсцы мне, можна агаварыць у прыватным лісце да яго пры назначэньні. Нарэшці можна зрабіць па агліцкі, даць пэўную інструкцыю і у кожным адпаведным выпадку мець згоду на тую, чы іншую меру Ураду, чы яго предстаўніка. Выключыць яго із спіска Літоўскай службы безварунково патрэбно зараз жэ.
Што датычыць Смоліча, то яго трэба адцягнуць ад Польшчы, каб ен выехаў у Бэрлін, яго нават істнаваньне там, ужо шкодна для нашай справы. Калі робіць што Аляксюк, чы іншые, то гэта можна дапусьціць, але калі там сядзіць прэдстаўнік Ураду і усім з боку здаецца што гэтым кфуе Беларускі Урад, то гэта ужо шкодна як бы не глядзець. Гэта адно, апроч таго рэальна ніякія добрые стасункі з палякамі ня будуць нам карыстны. Як бы Антанта не старалась зрабіць сцяну паміж Расеей і Немцамі — гэта ей не удасцца і ніякая сцена не утрымаецца, калі на яе напруць і адны і друГіе — тады паляціць усе польскае, а з імі і мы, калі будзем у згодзі з імі — трэба арыэнтавацца на штось мацнейшае і больш пэвнае, якое зра-
зумело-бы нашэ становішчэ і памагло бы нам адбудаваць нашу Бацькаўшчыну. Нават ад рэальнай помачы палякаў, ня толькі ад гутарак з імі — бо яны усе роўна абмануць, я ні цяпер ні у будучыне не бачу карысьці для Беларусі, а дзеля таго прапаную проста скасаваць усю працу у Польшчы і лічыцца з імі толькі як з ворагамі — окупантамі — каб бараніцца ад іх дэлікатнасьці на словах і разбою — на дзеле.
Ад Якубецкаго яшчэ німа ніякіх вестак, думаю, што ен хутка павінен прыехаць.
Трэба вырашыць справу, як быць калі выйдуць ад сюль немцы, бо яны, як тут кажуць павінны выйсьці праз тыдзень, чы найбольш да 15 ліпеня. Тады у нас зусім ня будзе ніякіх зносін, бо на граніцы яны будуць стаяць цьверда.
Заутра пастараюсь Антону даць тэлеграмму, калі згодзяцца французы, гдзе буду прасіць адказу так само праз Ковенскіх Французоў і мне здаецца, што трэба будзе яшчэ камусь падьехаць у Парыж — свежаму чалавеку з поўнай інфармацыяй ад усюль.
Нашымі контрамі, пратэстамі і запросамі да Літвіноў надта зацікавілісь французы і Рэбуль зараз жэ усе гэто перэслаў у Парыж, трэба, каб і Вы усе, што я Вам пасылаю переслалі зараз жэ Антону — нельга з гэтым чэкаць ні воднаго момэнту — як найчасьцей інфармуйце Антона, ад гэтаго многа залежыць, я калі удасцца буду рабіць гэта праз Рэбуля.
Адносіны у мяне з імі досьць добрые — і за першую абецанку як ен быў у мяне з візытай — дапамагчы Беларусам — я цяпер трымаюсь за гэта і карыстаюсь ім, напамінаючы аб данным слове.
Будьце здаровы — Цалую усіх
Ваш ПКрэчэускі
582.2.35:026&г-027&г — ра
1 Бялевіч. 2Грыба. 3 Луцкевічам.
1256. Нататкі старшыні Дэлегацыі БНР на Мірнай Канфэрэнцыі ў Парыжы Антона Луцкевіча (Парыж) за 30.06.1919
На заседаньні прадстаўнікоў соцыялістаў членаў Дэлегацый Азэрбайджану, Армэніі, Беларусі, Грузіі, Літвы і Украйны у памяшчэньні Украінскай Дэлегацыі 30 чэрвеня 1919 г. ў Парыжу член Украінскай Дэлегацыі, Дідушок, заявіў: «Учора, 29.VI., украінскія дэлегаты былі у Лянсінга1, каторы ім заявіў, што Украіна і іншыя новыя дзяржавы, утвораныя на землях б. Расеі, ня будуць прызнаны».
Ант. Луцкевіч.
30.VI.19.
Paris.
582.2.33:032
1 Робэрт Лянсінг — дзяржаўны сакратар ЗША, кіраўнік амэрыканскай дэлегацыі на мірнай канфэрэнцыі,.
1257. Ліст Івана Краскоўскага (Тыфліс?) Івану Луцкевічу (Вільня) [за 7.07.1919]
Дорогій Іване Івановнчу!
Подовець цього розкаже Вам все про мене, а Вн напішнть все про себе і про справу білоруську, яка мене дуже цікавнть і хвнлюе. He забуванте про моі кннжкі надіюсі скоро прніхатн за ннмн. ІЦнрнй прнвіт всім моім знаемнм і з’окрема братам по тісному гуртку — Рому, Сляжевнчу, Ромерутаіншнм. Як іцо то пішнть. ІЦнро Ваш НКрас. Передайте мій сердечннй прнвіт Антону в Парнжі
582.1.41:082
у канвэрце: Delegue du Conseil d'Etat Lithuanien
Дакладная дата невядомая. Падаўцом ліста, магчыма, быў Pranas Dailyde — матэматык і праўнік, старшыня каўказскай Літоўскай Рады, прадстаўнік Літоўскай Рады ў Закаўкаскіх дзяржавах
Ліст напісаны на адвароце візытоўкі:
«Красковськнй Іван Ігнатовнч
Голова Украінськоі Надзвячайноі
Днпльоматнчноі Місіі на Кавказі».
1258. Даклад міністра фінансаў аб Беларускай Народнай Рэспубліцы (Бэрлін, ??.??.1919)
582.2.38:019&г-037&г — рк
582.2.40:046&г-059 — мк
582.2.40:097&г-108 — рк
Дата й абставіны невядомыя.
1259. Мнннстерство Б'Ьлорусскнхь Д1>лі> вт> Лнтовском'ь Правнтельстві за семь місяцевь суіцествованія (сь 1 декабря 1918 года no 1 іюля 1919 г.). Краткій обзор
582.2.35:017&Г-021 &г — мк
Аўтар _ Язэп Варонка (?). На дакумэнце грыфы: «секретно», «Для св-Ьденія», «ВсЬмь Членамь Лнтовскаго Правнтельства»
1260. Пратакол паседжаньня Надзвычайнай Дыпляматычнай Midi Беларускай Народнай Рэспублікі ў Бэрліне за 2.07.1919
Журнал
пасядзэньня Надзвычайнай Дыплёматычнай Місіі пры учасьці Часов. Намесьніка Рады Народных Міністраў БНР.
м. Бэрлін
2 ліпеня 1919
Час. Намесьнік Старшыні Рады Народн. Міністраў — В.Захарко Паўнамочны Прэдстаўнік БНР ў Бэрліне, Дзержаўны кантралёр Л.Заяц і Раднік Дыплём. Місіі у Бэрліні, член Рады БНР Е.Белевіч
Слухалі Пастанавілі
1. Ліст п. старшыні Рады Нар. Мін. 1. Разглядзець у першы чарод спраА.Луцкевіча за 25/VI 19 г. з Парыву вайсковую і справу адносін да ліжу з далучаннымі да яго матэр’ялатвіноў.
мі аб міжнарадовай палітыцэ і вайсковых справах, а так сама і ліст прэдстаўніка Ураду пры Літоўск дзержаве п. Крэчэўскаго аб тым жа (лісты і матэр’ялы да гэтаго далучаюцца)
2. Справу адносін да літвіноу у зьвя2. Прыймаючы пад увагу усе матэр’зку з іх апошнімі адносінамі да нас: ялы аб адносінах да беларусаў як вераломства і подлая ігнарацыя бесамого Ураду Літвы, так і яго прэдларускіх інтарэсаў пры тэндэнцыі да стаўнікоў за граніцай, Урад Б.Н.Р. захвату чыста беларускіх зямель. прыходзіць да поўнага перакананьня, што праца і палітыка літвіноў у гэты момэнт вядзецца толькі к таму, каб аннэксаваць іскані беларускія землі Віленшчыны і Гродзеншчыны. Беларускі Урад, прызваны праводзіць у жыцьцё пастановы як Ўсебеларускаго Конгрэссу ў Менску 1917 г., так і Беларускаго З’езду Віленшчыны і Гродзеншчыны ў Вільні 1919 г., стаячых цьвёрда на грунце непадзельнасьці і незалежнасьці Беларусі, ня можэ згадзіцца з такой шкадлівай для Беларусі палітыкай літвіноў і лічыць патрэбным усімі сіламі спыніць яе — а дзеля гэтаго даручае свайму прэдстаўніку дзеля перагавораў з Літоўскім Урадам зьвярнуцца да апошняго з абаснаванай нотай і катэгарычным запытаньнем, — Мы Літоўскі Урад думае і надалей вясьці такую жа здрадную палітыку у адносінах да Беларусі, не згаджаючыся на устанаўленьне цьвёрдых добрасуседзкіх адносін на аснове будаваньня супольнай Белар.-Літоўскай Дзержавы. У зьвязку з адказам Літоўскага Ураду, Беларускі Урад застаўляе за сабою права прыняць аканчацельныя крокі, якія будуць усецэла адпаведаць інтэрэсам беларускаго народу у яго дзержаўных адносінах да Літвы.
Л.Заяц Захарко Белевнч
582.2. 01:037&г — ра
1261. Ліст Канцылярыі Генэральнага Штабу Літоўскага Войска (Коўна) Міністэрству Беларускіх Справаў Літоўскай Рэспублікі за 2.07.1919
Копія.
М.К.С.
Н-кь Генштаба
2/VII 19 №663
Согласно поясненіям Міністра Краевой Абароны, тэкст прысягі прінят як часовы закон для усех вайскавых часьцей, усе равно состоят лі ані з літвіноу, чі з беларусоу чі з іншых нацьянальнасьцей, уходяшчых у состав Літоускаго Гаспадарства і ня можець быць ізмянен. Дадатак слоу «Літоуско-Беларускай арміі» і «заіцшцать Беларусь і Літву» дал бы основаніе у першнм случае полякам н жыдам требовать тог[о] же а во втором случае надлежало бы понменовать і Жмуд і Малую Літву і пр.
Подл. подп.: Афіцэр Велікіс
Ч. сп. аб. Н-ка канц. Гэнштаба
Стебуліс
582.2.35: 006 — мк
582.2.35: 022 — мк
На дакумэнце пазначана: «Выслан в отв-Ьть на бумагу Езовітова о томь, чтобы быль прннять тексть б'Ьлорусс. прнсягн».
1262. Заява Беларускага Прадстаўніцтва ў Літоўскай Тарыбе (Коўна) Старшыні Рады Міністраў Літоўскай Рэспублікі (Коўна) за 2.07.1919 Беларускае Прэдстауніцтво
Літоускай Дзяржаунай Рады.
ЯГО ДАСТОЙНАСЬЦІ
КНІГІ ОНЛАЙН
