Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 2
Памер: 851с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
Адно, што асталося у іх на бацькаушчыне — гэта мізэрны і зрыты акопамі кавалак зямлі, каторы паіу і карміу іх дзядоу і прадзедау і да яго яны імкнуцца усей душой. Але фронты і жалезныя загародкі перашкаджаюць вярнуцца ім на бацькаушчыну.
Дарэмна... Прагавітыя суседзі шукаюць здабычы на палях нешчасных уцекачоу. Заканадаучая палата займаецца грабежствам і падзелам зямлі уцекачоу.
Няужо чалавецкая прагавітасьць давяла культурны польскі народ да шалу? Няужо старыя дзедоускіе гнезды беларускіх уцекачоу будуць запоунены чужынцамі-прышэльцамі?
Няужо польскі імпэрыялізм пабье сусьветны рэкорд бязпрауя і насільля? У стары нявольніцкі час памешчык-нявольніцкі гаспадар надзеляу сваіх верных слуг зямлей са сваіх абшарау. Цяпер польскі урад і нават Сойм хочуць надзяліць жаунерау, сваіх верных слуг, бараніушых інтэрэсы польскіх памешчыкоу, як у сябе так і на Беларусі, землямі уцекачоу-беларусау.
Далей ісьці нема куды.
Астаецца разрываць магілы і рабаваць нябошчыкау.
Зьвертаемся да усіх, у імя сьвятейшых ідэалау чалавецтва, у імя культуры і гуманнасьці, заступіціся за разрываемую на часьці Беларусь; заступіціся за нешчасных беларускіх уцекачоу.
Людзі гонару скажыце свае цьвердае слова.
Урад Беларускай Народнай Рэспублікі.
15 студзеня 1921 г.
582.1. 07:064 — шкбел
582.1.11: 045 — шкбел
582.1.11: 046 — шкбел
582.1.11: 047 — шкбел
582.1.20:001&г — шк фра
582.1.23:001 &г — шк рас
582.1.23:002&г — шкрас
582.1.23:003&г— шкрас
582.1.23:004&г — шкрас
582.1.23:005&r — шк pac
582.1.23:006&r — шк pac
582.1.23:007&r — шк pac
582.2.51:035 — шкфра
582.2.51:098 — шкфра
582.2.53:059 — шк фра
582.2.53:163 — шк фра
2598. Ліст Браніслава Тарашкевіча (Вільня) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 15.01.1921
Браце мілы,
Перад усім шлю Вам шчыры прывет і просьбу перадаць маё прывітаньне старым знаёмым з якімі Вы часта сустракаецеся.
Будучы змушаны быць кароткім, прашу Вас вельмі пераслаць пры магчымасьці тую літэратуру, што Вы дасталі ад п. Марголіна — а перад усім рэчы, якіе адносяцца да філёлёгіі і беларусазнаўства — або на Варшаву або на Вільню.
Наагул перасылайце нам якія маеце і можаце дастаць выданьні.
Дужа быў-бы ўдзячны калі-б Вы маглі дастаць мне з Расеі такіе кніжкі
1) акад. А.Шахматов. Энцнклопедія Славянской фнлологін. Древн^йшій період нсторін русскаго языка.
акад. А.Шахматов. Введеніе в курс нсторін русскаго языка (зеленая кннжка)
як дастаць усе гэта — можа парадзіць пан Марголін
Гэтые дзьве кніжкі патрэбны мне да зарэзу.
Ваш Тарас
Вільня
15.1.21.
582.1.45:096&г
2599. Ліст Міхася Кахановіча (Вільня) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 15.01.1921
582.1.45:115&г-115а&г
У справе канфлікту ў Беларускім Клюбе. Перададзены з нагодай.
2600. Дагавор паміж Р.С.Ф.С.Р. і С.С.Р.Б. аб ваенным і гаспадарчым саюзе, падпісаны 16.01.1921
582.1.15: 277-278 — мк
582.1.15: 279-280 — мк
582.1.17: 001-002 — W
1 Перадрукаваны з газэты «Нзвестня» (Масква) за 6.04.1921, №74.
2601. «Батька» занялся полнтнкой//Эхо (Коўна). 16.01.1921
Генераль Балаховнчь оть чнсто боевой работы р-Ьшнль перейтн кь международной полнтнк'Ь н началь сь того, что оффмціально «свергь» e^nopyccKoe правнтельство.
Воть посл-Ьдній «декреть» Балаховнча.
«Согласно сь выраженною волей всіхь повстанческнхь группь на террнторін Бьлоруссін обьявляю: 1) ВсЬ повстанческія группы, находяіціяся на террнторін Б^лоруссін, а также н регулярныя войска находятся подь монмь непосредственным'ь командованіемь. 2) Іізь всЬхь правнтельствь, которыя нменують себя Б’Ьлорусскнмн правнтельствамн, будеть прнзнано то, которое опнрается на білорусское крестьянство, вмДcrt сь ннмь работаеть за незавнснмость н вмістЬ сь народомь д^лнть его тяжелую долю. 3) Ть, кто счіітаеть себя Б^лорусскнмь правнтельствомь, однако, на дЬл-ь, является только правнтельствомь на бумагЬ, разь'Ьзжаеть заграннцей, не нм-ьеть ннчего обгцаго сь б'Ьлорусскнмь народомь, тормозять д-Ьло освобожденія роднны нзь-подь большевнстскаго нга, обьявляются врагамн б-Ьлорусскаго народа. 4) Bet, кому дорога роднна, прнзываются кь рабогь подь монмь руководствомь.
Батька-Булакь-Балаховнчь»
582.1.36:008а
2602. Nota przedstawiciela Litwy przy Lidze Narodow prof. Woldemarasa wrgezona prezesowi Ligi Narodow d. 11 grudnia 1920 r. П Goniec Kowienski (Kowno). Nr.12. Niedziela, 16 styeznia 1921
У справе стаўленьня Лігі Нацыяў да польска-літоўскага канфлікту
582.1.36:003
2603. Бюлетэнь Беларускага Прэс-Бюро ў Коўне. №20. 17.01.1921
Беларускі савецкі буфэр (перадрук артыкулу з «Нзвістій Всероссійскаго Нсполннтельнаго Комнтета Сов-Ьтовь», №291, 25.12.1920)
582.2.58:083 — мк
3 грыфам: «Толькі для беларускіх устаноу».
2604. Пратакол сходу Найвышэйшае Рады Беларускай Народнай Рэспублікі ў Варшаве за 19.01.1921
Пратакол сходу Найвышэйшае Рады Беларускае Народнае Рэспублікі 19 студзеня 1921 году
Прысутнымі былі: Намесьнік старшыні Рак-Міхайлоўскі і сябры Ал.Ўласаў і К.Тарэшчанка.
Слухалі Пастанавілі
1. Справаздача дэлегацыі Найвы1. Даручыць грамадзяніну Броніслашэйшае Рады аб працы у Варшаве. ву Тарашкевічу весьці палітычную беларускую працу, як старшыне дэлегацыі Найвышэйшай Рады і падабраць сабе патрэбных сяброў дэлегацыі, за працу якіх ён бярэць на сябе адпаведнасьць перад Найвышэйшай Радай.
Арыгінал падпісалі: за Старшыню Найвышэйшае Рады Б.Н.Р., Намесьнік яго Сымон Рак-Міхайлоўскі; сябры: А.Уласаў і К.Тарэшчанка.
3 арыгіналам згодна: Намесьнік Старшыні Найвышэйшае Рады Белар. Народн. Рэспублікі Сымон Рак-Міхайлоўскі
23/1-1921 г.
м. Варшава
582.2.40:093 — рк
2605. Грамата Найвышэйшай Рады Беларускай Народнай Рэспублікі Браніславу Тарашкевічу за 19.01.1921 (вых. №11) у справе прызначэньня яго старшынёю Дэлегацыі БНР
Грамата
Найвышэйшая Рада Беларускае Народнае Рэспублікі на сходзе сваім ад 19 студзеня 1921 року ухваліла: назначыць грамадзяніна Броніслава Тарашкевіча старшынёю дэлегацыі Беларускай Народнай Рэспублікі, ускладаючы на яго кіраўніцтва усей палітычнай беларускай акцыей і атветнасьць за яе.
За Старшыню Найвышэйшае Рады Беларускае Народнае Рэспублікі: Рак-Міхайлоўскі
Сябры Найвышэйшае Рады:
Коз.Тэрэшчэнко
АУласоў
Дана у Вільні
19 студзеня 1921 року
№11
582.2.37:070 — ра
2606. Заява Рады Народных Міністраў БНР міністру замежных справаў Літоўскае Рэспублікі за 20.01.1921 (вых. №312)
Беларуская Народная Рэспубліка
Рада Народных Міністрау
20 студзеня 1921 г.
№312.
ЯГО ДАСТОЙНАСЫДІ Пану Міністру Міжнарадовых Спрау Літоускае Дзержавы.
У зьвязку з ліквідацыей авантуры Жэлігоускага і Вашай прапазыцыяй аб супольнай працы у гэтым кірунку — Урад Беларускай Народнай Рэспублікі мае гонар паведаміць аб сваей плятформе, што да Савецкай Беларускай Рэспублікі і кірунку працы у найбліжэйшые часы:
1. Урад Б.Н.Р., зьяуляючыся насіцелем чыстай ідэі незалежнасьці і непадзельнасьці Беларусі, з гэтага пункту зыйсьці ня можэм.
2. У адносінах да Савецкай Беларускай Рэспублікі Урад Б.Н.Р. хоча захаваць прыязные адносіны.
3. Найбліжэйшай сваей задачай Урад Б.Н.Р. лічыць працу у кірунку злучэньня заходняй часьці Беларусі з усходняй.
Пры гэтым мае гонар зазначыць, што Беларускі Народ, змучаны сямілетняй вайной, дабіваючыся незалежнасьці і непадзельнасьці сваей Бацькаушчыны, шукае варункау спакойнай, творчай працы.
Ластоускі Старшыня Рады Народных Міністр[а]у. Аусянік за Дзержаунага Сэкрэтара.-
3 арыгіналам згодна:
М.Севасьцянюк
За Кірауніка Канцэлярыі Рады Народных Міністрау
5 82.1.15:272 — мк
2607. Ліст Кастуся Езавітава (Рыга) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 20.01.1921
20.1.1921.
Вельміпаважаны Дзядзька Власт,
атрымаў Ваш ліст з наказамі наконта Турчыновіча і хоць не дачытаў ешчэ гэтай кнігі1, бо смакую кожны ліст, але пасылаю яе Вам.
Вельмі буду Вас прасіць, каб Вы далі яе праглядзець і Варонцы.
Камплект будзе Вам пересланы з Вальковічам.
Разам з Турчыновічам пасылаю «Русскій Календарь-Справочнік на 1921 годь». У ём ёсьць весткі і аб нас: даў тое-сёе.
Аб справах не пішу, бо ў курсе ўсіх спраў Іван Іванавіч2, які зробіць Вам даклад.
За наша становішчэ тутака змагаемся усемі спосабамі. Усе, на каго магчыма была нажаць — скарыстаны. Гэтымі днямі ўсё аканчацельна будзе высьветлена.
Шлю найлепшыя пажаданьня.
3 шчырай пашанай
К.Езавітаў
582.1.45:093&г
1 Магчыма, маецца на ўвазе кніга А.Турчыновіча «Обзорь нсторін Б-ьлоруссін сь древн-Ьйшнхь времень» (1857). 2 Цьвікевіч.
2608. Ліст Алега Васількоўскага (Рэвэль) Кастусю Езавітаву (Рыга) за 20.01.1921 з просьбай працягнуць тэрмін дзейнасьці дыпляматычнага пашпарту
582.2.12:030&г-031&г
2609. Ліст Кастуся Езавітава (Рыга) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 21.01.1921
21.1.21.
Паважаны Грамадзянін Старшыня,
сенека выяснілася, што Місыю ўсеж ткі трэба ліквідаваць, бо, як я і раней ведаў і казаў, — нажымаюць ад НоІеГя Бельвью1. Афіцыяльных
нотаў усходнікі не пасылалі, але некалькі разоў ужо прыватна ставілі пад увагу парушэньне дагавору латышамі, «трымаючымі ў сябе прэдстаўніцтва Ураду, змагаючагася з Усходам».
Я зрабіў захады прад літвінамі і латышамі, каб перадаць нашых грамадзян літоўскаму пасольству. Латышы на гэта згадзіліся, а літоўскі пасол запрашывае згоды Літоўскага Ураду. Трэба Вам пагутарыць з Пурыцкім, каб ён даў сюды належнае распараджэньне.
Я ўжо тры дні як загатовіў Вам ў гэтым сэнсі тэлеграму, але мне камісыя да гэтага часу забараняе яе Вам паслаць. Час ідзе і могуць быць непрыемнасьці, за якія я ўзяць на сябе адпаведнасьці не хацеў бы.
Вельмі прашу Вас зрабіць націск на Пурыцкага, каб літвіны срочна ўзялі на сябе абарону нашых грамадзян.
Тэхнічна справу можна былаб паставіць так, што адзін з нашых грамадзян мог бы працаваць пры літвінох, напрыклад Гр. Пігулеўскі, які добра знае справы консульства і яго ведае ужо наша грамадзянства тутака.
Што тычыцца мяне, дык я, на моцы наказа Вашага, даденага мне ў Коўні, казаў ўсім, а таксама і ў Міністэрстві Межнарадовых Спраў, што я выеду з Латвіі, як толькі Місыя будзе зліквідавана. С сабой я меў на меце узяць:
а) архівы;
б) грашовую адчотнасьць;
в) марку2;
Пасля інфармацыі Гр. Вальковіча аб тым, што я павінен астацца ў Рызе, я ня ведаю як усе гэта сагласаваць і чэкаю Вашых тэлеграфных інструкцый.
КНІГІ ОНЛАЙН
